Bəzəktoxum mahmızçiçəyi (lat. Delphinium dictyocarpum) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin qaymaqçiçəyikimilər fəsiləsinin mahmızçiçək cinsinə aid bitki növü.
Bəzəktoxum mahmızçiçəyi | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Bəzəktoxum mahmızçiçəyi | ||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
|
Botaniki xarakteristikası
Çoxillik ot bitkisi olub,hündürlüyü 60-100 sm-ə bərabərdir. Yarpaqları növbəli, uzunsaplaqlı, dairəvi-böyrəkşəkilli, uzunluğu 5-10 sm, eni isə 6-13 sm, dişli-yarılmış, 5-7 rombşəkilli, çılpaq və ya seyrək tükcüklüdür. Çiçəkləri sıxlaşmış çoxçiçəkli fırçalı olub, uzunluğu 40 sm-ə qədərdir. Çiçəkləri qeyri-düzgün, kasacığı tacvarı, 5 tünd-göy yarpaqcıqlı, yuxarı yarpaqları əsasından tam mahmızlaşmış, zeh əmələ gətirmişdir. Ləçəkləri qısa kasa yarpağından nektarlıqdan, mahmızdan ibarət hamar, ağımtıl, bükük və yarısına qədər yarılmışdır. Erkəkcikləri çoxdur. Meyvəsi çoxyarpaqlı, üç çoxtoxumlu yarpaqcıqlardan ibarət, uzunluğu 1 sm-ə qədər olub, yarpaqcıqları dimdiklidir. İyun-avqust aylarında çiçəkləyir, avqust-sentyabr aylarında isə meyvələri yetişir.
Gövdəsinin uc hissəsindən 70 sm aralı kəsilməlidir.Qurudulma kölgəli və havalı yerlərdə aparılmalıdır. Süni qurudulma 45-50°С-də aparılmalıdır. Bitki zəhərli olduğundan toplama və qurutma zamanı ehtiyatlı olmaq lazımdır.
Bitkinin hər bir pöhrəsi toxum əmələ gətirənə qədər qorunmalıdır. Təkrar toplanılma 2 ildən sonra aparıla bilər. Xammal B siyahısında saxlanılır.
Yarpaqlı gövdəsinin uzunluğu 40-70 sm olub, buton və çiçəklərə malikdir. İysiz olmaqla, dadı təyin olunmamışdır.
Tərkibi və təsiri
Bitkinin tərkibində 0,1-0,7% deterpen, başlıca olaraq mellikakonitin alkaloidi tapılmışdır. Bundan başqa izoxinolin alkaloidi də vardır.
Famakoterapevtik qrup – Mioreleksant, qanqlioblokatr dərmandır.
Mellikakonitin alkaloidi kurareyəbənzər təsir etməklə, antidepolyarlaşmış mioreleksant və zəif qanqlioblokatr dərmanlardan ibarətdir.
Melliktin həbi, 0,02 q (hidroyod mellikakonitin alkaloidi). Mioreleksant, qanqlioblokatr dərmandır.
Xammalından «Millektin» adlı keyfiyyətli mioreleksant preparatı alınır ki, bu dərman əsəb sistemini sakitləşdirməklə yüksək əzələ tonusunu azaltmaq üçün istifadə edilir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bezektoxum mahmizciceyi lat Delphinium dictyocarpum bitkiler aleminin qaymaqcicekliler destesinin qaymaqciceyikimiler fesilesinin mahmizcicek cinsine aid bitki novu Bezektoxum mahmizciceyiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Deste QaymaqciceklilerFesile QaymaqciceyikimilerYarimfesile Triba Cins MahmizcicekNov Bezektoxum mahmizciceyiBeynelxalq elmi adiDelphinium dictyocarpumSekil axtarisiEOL 5521312Botaniki xarakteristikasiCoxillik ot bitkisi olub hundurluyu 60 100 sm e beraberdir Yarpaqlari novbeli uzunsaplaqli dairevi boyreksekilli uzunlugu 5 10 sm eni ise 6 13 sm disli yarilmis 5 7 rombsekilli cilpaq ve ya seyrek tukcukludur Cicekleri sixlasmis coxcicekli fircali olub uzunlugu 40 sm e qederdir Cicekleri qeyri duzgun kasacigi tacvari 5 tund goy yarpaqciqli yuxari yarpaqlari esasindan tam mahmizlasmis zeh emele getirmisdir Lecekleri qisa kasa yarpagindan nektarliqdan mahmizdan ibaret hamar agimtil bukuk ve yarisina qeder yarilmisdir Erkekcikleri coxdur Meyvesi coxyarpaqli uc coxtoxumlu yarpaqciqlardan ibaret uzunlugu 1 sm e qeder olub yarpaqciqlari dimdiklidir Iyun avqust aylarinda cicekleyir avqust sentyabr aylarinda ise meyveleri yetisir Govdesinin uc hissesinden 70 sm arali kesilmelidir Qurudulma kolgeli ve havali yerlerde aparilmalidir Suni qurudulma 45 50 S de aparilmalidir Bitki zeherli oldugundan toplama ve qurutma zamani ehtiyatli olmaq lazimdir Bitkinin her bir pohresi toxum emele getirene qeder qorunmalidir Tekrar toplanilma 2 ilden sonra aparila biler Xammal B siyahisinda saxlanilir Yarpaqli govdesinin uzunlugu 40 70 sm olub buton ve ciceklere malikdir Iysiz olmaqla dadi teyin olunmamisdir Terkibi ve tesiriBitkinin terkibinde 0 1 0 7 deterpen baslica olaraq mellikakonitin alkaloidi tapilmisdir Bundan basqa izoxinolin alkaloidi de vardir Famakoterapevtik qrup Mioreleksant qanqlioblokatr dermandir Mellikakonitin alkaloidi kurareyebenzer tesir etmekle antidepolyarlasmis mioreleksant ve zeif qanqlioblokatr dermanlardan ibaretdir Melliktin hebi 0 02 q hidroyod mellikakonitin alkaloidi Mioreleksant qanqlioblokatr dermandir Xammalindan Millektin adli keyfiyyetli mioreleksant preparati alinir ki bu derman eseb sistemini sakitlesdirmekle yuksek ezele tonusunu azaltmaq ucun istifade edilir IstinadlarHemcinin bax