Damokl qılıncı (lat. Damoclis gladius) — qədim yunan mifologiyasının bu günə qədər gəlmiş xarakterli əfsanələrindən biri. Tavromeniyalı Timeyin (e.ə. 356 — e.ə. 260) itirilmiş sayılan Siciliya tarixinə dair kitabında qeyd edilir. "Damokl qılıncı" ifadəsi bu gün "təhdid", "təhlükə" mənasında da istifadə olunur.
Qədim roma əfsanəsinə görə, e.ə. IV əsrdə Sarakuzyalina hökmdarı kral Sezar idi. O, sadə bir ailədə böyüməsinə baxmayaraq cəsarəti və hiyləgərliyi ilə məşhur idi. Kartaca ilə apardığı döyüşlərdən sonra Sarakuzyalina o dövrün ən güclü dövlətlərindən birinə çevrilmişdi. Üzdə xalqın tərəfini saxlayan bu hiyləgər hökmdar qəddarlığı ilə də tanınırdı.
Dionisinin Damokl adlı bir təlxəyi var idi. Damokl hər gün Dionisiyə kralların sürdüyü zövq-səfadan danışır, eyhamlarla onu cana doyururdu. Bir gün Dionisi: "İstəyirəm ki, sən də krallığın səfasını görəsən." — deyərək taxtını ona verdi. Damokl sevinərək taxtda oturdu. Bu vaxt taxtın üzərində tavandan at tükündən asılmış bir qılınc gördü. Qılınc hər an onun başına düşə bilərdi. Odur ki, Damokl o gün taxtda necə oturduğunu bilmədi. Dionisi güclü bir hökmdar olmasına baxmayaraq bu qılınc onun qarşılaşdığı təhlükələri ifadə edirdi. Damokl vahiməylə geri çəkilir ki, istənilən an tük qırılsa və bu qılınc hansı başa düşsə, iki parça olar. Əslində, hökmdar bu əsilzadəyə ibrət dərsi vermiş, böyük hakimiyyətin, liderliyin nə qədər çətin olduğunu başa salmaq istəmişdir. Beləliklə, Damokl krallığın heç də kənardan göründüyü kimi zövq-səfadan ibarət olmadığını başa düşdü və eyhamlarından əl çəkdi. Vaxt keçdikcə bu ifadənin əhatə dairəsi genişlənmiş, ifadə getdikcə aforizmləşmişdir. Bu gün də hər hansı təqib edən təhlükədən danışanda çox vaxt "başının üstə DAMOKL QILINCI asılıb "deyirlər. Bu ifadə həm də Orta Asiyada geniş yayılıb.
Ədəbiyyat
- The Sword of Damocles 2001-03-31 at the Wayback Machine
- The Sword of Damocles
- Цыбульник Ю. С. Крылатые о АСТ", 2003. — С. 73–74. — 830 с. — 5000 экз. — .
- (ru). Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907. //
- Гораций Оды, Книга III, 1, 17–18 // Буколики. Георгики. Энеида (Вергилий); Оды. Эподы. Сатиры. Послания. Наука поэзии (Гораций). — М.:: НФ: "Пушкинская библиотека": АСТ, 2005. — С. 517. — 908 с. — (Золотой фонд мировой классики). — 5000 экз. — .
- Герцен А. И. Ч. 4. // Былое и думы. — М.:: Дет. лит., 1973. — С. 417.
Bu məqalə . |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Damokl qilinci lat Damoclis gladius qedim yunan mifologiyasinin bu gune qeder gelmis xarakterli efsanelerinden biri Tavromeniyali Timeyin e e 356 e e 260 itirilmis sayilan Siciliya tarixine dair kitabinda qeyd edilir Damokl qilinci ifadesi bu gun tehdid tehluke menasinda da istifade olunur Damokl qilinci Qedim roma efsanesine gore e e IV esrde Sarakuzyalina hokmdari kral Sezar idi O sade bir ailede boyumesine baxmayaraq cesareti ve hiylegerliyi ile meshur idi Kartaca ile apardigi doyuslerden sonra Sarakuzyalina o dovrun en guclu dovletlerinden birine cevrilmisdi Uzde xalqin terefini saxlayan bu hiyleger hokmdar qeddarligi ile de taninirdi Dionisinin Damokl adli bir telxeyi var idi Damokl her gun Dionisiye krallarin surduyu zovq sefadan danisir eyhamlarla onu cana doyururdu Bir gun Dionisi Isteyirem ki sen de kralligin sefasini goresen deyerek taxtini ona verdi Damokl sevinerek taxtda oturdu Bu vaxt taxtin uzerinde tavandan at tukunden asilmis bir qilinc gordu Qilinc her an onun basina duse bilerdi Odur ki Damokl o gun taxtda nece oturdugunu bilmedi Dionisi guclu bir hokmdar olmasina baxmayaraq bu qilinc onun qarsilasdigi tehlukeleri ifade edirdi Damokl vahimeyle geri cekilir ki istenilen an tuk qirilsa ve bu qilinc hansi basa dusse iki parca olar Eslinde hokmdar bu esilzadeye ibret dersi vermis boyuk hakimiyyetin liderliyin ne qeder cetin oldugunu basa salmaq istemisdir Belelikle Damokl kralligin hec de kenardan gorunduyu kimi zovq sefadan ibaret olmadigini basa dusdu ve eyhamlarindan el cekdi Vaxt kecdikce bu ifadenin ehate dairesi genislenmis ifade getdikce aforizmlesmisdir Bu gun de her hansi teqib eden tehlukeden danisanda cox vaxt basinin uste DAMOKL QILINCI asilib deyirler Bu ifade hem de Orta Asiyada genis yayilib EdebiyyatThe Sword of Damocles 2001 03 31 at the Wayback Machine The Sword of Damocles Cybulnik Yu S Krylatye o AST 2003 S 73 74 830 s 5000 ekz ISBN 5 17 016376 2 ru Damokl Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Goracij Ody Kniga III 1 17 18 Bukoliki Georgiki Eneida Vergilij Ody Epody Satiry Poslaniya Nauka poezii Goracij M NF Pushkinskaya biblioteka AST 2005 S 517 908 s Zolotoj fond mirovoj klassiki 5000 ekz ISBN 5 94643 118 8 Gercen A I Ch 4 Byloe i dumy M Det lit 1973 S 417 Bu meqale qaralama halindadir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Eger mumkundurse daha deqiq bir sablondan istifade edin