Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
"Dubrovka" və ya "Nord-Ost" faciəsi — 850 nəfərin əsir götürülməsi, 170 nəfərin ölümü ilə nəticələnən 2002-ci il 23-26 oktyabr tarixində Dubrovkada Moskva Teatr mərkəzində baş vermiş terror aktı. Onlar İkinci Çeçen Müharibəsində. Movsar Barayevin başçılığı ilə döyüşçülər odlu silahla, hərbi döyüş sursatı və partlayıcı qurğularla əhaliyə hücum etmiş, İkinci Çeçen müharibəsinin bitməsini və Çeçenistandan Rusiya qüvvələrinin çıxarılmasını tələb etmişdilər. Onlar əvvəlcə tamaşaçıları və teatrın qulluqçularını girov götürmüşdü. Əməliyyat nəticəsində təkcə 130 mülki vətəndaş həlak olmuşdu.
| Dubrovka" və ya "Nord-Ost" faciəsi | |
|---|---|
 | |
| Hücum yeri | Moskva |
| Hücum hədəfi | Çeçenistandan Rusiya qoşunlarının çıxarılması |
| Vaxt | 23-26 oktyabr, 2002 |
| Hücum üsulu | İnsanları əsir alma |
| Həlak olanlar | 170-ə qədər insan |
| Terrorçu sayı | 40-50 nəfər |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Terror aktına hazırlıq
2002-ci ildə Çeçenistan Respublikasından minik avtomobillərinin yük yerlərində Moskvaya partlayıcı maddə və silah aparılırdı. Ardınca bir ay ərzində xırda döyüşçü qruplar Moskvaya gedir, şəhərin rayonlarında gizlənirdi. Terror qrupunun ümumi tərkibi təxminən 40 nəfərdən ibarət idi və onların yarısını qadınlar təşkil edirdi.
Terror aktı üçün seçilmiş yerlər
Terror üçün çox adamın olduğu zallar və teatrlar seçilmişdi: Moskva dövlət teatrı, Dubrovkada Teatr Mərkəzi və Moskva sarayı. Nəticə etibarilə, tamaşaçı zalının böyüklüyünə görə Dubrovka seçilmişdi. Terrorun rəhbərlərindən biri Yasir Vitaliyeva cinayət ortağı ilə birlikdə videokamera ilə zalda gəzişirdi. Onun vəzifəsi mühafizə sistemini araşdırmaq, daxili hərəkət yerlərini aşkarlmaq və binaya yaxınlaşanları saymaq idi.
23 oktyabr
Hadisədən əvvəl prezident Vladimir Putinə xəbər verilir. Dərhal teatrın ətrafında gücləndirilmiş polis dəstələri cəlb olunur. Buna baxmayaraq, teatr binası Movsar Barayevin başçılığı ilə çeçen döyüşçülər tərəfindən tutulur. Terrorçular girovlar arasında olan xarici vətəndaşları azad etməyə söz verirlər. Və beləliklə, pasportların yoxlanılması başlanır.
Podpolkovnik K.İ.Vasilev hərbi formada xidməti sənədlə mühasirəni yarır və içəri daxil olur. Terrorçular inana bilmir ki, o şəxsən özü gəlib. Podpolkovnik özünü uşaqlara görə girov kimi təklif edir. Lakin bu, nə onu, nə də uşaqları xilas etmir. 2002-ci il 26 oktyabrda teatr mərkəzinə hücumdan sonra altı güllə yarası almış podpolkovnikin cəsədi zirzəmidə tapılır.
Terror zamanı qrim otağında gizlənən aktyorlardan 5-i qaçmağa nail olur. Binaya hərbi texnika gətirilən zaman isə montaj otağında gizlənən daha 7 musiqiçi qaçır.
24 oktyabr
Teatr mərkəzinin binası tamamilə mühasirəyə alınır. Hökumət nümayəndələri binanı tutmuş terrorçularla əlaqə saxlamağa çalışır. Terrorçular əcnəbi, qadın və müsəlmanlar arasından 15 uşaq və bir o qədər adamı sərbəst buraxır. Danışıqlar zamanı terrorçular Çeçenistanda hərbi əməliyyatların dayandırılmasını və qoşunların çıxarılmasını tələb edir. Az sonra Çeçenistan Respublikasından Dövlət dumasının Deputatı Aslambek Aslaxanov Dubrovkada Teatr mərkəzinin binasında girovları saxlayan terrorçuların əsas rəhbəri ilə danışır, lakin heç bir nəticəyə gəlmədən əlaqə kəsilir. 26 yaşlı Olqa Romanova teatrın mərkəzi binasına girərək Barayevlə danışıqlara başlayır. Az sonra o da dəhlizə aparılır və üç avtomat gülləsi ilə öldürülür. Bir müddət sonra terrorçular daha 41 nəfəri azad edir.
Müğənni İosif Kobzon, Dövlət Dumasının o zamankı vitse-spikeri İrina Xakamada, deputat Qriqori Yavlinski, jurnalist Anna Politkovskaya, İnquşetiyanın o zamankı prezidenti Ruslan Auşev, Rusiya Federasiya Şurasının Çeçenistandan seçilən üzvü Aslanbek Aslanbekov, ölkənin baş uşaq həkimi Leonid Roşal və Rusiya Sənaye-Ticarət Palatasının sədri Yevgeni Primakov terrorçularla danışıqlar aparmaq üçün Nord-Ost teatrına daxil olmuşdular. Onlar ümumilikdə 75 nəfər girovun, əsasən də azyaşlı uşaqların azad olunmasına və girovlara tibbi yardım göstərilməsinə nail olmuşdular.
Terrorçular danışıqlar üçün aralarında rusiyalı olmamaq şərti ilə “Qırmızı Xaç” nümayəndələrinin gəlişini tələb edirlər. Yavaş-yavaş adamlar binadan çıxarılır. Daha iki qız pəncərədən küçəyə çıxmağa çalışır, terrorçular arxadan onlara avtomatdan atəş açır. Lakin qızlar sadəcə yaralanmaqla hadisədən sağ çıxa bilir.
25 oktyabr
Həmin gün gecə saatlarında hadisə yerinə gigiyenik vasitələr aparan iki nəfər və “Milli Televiziya Yayımı” müxbirlərindən biri binaya daxil olur. Onlar binada təxminən 40 dəqiqə qalır və altı girovla söhbət etməyə müvəffəq olurlar. Terrorçular daha 4 Azərbaycan vətəndaşını azad edir.
26 oktyabr
Girovlardan biri isterikaya düşür və yanındakı partlayıcı qurğunu terrorçuya atır. Döyüşçülər ona avtomatdan atəş açsa da, səhvən digər iki girovu yaralayırlar. Yaralıların xəstəxanaya aparılmasına icazə verilsə də, onlardan biri həlak olur.
Nəticə
Teatrın əsas girişini işıqlandıran projektorlar söndürülür. Terrorçular xəbərdarlıq etmişdi ki, həmin işıqlar sönsə, girovları güllələməyə başlayacaqlar. Binanın ətrafından ventilyasiya vasitəsilə binaya yuxu gətirən qaz yaymağa başlayırlar. Girovlar isə bu haqda məlumatlandırılır. Onlar vəziyyətdən istifadə edərək uğurla binadan çıxa bilir. Bundan sonra Daxili İşlər Nazirliyinin əməkdaşları binaya girir. FHN və təcili tibbi yardım maşınları binaya yaxınlaşır.
Beləliklə, FHN əməkdaşları və həkimlər girovları çıxarmağa başlayır. Bina tamamilə boşaldıldıqdan sonra V.Putinin köməkçisi Sergey Yastrjembskiy girovların rəsmən azad olduğunu və əməliyyatın tamamlandığını bildirir.
Terror nəticəsində 750-dən çox girov azad edilib, yüzdən çox mülki və qeyri-mülki vətəndaş həlak olub.
2002-ci ildən etibarən 28 oktyabr Rusiyada matəm günü kimi elan olunur.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Putinə zəng, “Dubrovka faciəsi" və yarımçıq qalmış çeçen arzusu
- Konsert, tamaşa zallarında baş verən terror olayları...
İstinadlar
- "Moscow theatre siege: Questions remain unanswered". 2022-09-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-10-25.
- "What was the gas?". 2008-12-07 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-10-25.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dubrovka ve ya Nord Ost faciesi 850 neferin esir goturulmesi 170 neferin olumu ile neticelenen 2002 ci il 23 26 oktyabr tarixinde Dubrovkada Moskva Teatr merkezinde bas vermis terror akti Onlar Ikinci Cecen Muharibesinde Movsar Barayevin basciligi ile doyusculer odlu silahla herbi doyus sursati ve partlayici qurgularla ehaliye hucum etmis Ikinci Cecen muharibesinin bitmesini ve Cecenistandan Rusiya quvvelerinin cixarilmasini teleb etmisdiler Onlar evvelce tamasacilari ve teatrin qulluqcularini girov goturmusdu Emeliyyat neticesinde tekce 130 mulki vetendas helak olmusdu Dubrovka ve ya Nord Ost faciesiHucum yeri Moskva 55 43 34 sm e 37 40 24 s u Hucum hedefi Cecenistandan Rusiya qosunlarinin cixarilmasiVaxt 23 26 oktyabr 2002Hucum usulu Insanlari esir almaHelak olanlar 170 e qeder insanTerrorcu sayi 40 50 nefer Vikianbarda elaqeli mediafayllarTerror aktina hazirliq2002 ci ilde Cecenistan Respublikasindan minik avtomobillerinin yuk yerlerinde Moskvaya partlayici madde ve silah aparilirdi Ardinca bir ay erzinde xirda doyuscu qruplar Moskvaya gedir seherin rayonlarinda gizlenirdi Terror qrupunun umumi terkibi texminen 40 neferden ibaret idi ve onlarin yarisini qadinlar teskil edirdi Terror akti ucun secilmis yerlerTerror ucun cox adamin oldugu zallar ve teatrlar secilmisdi Moskva dovlet teatri Dubrovkada Teatr Merkezi ve Moskva sarayi Netice etibarile tamasaci zalinin boyukluyune gore Dubrovka secilmisdi Terrorun rehberlerinden biri Yasir Vitaliyeva cinayet ortagi ile birlikde videokamera ile zalda gezisirdi Onun vezifesi muhafize sistemini arasdirmaq daxili hereket yerlerini askarlmaq ve binaya yaxinlasanlari saymaq idi 23 oktyabrHadiseden evvel prezident Vladimir Putine xeber verilir Derhal teatrin etrafinda guclendirilmis polis desteleri celb olunur Buna baxmayaraq teatr binasi Movsar Barayevin basciligi ile cecen doyusculer terefinden tutulur Terrorcular girovlar arasinda olan xarici vetendaslari azad etmeye soz verirler Ve belelikle pasportlarin yoxlanilmasi baslanir Podpolkovnik K I Vasilev herbi formada xidmeti senedle muhasireni yarir ve iceri daxil olur Terrorcular inana bilmir ki o sexsen ozu gelib Podpolkovnik ozunu usaqlara gore girov kimi teklif edir Lakin bu ne onu ne de usaqlari xilas etmir 2002 ci il 26 oktyabrda teatr merkezine hucumdan sonra alti gulle yarasi almis podpolkovnikin cesedi zirzemide tapilir Terror zamani qrim otaginda gizlenen aktyorlardan 5 i qacmaga nail olur Binaya herbi texnika getirilen zaman ise montaj otaginda gizlenen daha 7 musiqici qacir 24 oktyabrTeatr merkezinin binasi tamamile muhasireye alinir Hokumet numayendeleri binani tutmus terrorcularla elaqe saxlamaga calisir Terrorcular ecnebi qadin ve muselmanlar arasindan 15 usaq ve bir o qeder adami serbest buraxir Danisiqlar zamani terrorcular Cecenistanda herbi emeliyyatlarin dayandirilmasini ve qosunlarin cixarilmasini teleb edir Az sonra Cecenistan Respublikasindan Dovlet dumasinin Deputati Aslambek Aslaxanov Dubrovkada Teatr merkezinin binasinda girovlari saxlayan terrorcularin esas rehberi ile danisir lakin hec bir neticeye gelmeden elaqe kesilir 26 yasli Olqa Romanova teatrin merkezi binasina girerek Barayevle danisiqlara baslayir Az sonra o da dehlize aparilir ve uc avtomat gullesi ile oldurulur Bir muddet sonra terrorcular daha 41 neferi azad edir Mugenni Iosif Kobzon Dovlet Dumasinin o zamanki vitse spikeri Irina Xakamada deputat Qriqori Yavlinski jurnalist Anna Politkovskaya Inqusetiyanin o zamanki prezidenti Ruslan Ausev Rusiya Federasiya Surasinin Cecenistandan secilen uzvu Aslanbek Aslanbekov olkenin bas usaq hekimi Leonid Rosal ve Rusiya Senaye Ticaret Palatasinin sedri Yevgeni Primakov terrorcularla danisiqlar aparmaq ucun Nord Ost teatrina daxil olmusdular Onlar umumilikde 75 nefer girovun esasen de azyasli usaqlarin azad olunmasina ve girovlara tibbi yardim gosterilmesine nail olmusdular Terrorcular danisiqlar ucun aralarinda rusiyali olmamaq serti ile Qirmizi Xac numayendelerinin gelisini teleb edirler Yavas yavas adamlar binadan cixarilir Daha iki qiz pencereden kuceye cixmaga calisir terrorcular arxadan onlara avtomatdan ates acir Lakin qizlar sadece yaralanmaqla hadiseden sag cixa bilir 25 oktyabrHemin gun gece saatlarinda hadise yerine gigiyenik vasiteler aparan iki nefer ve Milli Televiziya Yayimi muxbirlerinden biri binaya daxil olur Onlar binada texminen 40 deqiqe qalir ve alti girovla sohbet etmeye muveffeq olurlar Terrorcular daha 4 Azerbaycan vetendasini azad edir 26 oktyabrGirovlardan biri isterikaya dusur ve yanindaki partlayici qurgunu terrorcuya atir Doyusculer ona avtomatdan ates acsa da sehven diger iki girovu yaralayirlar Yaralilarin xestexanaya aparilmasina icaze verilse de onlardan biri helak olur NeticeTeatrin esas girisini isiqlandiran projektorlar sondurulur Terrorcular xeberdarliq etmisdi ki hemin isiqlar sonse girovlari gullelemeye baslayacaqlar Binanin etrafindan ventilyasiya vasitesile binaya yuxu getiren qaz yaymaga baslayirlar Girovlar ise bu haqda melumatlandirilir Onlar veziyyetden istifade ederek ugurla binadan cixa bilir Bundan sonra Daxili Isler Nazirliyinin emekdaslari binaya girir FHN ve tecili tibbi yardim masinlari binaya yaxinlasir Belelikle FHN emekdaslari ve hekimler girovlari cixarmaga baslayir Bina tamamile bosaldildiqdan sonra V Putinin komekcisi Sergey Yastrjembskiy girovlarin resmen azad oldugunu ve emeliyyatin tamamlandigini bildirir Terror neticesinde 750 den cox girov azad edilib yuzden cox mulki ve qeyri mulki vetendas helak olub 2002 ci ilden etibaren 28 oktyabr Rusiyada matem gunu kimi elan olunur Hemcinin baxQarissa Universitet Kollecine hucum Beslanda terror akti 2004 Baki demiryol vagzalinda terror akti 1994 Oleq MeherlemovXarici kecidlerPutine zeng Dubrovka faciesi ve yarimciq qalmis cecen arzusu Konsert tamasa zallarinda bas veren terror olaylari Istinadlar Moscow theatre siege Questions remain unanswered 2022 09 01 tarixinde Istifade tarixi 2018 10 25 What was the gas 2008 12 07 tarixinde Istifade tarixi 2018 10 25