Azərbaycanca AzərbaycancaБеларускі БеларускіDansk DanskDeutsch DeutschEspañola EspañolaFrançais FrançaisIndonesia IndonesiaItaliana Italiana日本語 日本語Қазақ ҚазақLietuvos LietuvosNederlands NederlandsPortuguês PortuguêsРусский Русскийසිංහල සිංහලแบบไทย แบบไทยTürkçe TürkçeУкраїнська Українська中國人 中國人United State United StateAfrikaans Afrikaans
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az
  • Vikipediya

Bəhailikdə Allah anlayışı monoteistikdir Allah əbədidir yaradılmamışdır və bütün mövcudatın mənbəyidir O şüurludur dərke

Bəhailikdə Allah

Bəhailikdə Allah
www.wikimedia.az-az.nina.azhttps://www.wikimedia.az-az.nina.az

Bəhailikdə Allah anlayışı monoteistikdir. Allah əbədidir, yaradılmamışdır və bütün mövcudatın mənbəyidir. O, şüurludur, dərkedilməzdir, əlçatmazdır, bütün vəhylərin qaynağıdır, əzəli və əbədidir, hər şeyi bilən, hər yeri əhatə edən və qüdrətlidir. İnsan idrakının fövqünə və birbaşa çıxış mümkün olmayan olsa da, Allah sifətləri bütün varlıq dünyasında təzahür edir. Yaradılışın məqsədi isə, yaradanı tanımaq və ona sevgi bəsləməkdir. Allah öz iradə və məqsədini, məzhərlər adlanan şəxslər vasitəsilə bəşəriyyətə çatdırır, o kəslər ki, peyğəmbərlər və elçilərdirlər və tarixin əvvəlindən indiyə kimi öz dinlərini açıqlamaqla bunu həyata keçirirlər.

Allah

Bəhai təliminə görə Allah təkdir və onun mahiyyəti fiziki dünya üçün tamamilə əlçatmazdır, odur ki, onun varlığı tamamilə dərkedilməzdir. Buna görə də, bütün tarix boyu insanlığın ortalığa çıxartdığı bütün Tanrı konsepsiyaları sırf insan ağlının təzahürüdür və Allahın mahiyyətini tamlıqla əks etdirmir. Allahın mahiyyəti dərkedilməz olsa da, insan Allahı onun məzhəri (peyğəmbəri) vasitəsilə tanıya bilər. Allahın məzhərləri ilahi sifətləri əks etdirirlər, onlar insanları hazırlayırlar ki, maddi həyat çərçivəsində öz ruhani aydınlanma məqsədinə yetişsinlər. İstənilən varlıq Allahın sifətlərindən (gözəllik, böyüklük, vericilik, möhtəşəmlik, dəyanətlilik və s.) heç olmasa birini əks etdirir, insan ruhunun potensialı isə onların hamısını əks etdirməyə qadirdir. 20-ci əsrin birinci yarısında Bəhai dininin rəhbəri olmuş Şövqi Əfəndi Allahı əlçatmaz, hər şeyi bilən, qüdrət sahibi, vahid və rasional bir varlıq kimi təsvir edir, həmçinin onun haqqında panteistik, antropomorfik və inkarnasiya (hülul) inanclarını doğru saymır.

Allahın təkliyi

Bəhailər inanır ki, Allah konsepsiyasının xalqların mədəniyyətlərinə və dinlərinə görə fərqlənməsinə baxmayaraq, onlar bir və eyni varlığa istinad edirlər. Həmin fərqlər qarşılıqlı seçkin mədəniyyətlərin uyuşmaz konstruksiyalarının nəticəsi kimi yox, Müqəddəs vəhylərin göndərildiyi cəmiyyətlərin müxtəlif ehtiyaclarının məqsədyönlü təcəssümü kimi görünür. Heç bir din və oradakı Allah haqqında təsvir özünün ilkin sosial konteksti çərçivəsində digər dinlərdəkindən daha fərqli deyil. Bununla belə, nisbətən son dövrlərin dinləri daha kamil Allah konsepsiyası öyrədirlər, hansı ki, yerli, regional və qlobal səviyyədə ehtiyacların tədricən dəyişilməsi ilə meydana çıxmışlar. Beləliklə, bəhailər yer üzündəki çoxlu dinləri tək bir din kimi qəbul edirlər, o din ki, proqressiv şəkildə hər dövrdə o dövrün tələbatına uyğun olaraq nazil olmuşdur və gələcəkdə də yeni peyğəmbərlər vasitəsilə bu proses Allah tərəfindən şüurlu şəkildə davam etdiriləcəkdir. Bu mövzuda Bəhaullah yazır:

Hər dövrdə və hər mərhələdə O Öz ecazkar fitrətinin zühurlarının işığı ilə xilqəti yeniləşdirir ki, göylərdə və yerdə olan bütün şeylər — istər kainatda Onun şərəfli əlamətlərini əks etdirən varlıqlar, istərsə də Onun müqəddəs təzahürlərini daşıyan insanlar — Onun Birlik meyxanəsinin mərhəmət şərabından məhrum olmasınlar və Onun səxavət buludunun feyz damlalarından ümidlərini üzməsinlər.

Allahı tanımaq

Bəhai dininin təlimlərinə görə, Allah haqqında dəqiq konsepsiyanın ortaya çıxarılmasının mümkünsüzlüyü, Allahın hədsiz ali bir varlıq olması ilə bağlıdır. Bəhai anlayışlarına görə, biz Allahın sifətlərini tərif edərkən onu qüvvətli və sevgi dolu bir varlıq kimi təsəvvür edirik, lakin bilməliyik ki, bu zaman biz məsələyə özümüzün "qüvvət" və "sevgi" barədə məhdud anlayışımızla qiymət veririk. Bəhaullah deyirdi ki, Allahın sifət və keyfiyyətlərini qavramaq bizim öz potensialımıza müvafiqdir və Allahı birbaşa tanımaq isə mümkünsüzdür. O həmçinin deyirdi ki, Allahın tanınması Allahın özünü öz məzhərləri (peyğəmbərləri) vasitəsilə insanlığa açması ilə əlçatan olmuşdur və bizim Allahın tanımağımızın yeganə yolu onun məzhərləri (peyğəmbərləri) vasitəsilə mümkündür. Yəni, Allahı dərk etmək mümkün deyilsə də, onu tanımaq mümkündür.

O Öz yaratdıqlarını elə əhatəli və kamil şəkildə xəlq edib ki, bütün ağıl və könül sahibləri Onun ən cılız məxluqunu olduğu kimi dərk etmək istəsələr, hamılıqla özlərinin aciz və gücsüz olduqlarını görərlər. Belə olan təqdirdə o Şərəfli həqiqət Günəşinin, o görünməz və bilinməz Mahiyyətin dərk olunmasından danışmağa dəyməz. Müdriklərin idrakı, natiqlərin nitqi, fəsahət əhlinin vəsfi bütünlüklə Onun yaratdıqlarına aid olmuş və olacaqdır.

Əbdül-Bəha Abbas bu barədə yazır:

Bir halda ki, bizim şeylər haqqında - hətta onlar yaranmış və məhdud şeylər olsun - biliyimiz, onların keyfiyyətləri haqda bilikdirsə, onların mahiyyəti haqqında deyilsə, onda necə ola bilər ki, qeyri-məhdud olan biz İlahi Mahiyyəti dərk edə bilək?... Ona görə də, Allahı tanımaq, onun sifətlərinin tanınılması və dərk edilməsidir, Onun Mahiyyətini dərk olunması yox. Sifətlər haqqında bu anlayış da insanların qabiliyyətinə və gücünə uyğun olaraq qavranır; bu mütləq deyildir. Fəlsəfə bundadır ki, şeylərin mövcudluğu halında, onların mahiyyəti, insanın qabiliyyətinə və gücünün imkan verdiyi qədər dərk olunsun. Zira fani gerçəklik Əzəli sifətləri ancaq insanın qabiliyyəti çərçivəsində dərk edə bilər. Allahlığın sirri varlıqların dərkindən müqəddəs və ucadır, zira insanın xəyalına gələn o şeylərdir ki, insan onu başa düşür, insanın anlama gücü isə İlahi Mahiyyətin Gerçəkliyini əhatə edə bilmir. İnsanın dərk edə bildiyi ancaq İlahiliyin sifətləridir və bu sifətlərin şüası dünyada və insanların qəlbində zahir olur və görünür.

Şüurlu Allah

Bəhai yazıları şüurlu Allahdan danışarkən, onun bir persona kimi təqdim edir (hansı ki, düşünmək, sevmək kimi qabiliyyətləri var), lakin açıqca deyir ki, onun şəxsiyyəti bir insanla və ya fiziki bir forma ilə qarışdırılmamalıdır.Şövqi Əfəndi yazır:

Şüurlu Allah ifadəsi ilə nəzərdə tutulan budur ki, Allah öz yaratmağında şüurludur, o kəs ki, idrak, iradə sahibidir, məqsədi var və bir çox alimlərin və materialistlərin irəli sürdüyü kimi şüursuz və kainat boyu yayılmış adi bir qüvvə deyil. Müqəddəs varlıq haqqında belə konsepsiya, ki Allah Alidir və dünyada əbədi mövcud olan Reallıqdır, antropomorfik deyil, insanın bütün məhdudiyyətlərini və təsəvvürlərini aşır və heç bir şəkildə ilahiliyin mahiyyəti müəyyənləşdirilməyə cəhd edilə bilməz, insanın hər hansı dərkindən aydın şəkildə uzaqdır. Allahın şüurlu varlıq olması və "şəxsiyyət"ə sahibliyi o demək deyil ki, Onun fiziki forması var və ya hər hansı bir şəkildə insan mövcudluğuna bənzərdir. Belə bir inancı qəbul etmək tam bir küfr olardı.

Bəhai dininin təlimlərinə görə bir insan dua, təfəkkür, müqəddəs yazıların öyrənilməsi və insanlığa xidmət vasitəsilə Allahla daha yaxın əlaqəyə girə bilər.Əbdül-Bəha yazır:

Beləliklə, biz öyrəndik ki, Allaha yaxınlaşmaq Ona dua etmək, Onun Səltənətinə daxil olmaq və insanlığa xidmət vasitəsilə mümkündür; Bu, insanlarla birlik olmaqla və hər kəsə sevgi və şəfqət göstərməklə əldə olunur; bu, həqiqətin araşdırılmasından, təqdirəlayiq məziyyətlərin tətbiqindən, ümumbəşəri sülh işinə xidmət və şəxsi paklıqdan asılıdır.

Allahın məzhərləri

Bəhailər inanırlar ki, Allah hər dövrdə bir çox yolla öz iradəsini ifadə edir, xüsusilə də, silsilə müqəddəs peyğəmbərlərini göndərməklə, hansı ki, bəhailər onları Allahın məzhəri və ya müqəddəs tərbiyəçilər adlandırırlar. "Məzhər" sözü, ərəbcədə "zahir" (izhar, zühur sözləri də bu sözdən törəyir) sözündən gəlir. Məzhər, yəni o şəxs ki, onun vasitəsilə Allah öz iradə və məqsədini insanlığa zahir edir. Allahın vəhyini nazil etməklə, bu məzhərlər yeni bir dini təlim ortaya çıxartmış olurlar. Allah haqqında anlayış insanlar üçün həmişə dərkedilməz olacaq və biz onun haqqında təsəvvürümzdə nə canlandırsaq bu bizim xülyamız olacaq, həqiqi Allah yox. Bunun yerinə bəhailər bu məzhərlərin təlimində və şəxsiyyətlərində təcəlli edən ilahi sifətlərə baxmağı, Allah haqqında biliyi onun vasitəsilə açmağı məqbul sayırlar. Bu ilahi sifətlər arasında "qüdrətli", "qüvvətli", "hər kəsi sevən", "mərhəmətli", "şəfqətli" və "cəlallı" və s. vardır. Məzhərlər Allahın özünün inkarnasiyası (hülulu) olmamaqla bərabər, Allahın sifətlərinin təcəlli etdiyi təmiz güzgü kimidirlər və bununla da Allahın xüsusiyyətlərini zahir etmiş olurlar. Bu müqəddəs məzhərlər vasitəsilə insanlar Allaha yaxınlaşa bilərlər və onlar vasitəsilə də Allahdan vəhy və hökmlər alırlar.

Allahın adları

Bəhai yazıları Allaha tez-tez Qüdrətli, Qüvvətli, Müdrik, Bənzərsiz, Lütfkar, Yardım edən, Cəlallı və Hər şeyi bilən kimi müxtəlif ad və sifətlərlə müraciət edir. Bəhailər inanırlar ki, Allahın ən uca adı, dilimizdə birbaşa tərcüməsi olmasa da, "ən cəlallı, ən izzətli" mənasını verən, ərəbcədə "Əbha" adlandırılan addır. Əbha ərəbcədə "Bəha"nın üstünlük dərəcəsidir. Bəhailər salamlaşarkən "Allah`u-Əbha" (Allah ən cəlallıdır), Allahı çağırarkən "Ya Bəha`ul-Əbha" (Ey cəlallıların ən cəlallısı) deyirlər. Həmçinin "Bəha`u`llah" — Allahın cəlalı, izzəti və "bəhai" isə Bəhaullahın ardıcılı mənası daşıyır. Bəhailərin ibadətləri öz dillərində olsa da, məhz bu ifadələri onlar ərəbcədə olduğu kimi səsləndirirlər. Bundan başqa, bəhailər öz ölkələrində Allaha verilmiş digər adları işlətməkdə məhdudiyyət hiss etmirlər, məsələn Hindistanda "İşvar", Fransada "Dieu", İspaniyada "Dios", Rusiyada "Boq" və ya Türkiyədə "Tanrı".

Bəhailər inanırlar ki, Bəhaullah Allahın bütün adları və sifətlərinin təzahür etdiyi ən ali məzhərdir.

İstinadlar

  1. "William S. Hatcher, The Baha'i Faith: The Emerging Global Religion (1984), p. 74". 2022-03-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-03-30.
  2. "Smith, Peter (2008). An Introduction to the Baha'i Faith. p. 106, Cambridge: Cambridge University Press". 2021-05-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-03-30.
  3. "Effendi, Shoghi (1944). God Passes By, p. 139, Wilmette, Illinois, USA: Bahá'í Publishing Trust". 2011-01-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-03-30.
  4. "Smith, Peter (2008). An Introduction to the Baha'i Faith. p. 111, Cambridge: Cambridge University Press". 2021-05-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-03-30.
  5. "Smith, Peter (2008). An Introduction to the Baha'i Faith. pp. 107–108, Cambridge: Cambridge University Press". 2021-05-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-03-30.
  6. "William S. Hatcher, The Baha'i Faith: The Emerging Global Religion (1984), pp. 123–126". 2022-03-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-03-30.
  7. Saiedi, Nader (2008). Gate of the Heart.pp. 163–180, Waterloo, Ontario, Canada: Wilfrid Laurier University Press
  8. "Bahá'í Faith". Britannica Micropaedia. Chicago: Encyclopaedia Britannica. 2005. p. 797.
  9. "Smith, Peter (2000). A Concise Encyclopedia of the Bahá'í Faith. pp. 276–277 Oxford, UK: Oneworld Press". 2022-03-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-03-30.
  10. "Bahá'u'lláh (1976). Gleanings from the Writings of Bahá'u'lláh. Wilmette, Illinois, USA: Bahá'í Publishing Trust". 2021-02-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-03-30.
  11. Adamson, Hugh (2007). Historical Dictionary of the Bahá'í Faith. pp. 186–188, Oxford, UK: Scarecrow Press
  12. "`Abdu'l-Bahá (1981) [1904-06]. Some Answered Questions. pp. 220–21, Wilmette, Illinois, USA: Bahá'í Publishing Trust". 2019-10-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-03-30.
  13. From a letter written on behalf of Shoghi Effendi to an individual believer, April 21, 1939. published in Hornby, Helen (Ed.), ed. (1983). Lights of Guidance: A Bahá'í Reference File. Bahá'í Publishing Trust, New Delhi, India.
  14. "Smith, Peter (2008). An Introduction to the Baha'i Faith. pp. 117–118, Cambridge: Cambridge University Press". 2021-05-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-03-30.
  15. "`Abdu'l-Bahá (1982) [1912]. The Promulgation of Universal Peace (Hardcover ed.). p. 148. Wilmette, Illinois, USA: Bahá'í Publishing Trust". 2020-11-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-04-22.
  16. Hutter, Manfred (2005). "Bahā'īs". In Ed. Lindsay Jones. Encyclopedia of Religion 2 (2nd ed.). Detroit: Macmillan Reference USA. pp. 737–740.
  17. "Cole, Juan (1982). "The Concept of Manifestation in the Bahá'í Writings". pp. 1–38, Bahá'í Studies. monograph 9". 2019-05-17 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-03-30.
  18. "William S. Hatcher, The Baha'i Faith: The Emerging Global Religion (1984), pp. 115–123". 2022-03-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-03-30.
  19. Smith, Peter (2000). "greatest name". A concise encyclopedia of the Bahá'í Faith. Oxford: Oneworld Publications. pp. 167–168.
  20. McLean, Jack; Lee, Anthony A. (1997), Revisioning the Sacred: New Perspectives on a Baha'i Theology, Kalimat Press, p. 66

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Behailikde Allah anlayisi monoteistikdir Allah ebedidir yaradilmamisdir ve butun movcudatin menbeyidir O suurludur derkedilmezdir elcatmazdir butun vehylerin qaynagidir ezeli ve ebedidir her seyi bilen her yeri ehate eden ve qudretlidir Insan idrakinin fovqune ve birbasa cixis mumkun olmayan olsa da Allah sifetleri butun varliq dunyasinda tezahur edir Yaradilisin meqsedi ise yaradani tanimaq ve ona sevgi beslemekdir Allah oz irade ve meqsedini mezherler adlanan sexsler vasitesile beseriyyete catdirir o kesler ki peygemberler ve elcilerdirler ve tarixin evvelinden indiye kimi oz dinlerini aciqlamaqla bunu heyata kecirirler AllahBehai telimine gore Allah tekdir ve onun mahiyyeti fiziki dunya ucun tamamile elcatmazdir odur ki onun varligi tamamile derkedilmezdir Buna gore de butun tarix boyu insanligin ortaliga cixartdigi butun Tanri konsepsiyalari sirf insan aglinin tezahurudur ve Allahin mahiyyetini tamliqla eks etdirmir Allahin mahiyyeti derkedilmez olsa da insan Allahi onun mezheri peygemberi vasitesile taniya biler Allahin mezherleri ilahi sifetleri eks etdirirler onlar insanlari hazirlayirlar ki maddi heyat cercivesinde oz ruhani aydinlanma meqsedine yetissinler Istenilen varliq Allahin sifetlerinden gozellik boyukluk vericilik mohtesemlik deyanetlilik ve s hec olmasa birini eks etdirir insan ruhunun potensiali ise onlarin hamisini eks etdirmeye qadirdir 20 ci esrin birinci yarisinda Behai dininin rehberi olmus Sovqi Efendi Allahi elcatmaz her seyi bilen qudret sahibi vahid ve rasional bir varliq kimi tesvir edir hemcinin onun haqqinda panteistik antropomorfik ve inkarnasiya hulul inanclarini dogru saymir Allahin tekliyi Behailer inanir ki Allah konsepsiyasinin xalqlarin medeniyyetlerine ve dinlerine gore ferqlenmesine baxmayaraq onlar bir ve eyni varliga istinad edirler Hemin ferqler qarsiliqli seckin medeniyyetlerin uyusmaz konstruksiyalarinin neticesi kimi yox Muqeddes vehylerin gonderildiyi cemiyyetlerin muxtelif ehtiyaclarinin meqsedyonlu tecessumu kimi gorunur Hec bir din ve oradaki Allah haqqinda tesvir ozunun ilkin sosial konteksti cercivesinde diger dinlerdekinden daha ferqli deyil Bununla bele nisbeten son dovrlerin dinleri daha kamil Allah konsepsiyasi oyredirler hansi ki yerli regional ve qlobal seviyyede ehtiyaclarin tedricen deyisilmesi ile meydana cixmislar Belelikle behailer yer uzundeki coxlu dinleri tek bir din kimi qebul edirler o din ki proqressiv sekilde her dovrde o dovrun telebatina uygun olaraq nazil olmusdur ve gelecekde de yeni peygemberler vasitesile bu proses Allah terefinden suurlu sekilde davam etdirilecekdir Bu movzuda Behaullah yazir Her dovrde ve her merhelede O Oz ecazkar fitretinin zuhurlarinin isigi ile xilqeti yenilesdirir ki goylerde ve yerde olan butun seyler ister kainatda Onun serefli elametlerini eks etdiren varliqlar isterse de Onun muqeddes tezahurlerini dasiyan insanlar Onun Birlik meyxanesinin merhemet serabindan mehrum olmasinlar ve Onun sexavet buludunun feyz damlalarindan umidlerini uzmesinler Allahi tanimaq Behai dininin telimlerine gore Allah haqqinda deqiq konsepsiyanin ortaya cixarilmasinin mumkunsuzluyu Allahin hedsiz ali bir varliq olmasi ile baglidir Behai anlayislarina gore biz Allahin sifetlerini terif ederken onu quvvetli ve sevgi dolu bir varliq kimi tesevvur edirik lakin bilmeliyik ki bu zaman biz meseleye ozumuzun quvvet ve sevgi barede mehdud anlayisimizla qiymet veririk Behaullah deyirdi ki Allahin sifet ve keyfiyyetlerini qavramaq bizim oz potensialimiza muvafiqdir ve Allahi birbasa tanimaq ise mumkunsuzdur O hemcinin deyirdi ki Allahin taninmasi Allahin ozunu oz mezherleri peygemberleri vasitesile insanliga acmasi ile elcatan olmusdur ve bizim Allahin tanimagimizin yegane yolu onun mezherleri peygemberleri vasitesile mumkundur Yeni Allahi derk etmek mumkun deyilse de onu tanimaq mumkundur O Oz yaratdiqlarini ele ehateli ve kamil sekilde xelq edib ki butun agil ve konul sahibleri Onun en ciliz mexluqunu oldugu kimi derk etmek isteseler hamiliqla ozlerinin aciz ve gucsuz olduqlarini gorerler Bele olan teqdirde o Serefli heqiqet Gunesinin o gorunmez ve bilinmez Mahiyyetin derk olunmasindan danismaga deymez Mudriklerin idraki natiqlerin nitqi fesahet ehlinin vesfi butunlukle Onun yaratdiqlarina aid olmus ve olacaqdir Ebdul Beha Abbas bu barede yazir Bir halda ki bizim seyler haqqinda hetta onlar yaranmis ve mehdud seyler olsun biliyimiz onlarin keyfiyyetleri haqda bilikdirse onlarin mahiyyeti haqqinda deyilse onda nece ola biler ki qeyri mehdud olan biz Ilahi Mahiyyeti derk ede bilek Ona gore de Allahi tanimaq onun sifetlerinin taninilmasi ve derk edilmesidir Onun Mahiyyetini derk olunmasi yox Sifetler haqqinda bu anlayis da insanlarin qabiliyyetine ve gucune uygun olaraq qavranir bu mutleq deyildir Felsefe bundadir ki seylerin movcudlugu halinda onlarin mahiyyeti insanin qabiliyyetine ve gucunun imkan verdiyi qeder derk olunsun Zira fani gerceklik Ezeli sifetleri ancaq insanin qabiliyyeti cercivesinde derk ede biler Allahligin sirri varliqlarin derkinden muqeddes ve ucadir zira insanin xeyalina gelen o seylerdir ki insan onu basa dusur insanin anlama gucu ise Ilahi Mahiyyetin Gercekliyini ehate ede bilmir Insanin derk ede bildiyi ancaq Ilahiliyin sifetleridir ve bu sifetlerin suasi dunyada ve insanlarin qelbinde zahir olur ve gorunur Suurlu Allah Behai yazilari suurlu Allahdan danisarken onun bir persona kimi teqdim edir hansi ki dusunmek sevmek kimi qabiliyyetleri var lakin aciqca deyir ki onun sexsiyyeti bir insanla ve ya fiziki bir forma ile qarisdirilmamalidir Sovqi Efendi yazir Suurlu Allah ifadesi ile nezerde tutulan budur ki Allah oz yaratmaginda suurludur o kes ki idrak irade sahibidir meqsedi var ve bir cox alimlerin ve materialistlerin ireli surduyu kimi suursuz ve kainat boyu yayilmis adi bir quvve deyil Muqeddes varliq haqqinda bele konsepsiya ki Allah Alidir ve dunyada ebedi movcud olan Realliqdir antropomorfik deyil insanin butun mehdudiyyetlerini ve tesevvurlerini asir ve hec bir sekilde ilahiliyin mahiyyeti mueyyenlesdirilmeye cehd edile bilmez insanin her hansi derkinden aydin sekilde uzaqdir Allahin suurlu varliq olmasi ve sexsiyyet e sahibliyi o demek deyil ki Onun fiziki formasi var ve ya her hansi bir sekilde insan movcudluguna benzerdir Bele bir inanci qebul etmek tam bir kufr olardi Behai dininin telimlerine gore bir insan dua tefekkur muqeddes yazilarin oyrenilmesi ve insanliga xidmet vasitesile Allahla daha yaxin elaqeye gire biler Ebdul Beha yazir Belelikle biz oyrendik ki Allaha yaxinlasmaq Ona dua etmek Onun Seltenetine daxil olmaq ve insanliga xidmet vasitesile mumkundur Bu insanlarla birlik olmaqla ve her kese sevgi ve sefqet gostermekle elde olunur bu heqiqetin arasdirilmasindan teqdirelayiq meziyyetlerin tetbiqinden umumbeseri sulh isine xidmet ve sexsi pakliqdan asilidir Allahin mezherleriBehailer inanirlar ki Allah her dovrde bir cox yolla oz iradesini ifade edir xususile de silsile muqeddes peygemberlerini gondermekle hansi ki behailer onlari Allahin mezheri ve ya muqeddes terbiyeciler adlandirirlar Mezher sozu erebcede zahir izhar zuhur sozleri de bu sozden toreyir sozunden gelir Mezher yeni o sexs ki onun vasitesile Allah oz irade ve meqsedini insanliga zahir edir Allahin vehyini nazil etmekle bu mezherler yeni bir dini telim ortaya cixartmis olurlar Allah haqqinda anlayis insanlar ucun hemise derkedilmez olacaq ve biz onun haqqinda tesevvurumzde ne canlandirsaq bu bizim xulyamiz olacaq heqiqi Allah yox Bunun yerine behailer bu mezherlerin teliminde ve sexsiyyetlerinde tecelli eden ilahi sifetlere baxmagi Allah haqqinda biliyi onun vasitesile acmagi meqbul sayirlar Bu ilahi sifetler arasinda qudretli quvvetli her kesi seven merhemetli sefqetli ve celalli ve s vardir Mezherler Allahin ozunun inkarnasiyasi hululu olmamaqla beraber Allahin sifetlerinin tecelli etdiyi temiz guzgu kimidirler ve bununla da Allahin xususiyyetlerini zahir etmis olurlar Bu muqeddes mezherler vasitesile insanlar Allaha yaxinlasa bilerler ve onlar vasitesile de Allahdan vehy ve hokmler alirlar Allahin adlariBehai yazilari Allaha tez tez Qudretli Quvvetli Mudrik Benzersiz Lutfkar Yardim eden Celalli ve Her seyi bilen kimi muxtelif ad ve sifetlerle muraciet edir Behailer inanirlar ki Allahin en uca adi dilimizde birbasa tercumesi olmasa da en celalli en izzetli menasini veren erebcede Ebha adlandirilan addir Ebha erebcede Beha nin ustunluk derecesidir Behailer salamlasarken Allah u Ebha Allah en celallidir Allahi cagirarken Ya Beha ul Ebha Ey celallilarin en celallisi deyirler Hemcinin Beha u llah Allahin celali izzeti ve behai ise Behaullahin ardicili menasi dasiyir Behailerin ibadetleri oz dillerinde olsa da mehz bu ifadeleri onlar erebcede oldugu kimi seslendirirler Bundan basqa behailer oz olkelerinde Allaha verilmis diger adlari isletmekde mehdudiyyet hiss etmirler meselen Hindistanda Isvar Fransada Dieu Ispaniyada Dios Rusiyada Boq ve ya Turkiyede Tanri Behailer inanirlar ki Behaullah Allahin butun adlari ve sifetlerinin tezahur etdiyi en ali mezherdir Istinadlar William S Hatcher The Baha i Faith The Emerging Global Religion 1984 p 74 2022 03 21 tarixinde Istifade tarixi 2016 03 30 Smith Peter 2008 An Introduction to the Baha i Faith p 106 Cambridge Cambridge University Press 2021 05 08 tarixinde Istifade tarixi 2016 03 30 Effendi Shoghi 1944 God Passes By p 139 Wilmette Illinois USA Baha i Publishing Trust 2011 01 14 tarixinde Istifade tarixi 2016 03 30 Smith Peter 2008 An Introduction to the Baha i Faith p 111 Cambridge Cambridge University Press 2021 05 08 tarixinde Istifade tarixi 2016 03 30 Smith Peter 2008 An Introduction to the Baha i Faith pp 107 108 Cambridge Cambridge University Press 2021 05 08 tarixinde Istifade tarixi 2016 03 30 William S Hatcher The Baha i Faith The Emerging Global Religion 1984 pp 123 126 2022 03 21 tarixinde Istifade tarixi 2016 03 30 Saiedi Nader 2008 Gate of the Heart pp 163 180 Waterloo Ontario Canada Wilfrid Laurier University Press Baha i Faith Britannica Micropaedia Chicago Encyclopaedia Britannica 2005 p 797 Smith Peter 2000 A Concise Encyclopedia of the Baha i Faith pp 276 277 Oxford UK Oneworld Press 2022 03 26 tarixinde Istifade tarixi 2016 03 30 Baha u llah 1976 Gleanings from the Writings of Baha u llah Wilmette Illinois USA Baha i Publishing Trust 2021 02 05 tarixinde Istifade tarixi 2016 03 30 Adamson Hugh 2007 Historical Dictionary of the Baha i Faith pp 186 188 Oxford UK Scarecrow Press Abdu l Baha 1981 1904 06 Some Answered Questions pp 220 21 Wilmette Illinois USA Baha i Publishing Trust 2019 10 29 tarixinde Istifade tarixi 2016 03 30 From a letter written on behalf of Shoghi Effendi to an individual believer April 21 1939 published in Hornby Helen Ed ed 1983 Lights of Guidance A Baha i Reference File Baha i Publishing Trust New Delhi India Smith Peter 2008 An Introduction to the Baha i Faith pp 117 118 Cambridge Cambridge University Press 2021 05 08 tarixinde Istifade tarixi 2016 03 30 Abdu l Baha 1982 1912 The Promulgation of Universal Peace Hardcover ed p 148 Wilmette Illinois USA Baha i Publishing Trust 2020 11 27 tarixinde Istifade tarixi 2016 04 22 Hutter Manfred 2005 Baha is In Ed Lindsay Jones Encyclopedia of Religion 2 2nd ed Detroit Macmillan Reference USA pp 737 740 Cole Juan 1982 The Concept of Manifestation in the Baha i Writings pp 1 38 Baha i Studies monograph 9 2019 05 17 tarixinde Istifade tarixi 2016 03 30 William S Hatcher The Baha i Faith The Emerging Global Religion 1984 pp 115 123 2022 03 21 tarixinde Istifade tarixi 2016 03 30 Smith Peter 2000 greatest name A concise encyclopedia of the Baha i Faith Oxford Oneworld Publications pp 167 168 McLean Jack Lee Anthony A 1997 Revisioning the Sacred New Perspectives on a Baha i Theology Kalimat Press p 66

Nəşr tarixi: İyun 13, 2024, 15:47 pm
Ən çox oxunan
  • September 24, 2024

    P.E.K.K.A (Clash of Clans)

  • Oktyabr 23, 2024

    Səyidcəlil Xəttatov

  • September 11, 2024

    Sərxan Mirzəmmədov

  • Oktyabr 14, 2024

    Sərkarlı (Xaçmaz)

  • Oktyabr 14, 2024

    Sərkarlı (Göygöl)

Gündəlik

  • Tansu Çillər

  • Hizbullah

  • Rusiya–Ukrayna müharibəsi (2022–hal-hazırda)

  • Sürayə Ağayeva

  • Abbas Mirzə

  • 1946

  • Bolqarıstan

  • ABŞ Prezidenti

  • Corc Uoker Buş

  • 2008

NiNa.Az - Studiya

  • Vikipediya

Bülletendə Qeydiyyat

E-poçt siyahımıza abunə olmaqla siz həmişə bizdən ən son xəbərləri alacaqsınız.
Əlaqədə olmaq
Bizimlə əlaqə
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Bütün hüquqlar qorunur.
Müəllif hüququ: Dadaş Mammedov
Yuxarı