Bu məqaləni lazımdır. |
Bu məqalənin şübhə doğurur. |
Dilmanc layihəsi çərçivəsində Azərbaycan dili üçün dil texnologiyaların yaradılması və tətbiqi sahəsində işlər həyata keçirilir. Layihədəki əsas elmi tədqiqat istiqamətləri aşağıdakılardır:
Azərbaycan dilindən digər dillərə və əksinə tərcümə sistemlərinin yaradılması
Azərbaycan dili üçün nitqin tanınması sisteminin yaradılması Az Azərbaycan dili üçün mətnin səsləndirilməsi sisteminin yaradılması
Telefon danışığını Azərbaycan dilindən digər dillərə və əksinə tərcümə edə bilən sistemin yaradılması
Mətnin kompüter tərəfindən başa düşülməsi sistemin yaradılması
Layihənin əsas prioritetlərindən biri də bu texnologiyaların istifadəçilər tərəfindən praktik istifadəsini təmin etmək üçün proqram təminatının hazırlanmasıdır.
Layihənin tarixi
Azərbaycan dilindən digər dillərə və əksinə tərcümə prosesinin avtomatlaşdırılmasının mümkünlüyünün öyrənilməsi ilk dəfə 2003-cü ilin əvvəllərində akademik Ə. M. Abbasov tərəfindən qoyulmuş və onun rəhbərliyi altında maşın tərcüməsi sisteminin yaradılması istiqamətində tədqiqatlara başlanmışdır. Bu müddət ərzində Azərbaycan dilindən digər dillərə və əksinə tərcümə prosesini avtomatlaşdırmağa imkan verən xüsusi modelləşdirmə metodu (rəqəmsal modelləşdirmə metodu) yaradılmış və bu metod əsasında Azərbaycan-ingilis maşın tərcüməsi sisteminin yaradılmasına başlanmışdır.
İşlərin məntiqi davamı kimi Azərbaycan Respublikası Rabitə və İnformasiya Texnologiyaları Nazirliyi ilə BMT-nin İnkişaf Proqramının Azərbaycandakı Nümayəndəliyinin birgə həyata keçirdiyi bu layihəni göstərmək olar. Layihə üzrə işlərə 2005-ci ilin aprel ayından başlanılmışdır.
19.02.2014-cü ildə Dilmanc tərcümə sisteminin yeni versiyası istifadəyə verilmişdir. Bu versiyada mətnləri Azərbaycan, İngilis və Rus dilləri arasında daha yüksək keyfiyyətlə tərcümə etmək, sözlərin lüğətdəki tərcümələrinə baxmaq, alınmış mətnin səslənməsinə qulaq asmaq və digər yeni imkanlar əlavə edilmişdir. Yeni versiyanın əsas imkanları aşağıdakılardır:
Mətnin avtomatik tərcüməsi. Mətnləri Azərbaycan dilindən İngilis və Rus dillərinə və əksinə daha keyfiyyətlə tərcümə etmək. Lüğət. Tək söz daxil etdikdə həmin sözün lüğətdəki tərcüməsi, nitq hissələri, sinonimləri və s. informasiyaya baxmaq. "Nümunələr" düyməsinə basmaqla həmin sözün işləndiyi cümlələr və onların tərcümələrini görmək. Mətnin səsləndirilməsi. Tərcümə nəticəsində alınmış mətn çox uzun və yorucudursa, "Səsləndir" düyməsinə basmaqla həmin mətnin səsli oxunuşuna qulaq asa bilərsiniz. Mobil qurğulara yüklənə bilmə. Android əsasında işləyən telefon və planşetlərinizə "Dilmanc Mobile Translator" proqramını yükləməklə şifahi danışığı, mətni və tək sözləri Azərbaycan, İngilis və Rus dilləri arasında tərcümə edə bilərsiniz. Bu proqram istifadəçilər arasında böyük populyarlıq qazanaraq, "Play Store"-da istifadəyə verildiyi gündən 4 ay müddət ərzində 50 min dəfəyə yaxın yüklənmişdir.
Proqramın yeni versiyası dilmanc.az saytında onlayn tərcümə portalı kimi istifadəyə verilmişdir və artıq proqramı kompüterə yükləməyə ehtiyac yoxdur. Bu həmçinin bütün əməliyyat sistemləri və mobil qurğularda istifadə edilə bilmə baxımından əlverişlidir.
Sponsorlar
Yaradıcı qrup
Layihənin elmi məsləhətçisi
- Akademik Əli Abbasov
Direktor
- t.e.n.
Proqramçılar qrupunun rəhbəri
- Rauf Fətullayev
Koordinator
- Rövşən Hüseyinli
Proqramçılar
- Ramil Məmmədov
- Ramin Dərvişov
- Toğrul Mərdanov
- Rauf Qurbanov
- Mirnəsir Əskərov
Riyaziyyatçı
- Samir Abbasov
- Turan Məmmədov
Dilçilər
- Gülnar Əzimova
- Günel Şahbazova
Sahə üzrə məsləhətçilər
- prof. Məsud Mahmudov (Dilçilik)
- prof. Bayram İbrahimov (Siqnalların rəqəmli emalı)
Veb-dizayner
- Natiq Abdullayev
Operatorlar
- Niyal Əhədov
Müxtəlif vaxtlarda layihə qrupunda işləmiş mütəxəssislər
f.r.e.n. A. Mehdiəliyev, f.r.e.n. F. Əhmədov, dos. T. Abbasquliyev, f.e.n. İ. Tahirov, f.e.n. A. Bəylərova, Ç. Şirinov, V. Salehov, B. Talıbov, R. Zamanov, E. Nuriyev, S. Şaqavatov və d. Görülən işlərin tərkibindən asılı olaraq layihə qrupunun tətkibinin yenilənməsi prosesi bu gün də davam etdirilir.
Ayrıca baxın
Xarici keçidlər
Rəsmi saytı
Dilmanc imla Haqqında
Klaviaturada yazmağa son! Telefonunuza şifahi imla deyin, Dilmanc İmla proqramı nitqinizi mətnə çevirərək kompüterə yazacaq. Dilmanc İmla telefonunuzu kompüterin mikrofonu kimi istifadə etmək imkanı yaradır. Kompüter və telefon arasında əlaqə yaradıldıqdan sonra, telefona deyilən şifahi nitq avtomatik mətnə çevrilərək kompüterdəki mətn redaktoru pəncərəsinə yazılacaq, beləliklə vaxtınıza dəfələrlə qənaət etmiş olacaqsınız.
İstifadə qaydaları
1.Kompüterinizə Dilmanc İmla prorqramını dilmanc.az/dilmanc-imla ünvanından yükləyib işə salın.
2. Android və ya İOS sistemi ilə işləyən telefona Dilmanc İmla proqramını yükləyin (Google Play və ya App Store-dan) və işə salın.
3. Android və ya İOS sistemi ilə işləyən telefona Dilmanc İmla proqramını yükləyin (Google Play və ya App Store-dan) və işə salın.
4. Kodu daxil etdikdən sonra mobil telefonunuzda imla rejimi aktivləşəcək. Ekrana toxunaraq danışın, nitqiniz mətnə çevrilərək kompüterə yazılacaq. Kursoru Microsoft Word və ya digər mətn redaktorunun ekranına qoymağı unutmayın.
Tələblər
1. Telefon və kompüter internetə qoşulmalıdır.
2. Telefon ağıza yaxın tutulmalıdır.
- Versiya: 2.0 Yeniləmə: 29.04.2015
- Minimum tələblər: Windows XP və ya yeni, 512 kb/s in
Dilmanc plugin
Dilmanc plugin-i düymə şəklində İnternet brauzerinizə (Google Chrome, Mozilla Firefox) əlavə edərək Dilmancın təqdim etdiyi tərcümə imkanlarından yararlana bilərsiniz. "Dilmanc plugin"in üstünlüyü ondadır ki, tərcümə etmək istədiyiniz mətni kopyalayaraq Dilmancın səhifəsinə girməyə, kopyalanmış mətni lazımı pəncərəyə qoymağa ehtiyac qalmır. Siz istənilən səhifədə hər hansı mətni seçərək (qaralayaraq) "Dilmanc plugin" düyməsini basa bilərsiniz. "Dilmanc plugin" sizin əvəzinizdən bütün prosesi icra edəcək.
Dilmanc plugini Google Chrome brauzerinə yükləmək üçün:
https://chrome.google.com/webstore/search/dilmanc
Dilmanc plugini Mozilla Firefox brauzerinə yükləmək üçün:
https://addons.mozilla.org/en-US/firefox/addon/dilmanc-translate-plugin/[ölü keçid]
Mətnin səsləndirilməsi sistemi
Mətnin səsləndirilməsi sistemi daxil edilmiş mətni Kişi və Qadın səsi ilə oxuyur. Aşağıdakı sahəyə Azərbaycan dilində mətn daxil edərək Səsləndir düyməsini basın. Səs faylını kompüterinizə endirmək üçün mp3 kimi yüklə düyməsini basın.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bu meqalenin neytralligi subhe dogurur Meqalede teref tutma ve ya pislemek meqsedi dasiyan ve dogrulugu subut edilmeyen fikirlerin oldugu iddia edilir Xahis olunur bu mesele ile elaqedar istirak edesiniz Dilmanc layihesi cercivesinde Azerbaycan dili ucun dil texnologiyalarin yaradilmasi ve tetbiqi sahesinde isler heyata kecirilir Layihedeki esas elmi tedqiqat istiqametleri asagidakilardir Azerbaycan dilinden diger dillere ve eksine tercume sistemlerinin yaradilmasi Azerbaycan dili ucun nitqin taninmasi sisteminin yaradilmasi Az Azerbaycan dili ucun metnin seslendirilmesi sisteminin yaradilmasi Telefon danisigini Azerbaycan dilinden diger dillere ve eksine tercume ede bilen sistemin yaradilmasi Metnin komputer terefinden basa dusulmesi sistemin yaradilmasi Layihenin esas prioritetlerinden biri de bu texnologiyalarin istifadeciler terefinden praktik istifadesini temin etmek ucun proqram teminatinin hazirlanmasidir Layihenin tarixiAzerbaycan dilinden diger dillere ve eksine tercume prosesinin avtomatlasdirilmasinin mumkunluyunun oyrenilmesi ilk defe 2003 cu ilin evvellerinde akademik E M Abbasov terefinden qoyulmus ve onun rehberliyi altinda masin tercumesi sisteminin yaradilmasi istiqametinde tedqiqatlara baslanmisdir Bu muddet erzinde Azerbaycan dilinden diger dillere ve eksine tercume prosesini avtomatlasdirmaga imkan veren xususi modellesdirme metodu reqemsal modellesdirme metodu yaradilmis ve bu metod esasinda Azerbaycan ingilis masin tercumesi sisteminin yaradilmasina baslanmisdir Islerin mentiqi davami kimi Azerbaycan Respublikasi Rabite ve Informasiya Texnologiyalari Nazirliyi ile BMT nin Inkisaf Proqraminin Azerbaycandaki Numayendeliyinin birge heyata kecirdiyi bu layiheni gostermek olar Layihe uzre islere 2005 ci ilin aprel ayindan baslanilmisdir 19 02 2014 cu ilde Dilmanc tercume sisteminin yeni versiyasi istifadeye verilmisdir Bu versiyada metnleri Azerbaycan Ingilis ve Rus dilleri arasinda daha yuksek keyfiyyetle tercume etmek sozlerin lugetdeki tercumelerine baxmaq alinmis metnin seslenmesine qulaq asmaq ve diger yeni imkanlar elave edilmisdir Yeni versiyanin esas imkanlari asagidakilardir Metnin avtomatik tercumesi Metnleri Azerbaycan dilinden Ingilis ve Rus dillerine ve eksine daha keyfiyyetle tercume etmek Luget Tek soz daxil etdikde hemin sozun lugetdeki tercumesi nitq hisseleri sinonimleri ve s informasiyaya baxmaq Numuneler duymesine basmaqla hemin sozun islendiyi cumleler ve onlarin tercumelerini gormek Metnin seslendirilmesi Tercume neticesinde alinmis metn cox uzun ve yorucudursa Seslendir duymesine basmaqla hemin metnin sesli oxunusuna qulaq asa bilersiniz Mobil qurgulara yuklene bilme Android esasinda isleyen telefon ve plansetlerinize Dilmanc Mobile Translator proqramini yuklemekle sifahi danisigi metni ve tek sozleri Azerbaycan Ingilis ve Rus dilleri arasinda tercume ede bilersiniz Bu proqram istifadeciler arasinda boyuk populyarliq qazanaraq Play Store da istifadeye verildiyi gunden 4 ay muddet erzinde 50 min defeye yaxin yuklenmisdir Proqramin yeni versiyasi dilmanc az saytinda onlayn tercume portali kimi istifadeye verilmisdir ve artiq proqrami komputere yuklemeye ehtiyac yoxdur Bu hemcinin butun emeliyyat sistemleri ve mobil qurgularda istifade edile bilme baximindan elverislidir SponsorlarAzerbaycan Respublikasi Neqliyyat Rabite ve Yuksek Texnologiyalar NazirliyiYaradici qrupLayihenin elmi meslehetcisi Akademik Eli AbbasovDirektor t e n Proqramcilar qrupunun rehberi Rauf FetullayevKoordinator Rovsen HuseyinliProqramcilar Ramil Memmedov Ramin Dervisov Togrul Merdanov Rauf Qurbanov Mirnesir EskerovRiyaziyyatci Samir Abbasov Turan MemmedovDilciler Gulnar Ezimova Gunel SahbazovaSahe uzre meslehetciler prof Mesud Mahmudov Dilcilik prof Bayram Ibrahimov Siqnallarin reqemli emali Veb dizayner Natiq AbdullayevOperatorlar Niyal EhedovMuxtelif vaxtlarda layihe qrupunda islemis mutexessisler f r e n A Mehdieliyev f r e n F Ehmedov dos T Abbasquliyev f e n I Tahirov f e n A Beylerova C Sirinov V Salehov B Talibov R Zamanov E Nuriyev S Saqavatov ve d Gorulen islerin terkibinden asili olaraq layihe qrupunun tetkibinin yenilenmesi prosesi bu gun de davam etdirilir Ayrica baxinKomputer proqramlari Proqramlasdirma dilleri Tercume proqramlariXarici kecidlerResmi saytiDilmanc imla HaqqindaKlaviaturada yazmaga son Telefonunuza sifahi imla deyin Dilmanc Imla proqrami nitqinizi metne cevirerek komputere yazacaq Dilmanc Imla telefonunuzu komputerin mikrofonu kimi istifade etmek imkani yaradir Komputer ve telefon arasinda elaqe yaradildiqdan sonra telefona deyilen sifahi nitq avtomatik metne cevrilerek komputerdeki metn redaktoru penceresine yazilacaq belelikle vaxtiniza defelerle qenaet etmis olacaqsiniz Istifade qaydalari 1 Komputerinize Dilmanc Imla prorqramini dilmanc az dilmanc imla unvanindan yukleyib ise salin 2 Android ve ya IOS sistemi ile isleyen telefona Dilmanc Imla proqramini yukleyin Google Play ve ya App Store dan ve ise salin 3 Android ve ya IOS sistemi ile isleyen telefona Dilmanc Imla proqramini yukleyin Google Play ve ya App Store dan ve ise salin 4 Kodu daxil etdikden sonra mobil telefonunuzda imla rejimi aktivlesecek Ekrana toxunaraq danisin nitqiniz metne cevrilerek komputere yazilacaq Kursoru Microsoft Word ve ya diger metn redaktorunun ekranina qoymagi unutmayin Telebler 1 Telefon ve komputer internete qosulmalidir 2 Telefon agiza yaxin tutulmalidir Versiya 2 0 Yenileme 29 04 2015 Minimum telebler Windows XP ve ya yeni 512 kb s inDilmanc pluginDilmanc plugin i duyme seklinde Internet brauzerinize Google Chrome Mozilla Firefox elave ederek Dilmancin teqdim etdiyi tercume imkanlarindan yararlana bilersiniz Dilmanc plugin in ustunluyu ondadir ki tercume etmek istediyiniz metni kopyalayaraq Dilmancin sehifesine girmeye kopyalanmis metni lazimi pencereye qoymaga ehtiyac qalmir Siz istenilen sehifede her hansi metni secerek qaralayaraq Dilmanc plugin duymesini basa bilersiniz Dilmanc plugin sizin evezinizden butun prosesi icra edecek Dilmanc plugini Google Chrome brauzerine yuklemek ucun https chrome google com webstore search dilmanc Dilmanc plugini Mozilla Firefox brauzerine yuklemek ucun https addons mozilla org en US firefox addon dilmanc translate plugin olu kecid Metnin seslendirilmesi sistemiMetnin seslendirilmesi sistemi daxil edilmis metni Kisi ve Qadin sesi ile oxuyur Asagidaki saheye Azerbaycan dilinde metn daxil ederek Seslendir duymesini basin Ses faylini komputerinize endirmek ucun mp3 kimi yukle duymesini basin