Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cavad Şahvələd oğlu Abdinov (5 yanvar 1940, Behrud, Ordubad rayonu) — fizika-riyaziyyat elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Fizika İnstitutunun elmi işlər üzrə direktor müavini, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü (2007), həqiqi üzvü (akademik) (2014).
| Cavad Abdinov | |
|---|---|
| Cavad Şahvələd oğlu Abdinov | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Behrud, Ordubad rayonu, Naxçıvan MSSR, Azərbaycan SSR, SSRİ |
| Vətəndaşlığı |  SSRİ→ Azərbaycan |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Elmi dərəcələri | professor, akademik |
| İş yeri | Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Fizika İnstitutu |
| Təhsili | Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti, Fizika-riyaziyyat fakültəsi |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları | |
Həyatı
Cavad Abdinov 1940-cı il yanvarın 5-də Naxçıvan Muxtar Respublikası Ordubad rayonunun Behrud kəndində anadan olub. 1961-ci ildə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin fizika-riyaziyyat fakültəsini bitirib və AMEA Fizika İnstitutunda yarımkeçiricilər fizikası üzrə aspiranturaya daxil olub. Burada görkəmli alim akademik H. Abdullayevin elmi rəhbərliyi altında texnikada geniş tətbiq olunan selen yarımkeçiricisinin fiziki xassələrinin tədqiqi üzrə elmi-tədqiqat işləri aparıb və 1966-cı ildə "Oksigenin yüksək təmizlikli bərk və maye selenin fiziki xassələrinə təsirinin tədqiqi" mövzusunda namizdəlik dissertasiyasını müdafiə edib. C. Abdinov 1976-cı ildə "Selenin müxtəlif modifikasiyalarının strukturu və fiziki xassələri" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdfiə edib. Cavad Abdinov 1984-cü ildə professor adını alıb.
- Elmi məqalələrin sayı-283
- Beynəlxalq konfranslarda iştirakının sayı-50-dən çox
- Xaricdə çıxmış elmi əsərlərinin sayı-200-ə yaxın
- İxtiraların sayı-29
- Kadr hazırlığı- 26 fəlsəfə doktoru, 4 elmlər doktoru
Əsas elmi nailiyyətləri
Cavad Abdinovun əsas elmi fəaliyyəti elektron çevriciləri, xüsusilə temo və fotoelektrik çevriciləri üçün perspektiv yarımkeçirici material və strukturlarda elektron, fonon, optik və fiziki-kimyəvi proseslərin qanunauyğunluqları və mexanizmlərinin müəyyənləşdirilməsi, bu əsasda istehsalata yaralı yüksək effektivli materialların və onların tətbi ilə termoelektrik və fotoelektrik çevricilərinin işlənib tətbiq edilməsidir. O bu istiqamətdə elmi məktəb yaradıb. Professor respublikamızda və keçmiş ittifaqda ilk dəfə olaraq xüsusi təyinatlı yeni yarımkeçirici çevricilər istiqamətini — yerüstü və uçan qurğularda yerləşdirilən informasiyanın qəbulu və verilməsi optik sistemlərində geniş tətbiq olunan elektron soyuduculu, spektrin görünən, yaxın və uzaq infrqırmızı oblastında həssas çevricilər istiqamətini yaradıb. C. Abdinov slen, keçid elementlərinin xalkogenidləri, bismut tellurid, bismut-stibium, kadmium və civə tellurudləri, qurğuşun tellurid əsasında elektron texnikası üçün çox perspektivli materialların yaradılması, bu materialların fiziki xassələrinin kompleks tədqiqi və onlar əsasında yeni yarımkeçirici çevricilərin, habelə yarımkeçiricilərin və elektron cihazlarının diaqnostikası üçün yeni fiziki metodların işlənməsi və tətbiqi sahəsindəki işləri respublikada və xaricdə geniş tanınmışdır. onun selenin tədqiqi sahəsində aldığı nəticələr bu yarımkeçiricidə baş verən taraz və qeyri-taraz elektron hadisələrinin mexanizmini, onda müşahidə olunan "anormal" xassələrin səbəbini, fiziki xassələrdə aşqarların ve selenin polimer quruluşunun rolunu və s. izah etməyə imkan vermiş, selen əsasında çevricilərin əsas parametrlərinin yaxşılaşdırılmasına gətirmişdir. bu nəticələr selenə uyğun quruluşların da fiziki xassələrinin aydınlaşdırılmasında istifadə olunur. Müxtəlif termoelektrik materialların işlənməsi sahəsində aparılmış işlər yüksək effektivliyə malik termoelektriklərin yaradılmasına və snayedə tətbiqinə səbəb olmuşdur. Bu işlər ilk dəfə olaraq respublikamızda xüsusi təyinatlı elektron soyuduculu germetik fotoqəbguledicilərin istehsalına gətirib çıxarıb. C. Abdinov yeni infraqırmızı texnika cihazları və metodlarının fiziki əsaslarını işləmiş və onun bu işi müəlliflik şəhadətnaməsi və patentlə müdafiə olunmuşdur. Bu cihaz və metodlar yerüstü və uçan sistemlərdə yerləşdirilən optik sistemlərdə geniş tətbiq olunmuşdur. Onlardan özünü istiqamətləndirən hava mərmisnin istilik başlığı üçün kiçik ölçülü bir kaskadlı elektron soyuduculu bir elementli fotoqəbuledici, hərbi təyyarədə yerləşdirilən optik lazer nişanlama sistemi üçün ikikaskadlı elektron soyuduculu 8 elementli fotoqəbuledici, gəmi artilleriya qurğusunda yerləşdirilən ikikaskadlı elektron soyuduculu 4 elementli fotoqəbuleidici, Yerin təbii sərvətlərini tədqiq edən kosmik aparatda yerləşdirilən üçkaskadlı termoelektrik soyuduculu 2 elementli fotoqəbuledici və s. göstərmək olar. Həmin fotoqəbuledicilər keçmiş ittifaqda seriya istehsal olunan bu tip ilk cihazlar olmuşdur.
Əsas elmi fəaliyyəti
C. Abdinov 1973-cü ildə Bakıda təşkil olunan və keçmiş SSRİ Müdafiə Sənayesi Nazirliyinin tabeliyində olan Elmi-Tədqiqat Fotoelektronika İnstitutuna keşmiş, orada xüsusi təyinatlı yeni elektron texnikası cihazlarının yaradılması və istehsalı ilə məşğul olan "Bərk cisim elektronikası" elmi-istehsalat şöbəsini təşkil etmiş və bu günə qədər ona rəhbərlik edir. O, 1993–2002-ci illərdə AMEA Fotoelektronika İnstitutunun elmi işlər üzrə direktor müavini, 1998–2002-ci illərdə həmin institutun direktoru olub. 2009-cu ildən indiyədək isə Fizika İnstitutunun elmi işlər üzrə direktor müavinidir. O, "Физика селена" və "Развитие физики селена" dünyada bu sahədə ilk monoqrafiyaların müəllifidir. Onlardan 200-ə qədəri xarici jurnallarda dərc olunub. Bundan başqa 283 elmi məqalə və 29 ixtiranın müəllifidir. Bu elmi məqalələrin 117-si SCİ siyahısına daxil olan jurnallarda nəşr olunub.
Respublika, beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü
Cavad Abdinov keçmiş SSRİ EA və AMEA-nın Problem Şurasının üzvü, Azərbaycan Respublikası Prezident yanında AAK-ın fizika elmləri üzrə Ekspert Şurasının üzvü və sədri olub. Hazırda Dissertasiya Şurası, AMEA-nın iki Problem Şurasının, Elmlər Akademiyaları Beynəlxalq Assosiasiyasının Elektron Texnikası funksional materialları üzrə Problem Şurasının üzvü və AMEA-nın "Fizika" və "Xəbərlər" (fizika və astronomiya seriyası) elmi jurnallarının redaksiya heyətlərinin üzvüdür. O, 1969-cu ildən indiyədək kafedra müdiri və professor kimi müxtəlif ali məktəblərdə əvəzçiliklə pedaqoji işlə məşğul olur.
Təltif və mükafatlar
Cavad Abdinov 1971-ci ildə selen yarımkeçiricisinin fiziki xassələrinin tədqiqi üzrə əldə etdiyi nailiyyətlərə görə Komsomol mükafatı laureatı adına, 1982-ci ildə isə "Geniş tətbiq olunan elektron cihazlarının istehsal texnologiyasının və konstruksiyasının elmi əsaslarının işlənib hazırlanmasına görə" Azərbaycan Respublikasının Dövlət Mükafatı laureatı adına layiq görülüb. O, 2 orden və 2 medalla təltif olunub.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2021-04-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-06.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cavad Sahveled oglu Abdinov 5 yanvar 1940 Behrud Ordubad rayonu fizika riyaziyyat elmleri doktoru professor Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Fizika Institutunun elmi isler uzre direktor muavini Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin muxbir uzvu 2007 heqiqi uzvu akademik 2014 Cavad AbdinovCavad Sahveled oglu AbdinovDogum tarixi 5 yanvar 1940 84 yas Dogum yeri Behrud Ordubad rayonu Naxcivan MSSR Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliElmi dereceleri professor akademikIs yeri Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Fizika InstitutuTehsili Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Universiteti Fizika riyaziyyat fakultesiUzvluyu Azerbaycan Milli Elmler AkademiyasiMukafatlariHeyatiCavad Abdinov 1940 ci il yanvarin 5 de Naxcivan Muxtar Respublikasi Ordubad rayonunun Behrud kendinde anadan olub 1961 ci ilde Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Universitetinin fizika riyaziyyat fakultesini bitirib ve AMEA Fizika Institutunda yarimkeciriciler fizikasi uzre aspiranturaya daxil olub Burada gorkemli alim akademik H Abdullayevin elmi rehberliyi altinda texnikada genis tetbiq olunan selen yarimkeciricisinin fiziki xasselerinin tedqiqi uzre elmi tedqiqat isleri aparib ve 1966 ci ilde Oksigenin yuksek temizlikli berk ve maye selenin fiziki xasselerine tesirinin tedqiqi movzusunda namizdelik dissertasiyasini mudafie edib C Abdinov 1976 ci ilde Selenin muxtelif modifikasiyalarinin strukturu ve fiziki xasseleri movzusunda doktorluq dissertasiyasini mudfie edib Cavad Abdinov 1984 cu ilde professor adini alib Elmi meqalelerin sayi 283 Beynelxalq konfranslarda istirakinin sayi 50 den cox Xaricde cixmis elmi eserlerinin sayi 200 e yaxin Ixtiralarin sayi 29 Kadr hazirligi 26 felsefe doktoru 4 elmler doktoruEsas elmi nailiyyetleriCavad Abdinovun esas elmi fealiyyeti elektron cevricileri xususile temo ve fotoelektrik cevricileri ucun perspektiv yarimkecirici material ve strukturlarda elektron fonon optik ve fiziki kimyevi proseslerin qanunauygunluqlari ve mexanizmlerinin mueyyenlesdirilmesi bu esasda istehsalata yarali yuksek effektivli materiallarin ve onlarin tetbi ile termoelektrik ve fotoelektrik cevricilerinin islenib tetbiq edilmesidir O bu istiqametde elmi mekteb yaradib Professor respublikamizda ve kecmis ittifaqda ilk defe olaraq xususi teyinatli yeni yarimkecirici cevriciler istiqametini yerustu ve ucan qurgularda yerlesdirilen informasiyanin qebulu ve verilmesi optik sistemlerinde genis tetbiq olunan elektron soyuduculu spektrin gorunen yaxin ve uzaq infrqirmizi oblastinda hessas cevriciler istiqametini yaradib C Abdinov slen kecid elementlerinin xalkogenidleri bismut tellurid bismut stibium kadmium ve cive tellurudleri qurgusun tellurid esasinda elektron texnikasi ucun cox perspektivli materiallarin yaradilmasi bu materiallarin fiziki xasselerinin kompleks tedqiqi ve onlar esasinda yeni yarimkecirici cevricilerin habele yarimkeciricilerin ve elektron cihazlarinin diaqnostikasi ucun yeni fiziki metodlarin islenmesi ve tetbiqi sahesindeki isleri respublikada ve xaricde genis taninmisdir onun selenin tedqiqi sahesinde aldigi neticeler bu yarimkeciricide bas veren taraz ve qeyri taraz elektron hadiselerinin mexanizmini onda musahide olunan anormal xasselerin sebebini fiziki xasselerde asqarlarin ve selenin polimer qurulusunun rolunu ve s izah etmeye imkan vermis selen esasinda cevricilerin esas parametrlerinin yaxsilasdirilmasina getirmisdir bu neticeler selene uygun quruluslarin da fiziki xasselerinin aydinlasdirilmasinda istifade olunur Muxtelif termoelektrik materiallarin islenmesi sahesinde aparilmis isler yuksek effektivliye malik termoelektriklerin yaradilmasina ve snayede tetbiqine sebeb olmusdur Bu isler ilk defe olaraq respublikamizda xususi teyinatli elektron soyuduculu germetik fotoqebguledicilerin istehsalina getirib cixarib C Abdinov yeni infraqirmizi texnika cihazlari ve metodlarinin fiziki esaslarini islemis ve onun bu isi muelliflik sehadetnamesi ve patentle mudafie olunmusdur Bu cihaz ve metodlar yerustu ve ucan sistemlerde yerlesdirilen optik sistemlerde genis tetbiq olunmusdur Onlardan ozunu istiqametlendiren hava mermisnin istilik basligi ucun kicik olculu bir kaskadli elektron soyuduculu bir elementli fotoqebuledici herbi teyyarede yerlesdirilen optik lazer nisanlama sistemi ucun ikikaskadli elektron soyuduculu 8 elementli fotoqebuledici gemi artilleriya qurgusunda yerlesdirilen ikikaskadli elektron soyuduculu 4 elementli fotoqebuleidici Yerin tebii servetlerini tedqiq eden kosmik aparatda yerlesdirilen uckaskadli termoelektrik soyuduculu 2 elementli fotoqebuledici ve s gostermek olar Hemin fotoqebulediciler kecmis ittifaqda seriya istehsal olunan bu tip ilk cihazlar olmusdur Esas elmi fealiyyetiC Abdinov 1973 cu ilde Bakida teskil olunan ve kecmis SSRI Mudafie Senayesi Nazirliyinin tabeliyinde olan Elmi Tedqiqat Fotoelektronika Institutuna kesmis orada xususi teyinatli yeni elektron texnikasi cihazlarinin yaradilmasi ve istehsali ile mesgul olan Berk cisim elektronikasi elmi istehsalat sobesini teskil etmis ve bu gune qeder ona rehberlik edir O 1993 2002 ci illerde AMEA Fotoelektronika Institutunun elmi isler uzre direktor muavini 1998 2002 ci illerde hemin institutun direktoru olub 2009 cu ilden indiyedek ise Fizika Institutunun elmi isler uzre direktor muavinidir O Fizika selena ve Razvitie fiziki selena dunyada bu sahede ilk monoqrafiyalarin muellifidir Onlardan 200 e qederi xarici jurnallarda derc olunub Bundan basqa 283 elmi meqale ve 29 ixtiranin muellifidir Bu elmi meqalelerin 117 si SCI siyahisina daxil olan jurnallarda nesr olunub Respublika beynelxalq ve xarici olkelerin elmi qurumlarinda uzvluyuCavad Abdinov kecmis SSRI EA ve AMEA nin Problem Surasinin uzvu Azerbaycan Respublikasi Prezident yaninda AAK in fizika elmleri uzre Ekspert Surasinin uzvu ve sedri olub Hazirda Dissertasiya Surasi AMEA nin iki Problem Surasinin Elmler Akademiyalari Beynelxalq Assosiasiyasinin Elektron Texnikasi funksional materiallari uzre Problem Surasinin uzvu ve AMEA nin Fizika ve Xeberler fizika ve astronomiya seriyasi elmi jurnallarinin redaksiya heyetlerinin uzvudur O 1969 cu ilden indiyedek kafedra mudiri ve professor kimi muxtelif ali mekteblerde evezcilikle pedaqoji isle mesgul olur Teltif ve mukafatlarCavad Abdinov 1971 ci ilde selen yarimkeciricisinin fiziki xasselerinin tedqiqi uzre elde etdiyi nailiyyetlere gore Komsomol mukafati laureati adina 1982 ci ilde ise Genis tetbiq olunan elektron cihazlarinin istehsal texnologiyasinin ve konstruksiyasinin elmi esaslarinin islenib hazirlanmasina gore Azerbaycan Respublikasinin Dovlet Mukafati laureati adina layiq gorulub O 2 orden ve 2 medalla teltif olunub Hemcinin baxIstinadlar Arxivlenmis suret 2021 04 21 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 06