Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Donetsk silsiləsi — Şərqi Avropa düzənliyinin cənubunda yerləşən bir yüksəklik. Ukrayna və Rusiya sərhədində yerləşir. "Donetsk silsiləsi" adı ilk dəfə 1827-ci ildə geologiyası tədqiqatçısı E. P. Kovalevskinin nəşrində istifadə olunur. Silsilənin ümumi sahəsi 23 min km², uzunluğu təqribən 370 km, eni 160 km-dir. Orta hündürlüyü 200 metrdən 300 metrə qədərdir, ən yüksək nöqtəsi dəniz səviyyəsindən 366 metr yüksək olan Meçetnaya Maqila (Petrovskoye, Luqansk vilayəti) dağıdır.
| Donetsk silsiləsi | |
|---|---|
 | |
| Ümumi məlumatlar | |
| Mütləq hündürlüyü | 367 m, 147 m |
| Uzunluğu |
|
| Eni | 160 km |
| Sahəsi |
|
| Yerləşməsi | |
| Ölkə | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Formalaşma tarixi
Donetsk silsiləsi 1.5 milyard il əvvəl Pola vulkanının təsiri altında meydana gəlmişdir. Nəticədə yerin altından nəhəng təpələr qalxmış lakin sonra vulkan səthə çıxmağa güc tapmadı, çöllər arasında yalnız bir təpəliklər meydana gəldi.
Şərq-cənub-şərqdən qərb-şimal-qərb istiqamətində 370 km, eni 160 km məsafədə uzanır. Eni 160 km çatır. Qərbdə eni 120 km-dir. Qərbdə ən yüksək hündürlüyü hazırda dəniz səviyyəsindən 367 metrdir.
Qədimdə hələ silsilə formalaşmamışdan öncə böyük laqun olan bataqlıqlaşmış ərazidən ibarət idi. Buna görə Donbassda böyük kömür ehtiyatları var.
Hercin dövründə, təxminən 150 milyon il davam edən yeraltı fəaliyyəti nəhayət bir qatlanmış dağ qurululu silsiləsi halında meydana çıxmışdır.
İqlimi
İqlimi quru küləklərlə müşahidə olunur və quru kontinentaldır. Asiyadan və Aşağı Volqa çöllərindən gələn axın kütlələri qışda aşağı soyuq temperaturlara, yay istisində quru isti küləklər isə quraqlığa səbəb olur.
Yanvarın orta temperaturu −4 °C -6 °C, iyul +21 °C +23 °C-dir. Yağış 450 ilə 550 mm arasında dəyişir. Ətrafdakı ərazilərlə müqayisədə dumanlı və qar örtüyü olan günlərin sayı daha çoxdur. Yağıntı çox, orta temperatur bir qədər aşağıdır. Şaquli zonallıq müşahidə olunur.
Faunası
Faunası çöl və meşə-çöl formaları ilə təmsil olunur. Heyvanlar aləminə 150-dən çox növ həşərat və 200 növ onurğalı daxildir. Onlardan 15-i Ukraynanın Qırmızı Kitabına daxil edilmişdir.
Müxtəlif ov faunasına sahibdir. Sığın, çöl donuzu, maral, boz dovşan, tülkü, canavar, çox sayda quş və s.
İstinadlar
- "Ковалевский Е. П." www.mining-enc.ru (rus). 2021-08-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-02-03.
- "Степной бюллетень № 25, осень 2008". savesteppe.org (rus). 2020-01-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-02-03.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Donetsk silsilesi Serqi Avropa duzenliyinin cenubunda yerlesen bir yukseklik Ukrayna ve Rusiya serhedinde yerlesir Donetsk silsilesi adi ilk defe 1827 ci ilde geologiyasi tedqiqatcisi E P Kovalevskinin nesrinde istifade olunur Silsilenin umumi sahesi 23 min km uzunlugu teqriben 370 km eni 160 km dir Orta hundurluyu 200 metrden 300 metre qederdir en yuksek noqtesi deniz seviyyesinden 366 metr yuksek olan Mecetnaya Maqila Petrovskoye Luqansk vilayeti dagidir Donetsk silsilesiUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 367 m 147 mUzunlugu 370 kmEni 160 kmSahesi 23 000 1 000 km Yerlesmesi48 sm e 39 s u Olke Ukrayna RusiyaDonetsk silsilesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarFormalasma tarixiDonetsk silsilesi 1 5 milyard il evvel Pola vulkaninin tesiri altinda meydana gelmisdir Neticede yerin altindan neheng tepeler qalxmis lakin sonra vulkan sethe cixmaga guc tapmadi coller arasinda yalniz bir tepelikler meydana geldi Serq cenub serqden qerb simal qerb istiqametinde 370 km eni 160 km mesafede uzanir Eni 160 km catir Qerbde eni 120 km dir Qerbde en yuksek hundurluyu hazirda deniz seviyyesinden 367 metrdir Qedimde hele silsile formalasmamisdan once boyuk laqun olan bataqliqlasmis eraziden ibaret idi Buna gore Donbassda boyuk komur ehtiyatlari var Hercin dovrunde texminen 150 milyon il davam eden yeralti fealiyyeti nehayet bir qatlanmis dag qurululu silsilesi halinda meydana cixmisdir IqlimiIqlimi quru kuleklerle musahide olunur ve quru kontinentaldir Asiyadan ve Asagi Volqa collerinden gelen axin kutleleri qisda asagi soyuq temperaturlara yay istisinde quru isti kulekler ise quraqliga sebeb olur Yanvarin orta temperaturu 4 C 6 C iyul 21 C 23 C dir Yagis 450 ile 550 mm arasinda deyisir Etrafdaki erazilerle muqayisede dumanli ve qar ortuyu olan gunlerin sayi daha coxdur Yaginti cox orta temperatur bir qeder asagidir Saquli zonalliq musahide olunur FaunasiFaunasi col ve mese col formalari ile temsil olunur Heyvanlar alemine 150 den cox nov heserat ve 200 nov onurgali daxildir Onlardan 15 i Ukraynanin Qirmizi Kitabina daxil edilmisdir Muxtelif ov faunasina sahibdir Sigin col donuzu maral boz dovsan tulku canavar cox sayda qus ve s Istinadlar Kovalevskij E P www mining enc ru rus 2021 08 05 tarixinde Istifade tarixi 2020 02 03 Stepnoj byulleten 25 osen 2008 savesteppe org rus 2020 01 21 tarixinde Istifade tarixi 2020 02 03