Camuna (benq. যমুনা) — Banqladeşdə yerləşən əsas çaylardan biri, ağaca yaxın olan çayının əsas qolu. Çay, Qanqa Deltasındakı Padma çayı ilə birləşərək cənubdan axır. 1998-ci ildən bəri, paytaxt Dakanı Banqladeşin şimal-şərq hissələri ilə birləşdirən Jamun Körpüsü (inşası haqqında qərar 1966-cı ildə qəbul edilmişdir) çaydan keçir. Mənbənin hündürlüyü dəniz səviyyəsindən 16 m yüksəkdir. Gətiricilər: Tista, Torsa..
Camuna | |
---|---|
Ölkə | |
Uzunluğu |
|
Su sərfi | 20.100 m³/s |
Hövzəsinin sahəsi | 552.000 km² |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
İstiqamət
Banqladeşdə Braxmaputra, ən böyük qollarından biri olan Teesta çayı (və ya Tista) ilə birləşir. Daha əvvəl Teesta üç kanalda, yəni şərqdə Karatoya, qərbdə Punarbhaba və mərkəzdə Atraydan Calpaigurinin cənubundan qaçdı. Üç kanal, bəlkə də Trestrota "üç axın sahibi" olduğu üçün çayın adını Teesta qısaldılmış və korlamışlar. Bu üç nəfərdən Punarbhaba Mahanandaya qatıldı. Çalan Beel kimi tanınan geniş bir bataqlıq ərazidən keçən Atrai Karatoya qoşuldu və vahid axın Cəfərqanj yaxınlığındakı Padmaya (Qanqa) qoşuldu. 1787-ci il dağıdıcı daşqınlarda Teesta çayı köhnə kanalını tərk etdi və cənub-şərqə qaçaraq Braxmaputraya qatıldı.
Ceyms Rennell 1764 ilə 1777 arasında bir araşdırma etdi və xəritələri mövcud olan Bengalın ən erkən orijinal xəritələrindən biridir. Bu xəritələrdə Teesta, Şimali Benqaldan bir neçə budaqda - Punarbhaba, Atrai, Karatoya və s. Kimi axan kimi göstərilmişdir. Bütün bu axınlar Şimali Benqalın qərb tərəfindəki çay olan Mahananda ilə aşağıya birləşdirilmiş və Hursaqar adını alaraq nəhayət axıdılmışdır. Müasir Qoalundo yaxınlığında, Cəfərganjdakı Qanqaye. Baralın, Ganges, Atrai, Camuna və ya Camunasveri (tökülən Braxmaputranın axdığı əsas Camuna deyil) və Karatoyanın birləşmiş axını olan Hursarqar çayı hələ də mövcuddur. Qanqaye düşərək, Qoalundonun Padma ilə birləşməsindən bir neçə mil yuxarıda yerləşən əsas Camuna düşür.
Teestanın altından Brahmaputra iki paylayıcı budağa bölünür. Çay axınının çox hissəsini özündə cəmləşdirən qərb budağı, Caduna (Jomuna) Padma çayı (Poda) adlanan alt Qanqa ilə birləşmək üçün cənubda davam edir. Əvvəllər daha böyük, lakin indi daha kiçik olan şərq filialı, aşağı və ya Köhnə Brahmaputra (Bromhoputro) adlanır. Dakanın yaxınlığındakı Mexna çayına qoşulmaq üçün cənub-şərq əyriləri. Padma və Mexna Çandpur yaxınlığında birləşir və Benqal Körfəzinə axırlar. Çayın bu son hissəsi Mexna adlanır.
Keçmişdə alt Brahmaputra kursu fərqli idi və Jamalpur və Mimensix rayonlarından keçdi. 2 aprel 1762-ci ildə baş verən böyük bir zəlzələdə, Bhahadurabad nöqtəsindəki Brahmaputra'nın əsas kanalı, Madhupur traktının tektonik yüksəlməsi nəticəsində Camuna kimi açıldı.
Camuna, paytaxt Dakka ilə Banqladeşin şimal hissəsi arasında, daha yaxşı Rajshahi bölgəsi olaraq bilinən, 1996-cı ilə qədər birbaşa yol bağlantısı qurmaqda bir maneə idi. Həm də çox vacib bir su yoludur. Bütün il boyu böyük yük və sərnişin buxarçıları tərəfindən naviqasiya olunur. 1947-ci ildə Benqal Partiyasından əvvəl, Hindistan Birliyinin Assam əyalətində Dibrugarh'a qədər sərnişin gəmiləri istifadə edirdi. Hal hazırda iki buxar bərə xidməti Pabna bölgəsini Mymensingh, Tangail və Dakka rayonları ilə birləşdirir. Banqladeş Dəmiryolu, Pabnadakı Serajganj və Mymensinghdəki Jagannathganj arasında bir bərə xidmətini davam etdirir. Pabna və Naghari'nin Ariça arasındakı Nagarbarinin digər bərə xidmətini C və B İdarəsi idarə edir.
İstinadlar
- "Akhter, Farida (2005) «Japan ODA: Cause of river erosion, displacement and environmental destruction in Bangladesh?» The Reality of Aid: Asia-Pacific pp. 63-75" (PDF). www.realityofaid.org. 2009-03-19 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2009-03-19.
- Majumdar, Dr. R.C., History of Ancient Bengal, First published 1971, Reprint 2005, p. 4, Tulshi Prakashani, Kolkata, ISBN .
- Chowdhury, Sifatul Quader. Fault // ; Jamal, Ahmed A. (redaktorlar ). Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh (Second). . 2012. 2021-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-11-04.
- Suess, E.; Sollas, W.J.; Sollas, H.B.C. The face of the earth: (Das antlitz der erde). Clarendon press. 1904.
Xarici keçidlər
- Masud Hasan Chowdhury, Jamuna River // Sirajul Islam and Ahmed A. Jamal (redaktor), Banglapedia: National Encyclopedia of Bangladesh (Second), Asiatic Society of Bangladesh, 2012
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Camuna benq যম ন Banqladesde yerlesen esas caylardan biri agaca yaxin olan cayinin esas qolu Cay Qanqa Deltasindaki Padma cayi ile birleserek cenubdan axir 1998 ci ilden beri paytaxt Dakani Banqladesin simal serq hisseleri ile birlesdiren Jamun Korpusu insasi haqqinda qerar 1966 ci ilde qebul edilmisdir caydan kecir Menbenin hundurluyu deniz seviyyesinden 16 m yuksekdir Getiriciler Tista Torsa CamunaOlke BanqladesUzunlugu 245 kmSu serfi 20 100 m sHovzesinin sahesi 552 000 km Vikianbarda elaqeli mediafayllarIstiqametCamuna Korpusunden Camuna cayinin menzeresi Banqladesde Braxmaputra en boyuk qollarindan biri olan Teesta cayi ve ya Tista ile birlesir Daha evvel Teesta uc kanalda yeni serqde Karatoya qerbde Punarbhaba ve merkezde Atraydan Calpaigurinin cenubundan qacdi Uc kanal belke de Trestrota uc axin sahibi oldugu ucun cayin adini Teesta qisaldilmis ve korlamislar Bu uc neferden Punarbhaba Mahanandaya qatildi Calan Beel kimi taninan genis bir bataqliq eraziden kecen Atrai Karatoya qosuldu ve vahid axin Ceferqanj yaxinligindaki Padmaya Qanqa qosuldu 1787 ci il dagidici dasqinlarda Teesta cayi kohne kanalini terk etdi ve cenub serqe qacaraq Braxmaputraya qatildi Ceyms Rennell 1764 ile 1777 arasinda bir arasdirma etdi ve xeriteleri movcud olan Bengalin en erken orijinal xeritelerinden biridir Bu xeritelerde Teesta Simali Benqaldan bir nece budaqda Punarbhaba Atrai Karatoya ve s Kimi axan kimi gosterilmisdir Butun bu axinlar Simali Benqalin qerb terefindeki cay olan Mahananda ile asagiya birlesdirilmis ve Hursaqar adini alaraq nehayet axidilmisdir Muasir Qoalundo yaxinliginda Ceferganjdaki Qanqaye Baralin Ganges Atrai Camuna ve ya Camunasveri tokulen Braxmaputranin axdigi esas Camuna deyil ve Karatoyanin birlesmis axini olan Hursarqar cayi hele de movcuddur Qanqaye duserek Qoalundonun Padma ile birlesmesinden bir nece mil yuxarida yerlesen esas Camuna dusur Teestanin altindan Brahmaputra iki paylayici budaga bolunur Cay axininin cox hissesini ozunde cemlesdiren qerb budagi Caduna Jomuna Padma cayi Poda adlanan alt Qanqa ile birlesmek ucun cenubda davam edir Evveller daha boyuk lakin indi daha kicik olan serq filiali asagi ve ya Kohne Brahmaputra Bromhoputro adlanir Dakanin yaxinligindaki Mexna cayina qosulmaq ucun cenub serq eyrileri Padma ve Mexna Candpur yaxinliginda birlesir ve Benqal Korfezine axirlar Cayin bu son hissesi Mexna adlanir Kecmisde alt Brahmaputra kursu ferqli idi ve Jamalpur ve Mimensix rayonlarindan kecdi 2 aprel 1762 ci ilde bas veren boyuk bir zelzelede Bhahadurabad noqtesindeki Brahmaputra nin esas kanali Madhupur traktinin tektonik yukselmesi neticesinde Camuna kimi acildi Camuna paytaxt Dakka ile Banqladesin simal hissesi arasinda daha yaxsi Rajshahi bolgesi olaraq bilinen 1996 ci ile qeder birbasa yol baglantisi qurmaqda bir manee idi Hem de cox vacib bir su yoludur Butun il boyu boyuk yuk ve sernisin buxarcilari terefinden naviqasiya olunur 1947 ci ilde Benqal Partiyasindan evvel Hindistan Birliyinin Assam eyaletinde Dibrugarh a qeder sernisin gemileri istifade edirdi Hal hazirda iki buxar bere xidmeti Pabna bolgesini Mymensingh Tangail ve Dakka rayonlari ile birlesdirir Banqlades Demiryolu Pabnadaki Serajganj ve Mymensinghdeki Jagannathganj arasinda bir bere xidmetini davam etdirir Pabna ve Naghari nin Arica arasindaki Nagarbarinin diger bere xidmetini C ve B Idaresi idare edir Istinadlar Akhter Farida 2005 Japan ODA Cause of river erosion displacement and environmental destruction in Bangladesh The Reality of Aid Asia Pacific pp 63 75 PDF www realityofaid org 2009 03 19 tarixinde PDF Istifade tarixi 2009 03 19 Majumdar Dr R C History of Ancient Bengal First published 1971 Reprint 2005 p 4 Tulshi Prakashani Kolkata ISBN 81 89118 01 3 Chowdhury Sifatul Quader Fault Jamal Ahmed A redaktorlar Banglapedia National Encyclopedia of Bangladesh Second 2012 2021 10 20 tarixinde Istifade tarixi 2019 11 04 Suess E Sollas W J Sollas H B C The face of the earth Das antlitz der erde Clarendon press 1904 Xarici kecidlerMasud Hasan Chowdhury Jamuna River Sirajul Islam and Ahmed A Jamal redaktor Banglapedia National Encyclopedia of Bangladesh Second Asiatic Society of Bangladesh 2012