Cənubi Koreyada təhsil — Şərqi-Asiyada, Koreya yarımadasının cənub hissəsində yerləşən Koreya Respublikasında mövcud olan çoxşaxəli təhsil sistemi.
Tarixi
nəzər saldıqda burada təhsillə bağlı bir sıra mühüm hadisələrə rast gəlmək olar.
Təhsil sistemi
Təhsil, elm və texnologiya sahəsində əldə olunmuş tərəqqi ahənginin qorunub saxlanılması Koreyanın inkişaf strategiyasının əsasını təşkil edir.
Koreyada təhsilin ilkin təşəkkül tarixi IV əsrin ikinci yarısına təsadüf edir. XIX əsrdən etibarən xristian missionerləri tərəfindən dövlət və özəl təhsil müəssisələrindən ibarət olan müasir məktəblər yaradılmağa başlanıb. 1945-ci ildə Yaponiyanın 35 illik əsarətindən azad olduqdan sonra Koreyada demokratik təhsil forması təşəkkül tapmağa başlamışdır.
Koreyada uşaqlar 3 yaşından məktəbəqədər təhsilə cəlb olunur. 6 yaşı (istisna hallarda 5 yaşı) tamam olmuş uşaqlar pulsuz və icbari ibtidai təhsil məktəblərinə qəbul ola bilərlər. İbtidai təhsil 6 il davam edir. Daha sonra heç bir məhdudiyyət qoyulmadan şagirdlərə 3 illik əsas məktəblərdə oxumaq imkanı verilir. Əsas təhsil pilləsini bitirənlər orta təhsil almaq hüququna malikdir. Orta məktəblər 3 illik ümumi orta, peşə və ixtisaslaşmış məktəblərə (xarici dil, incəsənət, təbiət təmayüllü) bölünür. Orta məktəblərdə təhsil xərcləri şagirdlər tərəfindən ödənilir.
Orta məktəblərdə tədris olunan fənlər ümumi orta məktəblər üçün müəyyən olunmuş fənlərə və peşə məktəbləri, ixtisaslaşmış orta məktəblər üçün nəzərdə tutulmuş ixtisaslaşmış fənlərə bölünür. Bu mərhələdə əsas və yüksək səviyyəli olmaqla, dərsliklər də 2 yerə bölünür.
Koreyada təlim və fiziki qüsuru olan uşaqlara məktəbəqədər təhsil müəssisələrində, ibtidai, əsas və orta məktəblərdə xüsusi təhsil verilir. Ölkədə 141 xüsusi məktəb fəaliyyət göstərir. Bu məktəblərdə təxminən 24000-ə yaxın kəskin fiziki qüsurlu şagird təhsil alır. 28000-dən artıq uşaq isə müntəzəm məktəblərdə xüsusi ehtiyaclı şagirdlər üçün təşkil olunmuş siniflərə cəlb olunub.
Tədris proqramına görə kollec təhsili 2-3, ali təhsil 4-6 il arasında dəyişir. Kolleclər əsasən, istehsal müəssisələrinin müvafiq mütəxəssislərə olan ehtiyacının ödənilməsinə xidmət edir. Ali təhsil müəssisələrində isə nəzəri biliklərin tətbiqi məsələlərinə xüsusi önəm verilir.
Konstitusiyaya görə hökumət həyatboyu təhsilin təmin olunmasına cavabdehdir. Fasiləsiz təhsil məktəb təhsili istisna olmaqla, təhsilin bütün formalarını əhatə edir. Koreyada təklif olunan fasiləsiz təhsil proqramlarına məktəbdənkənar, texniki peşə təhsili, ümumi və humanitar təhsil daxildir.
Koreyada müəllimlər fəaliyyət uyğunluğuna görə bir neçə kateqoriyaya (I və II dərəcəli, assistent müəllimlər, peşəkar məsləhətçilər, təlim müəllimləri, I və II dərəcəli uşaqlara qayğı müəllimləri) bölünür. Hər bir müəllimin müvafiq kateqoriya üzrə müəyyən olunmuş ixtisas meyarlarına cavab verməsi onlara Baş nazirin müavini və təhsil və insan resurslarının inkişafı naziri tərəfindən lisenziyaların verilməsi ilə təsdiqini tapır.
Müəllimlər müvafiq qaydada vaxtaşırı ixtisasartırma təhsilinə cəlb olunurlar. Proqramlardan asılı olaraq ixtisasartırma təhsili 30 gün və ya daha uzun müddət davam edir.
Koreyada ibtidai təhsil üzrə 11, orta təhsil üzrə 67, təhsilin idarə olunması üzrə 1, tam orta təhsil üzrə 18 və distant təhsil üzrə 55 ixtisasartırma institutu fəaliyyət göstərir.
Məktəbəqədər təhsil
Koreyada məktəbəqədər təhsil pulsuzdur. Ölkədə 1976-cı ilə qədər özəl məktəbəqədər təhsil müəssisələri uşaqların inkişafında mühüm rol oynayıb. Daha sonra ibtidai məktəblərin nəzdində yaradılmış bağçalar fəaliyyətə başlayıb. Bununla da dövlət uşaq bağçaları ön plana çıxıb. Hazırda ölkədəki 4460 dövlət və 3830 özəl məktəbəqədər təhsil müəssisəsində təxminən 546000 3-6 yaşlı uşaq təhsil alır.
Onu da qeyd edək ki, 2000-ci ildən bəri Koreyada məktəbəqədər təhsil müəssisələrinin sayının tədricən azalmasına baxmayaraq, bağçalarda təhsil alan uşaqların sayı getdikcə artmaqdadır. 2007-ci ilin statistik göstəricilərinə görə, bu göstərici 3-6 yaşlı uşaqlar arasında 35,3 faiz təşkil edir.
5 bölmədən ibarət olan məktəbəqədər təhsil üzrə milli kurikuluma əsasən, erkən uşaqlıq təhsili azyaşlıların tərbiyə olunması üçün müvafiq şəraitin yaradılmasına və xidmətlərin göstərilməsinə, o cümlədən müxtəlif əyləncəli fəaliyyətlər vasitəsilə onların potensialının tam inkişaf etdirilməsinə xidmət edir.
Ölkədə erkən uşaqlıq təhsili müəssisələrinə büdcə ayırmaları ilbəil artır. 2007-ci ildə erkən uşaqlıq təhsili üzrə ümumi büdcə vəsaiti 408300000000 von (təxminən 380203000 ABŞ dolları) təşkil edib ki, bunun da 217100000000 vonu (təxminən 202136000 ABŞ dolları) dövlət xərclərindən, 191200000000 vonu (təxminən 178067000 ABŞ dolları) isə yerli xərclərdən ibarət olub. Özəl bağçaların dəstəklənməsi üçün ayrılan büdcə vəsaiti də hər il artırılır.
İbtidai təhsil
Koreyada ibtidai təhsil pulsuz və icbaridir. Qanunvericiliyə əsasən uşaqlar 6 yaşından ibtidai məktəbə gedir. Əgər 5 yaşlı uşağın qabiliyyət və bacarıqları onun məktəbə getməsinə imkan verirsə, belə uşaqlar da ibtidai təhsilə cəlb oluna bilərlər.
Ölkə üzrə uşaqların 99,9 faizi ibtidai məktəblərdə oxuyur. İbtidai təhsil pilləsində belə yüksək göstərici təhsilə olan böyük ictimai maraqdan və hökumətin təhsil siyasətindən irəli gəlir.
Şagirdlərin sayı həddindən artıq çox olan tədris ocaqları kiçik məktəblərə bölünür. Bu, ikinövbəli tədris sisteminin ləğv olunmasına xidmət edir. Xarici dilin tədrisinin genişləndirilməsi üçün III və IV siniflərdə həftədə bir saat, V və VI siniflərdə isə həftədə iki saat ingilis dili tədris olunur.
Əsas və orta təhsil
Koreyada ibtidai təhsili başa vuran şagirdlər əsas, sonra isə orta təhsil ala bilərlər. Əsas və orta təhsil pillələrinin hər biri 3 il davam edir. 2004-cü ildən ölkənin bütün məktəblərində icbari əsas təhsil tətbiq olunur.
Orta ixtisas təhsili
Cənubi Koreyada orta ixtisas təhsili 2 və ya 3 illik proqramlardan ibarətdir. Orta ixtisas təhsili müəssisələri əsasən sürətlə inkişaf edən sənayenin texniki işçi qüvvəsinə olan tələbatının ödənilməsinə xidmət edir. Bu baxımdan orta ixtisas təhsili müəssisələrində təbiət elmləri və mühəndislik sahəsi üzrə mütəxəssislərin hazırlanmasına böyük diqqət yetirilir.
Orta təhsili başa vurmuş məzunlar həm ali məktəblərə, həm də yeniyetmə kolleclərinə müraciət edə bilərlər. Yeniyetmə kolleclərinə qəbul akademik nailiyyətlərə, elmi nailiyyət imtahanına və əsas qəbul imtahanı balına görə müəyyənləşir.
Kolleclərdə təhsil əsasən istehsalat sahələri ilə əlaqəli qurulur və orta səviyyəli ixtisaslı mütəxəssislər hazırlanır. Tələbələrin istehsalat təcrübələrinə göndərilməsi, kollec və sənaye sahələri arasında müştərək tədqiqat, təcrübə və məlumat mübadiləsinin aparılması, müəssisələrin tələb etdiyi kurikulumlara əsasən təhsilin təşkili iqtisadiyyatın inkişafına misilsiz töhfələr verir.
Kollec təhsili müvafiq ixtisas üzrə təhsilin heç də son pilləsi deyil. Belə ki, kollec məzunları təhsillərini universitetlərdə də davam etdirə bilərlər. Onlara 4 illik universitetlərdə, açıq universitetlərdə, media universitetlərində və qiyabi universitetlərdə oxumaq imkanı verilir.
Ali təhsil
Cənubi Koreyanın ali təhsil müəssisələri sırasına kolleclər və universitetlər, sənaye universitetləri, təhsil universitetləri, yeniyetmə kollecləri, media və qiyabi universitetlər, texniki kolleclər daxildir. Ölkədə 400-dən artıq universitet və müxtəlif ali məktəb fəaliyyət göstərir.
Elmi tədqiqatlar
Koreyada elm və texnologiyanın inkişaf strategiyası cəmiyyətin tələblərinə uyğun hazırlanır. Koreya elm və texnologiyanın inkişafı vasitəsilə ölkədə sənaye, elm və dövlət tədqiqat təşkilatları arasındakı əməkdaşlığın gücləndirilməsinə, rəqabətin yüksəldilməsi üçün balanslaşdırılmış innovasiya sisteminin qurulmasına nail olub. Elm və texnologiyanın uzunmüddətli inkişafında özəl sektorun rolunun artırılması, tədqiqat və inkişaf sisteminin qlobal standartlara uyğunlaşdırılması əsas prioritetlərdəndir.
Maraqlıdır ki, ötən əsrin ikinci yarısına qədər Koreyada sənayenin inkişafı üçün texnoloji və mütəxəssis baxımından xeyli çatışmazlıqlar hökm sürürdü. Bütün bunların aradan qaldırılması və ölkənin sənaye ehtiyaclarını ödəmək üçün 1966-cı ildə Koreya Elm və Texnologiya İnstitutu yaradıldı. 1970-1980-ci illərdə çoxsaylı digər ixtisaslaşmış tədqiqat institutları fəaliyyətə başladı. Bu institutlar gəmiqayırma, elektronika, telekommunikasiya, energetika, maşınqayırma, kimya sənayesi və digər sahələri əhatə edirdi.
XX əsrin 80-ci illərində hökumət müxtəlif nazirliklərin tabeliyində olan 15 tədqiqat institutunu Təhsil, Elm və Texnologiya Nazirliyinin strukturuna daxil etdi. Elmi-tədqiqat institutlarının bəziləri birləşdirilərək Təhsil, Elm və Texnologiya Nazirliyinin nəzdində 9 böyük tədqiqat müəssisəsi kimi fəaliyyət göstərməyə başladı. Bununla da dövlət əsaslı tədqiqat müəssisələri formalaşdı, ölkənin elmi-tədqiqat imkanlarının yüksəldilməsi və gücləndirilməsində yeni dövrün əsası qoyuldu.
1996-cı ildə elmi-tədqiqatların səmərəliliyini və məhsuldarlığını artırmaq üçün hökumət tədqiqatların maliyyələşmə sistemində islahatlar apardı. Tədqiqatların ümumi sabit məbləğ vasitəsilə maliyyələşməsi qaydası Layihəyə Əsaslanan Maliyyələşmə Sistemi ilə əvəz olundu.
1999-cu ildə müvafiq hüquqi sənədlərdə aparılan dəyişiklikdən sonra dövlət tədqiqat müəssisələrinə müstəqillik verildi. Yeni sistemə görə dövlət tədqiqat institutlarının fəaliyyətinə 5 tədqiqat şurası nəzarət edir.
1982-ci ildən fəaliyyət göstərən Koreya Milli Tədqiqat və İnkişaf Proqramı Elm və Texnologiya Nazirliyinin təşəbbüsü ilə qəbul edilib. Texnoloji qabiliyyət və rəqabətin gücləndirilməsinə xidmət edən bu proqram iqtisadi inkişafa və əhalinin həyat səviyyəsinin yüksəldilməsinə əvəzsiz töhfələr verir. Ölkədə biliyə əsaslanan iqtisadiyyata keçidin sürətləndirilməsində Milli Tədqiqat və İnkişaf Proqramının rolu danılmazdır.
1999-cu ildə təsis edilmiş Milli Tədqiqat Laboratoriyasının əsas məqsədi texniki rəqabətin yüksəldilməsində mühüm rol oynayan peşəkar tədqiqat mərkəzlərinin yaradılması və genişləndirilməsidir. Hökumət 250000 ABŞ dolları həcmində hər bir fərdi layihəni 5 il müddətində illik maliyyələşdirir. Ölkə üzrə 444 milli tədqiqat laboratoriyası hökumət tərəfindən dəstəklənir ki, bunun 278-i akademiyaların, 114-ü tədqiqat institutlarının, 52-si isə sənaye sektorunun payına düşür.
Koreya elmi-tədqiqat xərclərinin ümumi həcminə görə dünyada öncül yerlərdən birini tutur. Son 10 il ərzində Koreyanın müvafiq xərcləri orta hesabla 11,8 faiz artıb. Ümumi Daxili Məhsulda Koreyanın elmi-tədqiqat xərcləri 3,37 faiz təşkil edir ki, bu da Avropa İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatına üzv ölkələr üçün müəyyən olunmuş göstəricidən (2,29 faiz) yüksəkdir. Tədqiqat və elmin inkişafına ayrılan vəsaitin adambaşına düşən həcminə görə (644 dollar) Koreya yalnız ABŞ, Yaponiya və Almaniyadan geridə qalır.
Onu da qeyd edək ki, Koreyada elmi-tədqiqat sahəsində çalışanların sayında davamlı artım müşahidə edilir. Bu nailiyyət həm yerli tədqiqatçılar, həm də müxtəlif mənbələr hesabına xarici ölkələrdən dəvət olunmuş elm adamları hesabına əldə olunur.
Hökumətlərarası və institutlararası müqavilələr vasitəsilə beynəlxalq müştərək elmi-tədqiqatlara xüsusi önəm verən Koreya bir sıra müvafiq proqramların, ikitərəfli müqavilələrin reallaşdırılmasına ciddi maraq göstərir. Bu baxımdan Beynəlxalq Müştərək Tədqiqat Proqramı (1985) və Fransa (1981), İtaliya (1984), Yaponiya (1985), Birləşmiş Krallıq (1985), Almaniya (1986), Çin (1992), Rusiya (1992), Avropa İttifaqı (1992), İsveçrə (1992), İsrail (1994), Amerika Birləşmiş Ştatları (1995), Kanada (2002) ilə Koreya arasında imzalanmış elmi-tədqiqat və təhsil sahəsində əməkdaşlığı nəzərdə tutan sənədlər mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Təhsilin idarə olunması
Koreyanın Təhsil, Elm və Texnologiya Nazirliyinin əsas vəzifəsi bütün uşaqların təhsilə cəlb olunmasını, təhsil, elm və texnologiya vasitəsilə hərtərəfli inkişaf strategiyasının həyata keçirməsini təmin etməkdir. Bu nazirlik həmçinin akademik fəaliyyətlərin tənzimlənməsinə, elm, dövlət təhsili ilə bağlı strategiyanın hazırlanmasına və icrasına cavabdeh olan dövlət qurumudur.
Təhsil, Elm və Texnologiya Nazirliyi ibtidai, orta, ali təhsil strategiyasını planlaşdırır, əlaqələndirir, dərslikləri təsdiq edir, nəşrini həyata keçirir, məktəb təhsilinin bütün pillələrinə inzibati və maliyyə dəstəyi verir. Bu qurum, eləcə də yerli təhsil idarələrinə və dövlət universitetlərinə nəzarət edir, müəllimlərin təhsilinin təşkili işini həyata keçirir, insan resursları üzrə müvafiq strategiya hazırlayır və fasiləsiz təhsil məsələlərini tənzimləyir.
Hamı üçün bərabər təhsil imkanlarının yaradılması və təhsilin keyfiyyətinin təmin olunması məqsədlərinə xidmət edən milli məktəb kurikulumu Təhsil, Elm və Texnologiya Nazirliyinin nəzarəti altında həyata keçirilir. Milli məktəb kurikulumunda məktəblərin xarakterik xüsusiyyətlərinə və hər bir məktəbin məqsədlərinə uyğun olaraq təhsil müəssisələrinə çevik və sərbəst fəaliyyət imkanı verilir.
Koreyada təhsilin idarə olunması, büdcə planlaşdırılması və inzibati qərar qəbul etmək səlahiyyəti yerli təhsil idarələrinə həvalə olunub. Ərazi təhsil idarələri təhsillə, incəsənət və elmlə bağlı qərarlar qəbul etmək səlahiyyətinə malikdir.
Təhsil İnnovasiya Şurası ölkə prezidentinə təhsil siyasəti, insan resurslarının inkişafı, təhsil vəsaitlərindən səmərəli istifadə və təhsil büdcəsi ilə bağlı məsləhətlər verir. Təhsil İnnovasiya Şurası dövlət təhsili müəssisələrinin, sənaye və elm sahələrinin, kütləvi informasiya vasitələrinin, qeyri-hökumət təşkilatlarının, valideynlərin, hüquqşünasların təmsil olunduğu 25 üzvdən ibarətdir. Üzvlər 2 il müddətinə seçilir və təkrar seçilmə hüququna malikdir.
Koreyada təhsil mərkəzi hökumət və yerli idarələr tərəfindən, həmçinin özəl məktəblərin gəlirləri hesabına maliyyələşir. Özəl təhsil sektorunda təhsil haqları ümumi maliyyələşmənin böyük hissəsini təşkil edir. Özəl məktəblərin hər hansı bir çətinliyi olarsa, onlar hökumətin maliyyə yardımlarından da istifadə edə bilərlər.
Həmçinin bax
Mənbə
- Bəşarət Məmmədov, Ramil Hüseynov, Dünya təhsili: Koreya Respublikasının təhsil sistemi 2014-09-09 at the Wayback Machine (Yazının hazırlanmasında Koreya Respublikası Təhsil, Elm və Texnologiya Nazirliyinin rəsmi materiallarından istifadə olunub.), "Azərbaycan müəllimi" qəzeti, 23.06.2011, № 24. (az.)
İstinadlar
Xarici keçidlər
- Ministry of Education, Science, and Technology 2012-09-06 at the Wayback Machine
- Kuhn, Anthony. "Korean School Preps Students For Ivy League". , July 2, 2009.
- Teacher, Leave Those Kids Alone 2013-08-23 at the Wayback Machine, Time Magazine, , September. 25, 2011. On the problem of the .
- Information on education in Korea, OECD - Contains indicators and information about Korea and how it compares to other OECD and non-OECD countries
- Diagram of Korean education system, OECD - Using 1997 ISCED classification of programmes and typical ages. Also in country language
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cenubi Koreyada tehsil Serqi Asiyada Koreya yarimadasinin cenub hissesinde yerlesen Koreya Respublikasinda movcud olan coxsaxeli tehsil sistemi Tarixinezer saldiqda burada tehsille bagli bir sira muhum hadiselere rast gelmek olar Tehsil sistemiTehsil elm ve texnologiya sahesinde elde olunmus tereqqi ahenginin qorunub saxlanilmasi Koreyanin inkisaf strategiyasinin esasini teskil edir Koreyada tehsilin ilkin tesekkul tarixi IV esrin ikinci yarisina tesaduf edir XIX esrden etibaren xristian missionerleri terefinden dovlet ve ozel tehsil muessiselerinden ibaret olan muasir mektebler yaradilmaga baslanib 1945 ci ilde Yaponiyanin 35 illik esaretinden azad olduqdan sonra Koreyada demokratik tehsil formasi tesekkul tapmaga baslamisdir Koreyada usaqlar 3 yasindan mektebeqeder tehsile celb olunur 6 yasi istisna hallarda 5 yasi tamam olmus usaqlar pulsuz ve icbari ibtidai tehsil mekteblerine qebul ola bilerler Ibtidai tehsil 6 il davam edir Daha sonra hec bir mehdudiyyet qoyulmadan sagirdlere 3 illik esas mekteblerde oxumaq imkani verilir Esas tehsil pillesini bitirenler orta tehsil almaq huququna malikdir Orta mektebler 3 illik umumi orta pese ve ixtisaslasmis mekteblere xarici dil incesenet tebiet temayullu bolunur Orta mekteblerde tehsil xercleri sagirdler terefinden odenilir Orta mekteblerde tedris olunan fenler umumi orta mektebler ucun mueyyen olunmus fenlere ve pese mektebleri ixtisaslasmis orta mektebler ucun nezerde tutulmus ixtisaslasmis fenlere bolunur Bu merhelede esas ve yuksek seviyyeli olmaqla derslikler de 2 yere bolunur Koreyada telim ve fiziki qusuru olan usaqlara mektebeqeder tehsil muessiselerinde ibtidai esas ve orta mekteblerde xususi tehsil verilir Olkede 141 xususi mekteb fealiyyet gosterir Bu mekteblerde texminen 24000 e yaxin keskin fiziki qusurlu sagird tehsil alir 28000 den artiq usaq ise muntezem mekteblerde xususi ehtiyacli sagirdler ucun teskil olunmus siniflere celb olunub Tedris proqramina gore kollec tehsili 2 3 ali tehsil 4 6 il arasinda deyisir Kollecler esasen istehsal muessiselerinin muvafiq mutexessislere olan ehtiyacinin odenilmesine xidmet edir Ali tehsil muessiselerinde ise nezeri biliklerin tetbiqi meselelerine xususi onem verilir Konstitusiyaya gore hokumet heyatboyu tehsilin temin olunmasina cavabdehdir Fasilesiz tehsil mekteb tehsili istisna olmaqla tehsilin butun formalarini ehate edir Koreyada teklif olunan fasilesiz tehsil proqramlarina mektebdenkenar texniki pese tehsili umumi ve humanitar tehsil daxildir Koreyada muellimler fealiyyet uygunluguna gore bir nece kateqoriyaya I ve II dereceli assistent muellimler pesekar meslehetciler telim muellimleri I ve II dereceli usaqlara qaygi muellimleri bolunur Her bir muellimin muvafiq kateqoriya uzre mueyyen olunmus ixtisas meyarlarina cavab vermesi onlara Bas nazirin muavini ve tehsil ve insan resurslarinin inkisafi naziri terefinden lisenziyalarin verilmesi ile tesdiqini tapir Muellimler muvafiq qaydada vaxtasiri ixtisasartirma tehsiline celb olunurlar Proqramlardan asili olaraq ixtisasartirma tehsili 30 gun ve ya daha uzun muddet davam edir Koreyada ibtidai tehsil uzre 11 orta tehsil uzre 67 tehsilin idare olunmasi uzre 1 tam orta tehsil uzre 18 ve distant tehsil uzre 55 ixtisasartirma institutu fealiyyet gosterir Mektebeqeder tehsilKoreyada mektebeqeder tehsil pulsuzdur Olkede 1976 ci ile qeder ozel mektebeqeder tehsil muessiseleri usaqlarin inkisafinda muhum rol oynayib Daha sonra ibtidai mekteblerin nezdinde yaradilmis bagcalar fealiyyete baslayib Bununla da dovlet usaq bagcalari on plana cixib Hazirda olkedeki 4460 dovlet ve 3830 ozel mektebeqeder tehsil muessisesinde texminen 546000 3 6 yasli usaq tehsil alir Onu da qeyd edek ki 2000 ci ilden beri Koreyada mektebeqeder tehsil muessiselerinin sayinin tedricen azalmasina baxmayaraq bagcalarda tehsil alan usaqlarin sayi getdikce artmaqdadir 2007 ci ilin statistik gostericilerine gore bu gosterici 3 6 yasli usaqlar arasinda 35 3 faiz teskil edir 5 bolmeden ibaret olan mektebeqeder tehsil uzre milli kurikuluma esasen erken usaqliq tehsili azyaslilarin terbiye olunmasi ucun muvafiq seraitin yaradilmasina ve xidmetlerin gosterilmesine o cumleden muxtelif eylenceli fealiyyetler vasitesile onlarin potensialinin tam inkisaf etdirilmesine xidmet edir Olkede erken usaqliq tehsili muessiselerine budce ayirmalari ilbeil artir 2007 ci ilde erken usaqliq tehsili uzre umumi budce vesaiti 408300000000 von texminen 380203000 ABS dollari teskil edib ki bunun da 217100000000 vonu texminen 202136000 ABS dollari dovlet xerclerinden 191200000000 vonu texminen 178067000 ABS dollari ise yerli xerclerden ibaret olub Ozel bagcalarin desteklenmesi ucun ayrilan budce vesaiti de her il artirilir Ibtidai tehsilKoreyada ibtidai tehsil pulsuz ve icbaridir Qanunvericiliye esasen usaqlar 6 yasindan ibtidai mektebe gedir Eger 5 yasli usagin qabiliyyet ve bacariqlari onun mektebe getmesine imkan verirse bele usaqlar da ibtidai tehsile celb oluna bilerler Olke uzre usaqlarin 99 9 faizi ibtidai mekteblerde oxuyur Ibtidai tehsil pillesinde bele yuksek gosterici tehsile olan boyuk ictimai maraqdan ve hokumetin tehsil siyasetinden ireli gelir Sagirdlerin sayi heddinden artiq cox olan tedris ocaqlari kicik mekteblere bolunur Bu ikinovbeli tedris sisteminin legv olunmasina xidmet edir Xarici dilin tedrisinin genislendirilmesi ucun III ve IV siniflerde heftede bir saat V ve VI siniflerde ise heftede iki saat ingilis dili tedris olunur Esas ve orta tehsilEsas meqale Cenubi Koreyada orta tehsil Koreyada ibtidai tehsili basa vuran sagirdler esas sonra ise orta tehsil ala bilerler Esas ve orta tehsil pillelerinin her biri 3 il davam edir 2004 cu ilden olkenin butun mekteblerinde icbari esas tehsil tetbiq olunur Orta ixtisas tehsiliCenubi Koreyada orta ixtisas tehsili 2 ve ya 3 illik proqramlardan ibaretdir Orta ixtisas tehsili muessiseleri esasen suretle inkisaf eden senayenin texniki isci quvvesine olan telebatinin odenilmesine xidmet edir Bu baximdan orta ixtisas tehsili muessiselerinde tebiet elmleri ve muhendislik sahesi uzre mutexessislerin hazirlanmasina boyuk diqqet yetirilir Orta tehsili basa vurmus mezunlar hem ali mekteblere hem de yeniyetme kolleclerine muraciet ede bilerler Yeniyetme kolleclerine qebul akademik nailiyyetlere elmi nailiyyet imtahanina ve esas qebul imtahani balina gore mueyyenlesir Kolleclerde tehsil esasen istehsalat saheleri ile elaqeli qurulur ve orta seviyyeli ixtisasli mutexessisler hazirlanir Telebelerin istehsalat tecrubelerine gonderilmesi kollec ve senaye saheleri arasinda musterek tedqiqat tecrube ve melumat mubadilesinin aparilmasi muessiselerin teleb etdiyi kurikulumlara esasen tehsilin teskili iqtisadiyyatin inkisafina misilsiz tohfeler verir Kollec tehsili muvafiq ixtisas uzre tehsilin hec de son pillesi deyil Bele ki kollec mezunlari tehsillerini universitetlerde de davam etdire bilerler Onlara 4 illik universitetlerde aciq universitetlerde media universitetlerinde ve qiyabi universitetlerde oxumaq imkani verilir Ali tehsilEsas meqale Cenubi Koreyada orta tehsil Cenubi Koreyanin ali tehsil muessiseleri sirasina kollecler ve universitetler senaye universitetleri tehsil universitetleri yeniyetme kollecleri media ve qiyabi universitetler texniki kollecler daxildir Olkede 400 den artiq universitet ve muxtelif ali mekteb fealiyyet gosterir Elmi tedqiqatlarKoreyada elm ve texnologiyanin inkisaf strategiyasi cemiyyetin teleblerine uygun hazirlanir Koreya elm ve texnologiyanin inkisafi vasitesile olkede senaye elm ve dovlet tedqiqat teskilatlari arasindaki emekdasligin guclendirilmesine reqabetin yukseldilmesi ucun balanslasdirilmis innovasiya sisteminin qurulmasina nail olub Elm ve texnologiyanin uzunmuddetli inkisafinda ozel sektorun rolunun artirilmasi tedqiqat ve inkisaf sisteminin qlobal standartlara uygunlasdirilmasi esas prioritetlerdendir Maraqlidir ki oten esrin ikinci yarisina qeder Koreyada senayenin inkisafi ucun texnoloji ve mutexessis baximindan xeyli catismazliqlar hokm sururdu Butun bunlarin aradan qaldirilmasi ve olkenin senaye ehtiyaclarini odemek ucun 1966 ci ilde Koreya Elm ve Texnologiya Institutu yaradildi 1970 1980 ci illerde coxsayli diger ixtisaslasmis tedqiqat institutlari fealiyyete basladi Bu institutlar gemiqayirma elektronika telekommunikasiya energetika masinqayirma kimya senayesi ve diger saheleri ehate edirdi XX esrin 80 ci illerinde hokumet muxtelif nazirliklerin tabeliyinde olan 15 tedqiqat institutunu Tehsil Elm ve Texnologiya Nazirliyinin strukturuna daxil etdi Elmi tedqiqat institutlarinin bezileri birlesdirilerek Tehsil Elm ve Texnologiya Nazirliyinin nezdinde 9 boyuk tedqiqat muessisesi kimi fealiyyet gostermeye basladi Bununla da dovlet esasli tedqiqat muessiseleri formalasdi olkenin elmi tedqiqat imkanlarinin yukseldilmesi ve guclendirilmesinde yeni dovrun esasi qoyuldu 1996 ci ilde elmi tedqiqatlarin semereliliyini ve mehsuldarligini artirmaq ucun hokumet tedqiqatlarin maliyyelesme sisteminde islahatlar apardi Tedqiqatlarin umumi sabit mebleg vasitesile maliyyelesmesi qaydasi Layiheye Esaslanan Maliyyelesme Sistemi ile evez olundu 1999 cu ilde muvafiq huquqi senedlerde aparilan deyisiklikden sonra dovlet tedqiqat muessiselerine musteqillik verildi Yeni sisteme gore dovlet tedqiqat institutlarinin fealiyyetine 5 tedqiqat surasi nezaret edir 1982 ci ilden fealiyyet gosteren Koreya Milli Tedqiqat ve Inkisaf Proqrami Elm ve Texnologiya Nazirliyinin tesebbusu ile qebul edilib Texnoloji qabiliyyet ve reqabetin guclendirilmesine xidmet eden bu proqram iqtisadi inkisafa ve ehalinin heyat seviyyesinin yukseldilmesine evezsiz tohfeler verir Olkede biliye esaslanan iqtisadiyyata kecidin suretlendirilmesinde Milli Tedqiqat ve Inkisaf Proqraminin rolu danilmazdir 1999 cu ilde tesis edilmis Milli Tedqiqat Laboratoriyasinin esas meqsedi texniki reqabetin yukseldilmesinde muhum rol oynayan pesekar tedqiqat merkezlerinin yaradilmasi ve genislendirilmesidir Hokumet 250000 ABS dollari hecminde her bir ferdi layiheni 5 il muddetinde illik maliyyelesdirir Olke uzre 444 milli tedqiqat laboratoriyasi hokumet terefinden desteklenir ki bunun 278 i akademiyalarin 114 u tedqiqat institutlarinin 52 si ise senaye sektorunun payina dusur Koreya elmi tedqiqat xerclerinin umumi hecmine gore dunyada oncul yerlerden birini tutur Son 10 il erzinde Koreyanin muvafiq xercleri orta hesabla 11 8 faiz artib Umumi Daxili Mehsulda Koreyanin elmi tedqiqat xercleri 3 37 faiz teskil edir ki bu da Avropa Iqtisadi Emekdasliq Teskilatina uzv olkeler ucun mueyyen olunmus gostericiden 2 29 faiz yuksekdir Tedqiqat ve elmin inkisafina ayrilan vesaitin adambasina dusen hecmine gore 644 dollar Koreya yalniz ABS Yaponiya ve Almaniyadan geride qalir Onu da qeyd edek ki Koreyada elmi tedqiqat sahesinde calisanlarin sayinda davamli artim musahide edilir Bu nailiyyet hem yerli tedqiqatcilar hem de muxtelif menbeler hesabina xarici olkelerden devet olunmus elm adamlari hesabina elde olunur Hokumetlerarasi ve institutlararasi muqavileler vasitesile beynelxalq musterek elmi tedqiqatlara xususi onem veren Koreya bir sira muvafiq proqramlarin ikiterefli muqavilelerin reallasdirilmasina ciddi maraq gosterir Bu baximdan Beynelxalq Musterek Tedqiqat Proqrami 1985 ve Fransa 1981 Italiya 1984 Yaponiya 1985 Birlesmis Kralliq 1985 Almaniya 1986 Cin 1992 Rusiya 1992 Avropa Ittifaqi 1992 Isvecre 1992 Israil 1994 Amerika Birlesmis Statlari 1995 Kanada 2002 ile Koreya arasinda imzalanmis elmi tedqiqat ve tehsil sahesinde emekdasligi nezerde tutan senedler muhum ehemiyyet kesb edir Tehsilin idare olunmasiKoreyanin Tehsil Elm ve Texnologiya Nazirliyinin esas vezifesi butun usaqlarin tehsile celb olunmasini tehsil elm ve texnologiya vasitesile herterefli inkisaf strategiyasinin heyata kecirmesini temin etmekdir Bu nazirlik hemcinin akademik fealiyyetlerin tenzimlenmesine elm dovlet tehsili ile bagli strategiyanin hazirlanmasina ve icrasina cavabdeh olan dovlet qurumudur Tehsil Elm ve Texnologiya Nazirliyi ibtidai orta ali tehsil strategiyasini planlasdirir elaqelendirir derslikleri tesdiq edir nesrini heyata kecirir mekteb tehsilinin butun pillelerine inzibati ve maliyye desteyi verir Bu qurum elece de yerli tehsil idarelerine ve dovlet universitetlerine nezaret edir muellimlerin tehsilinin teskili isini heyata kecirir insan resurslari uzre muvafiq strategiya hazirlayir ve fasilesiz tehsil meselelerini tenzimleyir Hami ucun beraber tehsil imkanlarinin yaradilmasi ve tehsilin keyfiyyetinin temin olunmasi meqsedlerine xidmet eden milli mekteb kurikulumu Tehsil Elm ve Texnologiya Nazirliyinin nezareti altinda heyata kecirilir Milli mekteb kurikulumunda mekteblerin xarakterik xususiyyetlerine ve her bir mektebin meqsedlerine uygun olaraq tehsil muessiselerine cevik ve serbest fealiyyet imkani verilir Koreyada tehsilin idare olunmasi budce planlasdirilmasi ve inzibati qerar qebul etmek selahiyyeti yerli tehsil idarelerine hevale olunub Erazi tehsil idareleri tehsille incesenet ve elmle bagli qerarlar qebul etmek selahiyyetine malikdir Tehsil Innovasiya Surasi olke prezidentine tehsil siyaseti insan resurslarinin inkisafi tehsil vesaitlerinden semereli istifade ve tehsil budcesi ile bagli meslehetler verir Tehsil Innovasiya Surasi dovlet tehsili muessiselerinin senaye ve elm sahelerinin kutlevi informasiya vasitelerinin qeyri hokumet teskilatlarinin valideynlerin huquqsunaslarin temsil olundugu 25 uzvden ibaretdir Uzvler 2 il muddetine secilir ve tekrar secilme huququna malikdir Koreyada tehsil merkezi hokumet ve yerli idareler terefinden hemcinin ozel mekteblerin gelirleri hesabina maliyyelesir Ozel tehsil sektorunda tehsil haqlari umumi maliyyelesmenin boyuk hissesini teskil edir Ozel mekteblerin her hansi bir cetinliyi olarsa onlar hokumetin maliyye yardimlarindan da istifade ede bilerler Hemcinin baxCenubi Koreyada orta tehsil Cenubi Koreyada ali tehsilMenbeBesaret Memmedov Ramil Huseynov Dunya tehsili Koreya Respublikasinin tehsil sistemi 2014 09 09 at the Wayback Machine Yazinin hazirlanmasinda Koreya Respublikasi Tehsil Elm ve Texnologiya Nazirliyinin resmi materiallarindan istifade olunub Azerbaycan muellimi qezeti 23 06 2011 24 az IstinadlarXarici kecidlerVikianbarda Cenubi Koreyada tehsil ile elaqeli mediafayllar var Ministry of Education Science and Technology 2012 09 06 at the Wayback Machine Kuhn Anthony Korean School Preps Students For Ivy League July 2 2009 Teacher Leave Those Kids Alone 2013 08 23 at the Wayback Machine Time Magazine September 25 2011 On the problem of the Information on education in Korea OECD Contains indicators and information about Korea and how it compares to other OECD and non OECD countries Diagram of Korean education system OECD Using 1997 ISCED classification of programmes and typical ages Also in country language