Cahangir Qəhrəmanov Vahid oğlu (10 fevral 1927, Qəbələ – 26 iyun 1995) — Əlyazmalar İnstitutunun direktoru, alim, professor, əməkdar elm xadimi.
Cahangir Qəhrəmanov | |
---|---|
Cahangir Vahid oğlu Qəhrəmanov | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Qəbələ, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vəfat tarixi | (68 yaşında) |
Vəfat yeri | Bakı, Azərbaycan |
Mükafatları |
Həyatı
Cahangir Qəhrəmanov 1927-ci il fevral ayının 10-da Qəbələ bölgəsində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. Atası Vahid Qəhrəmanov Azərbaycanın ilk hüquqşünas alimlərindən biri idi. O, 1945-ci ildə Bakı şəhəri 132 N-li orta məktəbi bitirmişdir. 1945-1950-ci illərdə Bakı Dövlət Universitetinin Şərqşünaslıq fakültəsinin fars dili və ədəbiyyatı ixtisası üzrə təhsil almışdır. 1951-1955-ci illərdə M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin aspirantı olmuşdur. 1955-ci ildə "Azərbaycan ədəbi dilində fəlsəfə terminləri" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmişdir.
Fəaliyyəti
Əmək fəaliyyəti
Cahangir Qəhrəmanov 1955-1960-cı illərdə M.F.Axundov adına Azərbaycan Pedaqoji Rus dili və Ədəbiyyatı İnstitutunda baş müəllim, dosent kimi çalışmışdır. O, 1960-ci ildən etibarən fəaliyyətini Azərbaycan Elmlər Akademiyası Respublika Əlyazmalar Fondunda davam etdirmişdir. Qəhrəmanov 1960-cı ildən 1995-ci ilədək Əlyazmalar Fondunda çalışmışdır.
Cahangir Qəhrəmanov 1960-1967-ci illərdə Əlyazmalar Fondunun baş elmi işçi olaraq fəaliyyət göstərmişdir. O, eyni zamanda, 1962-1963-cü illərdə Bakı, Moskva və Daşkənddə mətnşünas və kataloqşünasların Ümumittifaq müşavirələrində məruzələrlə çıxış etmişdir. 1967-1972-ci illərdə Əlyazmalar Fondunun Yazılı abidələrin tədqiqi və nəşri şöbəsinin müdiri vəzifəsini icra edən Cahangir Qəhrəmanov 1971-1972-ci illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyası Respublika Əlyazmalar Fondunun direktor müavini olmuşdur. 1972-ci ildə Moskvada Arxivşunasların VII Beynəlxalq konqresində məruzə ilə çıxış etmişdir. O, həmçinin İtaliyada, Vatikan Apostol Kitabxanasında elmi ezamiyyətdə olmuşdur.
Cahangir Qəhrəmanov 1972-1995-ci illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyası Respublika Əlyazmalar Fondunun direktoru olmuşdur. İmadəddin Nəsiminin əsərlərinin tənqidi mətnini hazırladığına görə SSRİ Xalq Təsərrüfatı Nailiyyətləri Sərgisinin bürünc medalı ilə təltif olunmuşdur. 1975-1995-ci illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyası Şərqşünaslıq, Dilçilik, Ədəbiyyat institutlarında filologiya elmləri namizədi və doktoru alimlik dərəcələri verən ixtisaslaşdırılmış müdafiə şuralarının üzvü olmuşdur. Eyni zamanda, o, Əlyazmalar İnstitutunda mətnşünaslıq ixtisası üzrə müdafiə şurasının sədri, ilahiyyat elmləri namizədi alimlık dərəcəsi verən müdafiə şurasının üzvü kimi fəaliyyət göstərmişdir.
SSRİ Elmlər Akademiyasının "Памятники письменности Востока" seriyasından nəşrlərinin, "Cоветская тюркология" jurnalı, "Ədəbiyyat və incəsənət" qəzeti və "Архивы Aзербайджана" jurnalı və Azərbaycan Elmlər Akademiyası İctimai Elmlər üzrə Elmi İnformasiya Mərkəzinin referativ xarici ədəbiyyat məcmuəsi filologiya və incəsənət seriyasının redaksiya heyətlərinin üzvü olmuşdur. Habelə Azərbaycan Elmlər Akademiyası Əlyazmalar İnstitutu kataloqlarının, "Əlyazmalar xəzinəsində" elmi əsərlər toplusunun və "Keçmişimizdən gələn səslər" bülleteninin baş redaktoru olaraq fəaliyyət göstərmişdir.
1977-ci ildə Bakıda keçirilən "Şərq xalqlarının arxeoloji abidələrinin elmi təsviri prinsipləri" mövzusunda Umumittifaq elmi müşavirəsində məruzə etmişdir. 1978-ci ildə İsveçdə, Upsala Universitetində elmi ezamiyyətdə olmuşdur. Amerika Birləşmiş Ştatlarında elmi ezamiyyətdə olarkən Miçiqan ştatı Detroyt şəhərinin bələdiyyə idarəsinin Fəxri Fərmanı ilə təltif edilmişdir. 1979-cu ildə Nizami Komissiyasının katibi olmuşdur. 1980-cı ildə Gəncə şəhərində "Nizami gunləri"ndə iştirak etmişdir. 1983-cü ildə Bakıda keçirilən "Şərq xalqlarının arxeoloji abidələrinin elmi təsviri prinsipləri" mövzusunda II Ümumittifaq elmi müşavirəsində məruzə etmişdir. 1985-ci ildə Fransada, Parisdə YUNESKO-nun binasında keçirilən Azərbaycan əlyazmaları sərgisində iştirak etmişdir. 1987-1995-ci illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyası Əlyazmalar İnstitutunun təşkil etdiyi beş müxtəlif elmi-nəzəri konfransın təşkilat qrupunun sədri və iştirakçısı, 1990-cı ildə Azərbaycan əlifbası komitəsinin üzvü olmuşdur. İranda Təbriz və Qum şəhərlərində Firdovsinin 1000 illiyi münasibətilə keçirilən konqreslərdə iştirak etmişdir. Türkiyədə Kayseri şəhərində Xoca Əhməd Yəsəvinin 900 illik yubiley tədbirlərində məruzə ilə çıxış etmişdir. 1991-ci ildə Moskvada və Sankt-Peterburqda Nizaminin 850 illiyinə həsr olunmuş tədbirlərdə iştirak etmişdir. 1993-cü ildə Türkiyənin Ərciyəz Universitetində Azərbaycan Demokratik Respublikasının 75 illiyi münasibətilə keçirilən millətlərarası simpoziumda iştirak etmişdir. 1994-cu ildə Turkiyənin "Vəqf" Elmi Araşdırmalar Mərkəzinin dəvəti ilə "İslam və təbabət" və "İslam mədəniyyəti abidələri" mövzularında iki konfransda məruzələrlə çıxış etmişdir.
Cahangir Qəhrəmanov 1969-cu ildə "İmadəddin Nəsimi əsərlərinin tənqidi mətni və leksikası" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə edərək filologiya elmləri doktoru alimlik dərəcəsi adını almışdır. 1974-cü ildə Ali Attestasiya Komissiyası tərəfindən professor elmi adı verilmişdir.
Vəfatı
Cahangir Qəhrəmanov 26 iyun 1995-ci ildə Bakı şəhərində vəfat edib.
Mükafatları
- Azərbaycan SSR Əməkdar elm xadimi — 02.12.1982
- 1970-ci ildə SSRİ Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fərmanı ilə "Fədakar əməyə görə" yubiley medalı
- 1981-ci ildə Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı
- "Əmək veteranı" medalı
- "Şərəf nişanı" ordeni
İstinadlar
- Şəlalə Məhyəddinqızı. Qəbələ Qafqazın incisi. Bakı: Oğuz Eli. 2009.
- "Linqvistik mətnşünaslığın banisi" (PDF) (Azərbaycan). anl.az. 18-3-2021 tarixində (PDF).
- Möhsün Nağısoylu. "Görkəmli mətnşünas-dilçi alim" (Azərbaycan). anl.az. 30-1-2019 tarixində .
- Möhsün Nağısoylu. "Cahangir Qəhrəmanov" (Azərbaycan). nauka.gov.az. 18-3-2021 tarixində .
- Respublikanın elmi işçilərinə Azərbaycan SSR fəxri adları verilməsi haqqında Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 2 dekаbr 1982-ci il tarixli Fərmanı 2020-01-16 at the Wayback Machine — anl.az saytı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cahangir Qehremanov Vahid oglu 10 fevral 1927 Qebele 26 iyun 1995 Elyazmalar Institutunun direktoru alim professor emekdar elm xadimi Cahangir QehremanovCahangir Vahid oglu QehremanovDogum tarixi 10 fevral 1927Dogum yeri Qebele Azerbaycan SSR SSRIVefat tarixi 26 iyun 1995 68 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanMukafatlariHeyatiCahangir Qehremanov 1927 ci il fevral ayinin 10 da Qebele bolgesinde ziyali ailesinde anadan olmusdur Atasi Vahid Qehremanov Azerbaycanin ilk huquqsunas alimlerinden biri idi O 1945 ci ilde Baki seheri 132 N li orta mektebi bitirmisdir 1945 1950 ci illerde Baki Dovlet Universitetinin Serqsunasliq fakultesinin fars dili ve edebiyyati ixtisasi uzre tehsil almisdir 1951 1955 ci illerde M V Lomonosov adina Moskva Dovlet Universitetinin aspiranti olmusdur 1955 ci ilde Azerbaycan edebi dilinde felsefe terminleri movzusunda namizedlik dissertasiyasi mudafie etmisdir FealiyyetiEmek fealiyyeti Cahangir Qehremanov 1955 1960 ci illerde M F Axundov adina Azerbaycan Pedaqoji Rus dili ve Edebiyyati Institutunda bas muellim dosent kimi calismisdir O 1960 ci ilden etibaren fealiyyetini Azerbaycan Elmler Akademiyasi Respublika Elyazmalar Fondunda davam etdirmisdir Qehremanov 1960 ci ilden 1995 ci iledek Elyazmalar Fondunda calismisdir Cahangir Qehremanov 1960 1967 ci illerde Elyazmalar Fondunun bas elmi isci olaraq fealiyyet gostermisdir O eyni zamanda 1962 1963 cu illerde Baki Moskva ve Daskendde metnsunas ve kataloqsunaslarin Umumittifaq musavirelerinde meruzelerle cixis etmisdir 1967 1972 ci illerde Elyazmalar Fondunun Yazili abidelerin tedqiqi ve nesri sobesinin mudiri vezifesini icra eden Cahangir Qehremanov 1971 1972 ci illerde Azerbaycan Elmler Akademiyasi Respublika Elyazmalar Fondunun direktor muavini olmusdur 1972 ci ilde Moskvada Arxivsunaslarin VII Beynelxalq konqresinde meruze ile cixis etmisdir O hemcinin Italiyada Vatikan Apostol Kitabxanasinda elmi ezamiyyetde olmusdur Cahangir Qehremanov 1972 1995 ci illerde Azerbaycan Elmler Akademiyasi Respublika Elyazmalar Fondunun direktoru olmusdur Imadeddin Nesiminin eserlerinin tenqidi metnini hazirladigina gore SSRI Xalq Teserrufati Nailiyyetleri Sergisinin burunc medali ile teltif olunmusdur 1975 1995 ci illerde Azerbaycan Elmler Akademiyasi Serqsunasliq Dilcilik Edebiyyat institutlarinda filologiya elmleri namizedi ve doktoru alimlik dereceleri veren ixtisaslasdirilmis mudafie suralarinin uzvu olmusdur Eyni zamanda o Elyazmalar Institutunda metnsunasliq ixtisasi uzre mudafie surasinin sedri ilahiyyat elmleri namizedi alimlik derecesi veren mudafie surasinin uzvu kimi fealiyyet gostermisdir SSRI Elmler Akademiyasinin Pamyatniki pismennosti Vostoka seriyasindan nesrlerinin Covetskaya tyurkologiya jurnali Edebiyyat ve incesenet qezeti ve Arhivy Azerbajdzhana jurnali ve Azerbaycan Elmler Akademiyasi Ictimai Elmler uzre Elmi Informasiya Merkezinin referativ xarici edebiyyat mecmuesi filologiya ve incesenet seriyasinin redaksiya heyetlerinin uzvu olmusdur Habele Azerbaycan Elmler Akademiyasi Elyazmalar Institutu kataloqlarinin Elyazmalar xezinesinde elmi eserler toplusunun ve Kecmisimizden gelen sesler bulleteninin bas redaktoru olaraq fealiyyet gostermisdir 1977 ci ilde Bakida kecirilen Serq xalqlarinin arxeoloji abidelerinin elmi tesviri prinsipleri movzusunda Umumittifaq elmi musaviresinde meruze etmisdir 1978 ci ilde Isvecde Upsala Universitetinde elmi ezamiyyetde olmusdur Amerika Birlesmis Statlarinda elmi ezamiyyetde olarken Miciqan stati Detroyt seherinin belediyye idaresinin Fexri Fermani ile teltif edilmisdir 1979 cu ilde Nizami Komissiyasinin katibi olmusdur 1980 ci ilde Gence seherinde Nizami gunleri nde istirak etmisdir 1983 cu ilde Bakida kecirilen Serq xalqlarinin arxeoloji abidelerinin elmi tesviri prinsipleri movzusunda II Umumittifaq elmi musaviresinde meruze etmisdir 1985 ci ilde Fransada Parisde YUNESKO nun binasinda kecirilen Azerbaycan elyazmalari sergisinde istirak etmisdir 1987 1995 ci illerde Azerbaycan Elmler Akademiyasi Elyazmalar Institutunun teskil etdiyi bes muxtelif elmi nezeri konfransin teskilat qrupunun sedri ve istirakcisi 1990 ci ilde Azerbaycan elifbasi komitesinin uzvu olmusdur Iranda Tebriz ve Qum seherlerinde Firdovsinin 1000 illiyi munasibetile kecirilen konqreslerde istirak etmisdir Turkiyede Kayseri seherinde Xoca Ehmed Yesevinin 900 illik yubiley tedbirlerinde meruze ile cixis etmisdir 1991 ci ilde Moskvada ve Sankt Peterburqda Nizaminin 850 illiyine hesr olunmus tedbirlerde istirak etmisdir 1993 cu ilde Turkiyenin Erciyez Universitetinde Azerbaycan Demokratik Respublikasinin 75 illiyi munasibetile kecirilen milletlerarasi simpoziumda istirak etmisdir 1994 cu ilde Turkiyenin Veqf Elmi Arasdirmalar Merkezinin deveti ile Islam ve tebabet ve Islam medeniyyeti abideleri movzularinda iki konfransda meruzelerle cixis etmisdir Cahangir Qehremanov 1969 cu ilde Imadeddin Nesimi eserlerinin tenqidi metni ve leksikasi movzusunda doktorluq dissertasiyasini mudafie ederek filologiya elmleri doktoru alimlik derecesi adini almisdir 1974 cu ilde Ali Attestasiya Komissiyasi terefinden professor elmi adi verilmisdir VefatiCahangir Qehremanov 26 iyun 1995 ci ilde Baki seherinde vefat edib MukafatlariAzerbaycan SSR Emekdar elm xadimi 02 12 1982 1970 ci ilde SSRI Ali Soveti Reyaset Heyetinin Fermani ile Fedakar emeye gore yubiley medali 1981 ci ilde Azerbaycan SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin Fexri Fermani Emek veterani medali Seref nisani ordeniIstinadlarSelale Mehyeddinqizi Qebele Qafqazin incisi Baki Oguz Eli 2009 Linqvistik metnsunasligin banisi PDF Azerbaycan anl az 18 3 2021 tarixinde PDF Mohsun Nagisoylu Gorkemli metnsunas dilci alim Azerbaycan anl az 30 1 2019 tarixinde Mohsun Nagisoylu Cahangir Qehremanov Azerbaycan nauka gov az 18 3 2021 tarixinde Respublikanin elmi iscilerine Azerbaycan SSR fexri adlari verilmesi haqqinda Azerbaycan SSR Ali Soveti Reyaset Heyetinin 2 dekabr 1982 ci il tarixli Fermani 2020 01 16 at the Wayback Machine anl az sayti