Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Böyük Məzrə — Göyçə mahalının Basarkeçər rayonunda kənd.
| Kənd | |
| Böyük Məzrə | |
|---|---|
 | |
| Ölkə |  Ermənistan |
| Rayon | Basarkeçər rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Sahəsi |
|
| Mərkəzin hündürlüyü | 1.940 m |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi |
|
| Rəsmi dili | |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Böyük məzrə kəndinin yaranma tarixi XIV əsrin axırları (1387–1388), XV əsrin əvvəlinə (1410) təsadüf edir. Kəndin adı yarandığı ilk gündən 1988-ci ilin dekabrına qədər 3 dəfə dəyişdirilmişdir. Kəndin ilk adı XVII əsrin ortalarında (1650) qədər Quluağalı, ikinci adı 1956-cı ilə qədər Böyük Məzrə, üçüncü adı isə 1988-ci ilin dekabrına qədər erməni dilində də həmin mənanı bildirən Mets Mazra olmuşdur. Qazax mahalından Göyçə mahalına gələn dörd qardaşlar Vəliağa (Zod) Hüseynquluağa (Nərimanlı), Qaraiman (Oğruca) və Quluağa isə Böyük Məzrə kəndinin himini salmışdır.
Kəndin ilk adı Quluağalı sözünün mənası, kəndin himini salan Qulu ağanın adı ilə bağlıdır.Kəndin ikinci adı Böyük Məzrə sözünün mənası iki mənanı kəsb edir.
1.Böyük Məzrə sözü ərəb dilində "Düzənlik",
2.Fars dilində isə "Bolluq və Bərəkətlik" mənasını bildirir.
Kəndin ərazisinin əkin yerləri böyük düzənliklərdən ibarət olduğuna görə adı Böyük Məzrə adlandırılmışdır.
Kəndin üçüncü adı olan Mets Mazra sözünün mənası erməni dilində də həmin mənanı bildirir. ХIХ əsrin оrtаlаrındа kəndin mаldаrlаrının "Аğdаş" və "Hаcı Qurbаn dərəsi" аdlı yаylаq yеrləri оlmuşdur. 1915–1918-ci illərdə Türkiyədən gəlmə еrmənilər də kənddə yеrləşdirildikdən sоnrа əhаli qаrışıq оlmuşdur. Kənd rаyоn mərkəzi Bаsаrkеçərdən 4 km məsаfədə yеrləşir. 19 аprеl 1991-ci ildə kəndin adı Medz Masrik qoyulmuşdur.Kənddə ermənilərin məskunlaşması 1915-ci ildə olmuşdur. Ermənilər1915-ci ildən 1988-ci ilin dekabrına qədər azərbaycanlılarla birlikdə qarışıq yaşamışlar.
Qaçqınlıq
1905–1907-ci illərdəki I qaçqınlıq zamanı kənd əhalisi heç bir yana çıxmamış, doğma yurdlarında qalmışdır. Qaçqınlıq zamanı kəndin təxminən 100 evi, 200–250 nəfərə yaxın əhalisi olmuşdur. 1918–1920-ci illərdəki II Qaçqınlıq zamanı kənd əhalisi doğma yurdlarında çıxarılaraq qaçqın düşmüşlər. Kənd əhalisi Gəncəbasar, Goranboy, Xanlar, Samux, Şəmkir və başqa yerlərdə məskunlaşmışdır. Əhalinin çox hissəsi 1921-ci ilin yazında yenidən doğma yurdlarına qayıtmış, az bir hissəsi isə məskunlaşdıqları ərazilərdə qalmışdır. Qaçqınlıq zamanı kəndin təxminən 150–200 evi, 950–1000 nəfərə yaxın əhalisi olmuşdur. 1948–1953-cü illərdəki III qaçqınlıq zamanı kəndin Mahmudlular tayfası tamamilə çıxarılaraq Tərtər rayonunun Seydimli kəndində məskunlaşmışdır. Mahmudlular tayfasının sakinləri bir müddətdən sonra yenidən doğma kəndinə qayıtmışdır. Qaçqınlıq zamanı kəndin 300–350 evi, 1500–2000 nəfərə yaxın əhalisi olmuşdur.1988–1991-ci illərdəki IV qaçqınlıq zamanı kənd əhalisi doğma yurdlarından çıxarılaraq qaçqın düşmüşdür. Kənd əhalisi Bakı, Gəncə, Şəmkir, Xanlar və başqa yerlərdə məskunlaşmışdır. Kənd əhalisi bu günə qədər həmin yerlərdə yaşayır. Qaçqınlıq zamanı kəndin 500 evi, 2500–3000 nəfərdən çox əhalisi olmuşdur.
Ərazisi
Kəndin eni 3 km, uzunluğu isə 5 km-dir. Kəndin 5000hektar torpağı olub. Ondan 3000 hektarı əkənək,2000 hektarı isə biçənək və otaraq sahələridir. Kəndin üç su ilə işləyən un dəyirmanı olmuşdur. Onlardan ikisi Axundlular tayfasının, biri isə Kərimlilər tayfasının dəyirmanıdır. Dəyirmanlar 1945–1946-cı illərə qədər fəaliyyət göstərmişdir. Kəndin ərazisində adları Türk toponimlərindən ibarət çox mənzərəli və gəzməli qədim yurd yerləri vardır. Onlardan mənbəyini Keyti dağı və Yelli dərə, Əyriqar və Sarıyer yaylaqlarından başlayan, kəndi iki yerə bölən Məzrə çayı, İsgəndərağanın cələsi, Üçtəpələr, Kürdün komu, şimal tərəfdə yerləşən Qoşqar dağı silsiləsindəki Ağyoxuş, cənub tərəfdə kənddən 25 km aralı məsafədə yerləşən Sona bulağı yaylaqlarını göstərmək olar.
Mədəniyyəti
1930–1932-ci illərdə kənddə dövlət tərəfindən məktəb açılmışdır. Məktəbin inzibati binası olmadığı üçün dərslər imkanlı şəxslərin evlərində keçirilərdi. 1930–1932-ci illərdən 1937-ci ilə qədər ibtidai (I–V), 1937-ci ildən 1939-cu ilə qədər yeddi illik (VII), 1939-cu ildən 1988-ci ilin dekabrına qədər orta (X) məktəb olmuşdur.
Coğrafiyası və iqlimi
Kənd Göyçə gölü ilə şərq tərəfdən 22 km, rayon mərkəzi ilə şimal tərəfdən 4–5 km məsafədə yerləşmişdir. Kəndin relyefi düzənlik olub. Kənd cənub tərəfdən 4–5 km rayon mərkəzi ilə, şərq tərəfdən 11 km Zod kəndiilə, şimal-şərq tərəfdən 8 km İnəkdağı kəndi ilə, şimal tərəfdən 8–9 km Canəhməd kəndi ilə, şimal-qərb tərəfdən 4–5 km Qaraiman kəndi ilə, qərb tərəfdən isə 3 km Kiçik Məzrə kəndi ilə həmsərhəddir.
Kəndin tayfaları
- Tatlılar (Qazax mahalı)
- Xələflilər (Qazax mahalı)
- Muradlılar (Qazax mahalı)
- Seyid qulular (Qazax mahalı)
- Məşədi Kərimlilər (Qazax mahalı)
- Axundlular (Qazax mahalı)
- Cəfərlilər (Qazax mahalı)
- Gödək Əhmədlilər (Qazax mahalı)
- Cənnətlilər (Şəmkir rayonu)
- Cəmillilər (Şəmkir rayonu)
- Mahmudlular (Şəmkir rayonu)
- Bozalılar (Tovuz rayonu)
- Cahangirlilər (Goranboy rayonu)
Əhalisi
Texniki problemlərə görə qrafiklər müvəqqəti olaraq söndürülüb. |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Tanınmışları
- Zülfü Hacıyev — Azərbaycanın baş nazirinin müavini (1989–1991).
- Ələddin Əhmədov — professor.
- Nazim Veysov — Şəmkir Rayon İcra Hakimiyyətinin başçısı.
- Zərdan Səmədov — Azərbaycan Texnologiya universitetinin dosenti.
- İrşad Abbasov- Göyçay İdarəetmə və Texnologiya Kolleci direktor
İstinadlar
Xarici keçidlər
- http://www.goyche.info/publ/37 2011-06-04 at the Wayback Machine
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Mezre Boyuk Mezre Goyce mahalinin Basarkecer rayonunda kend KendBoyuk Mezre40 13 07 sm e 45 46 10 s u Olke ErmenistanRayon Basarkecer rayonuTarixi ve cografiyasiSahesi 2 8 km Merkezin hundurluyu 1 940 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 3 132 nef 2011 Resmi dili ermeni diliXeriteni goster gizle Boyuk Mezre Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiBoyuk mezre kendinin yaranma tarixi XIV esrin axirlari 1387 1388 XV esrin evveline 1410 tesaduf edir Kendin adi yarandigi ilk gunden 1988 ci ilin dekabrina qeder 3 defe deyisdirilmisdir Kendin ilk adi XVII esrin ortalarinda 1650 qeder Quluagali ikinci adi 1956 ci ile qeder Boyuk Mezre ucuncu adi ise 1988 ci ilin dekabrina qeder ermeni dilinde de hemin menani bildiren Mets Mazra olmusdur Qazax mahalindan Goyce mahalina gelen dord qardaslar Veliaga Zod Huseynquluaga Nerimanli Qaraiman Ogruca ve Quluaga ise Boyuk Mezre kendinin himini salmisdir Kendin ilk adi Quluagali sozunun menasi kendin himini salan Qulu aganin adi ile baglidir Kendin ikinci adi Boyuk Mezre sozunun menasi iki menani kesb edir 1 Boyuk Mezre sozu ereb dilinde Duzenlik 2 Fars dilinde ise Bolluq ve Bereketlik menasini bildirir Kendin erazisinin ekin yerleri boyuk duzenliklerden ibaret olduguna gore adi Boyuk Mezre adlandirilmisdir Kendin ucuncu adi olan Mets Mazra sozunun menasi ermeni dilinde de hemin menani bildirir HIH esrin ortalarinda kendin maldarlarinin Agdas ve Haci Qurban deresi adli yaylaq yerleri olmusdur 1915 1918 ci illerde Turkiyeden gelme ermeniler de kendde yerlesdirildikden sonra ehali qarisiq olmusdur Kend rayon merkezi Basarkecerden 4 km mesafede yerlesir 19 aprel 1991 ci ilde kendin adi Medz Masrik qoyulmusdur Kendde ermenilerin meskunlasmasi 1915 ci ilde olmusdur Ermeniler1915 ci ilden 1988 ci ilin dekabrina qeder azerbaycanlilarla birlikde qarisiq yasamislar Qacqinliq1905 1907 ci illerdeki I qacqinliq zamani kend ehalisi hec bir yana cixmamis dogma yurdlarinda qalmisdir Qacqinliq zamani kendin texminen 100 evi 200 250 nefere yaxin ehalisi olmusdur 1918 1920 ci illerdeki II Qacqinliq zamani kend ehalisi dogma yurdlarinda cixarilaraq qacqin dusmusler Kend ehalisi Gencebasar Goranboy Xanlar Samux Semkir ve basqa yerlerde meskunlasmisdir Ehalinin cox hissesi 1921 ci ilin yazinda yeniden dogma yurdlarina qayitmis az bir hissesi ise meskunlasdiqlari erazilerde qalmisdir Qacqinliq zamani kendin texminen 150 200 evi 950 1000 nefere yaxin ehalisi olmusdur 1948 1953 cu illerdeki III qacqinliq zamani kendin Mahmudlular tayfasi tamamile cixarilaraq Terter rayonunun Seydimli kendinde meskunlasmisdir Mahmudlular tayfasinin sakinleri bir muddetden sonra yeniden dogma kendine qayitmisdir Qacqinliq zamani kendin 300 350 evi 1500 2000 nefere yaxin ehalisi olmusdur 1988 1991 ci illerdeki IV qacqinliq zamani kend ehalisi dogma yurdlarindan cixarilaraq qacqin dusmusdur Kend ehalisi Baki Gence Semkir Xanlar ve basqa yerlerde meskunlasmisdir Kend ehalisi bu gune qeder hemin yerlerde yasayir Qacqinliq zamani kendin 500 evi 2500 3000 neferden cox ehalisi olmusdur ErazisiKendin eni 3 km uzunlugu ise 5 km dir Kendin 5000hektar torpagi olub Ondan 3000 hektari ekenek 2000 hektari ise bicenek ve otaraq saheleridir Kendin uc su ile isleyen un deyirmani olmusdur Onlardan ikisi Axundlular tayfasinin biri ise Kerimliler tayfasinin deyirmanidir Deyirmanlar 1945 1946 ci illere qeder fealiyyet gostermisdir Kendin erazisinde adlari Turk toponimlerinden ibaret cox menzereli ve gezmeli qedim yurd yerleri vardir Onlardan menbeyini Keyti dagi ve Yelli dere Eyriqar ve Sariyer yaylaqlarindan baslayan kendi iki yere bolen Mezre cayi Isgenderaganin celesi Uctepeler Kurdun komu simal terefde yerlesen Qosqar dagi silsilesindeki Agyoxus cenub terefde kendden 25 km arali mesafede yerlesen Sona bulagi yaylaqlarini gostermek olar MedeniyyetiBoyuk Mezre kendinde 881 ci ile aid Alban xacdasi 1930 1932 ci illerde kendde dovlet terefinden mekteb acilmisdir Mektebin inzibati binasi olmadigi ucun dersler imkanli sexslerin evlerinde kecirilerdi 1930 1932 ci illerden 1937 ci ile qeder ibtidai I V 1937 ci ilden 1939 cu ile qeder yeddi illik VII 1939 cu ilden 1988 ci ilin dekabrina qeder orta X mekteb olmusdur Cografiyasi ve iqlimiKend Goyce golu ile serq terefden 22 km rayon merkezi ile simal terefden 4 5 km mesafede yerlesmisdir Kendin relyefi duzenlik olub Kend cenub terefden 4 5 km rayon merkezi ile serq terefden 11 km Zod kendiile simal serq terefden 8 km Inekdagi kendi ile simal terefden 8 9 km Canehmed kendi ile simal qerb terefden 4 5 km Qaraiman kendi ile qerb terefden ise 3 km Kicik Mezre kendi ile hemserheddir Kendin tayfalariTatlilar Qazax mahali Xelefliler Qazax mahali Muradlilar Qazax mahali Seyid qulular Qazax mahali Mesedi Kerimliler Qazax mahali Axundlular Qazax mahali Ceferliler Qazax mahali Godek Ehmedliler Qazax mahali Cennetliler Semkir rayonu Cemilliler Semkir rayonu Mahmudlular Semkir rayonu Bozalilar Tovuz rayonu Cahangirliler Goranboy rayonu EhalisiTexniki problemlere gore qrafikler muveqqeti olaraq sondurulub Il Sayi1831 2931873 9561897 1 652 Il Sayi1926 1 2321939 2 1101959 2 600 Il Sayi1970 3 4461979 3 5151989 3 048 Il Sayi2001 2 8062004 3 4202011 3 132Taninmislari Zulfu Haciyev Azerbaycanin bas nazirinin muavini 1989 1991 Eleddin Ehmedov professor Nazim Veysov Semkir Rayon Icra Hakimiyyetinin bascisi Zerdan Semedov Azerbaycan Texnologiya universitetinin dosenti Irsad Abbasov Goycay Idareetme ve Texnologiya Kolleci direktorIstinadlarՀայաստանի 2011 թ մարդահամարի արդյունքները erm erm Երևան 2008 S 136 184 s Կորկոտյան Զ Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում 1831 1931 erm Երևան 1932 185 s erm Երևան 2008 184 s Xarici kecidlerhttp www goyche info publ 37 2011 06 04 at the Wayback Machine