Dağ mahmızlaləsi (lat. Corydalis alpestris) — bitkilər aləminin qaymaqçiçəklilər dəstəsinin xaşxaşkimilər fəsiləsinin mahmızlalə cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir – VU D2. Azərbaycanın nadir növüdür.
Dağ mahmızlaləsi | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Dağ mahmızlaləsi | ||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||
|
Qısa morfoloji təsviri
Çoxillik ot bitkisidir. Gövdə sadə və ya budaqlıdır, 5-15 sm hündürlükdə, aşağı hissədə pulcuqlu, 2-3 yarpaqlıdır. Bu yarpaqlar uzun saplaqlı, üçbölümlü, yuxarı yarpaqlar oturaq, kiçilmişdir. Çiçəklər 2-5 ədəd olmaqla kiçik başcığa toplanmışdır. Çiçək tacı göyümtül, bəzən çəhrayi-bənövşəyi, çox nadir halarda ağımtıl, 15-20 mm uzunluqda, düz, küt, 1,5 dəfə yarpaq ayasından uzundur. Qutucuq 10-15 (5) mm uzunluğunda, uzunsov və ya xətvari-ellipsşəkillidir.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Çiçəkləməsi iyun, meyvə verməsi iyul-avqust aylarına təsadüf edir. Yüksək dağ və alp qurşaqlarında rast gəlinir.
Yayılması
Böyük Qafqazın Quba sahəsi və qərb hissəsi, Kiçik Qafqazın şimal və mərkəzi hissələri, Naxçıvanın dağlıq hissəsi.
Sayı və tendensiyası
Populyasiyanın vəziyyətinin və təbii bərpasının, ətraf mühit amillərinin dəyişilməsindən və antropogen təsirlərdən asılıllığı müşahidə olunur.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Antropogen amillər (əsasən otlaqların sistemsiz otarılması) və iqlim dəyişilmələri.
Mühafizə tədbirləri
Yayıldığı ərazilərdə yasaqlıqların təşkil edilməsi və növün monitorinqinin aparılması, toxumlarının yığılması təklif olunur.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dag mahmizlalesi lat Corydalis alpestris bitkiler aleminin qaymaqcicekliler destesinin xasxaskimiler fesilesinin mahmizlale cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Nesli kesilmeye hessas olanlar kateqoriyasina aiddir VU D2 Azerbaycanin nadir novudur Dag mahmizlalesiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Deste QaymaqciceklilerFesile XasxaskimilerYarimfesile SahterekimilerTriba Yarimtriba Cins MahmizlaleNov Dag mahmizlalesiBeynelxalq elmi adiCorydalis alpestris C A Mey 1831Sekil axtarisiEOL 2881949Qisa morfoloji tesviriCoxillik ot bitkisidir Govde sade ve ya budaqlidir 5 15 sm hundurlukde asagi hissede pulcuqlu 2 3 yarpaqlidir Bu yarpaqlar uzun saplaqli ucbolumlu yuxari yarpaqlar oturaq kicilmisdir Cicekler 2 5 eded olmaqla kicik basciga toplanmisdir Cicek taci goyumtul bezen cehrayi benovseyi cox nadir halarda agimtil 15 20 mm uzunluqda duz kut 1 5 defe yarpaq ayasindan uzundur Qutucuq 10 15 5 mm uzunlugunda uzunsov ve ya xetvari ellipssekillidir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriCiceklemesi iyun meyve vermesi iyul avqust aylarina tesaduf edir Yuksek dag ve alp qursaqlarinda rast gelinir YayilmasiBoyuk Qafqazin Quba sahesi ve qerb hissesi Kicik Qafqazin simal ve merkezi hisseleri Naxcivanin dagliq hissesi Sayi ve tendensiyasiPopulyasiyanin veziyyetinin ve tebii berpasinin etraf muhit amillerinin deyisilmesinden ve antropogen tesirlerden asililligi musahide olunur Mehdudlasdirici amillerAntropogen amiller esasen otlaqlarin sistemsiz otarilmasi ve iqlim deyisilmeleri Muhafize tedbirleriYayildigi erazilerde yasaqliqlarin teskil edilmesi ve novun monitorinqinin aparilmasi toxumlarinin yigilmasi teklif olunur IstinadlarHemcinin bax