Hacıyev Dəmir Vahid oğlu (29 yanvar 1929, İlisu, Zaqatala qəzası[d] – 20 iyun 1999, Bakı) — biologiya elmləri doktoru, professor, AMEA-nın müxbir üzvü, Əməkdar Elm Xadimi, zoologiya, paleontologiya, stratiqrafiya, tibbi biologiya sahəsində tanınmış alim.
Dəmir Hacıyev | |
---|---|
Dəmir Vahid oğlu Hacıyev | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | İlisu, Qax, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | (70 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan |
Vətəndaşlığı | SSRİ→ Azərbaycan |
Elm sahəsi | Bioloq |
Elmi dərəcəsi | biologiya elmləri doktoru |
Elmi adı | professor AMEA-nın müxbir üzvü |
Mükafatları |
Həyatı
Dəmir Vahid oğlu Hacıyev 29 yanvar 1929-cu ildə Qax rayonunun İlisu kəndində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. Onun atası alim-paleontoloq Hacıyev Vahid Hüseynəli oğlu respublikanın müxtəlif ali təhsil müəssisələrində, eləcə də elmi sovet və partiya idarələrində çalışmışdır. Anası – N.Nərimanovun qardaşı qızı Xanım Salman qızı Nərimanova müəllimə olmuşdur. Dəmir Hacıyev 1946-cı ildə məktəbi bitirdikdən sonra Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutuna daxil olub, 1952-ci ildə İnstitutu bitirib uşaq cərrahı ixtisasına yiyələnmişdir.
Elmi fəaliyyəti
Dəmir Hacıyev 1961-ci ildə “Eldar bozqırımın üst sarmat hipparion faunası” mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə etmiş və bu işinə görə o, biologiya üzrə elmlər doktoru elmi dərəcəsinə layiq görülmüşdür. 1963-cü ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin Onurğalılar zoologiyası kafedrasında professor vəzifəsinə seçilmiş, 1964-cü ildə professor elmi adını almışdır.
Dəmir Hacıyev 1964-cü ildən əmək fəaliyyətini Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunda davam etdirmiş və “Ümumi biologiya və genetikanın əsasları” kafedrasının müdiri vəzifəsinə seçilmişdir. 1965-ci ildən 1969-cu ilədək kafedraya rəhbərliklə yanaşı, ADTİ-nin elmi işlər üzrə prorektoru olaraq da çalışmışdır. 1967-1968-ci illərdə D.Hacıyev Səhiyyə Nazirliyinin Elmi Şurasının sədri, 1968-1970-ci illərdə Azərbaycan EA Geologiya İnstitutunun Paleobiologiya şöbəsinin müdiri olmuşdur. Qeyri-adi tədqiqat və təşkilati keyfiyyətlərə malik olan Dəmir Hacıyev Azərbaycan EA Geologiya İnstitutunun təkamül paleontologiyası laboratoriyasının rəhbərliyi ona həvalə olunmuş, eyni zamanda Azərbaycan EA-nın Biologiya şöbəsinin akademik-katibinin müavini, həmçinin biologiya üzrə Ali Attestasiya Komissiyasının ekspert komitəsinin sədri vəzifələrində çalışmışdı. 1971-1974-cü illərdə isə Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun təhsil və elmi işlər üzrə prorektoru olmuşdur. 1972-ci ildə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü seçilmişdir.
Dəmir Hacıyevin elmi nailiyyətləri beynəlxalq səviyyədə tanınmışdır. 12 monoqrafiya və 120 elmi məqalənin müəllifidir, xaricdə peşəkar dairələrdə tanınmışdı. 1958-ci ildən o, İllinois Elmlər Akademiyasının (ABŞ), 1996-cı ildən isə Nyu-York Elmlər Akademiyasının (ABŞ) üzvü olmuşdur.
Əsərləri
- Qazıntı halında tapılan kərgədanların qabırğalarının travmatik zədələnməsi.
- Qazıntı halında tapılan Binəqədi canavarlarının sümüklərində raxit zədələnmələrin əlamətləri.
- Qazıntı halında tapılan dördüncü dövr canavarında spondilozun deformasiyası fenomeni.
- Binəqədi ibtidai öküzünün üst çənəsinin osteomeliti.
- Biologiya (Praktiki məşğələlər üçün dərslik), Bakı, 1991.
- Tibbi biologiya (Dərslik), Bakı, 1993.
- Biologiya üzrə 1000 test, Bakı, 1993.
- Molekulyar biologiya və tibbi genetikaya aid məsələlər kitabı, Bakı, 1994.
- Hüceyrə səviyyəsində genetik hadisələr, Bakı, 1996.
- İnsanın xromosom və molekulyar xəstəlikləri, Bakı, 1996.
- Hüceyrə biologiyasının molekulyar aspektləri, Bakı, 1996.
- Molekulyar səviyyədə genetik hadisələr, Bakı, 1996.
- Qədim Azərbaycanda kəllə trepanasiyası.
- Yerüstü yırtıcıların beyninlərin xarici relyef strukturunun bəzi xüsusiyyətləri.
- Nadir hallarda yarasalarda çoxdöllülük.
- Forestye xəstəliyinin paleontologiyası və müqayisəli patologiyası.
- Binəqədi asfalt gölündə qazıntı halında tapılan heyvan qalıqlarında amin turşuları.
- İnsan ekologiyası və biosferin mahiyyəti, Bakı, 1994.
Mükafatları
- — (1970)
- — (1971)
- — Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm xadimi (1981)
- Vavilov ad. Qırmızı medal (1983)
- Ekologiya sahəsində nailiyyətlərinə görə diplom və Həsən Əliyev ad. mükafat (1996)
Vəfatı
Hacıyev Dəmir Vahid oğlu 20 iyun 1999-cu ildə vəfat etmişdir.
İstinadlar
- Azərbaycan tibbinin korifeyləri. Bakı, “Elm və təhsil”, 2020. s.602
- ATU-nun arxivi
Xarici keçid
- Azərbaycanlı paleontoloq Dəmir Hacıyev
- Hacıyev Dəmir Vahid oğlu
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Haciyev Demir Vahid oglu 29 yanvar 1929 Ilisu Zaqatala qezasi d 20 iyun 1999 Baki biologiya elmleri doktoru professor AMEA nin muxbir uzvu Emekdar Elm Xadimi zoologiya paleontologiya stratiqrafiya tibbi biologiya sahesinde taninmis alim Demir HaciyevDemir Vahid oglu HaciyevDogum tarixi 29 yanvar 1929Dogum yeri Ilisu Qax Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 20 iyun 1999 70 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanVetendasligi SSRI AzerbaycanElm sahesi BioloqElmi derecesi biologiya elmleri doktoruElmi adi professor AMEA nin muxbir uzvuMukafatlariHeyatiDemir Vahid oglu Haciyev 29 yanvar 1929 cu ilde Qax rayonunun Ilisu kendinde ziyali ailesinde anadan olmusdur Onun atasi alim paleontoloq Haciyev Vahid Huseyneli oglu respublikanin muxtelif ali tehsil muessiselerinde elece de elmi sovet ve partiya idarelerinde calismisdir Anasi N Nerimanovun qardasi qizi Xanim Salman qizi Nerimanova muellime olmusdur Demir Haciyev 1946 ci ilde mektebi bitirdikden sonra Azerbaycan Dovlet Tibb Institutuna daxil olub 1952 ci ilde Institutu bitirib usaq cerrahi ixtisasina yiyelenmisdir Elmi fealiyyetiDemir Haciyev 1961 ci ilde Eldar bozqiri min ust sar mat hipparion faunasi movzu sun da nami zed lik dissertasiyasini mudafie etmis ve bu isine gore o biolo giya uzre elm ler doktoru elmi derecesine layiq gorulmus dur 1963 cu ilde Azerbay can Dovlet Univer sitetinin Onurgalilar zoologiyasi kafedra sinda professor vezife sine secilmis 1964 cu ilde professor elmi adini almis dir Demir Haciyev 1964 cu ilden emek fealiyyetini Azerbaycan Dovlet Tibb Institutunda davam etdirmis ve Umumi biologiya ve genetikanin esaslari kafedrasinin mudiri vezifesine secilmisdir 1965 ci ilden 1969 cu iledek kafedraya rehberlikle yanasi ADTI nin elmi isler uzre prorektoru olaraq da calismisdir 1967 1968 ci illerde D Haciyev Sehiyye Nazirliyinin Elmi Surasinin sedri 1968 1970 ci illerde Azerbaycan EA Geologiya Institutunun Paleobiologiya sobesinin mudiri olmusdur Qeyri adi tedqiqat ve teskilati keyfiyyetlere malik olan Demir Haciyev Azerbaycan EA Geologiya Institutunun tekamul paleontologiyasi laboratoriyasinin rehberliyi ona hevale olunmus eyni zamanda Azerbaycan EA nin Biologiya sobesinin akademik katibinin muavini hemcinin biologiya uzre Ali Attestasiya Komissiyasinin ekspert komitesinin sedri vezifelerinde calismisdi 1971 1974 cu illerde ise Azerbaycan Dovlet Tibb Institutunun tehsil ve elmi isler uzre prorektoru olmusdur 1972 ci ilde Azerbaycan Elmler Akade mi yasinin muxbir uzvu secilmisdir Demir Haciyevin elmi nailiyyetleri beynelxalq seviyyede taninmisdir 12 monoqrafiya ve 120 elmi meqalenin muellifidir xaricde pesekar dairelerde taninmisdi 1958 ci ilden o Illinois Elmler Akademiyasinin ABS 1996 ci ilden ise Nyu York Elmler Akademiyasinin ABS uzvu olmusdur Eserleri Qazinti halinda tapilan kergedanlarin qabirgalarinin travmatik zedelenmesi Qazinti halinda tapilan Bineqedi canavarlarinin sumuklerinde raxit zedelenmelerin elametleri Qazinti halinda tapilan dorduncu dovr canavarinda spondilozun deformasiyasi fenomeni Bineqedi ibtidai okuzunun ust cenesinin osteomeliti Biologiya Praktiki mesgeleler ucun derslik Baki 1991 Tibbi biologiya Derslik Baki 1993 Biologiya uzre 1000 test Baki 1993 Molekulyar biologiya ve tibbi genetikaya aid meseleler kitabi Baki 1994 Huceyre seviyyesinde genetik hadiseler Baki 1996 Insanin xromosom ve molekulyar xestelikleri Baki 1996 Huceyre biologiyasinin molekulyar aspektleri Baki 1996 Molekulyar seviyyede genetik hadiseler Baki 1996 Qedim Azerbaycanda kelle trepanasiyasi Yerustu yirticilarin beyninlerin xarici relyef strukturunun bezi xususiyyetleri Nadir hallarda yarasalarda coxdolluluk Forestye xesteliyinin paleontologiyasi ve muqayiseli patologiyasi Bineqedi asfalt golunde qazinti halinda tapilan heyvan qaliqlarinda amin tursulari Insan ekologiyasi ve biosferin mahiyyeti Baki 1994 Mukafatlari Vladimir Ilic Leninin anadan olmasinin 100 illiyi munasibetile yubiley medali 1970 Qirmizi emek bayragi ordeni 1971 Azerbaycan Respublikasinin emekdar elm xadimi 1981 Vavilov ad Qirmizi medal 1983 Ekologiya sahesinde nailiyyetlerine gore diplom ve Hesen Eliyev ad mukafat 1996 VefatiHaciyev Demir Vahid oglu 20 iyun 1999 cu ilde vefat etmisdir IstinadlarAzerbaycan tibbinin korifeyleri Baki Elm ve tehsil 2020 s 602 ATU nun arxiviXarici kecidAzerbaycanli paleontoloq Demir Haciyev Haciyev Demir Vahid oglu Sexs ve ya bioqrafiya haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin