Campanulids (kampanuliidlər), çiçəkli bitkilər (angiospermlər) arasında yer alan böyük bir kladır. Bu klad, Asterids (asteridlər) kladının iki əsas qrupundan biridir və təxminən 40.000 növü əhatə edir. Campanulids, həm ot, həm də ağac bitkilərindən ibarətdir və müxtəlif yaşayış mühitlərində rast gəlinir.
Xüsusiyyətləri
Campanulids, morfoloji və molekulyar xüsusiyyətlərinə görə digər asteridlərdən fərqlənir. Bu kladın bəzi ümumi xüsusiyyətləri aşağıdakılardır:
Sympetalous corolla: Campanulids, adətən, bitişik ləçəkli (sympetalous) çiçəklərə malikdir. Bu, ləçəklərin bir-birinə bitişərək boru və ya huni şəklində bir corrolla əmələ gətirməsidir.
Inferior ovary: Campanulids, adətən, aşağı yumurtalıqlı (inferior ovary) çiçəklərə malikdir. Bu, yumurtalığın çiçək hissələrinin altında yerləşməsidir.
Secondary pollen presentation: Campanulids, ikincil polen təqdimatı (secondary pollen presentation) adlanan bir mexanizmə malikdir. Bu mexanizm, polenlərin dişicik ağzına (stigma) daha effektiv şəkildə ötürülməsini təmin edir.
Təsnifatı
Campanulids, iki əsas qrupa ayrılır:
Asterales (gülçiçəklilər): Bu sıraya, dünyada ən geniş yayılmış və növ sayına görə ən böyük bitki fəsilələrindən biri olan Asteraceae (gülçiçəklilər) daxildir. Asteraceae fəsiləsinin nümayəndələri arasında günəbaxan, papatya, marqaritka və astra kimi tanınmış bitkilər yer alır.
Apiales (apiales): Bu sıraya, Apiaceae (apiaceae) və Araliaceae (araliaceae) kimi fəsilələr daxildir. Apiaceae fəsiləsinin nümayəndələri arasında yerkökü, cəfəri, kərəviz və şüyüd kimi tanınmış bitkilər yer alır.
Əhəmiyyəti
Campanulids, təbiət və insan həyatı üçün böyük əhəmiyyətə malikdir. Onlar qida mənbəyi (meyvə, tərəvəz, qəhvə, çay və s.), dərman, ədviyyat, ətir, lif və digər məhsulların əsasını təşkil edir. Campanulids həmçinin ekosistemlərdə mühüm rol oynayır, fotosintez prosesi ilə oksigen istehsal edir, torpağın münbitliyini artırır və biomüxtəlifliyin qorunmasına kömək edir.
İstinadlar
- The Angiosperm Phylogeny Group. "An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants: APG IV". Botanical Journal of the Linnean Society. 181 (1). 2016: 1–20. doi:10.1111/boj.12385.
- Judd, W. S.; Campbell, C. S.; Kellogg, E. A.; Stevens, P. F.; Donoghue, M. J. Plant Systematics: A Phylogenetic Approach. Sunderland, Massachusetts: Sinauer Associates. 2008. ISBN .
- Endress, P. K.; Friis, E. M. "Fossil evidence of angiosperm diversification: flowering time and its evolutionary consequences". Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences. 365 (1543). 2010: 841–851. doi:10.1098/rstb.2009.0228. PMID 20190190.
- Heywood, V. H.; Brummitt, R. K.; Culham, A.; Seberg, O. Flowering Plant Families of the World. Richmond, Surrey: Kew Publishing. 2007. ISBN .
- Stevens, P. F. "Angiosperm Phylogeny Website". Missouri Botanical Garden. İstifadə tarixi: 2023-07-22.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Campanulids kampanuliidler cicekli bitkiler angiospermler arasinda yer alan boyuk bir kladir Bu klad Asterids asteridler kladinin iki esas qrupundan biridir ve texminen 40 000 novu ehate edir Campanulids hem ot hem de agac bitkilerinden ibaretdir ve muxtelif yasayis muhitlerinde rast gelinir XususiyyetleriCampanulids morfoloji ve molekulyar xususiyyetlerine gore diger asteridlerden ferqlenir Bu kladin bezi umumi xususiyyetleri asagidakilardir Sympetalous corolla Campanulids adeten bitisik lecekli sympetalous ciceklere malikdir Bu leceklerin bir birine bitiserek boru ve ya huni seklinde bir corrolla emele getirmesidir Inferior ovary Campanulids adeten asagi yumurtaliqli inferior ovary ciceklere malikdir Bu yumurtaligin cicek hisselerinin altinda yerlesmesidir Secondary pollen presentation Campanulids ikincil polen teqdimati secondary pollen presentation adlanan bir mexanizme malikdir Bu mexanizm polenlerin disicik agzina stigma daha effektiv sekilde oturulmesini temin edir TesnifatiCampanulids iki esas qrupa ayrilir Asterales gulcicekliler Bu siraya dunyada en genis yayilmis ve nov sayina gore en boyuk bitki fesilelerinden biri olan Asteraceae gulcicekliler daxildir Asteraceae fesilesinin numayendeleri arasinda gunebaxan papatya marqaritka ve astra kimi taninmis bitkiler yer alir Apiales apiales Bu siraya Apiaceae apiaceae ve Araliaceae araliaceae kimi fesileler daxildir Apiaceae fesilesinin numayendeleri arasinda yerkoku ceferi kereviz ve suyud kimi taninmis bitkiler yer alir EhemiyyetiCampanulids tebiet ve insan heyati ucun boyuk ehemiyyete malikdir Onlar qida menbeyi meyve terevez qehve cay ve s derman edviyyat etir lif ve diger mehsullarin esasini teskil edir Campanulids hemcinin ekosistemlerde muhum rol oynayir fotosintez prosesi ile oksigen istehsal edir torpagin munbitliyini artirir ve biomuxtelifliyin qorunmasina komek edir IstinadlarThe Angiosperm Phylogeny Group An update of the Angiosperm Phylogeny Group classification for the orders and families of flowering plants APG IV Botanical Journal of the Linnean Society 181 1 2016 1 20 doi 10 1111 boj 12385 Judd W S Campbell C S Kellogg E A Stevens P F Donoghue M J Plant Systematics A Phylogenetic Approach Sunderland Massachusetts Sinauer Associates 2008 ISBN 978 0 87893 407 2 Endress P K Friis E M Fossil evidence of angiosperm diversification flowering time and its evolutionary consequences Philosophical Transactions of the Royal Society B Biological Sciences 365 1543 2010 841 851 doi 10 1098 rstb 2009 0228 PMID 20190190 Heywood V H Brummitt R K Culham A Seberg O Flowering Plant Families of the World Richmond Surrey Kew Publishing 2007 ISBN 978 1 84246 165 5 Stevens P F Angiosperm Phylogeny Website Missouri Botanical Garden Istifade tarixi 2023 07 22