Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Böyük Britaniya tarixi — Böyük Britaniya və Şimali İrlandiya Birləşmiş Krallığının tarixi.
İngiltərə, Şotlandiya, Uels və Şimali İrlandiyanın tarix öncəsi dövrlərini əhatə edir. 1800–1922-ci illəri arasında İrlandiyanın hamısı Birləşmiş Krallığın bir hissəsi sayıldığı üçün bu dövrlərdə İrlandiyanın tarixi də Birləşmiş Krallıq tarixinin bir hissəsi sayılır. Birləşmiş Krallığın ən qədim xalqlarını keltlər təşkil edir. E.ə. 55 və e.ə. 410 illəri arasında Britaniya adaları Roma İmperiyasına bağlı Britannia əyalətini təşkil. V əsrdə bölgə Xristianlığın təsiri altına girdi. Eyni illərdə Cermen bir xalq olan Anglosaksonlar böyük kütlələr halında namizədə köç etdilər. 1066–1154-cü illəri arasında yenə bir Cermen irqi olan Normanlar namizədi ələ keçirdilər. İngilislər bu Cermen irqlərinin davamını meydana gətirməkdədirlər. Skoçlar, Galliler və İrlandiyalılar isə Keltlerin davamıdır.
Britaniya İmperiyası
Tüdorlar Xanədanı Dövründə İngiltərə Krallığı güclənərək Şotlandiyanı geridə buraxdı. İngiltərə Kraliçası I Elizabeth 1588-ci ildə Avropanın ən güclü donanması olan İspan Armadasını məğlubiyyətə uğradaraq Britaniya imperiyasının təməllərini atdı. 17. əsrdə gedərək güclənən İngiltərə Şimal Amerikada koloniyalar qurdu. 1707-ci ildə İngiltərə və Şotlandiya birləşərək Böyük Britaniya Krallığını qurdular. 1800-cü ildə də bu birliyə İrlandiyanı da qataraq Böyük Britaniya və İrlandiya Birləşmiş Krallığı quruldu. 1837–1901 illər arasında hökm sürən I Victoria dövründə Birləşmiş Krallıq, "üzərində günəş batmayan" Britaniya İmperiyasını qurdu. 1921də gəlindiyində bu imperatorluq Hindistan, Şimali Amerika, Orta Şərq, Avstraliya və Afrika daxil 36,6 million km²lik bir sahəni əhatə edir, 458 milyon şəxsiyyət bir əhaliyə hökm edirdi. Alan və əhali baxımından dünyanın dörddə biri Britaniyanın suverenliyi altında yaşayırdı.
XX əsr
XX əsrdə bu imperatorluq yavaş-yavaş geriləməyə başladı. 1922-ci ildə İrlandiya müstəqilliyini qazandı. 1947-ci ildə Hindistan və Pakistan müstəqil ölkələr halına gəldilər. 1948-ci ildə Birləşmiş Krallıq Fələstindən geri çəkildi. Bunu 20. əsr boyunca saysız ölkələr izlədi. 1997-ci ildə Hong Kongun müstəqilliyi qazanması Birləşmiş Krallığın müstəmləkə imperiyasının ən son hissəsi kimi görülə bilər. Birləşmiş Krallığın keçmiş müstəmləkələri günümüzdə İngilis Millətlər Birliyində iqtisadi və siyasi əməkdaşlıq etməkdədirlər. Birləşmiş Krallıq super güc olma sifətini ABŞ-yə kaptırmış olmaqla birlikdə dünyanın ən güclü ölkələri arasında yerini qorumaqdadır. Birləşmiş Krallıq avro bölgəsinin xaricində qalmaqla birlikdə Avropa Birliyinin ən əhəmiyyətli ölkələri arasındadır.
XXI əsr
2001-ci ilin seçkilərində Leyborist Partiyası yenidən qabil gəlib, halbuki seçicilərin aktivliyi son 80 il ərzində ən aşağı səviyyəsinə çatmışdı.
İstinadlar
- Turnout 'at 80-year low' 2009-01-13 at the Wayback Machine news.bbc.co.uk, 8 June 2001
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Boyuk Britaniya tarixi Boyuk Britaniya ve Simali Irlandiya Birlesmis Kralliginin tarixi Ingiltere Sotlandiya Uels ve Simali Irlandiyanin tarix oncesi dovrlerini ehate edir 1800 1922 ci illeri arasinda Irlandiyanin hamisi Birlesmis Kralligin bir hissesi sayildigi ucun bu dovrlerde Irlandiyanin tarixi de Birlesmis Kralliq tarixinin bir hissesi sayilir Birlesmis Kralligin en qedim xalqlarini keltler teskil edir E e 55 ve e e 410 illeri arasinda Britaniya adalari Roma Imperiyasina bagli Britannia eyaletini teskil V esrde bolge Xristianligin tesiri altina girdi Eyni illerde Cermen bir xalq olan Anglosaksonlar boyuk kutleler halinda namizede koc etdiler 1066 1154 cu illeri arasinda yene bir Cermen irqi olan Normanlar namizedi ele kecirdiler Ingilisler bu Cermen irqlerinin davamini meydana getirmekdedirler Skoclar Galliler ve Irlandiyalilar ise Keltlerin davamidir Britaniya ImperiyasiEsas meqale Britaniya Imperiyasi Tudorlar Xanedani Dovrunde Ingiltere Kralligi guclenerek Sotlandiyani geride buraxdi Ingiltere Kralicasi I Elizabeth 1588 ci ilde Avropanin en guclu donanmasi olan Ispan Armadasini meglubiyyete ugradaraq Britaniya imperiyasinin temellerini atdi 17 esrde gederek guclenen Ingiltere Simal Amerikada koloniyalar qurdu 1707 ci ilde Ingiltere ve Sotlandiya birleserek Boyuk Britaniya Kralligini qurdular 1800 cu ilde de bu birliye Irlandiyani da qataraq Boyuk Britaniya ve Irlandiya Birlesmis Kralligi quruldu 1837 1901 iller arasinda hokm suren I Victoria dovrunde Birlesmis Kralliq uzerinde gunes batmayan Britaniya Imperiyasini qurdu 1921de gelindiyinde bu imperatorluq Hindistan Simali Amerika Orta Serq Avstraliya ve Afrika daxil 36 6 million km lik bir saheni ehate edir 458 milyon sexsiyyet bir ehaliye hokm edirdi Alan ve ehali baximindan dunyanin dordde biri Britaniyanin suverenliyi altinda yasayirdi XX esrXX esrde bu imperatorluq yavas yavas gerilemeye basladi 1922 ci ilde Irlandiya musteqilliyini qazandi 1947 ci ilde Hindistan ve Pakistan musteqil olkeler halina geldiler 1948 ci ilde Birlesmis Kralliq Felestinden geri cekildi Bunu 20 esr boyunca saysiz olkeler izledi 1997 ci ilde Hong Kongun musteqilliyi qazanmasi Birlesmis Kralligin mustemleke imperiyasinin en son hissesi kimi gorule biler Birlesmis Kralligin kecmis mustemlekeleri gunumuzde Ingilis Milletler Birliyinde iqtisadi ve siyasi emekdasliq etmekdedirler Birlesmis Kralliq super guc olma sifetini ABS ye kaptirmis olmaqla birlikde dunyanin en guclu olkeleri arasinda yerini qorumaqdadir Birlesmis Kralliq avro bolgesinin xaricinde qalmaqla birlikde Avropa Birliyinin en ehemiyyetli olkeleri arasindadir XXI esr2001 ci ilin seckilerinde Leyborist Partiyasi yeniden qabil gelib halbuki secicilerin aktivliyi son 80 il erzinde en asagi seviyyesine catmisdi IstinadlarTurnout at 80 year low 2009 01 13 at the Wayback Machine news bbc co uk 8 June 2001