Cənnətül-müəlla (ərəb. جَنَّة ٱلْمُعَلَّاة; azərb. Uca Cənnət) — Səudiyyə Ərəbistanının Məkkə şəhərində yerləşən qəbiristanlıq. Bura həmçinin "Mələt məzarlığı" (ərəb. مَقْبَرَة ٱلْمَعْلَاة) və ya "əl-Həcun" (ərəb. ٱلْحَجُوْن) da deyilir. Bir çox görkəmli şəxs burada dəfn edilmişdir. Bu yer Hərəmdən təxminən 2 km şimalda "Cin məscidi"nin yaxınlığında yerləşir.
Qəbiristanlıq | |
Cənnətül-müəlla | |
---|---|
ərəb. جَنَّة ٱلْمُعَلَّاة | |
| |
![]() | |
Ölkə | |
Yerləşdiyi yer | Məkkə |
HGYO | |
![]() Cənnətül-müəlla | |
![]() |
Tarixi
Məzarlığın tarixi İslamdan əvvələ gedib çıxır. Lakin İslamdan sonra bu qəbiristanlığın əhəmiyyəti daha da artmışır. Burada bir çox görkəmli İslam şəxsiyyətləri, o cümlədən Məhəmməd peyğəmbərin yaxınları və səhabələri dəfn edilmişdir. Burada bir çox görkəmli şəxslərin türbələri mövcud olub. Sultan Süleyman 1543–44-cü illərdə Xədicənin məzarının üzərində türbə dikdirmiş və ora türbədar təyin etdirmişdir. Övliya Çələbinin bildirdiyinə görə, Cənnətül-müəllada yetmiş beş ədəd günbəzli məzar var idi. Həmçinin, Peyğəmbərin babası və əmisi Əbu Talibin məzarlarının üzərində də günbəzli türbələr yerləşirdi. Lakin bu türbələr digər türbələr kimi bəzəkli deyildi və onların baxıcısı – türbədarı yox idi. Əcəm (İranlı) zəvvarları Əlinin atası Əbu Talibin qəbrini ziyarət edirdilər. 1925-ci ildə Məkkə Səudilərin nəzarətinə keçdikdən sonra, 1926-cı ildə Əbdüləziz ibn Səudun əmri ilə Cənnətül-müəllada yerləşən bütün türbələr dağıdılmış və məzar daşları da götürülmüşdür. Bu gün də Cənnətül-müəlla məzarlıq kimi istifadə olunmağa davam etsə də, orada heç bir türbə və ya məzar daşı qalmamışdır.
Adlanması
Məhəmməd peyğəmbərin Məkkə qəbiristanlığını göstərərək:
"Bu qəbiristan nə gözəldir!"
- deməsi, Xədicənin burada dəfn olunması və Mədinədəki Bəqi qəbiristanlığının türklər arasında "Cənnətül-Bəqi" olaraq adlandırılması səbəbindən, ehtimal ki, Məkkədəki bu qəbiristanlığa da "Cənnətül-müəlla" adı verilmişdir.
Dəfn edilmiş şəxslər
Burada dəfn edilmiş bəzi tanınmış şəxslər bunlardır:
- Qusay (Məhəmməd peyğəmbərin babasının babasının atası);
- Əbdülmənaf (Məhəmməd peyğəmbərin babasının babası, Qusayın oğlu);
- Əbdülmüttəlib (Məhəmməd peyğəmbərin babası);
- Əbu Talib (Məhəmməd peyğəmbərin əmisi);
- Xədicə binti Hüveylid (Məhəmməd peyğəmbərin xanımı);
- Qasım ibn Məhəmməd (Məhəmməd peyğəmbərin oğlu);
- Əsma binti Əbu Bəkr (xanım səhabə, Əbu Bəkrin qızı);
- Abdullah ibn Zübeyr (səhabə, Əsma binti Əbu Bəkrin oğlu);
- Mənsur (Abbasi xəlifəsi);
- Fudeyl ibn İyad (sufi);
- Əli əl-Qari (fəqih).
İstinadlar
- "جنّة المعلى". 06.04.2025 tarixində arxivləşdirilib.
- Səyahətnamə (türk). IX. İstanbul. 1928–38. 785–792.
- Tarih ve Medeniyet Dergisi, Mehmet Şevki Eygi. Mekke ve Medine'de Yıkılan Türbeler (türk).
- İbn Hənbəl, Əhməd. əl-Musnəd (ərəb). Qahirə. hicri 1313. 367.
- əl-Əsqalani, İbn Həcər. Fəthul-bari (ərəb). III. 1986–87. 722.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cennetul muella ereb ج ن ة ٱل م ع ل اة azerb Uca Cennet Seudiyye Erebistaninin Mekke seherinde yerlesen qebiristanliq Bura hemcinin Melet mezarligi ereb م ق ب ر ة ٱل م ع ل اة ve ya el Hecun ereb ٱل ح ج و ن da deyilir Bir cox gorkemli sexs burada defn edilmisdir Bu yer Heremden texminen 2 km simalda Cin mescidi nin yaxinliginda yerlesir QebiristanliqCennetul muellaereb ج ن ة ٱل م ع ل اة Olke Seudiyye ErebistaniYerlesdiyi yer Mekke21 26 13 sm e 39 49 45 s u H G Y OCennetul muella Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiMezarligin tarixi Islamdan evvele gedib cixir Lakin Islamdan sonra bu qebiristanligin ehemiyyeti daha da artmisir Burada bir cox gorkemli Islam sexsiyyetleri o cumleden Mehemmed peygemberin yaxinlari ve sehabeleri defn edilmisdir Burada bir cox gorkemli sexslerin turbeleri movcud olub Sultan Suleyman 1543 44 cu illerde Xedicenin mezarinin uzerinde turbe dikdirmis ve ora turbedar teyin etdirmisdir Ovliya Celebinin bildirdiyine gore Cennetul muellada yetmis bes eded gunbezli mezar var idi Hemcinin Peygemberin babasi ve emisi Ebu Talibin mezarlarinin uzerinde de gunbezli turbeler yerlesirdi Lakin bu turbeler diger turbeler kimi bezekli deyildi ve onlarin baxicisi turbedari yox idi Ecem Iranli zevvarlari Elinin atasi Ebu Talibin qebrini ziyaret edirdiler 1925 ci ilde Mekke Seudilerin nezaretine kecdikden sonra 1926 ci ilde Ebduleziz ibn Seudun emri ile Cennetul muellada yerlesen butun turbeler dagidilmis ve mezar daslari da goturulmusdur Bu gun de Cennetul muella mezarliq kimi istifade olunmaga davam etse de orada hec bir turbe ve ya mezar dasi qalmamisdir AdlanmasiMehemmed peygemberin Mekke qebiristanligini gostererek Bu qebiristan ne gozeldir demesi Xedicenin burada defn olunmasi ve Medinedeki Beqi qebiristanliginin turkler arasinda Cennetul Beqi olaraq adlandirilmasi sebebinden ehtimal ki Mekkedeki bu qebiristanliga da Cennetul muella adi verilmisdir Defn edilmis sexslerBurada defn edilmis bezi taninmis sexsler bunlardir Qusay Mehemmed peygemberin babasinin babasinin atasi Ebdulmenaf Mehemmed peygemberin babasinin babasi Qusayin oglu Ebdulmuttelib Mehemmed peygemberin babasi Ebu Talib Mehemmed peygemberin emisi Xedice binti Huveylid Mehemmed peygemberin xanimi Qasim ibn Mehemmed Mehemmed peygemberin oglu Esma binti Ebu Bekr xanim sehabe Ebu Bekrin qizi Abdullah ibn Zubeyr sehabe Esma binti Ebu Bekrin oglu Mensur Abbasi xelifesi Fudeyl ibn Iyad sufi Eli el Qari feqih Istinadlar جن ة المعلى 06 04 2025 tarixinde arxivlesdirilib Seyahetname turk IX Istanbul 1928 38 785 792 Tarih ve Medeniyet Dergisi Mehmet Sevki Eygi Mekke ve Medine de Yikilan Turbeler turk Ibn Henbel Ehmed el Musned ereb Qahire hicri 1313 367 el Esqalani Ibn Hecer Fethul bari ereb III 1986 87 722