Bu məqaləni lazımdır. |
Dolores İbarruri (9 dekabr 1895[…] – 12 noyabr 1989[…]) — kommunist siyasətçi, İspaniya vətəndaş müharibəsi zamanı La Pasionaria adlı təşkilatın lideri olmuş qadın. "No Pasaran" (Keçid yoxdur) ifadəsi ilə məşhurlaşmışdır.
Dolores İbarruri | |
---|---|
isp. Dolores Ibárruri Gómez | |
![]() | |
Doğum tarixi | 9 dekabr 1895[…] |
Vəfat tarixi | 12 noyabr 1989[…](93 yaşında) |
Vəfat səbəbi | ağciyər iltihabı |
Uşağı | 6 |
Fəaliyyəti | siyasətçi, jurnalist, aktivist |
Elmi dərəcəsi | |
| |
![]() |
Həyatı
İspaniyanın Bask bölgəsindəki Qallarta şəhərində, Vizca qəsəbəsində, yoxsul bir mədənçi karlist və katolik ailədə anadan olub, o Xuliana Qomez və Antonio Ibarrurinin on bir övladının səkkizincisi idi. Təhsil almaq istəyirdi, amma ailəsi təhsilinə pul ayırmaq üçün maddi gücə malik deyildi. 1916-cı ildə iyirmi yaşında ikən siyasi fəal olan mədən işçisi Xulian Ruiz ilə evləndi. Onların altı uşağı var idi, lakin dördü yetkinlik yaşına çatmamışdan əvvəl həddindən artıq yoxsulluqdan ölmüşdü. 1917-ci ildə ümumi tətilə qoşulduqdan sonra Ruizin həbsi ailənin iqtisadi çətinliyini daha da dözülməz etdi. Ibarruri Karl Marksın yazılarını oxudu və Kommunist Partiyasına qoşuldu. El Minero Vizcaíno qəzeti üçün "La Pasionaria" təxəllüsü ilə məqalələr yazmağa başladı.1920-ci ildə Bask Kommunist Partiyasının əyalət komitəsinə seçildi. 1930-cu ildə nüfuzuna və ləyaqətinə görə İspaniya Kommunist Partiyasının Mərkəzi Komitəsinə seçildi.1931-ci ildə İkinci Cümhuriyyətin təməli ilə Madridə köçdü. Burada solçu Mundo Obrero qəzetinin redaktoru oldu. Qadınların həyat şəraitinin yaxşılaşdırılması üçün səy göstərdi. Daha sonra partiyanın Siyasi Bürosuna təyin edildi. Fəaliyyətinə görə bir neçə dəfə tutulub həbs edildi. Natiqlik qabiliyyəti onu İspaniya Kommunist Partiyasının görkəmli nümayəndələrindən biri etdi. 1933-cü ildə Moskvada keçirilən Kominternə (Kommunist İnternational) qatılmışdı. 1936-cı ildə İspaniya Nümayəndələr Palatasına seçildi və iş, sığınacaq və sağlamlıq vəziyyətini yaxşılaşdırmaq üçün mübarizə apardı. İspaniya Vətəndaş müharibəsi başlandıqdan sonra, No Pasaran şüarı ilə Cümhuriyyətin müdafiəsinə səs verdi. Onların çıxışı cəmiyyətin böyük bir hissəsini, xüsusilə qadınları antifaşist mübarizəsi üçün bir araya gətirdi. Respublika davasının müvəffəq olmasına kömək etmək üçün Palmiro Togliatti kimi insanlarla bir neçə komitəyə qatıldı. Ancaq üç qanlı ildən sonra 1939-cu ildə Madridin süqutundan sonra Milliyyətçi qüvvələr üstünlük təşkil etdi. İbarruri siyasi fəaliyyətini davam etdirəcəyi SSRİ-yə sığındı. Yeganə oğlu Ruben Qırmızı Orduya qoşuldu və 1942-ci ildə Stalinqrad döyüşündə öldü.1944-cü ilin mayında İspaniya Kommunist Partiyasının baş katibi oldu. 1960-cı ildə ölümünə qədər davam edəcəyi prezidentliyi qəbul edənə qədər baş katib olaraq işləməyə davam etdi. Altmışıncı illərin əvvəllərində Sovet vətəndaşlığına qəbul edildi. Bu illərdə onun siyasi uğuru Sovet İttifaqı tərəfindən qəbul edildi və Moskva Universitetinin fəxri doktoru dərəcəsi aldı. Lenin Sülh Mükafatına (1964) və Lenin dərəcəsinə də layiq görülmüşdür. Onun avtobioqrafiyası No Pasaran 1966-cı ildə nəşr edilmişdir.1975-ci ildə Fransisko Frankonun ölümündən sonra vətəninə qayıtdı. Demokratiyanın yenidən qurulmasından sonra, 1977-ci ilin iyunundakı ilk seçkilərdə, Asturiya bölgəsini təmsil edən Kortesə (İspaniya Parlamenti) deputat seçildi. İbarruri, İspan Kommunist Partiyasını Leninizm proqramından çıxaran və bununla Sovet İttifaqından müstəqilliyini müdafiə edən ilk kommunist partiyası olduğu üçün Avrokommunizm adlı hərəkatın qurucularından biri olmuşdur. Qlazqonun Clyde küçəsində yerləşən La Pasionaria heykəli İspaniyadan faşizmlə mübarizəyə gedənlərin xatirəsinə həsr edilmişdir.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Dolores Ibárruri Gómez // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- Dolores Ibárruri // FemBio database (alm.).
- https://alchetron.com/Rub%C3%A9n-Ruiz-Ib%C3%A1rruri.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Dolores Ibarruri 9 dekabr 1895 12 noyabr 1989 kommunist siyasetci Ispaniya vetendas muharibesi zamani La Pasionaria adli teskilatin lideri olmus qadin No Pasaran Kecid yoxdur ifadesi ile meshurlasmisdir Dolores Ibarruriisp Dolores Ibarruri GomezDogum tarixi 9 dekabr 1895 1895 12 09 Vefat tarixi 12 noyabr 1989 1989 11 12 93 yasinda Vefat sebebi agciyer iltihabiUsagi 6Fealiyyeti siyasetci jurnalist aktivistElmi derecesi elmler doktoru Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiIspaniyanin Bask bolgesindeki Qallarta seherinde Vizca qesebesinde yoxsul bir medenci karlist ve katolik ailede anadan olub o Xuliana Qomez ve Antonio Ibarrurinin on bir ovladinin sekkizincisi idi Tehsil almaq isteyirdi amma ailesi tehsiline pul ayirmaq ucun maddi guce malik deyildi 1916 ci ilde iyirmi yasinda iken siyasi feal olan meden iscisi Xulian Ruiz ile evlendi Onlarin alti usagi var idi lakin dordu yetkinlik yasina catmamisdan evvel heddinden artiq yoxsulluqdan olmusdu 1917 ci ilde umumi tetile qosulduqdan sonra Ruizin hebsi ailenin iqtisadi cetinliyini daha da dozulmez etdi Ibarruri Karl Marksin yazilarini oxudu ve Kommunist Partiyasina qosuldu El Minero Vizcaino qezeti ucun La Pasionaria texellusu ile meqaleler yazmaga basladi 1920 ci ilde Bask Kommunist Partiyasinin eyalet komitesine secildi 1930 cu ilde nufuzuna ve leyaqetine gore Ispaniya Kommunist Partiyasinin Merkezi Komitesine secildi 1931 ci ilde Ikinci Cumhuriyyetin temeli ile Madride kocdu Burada solcu Mundo Obrero qezetinin redaktoru oldu Qadinlarin heyat seraitinin yaxsilasdirilmasi ucun sey gosterdi Daha sonra partiyanin Siyasi Burosuna teyin edildi Fealiyyetine gore bir nece defe tutulub hebs edildi Natiqlik qabiliyyeti onu Ispaniya Kommunist Partiyasinin gorkemli numayendelerinden biri etdi 1933 cu ilde Moskvada kecirilen Kominterne Kommunist International qatilmisdi 1936 ci ilde Ispaniya Numayendeler Palatasina secildi ve is siginacaq ve saglamliq veziyyetini yaxsilasdirmaq ucun mubarize apardi Ispaniya Vetendas muharibesi baslandiqdan sonra No Pasaran suari ile Cumhuriyyetin mudafiesine ses verdi Onlarin cixisi cemiyyetin boyuk bir hissesini xususile qadinlari antifasist mubarizesi ucun bir araya getirdi Respublika davasinin muveffeq olmasina komek etmek ucun Palmiro Togliatti kimi insanlarla bir nece komiteye qatildi Ancaq uc qanli ilden sonra 1939 cu ilde Madridin suqutundan sonra Milliyyetci quvveler ustunluk teskil etdi Ibarruri siyasi fealiyyetini davam etdireceyi SSRI ye sigindi Yegane oglu Ruben Qirmizi Orduya qosuldu ve 1942 ci ilde Stalinqrad doyusunde oldu 1944 cu ilin mayinda Ispaniya Kommunist Partiyasinin bas katibi oldu 1960 ci ilde olumune qeder davam edeceyi prezidentliyi qebul edene qeder bas katib olaraq islemeye davam etdi Altmisinci illerin evvellerinde Sovet vetendasligina qebul edildi Bu illerde onun siyasi uguru Sovet Ittifaqi terefinden qebul edildi ve Moskva Universitetinin fexri doktoru derecesi aldi Lenin Sulh Mukafatina 1964 ve Lenin derecesine de layiq gorulmusdur Onun avtobioqrafiyasi No Pasaran 1966 ci ilde nesr edilmisdir 1975 ci ilde Fransisko Frankonun olumunden sonra vetenine qayitdi Demokratiyanin yeniden qurulmasindan sonra 1977 ci ilin iyunundaki ilk seckilerde Asturiya bolgesini temsil eden Kortese Ispaniya Parlamenti deputat secildi Ibarruri Ispan Kommunist Partiyasini Leninizm proqramindan cixaran ve bununla Sovet Ittifaqindan musteqilliyini mudafie eden ilk kommunist partiyasi oldugu ucun Avrokommunizm adli herekatin qurucularindan biri olmusdur Qlazqonun Clyde kucesinde yerlesen La Pasionaria heykeli Ispaniyadan fasizmle mubarizeye gedenlerin xatiresine hesr edilmisdir IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Dolores Ibarruri Gomez Brockhauz Ensiklopediyasi alm Dolores Ibarruri FemBio database alm https alchetron com Rub C3 A9n Ruiz Ib C3 A1rruri