Chimonanthus praecox (lat. Chimonanthus praecox) — bitkilər aləminin dəfnəçiçəklilər dəstəsinin calycanthaceae fəsiləsinin chimonanthus cinsinə aid bitki növü.
Chimonanthus praecox | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Chimonanthus praecox | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
Təbii yayılması
Mərkəzi və Şərqi Çində, Yaponiyada geniş yayılmışdır.
Botaniki təsviri
2–3 hündürlükdə yarpağını tökən koldur. Gövdələri yuxarıya doğru düz qalxır. Cavan budaqları tüklü, birillik budaqları isə çılpaq, bozumtul-yaşıl və ya qəhvəyi rəngdədir. Tumurcuqları iti, kirəmit şəklində düzülmüş pulcuqludur. Yarpaqları yumurtavari və ya yumurtavari-neştərvari, uc tərəfdən sivri, qaidəsi dairəvi və ya pazvaridir, uzunluğu 7–20 sm, eni isə 3,5–7 sm-dir. Təzə əmələ gəlmiş yarpaqları tüklü olub, sonradan çılpaqlaşır, hər iki tərəfdən parıldayan açıq-yaşıl rəngdədir. Saplaqları 0,5–0,8 sm uzunluqdadır. Zəngçiçəklərin diametri 2,5 sm olub, pulcuqlarla örtülü olur. Çiçəkləri xaricdən sarı, içəridən isə qonur-qırmızı rəngli olub, xoş ətirə malikdir. Erkəkcikləri 5–6 ədəddir. Dekabr ayında çiçəkləyir. Meyvələri silindrik, uzunluğu 5–7 sm-dir. Toxum və çiliklərlə artılır.
Ekologiyası
Havanın quraqlığına və suyun çatışmazlığına pis dözür. İşıqsevəndir, ancaq kölgəyə dözür. Gilli, qidalı, yumşaq, orta nəmişli torpaqlarda yaxşı inkişaf edir.
Azərbaycanda yayılması
Gəncə, Zaqatala və Abşeronda mədəni şəraitdə becərilir.
İstifadəsi
Tez çiçəkləməsinə, ətirli, gözəl və rəngli çiçəklərinə görə park və bağlar üçün qiymətli koldur
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Beureria praecox (L.) Kuntze
- Calycanthus praecox L.
- Meratia praecox (L.) Rehder & E.H.Wilson
Heterotipik sinonimləri
- Calycanthus suaveolens Salisb.
- Chimonanthus caespitosus T.B.Chao, Z.X.Chen & Z.Q.Li
- Chimonanthus fragrans (Loisel.) Lindl.
- Chimonanthus fragrans var. grandiflorus Lindl.
- Chimonanthus grandiflorus (Lindl.) Steud.
- Chimonanthus luteus (G.Don) Biel.
- Chimonanthus parviflorus Raf.
- Chimonanthus praecox var. concolor Makino
- Chimonanthus praecox f. grandiflorus (Lindl.) Rehder
- Chimonanthus praecox var. grandiflorus (Lindl.) Makino
- Chimonanthus praecox var. intermedius Makino
- Chimonanthus praecox f. intermedius (Makino) Okuyama
- Chimonanthus praecox f. luteus (G.Don) Okuyama
- Chimonanthus praecox var. luteus G.Don
- Chimonanthus praecox var. reflexus B.Zhao
- Chimonanthus praecox f. versicolor B.Zhao
- Chimonanthus verus Biel.
- Chimonanthus yunnanensis W.W.Sm.
- Meratia fragrans Loisel.
- Meratia praecox var. grandiflora (Lindl.) Rehder & E.H.Wilson
- Meratia yunnanensis (W.W.Sm.) Hu
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Chimonanthus praecox lat Chimonanthus praecox bitkiler aleminin defnecicekliler destesinin calycanthaceae fesilesinin chimonanthus cinsine aid bitki novu Chimonanthus praecoxElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad MaqnolidlerDeste DefneciceklilerFesile CalycanthaceaeCins ChimonanthusNov Chimonanthus praecoxBeynelxalq elmi adiChimonanthus praecox Lindl 1819Sekil axtarisiNCBI 13419EOL 5392977Tebii yayilmasiMerkezi ve Serqi Cinde Yaponiyada genis yayilmisdir Botaniki tesviri2 3 hundurlukde yarpagini token koldur Govdeleri yuxariya dogru duz qalxir Cavan budaqlari tuklu birillik budaqlari ise cilpaq bozumtul yasil ve ya qehveyi rengdedir Tumurcuqlari iti kiremit seklinde duzulmus pulcuqludur Yarpaqlari yumurtavari ve ya yumurtavari nestervari uc terefden sivri qaidesi dairevi ve ya pazvaridir uzunlugu 7 20 sm eni ise 3 5 7 sm dir Teze emele gelmis yarpaqlari tuklu olub sonradan cilpaqlasir her iki terefden parildayan aciq yasil rengdedir Saplaqlari 0 5 0 8 sm uzunluqdadir Zengciceklerin diametri 2 5 sm olub pulcuqlarla ortulu olur Cicekleri xaricden sari iceriden ise qonur qirmizi rengli olub xos etire malikdir Erkekcikleri 5 6 ededdir Dekabr ayinda cicekleyir Meyveleri silindrik uzunlugu 5 7 sm dir Toxum ve ciliklerle artilir EkologiyasiHavanin quraqligina ve suyun catismazligina pis dozur Isiqsevendir ancaq kolgeye dozur Gilli qidali yumsaq orta nemisli torpaqlarda yaxsi inkisaf edir Azerbaycanda yayilmasiGence Zaqatala ve Abseronda medeni seraitde becerilir IstifadesiTez ciceklemesine etirli gozel ve rengli ciceklerine gore park ve baglar ucun qiymetli koldurSinonimleriHomotipik sinonimleri Beureria praecox L Kuntze Calycanthus praecox L Meratia praecox L Rehder amp E H WilsonHeterotipik sinonimleri Calycanthus suaveolens Salisb Chimonanthus caespitosus T B Chao Z X Chen amp Z Q Li Chimonanthus fragrans Loisel Lindl Chimonanthus fragrans var grandiflorus Lindl Chimonanthus grandiflorus Lindl Steud Chimonanthus luteus G Don Biel Chimonanthus parviflorus Raf Chimonanthus praecox var concolor Makino Chimonanthus praecox f grandiflorus Lindl Rehder Chimonanthus praecox var grandiflorus Lindl Makino Chimonanthus praecox var intermedius Makino Chimonanthus praecox f intermedius Makino Okuyama Chimonanthus praecox f luteus G Don Okuyama Chimonanthus praecox var luteus G Don Chimonanthus praecox var reflexus B Zhao Chimonanthus praecox f versicolor B Zhao Chimonanthus verus Biel Chimonanthus yunnanensis W W Sm Meratia fragrans Loisel Meratia praecox var grandiflora Lindl Rehder amp E H Wilson Meratia yunnanensis W W Sm HuIstinadlarHemcinin bax