Həmişəyaşıl şümşad (lat. Buxus sempervirens) — bitkilər aləminin şümşadçiçəklilər dəstəsinin şümşadkimilər fəsiləsinin şümşad cinsinə aid bitki növü.
Həmişəyaşıl şümşad | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Həmişəyaşıl şümşad | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Təbii yayılması
Qərbi Əlcəzairdə, Şimali və Şərqi İspaniyada, Cənubi və Mərkəzi Fransada, İsveçrədə və Kiçik Asiyada təbii halda yayılmışdır.
Botaniki təsviri
6–10 m hündürlüyə çatan ağac və ya koldur. Qabığı bozumtul-sarı, hamar, yaşlı gövdələrdə isə xırda çatlıdır. Yarpaqların hər iki tərəfi tükcüklü, 1,5-3 sm uzunluğunda, 0,5-1,0 sm enində olub, uzunsov yumurtavari, ellipsvari, rombvari və ya dəyirmi formalıdır. Üst tərəfdən tünd-yaşıl, parlaq, altdan çox açıq rəngli və qısa saplaqlıdır. Mart ayında çiçəkləyir. Çiçəkləri qoltuq çiçək qrupunda yerləşmişdir. Dişicik çiçək qrupunda təkdir, bəzi hallarda inkişaf etmir. Erkək çiçəklərdə çiçəkyanlığının xarici yarpaqcığı çox batıqdır. Daxili yarpaqcıq 2-2,5 mm uzunluğundadır. Erkəkciyi çiçəkyanlığının daxili yarpaqcığından 1,5-2 dəfə böyükdür. Mart ayında çiçəkləyir, meyvəsi iyulda yetişir. Qutucuq meyvəsi 5–10 mm uzunluğunda, 5–6 mm enində olub, yumurtavari-kürəşəkillidir.
Ekologiyası
Mülayim iqlim zonalarında, quru yerlərdə, qarışıq meşələrdə, əhəngli torpaqlarda yayılmışdır.
Azərbaycanda yayılması
Təbii halda cənub bölgəsində, Gəncədə, Göygöldə, Bakıda bağ və parklarda rast gəlinir.
İstifadəsi
Müxtəlif fiqurların, yaşıl çəpərlərin, bordürlərin və s. düzəldilməsində istifadə olunur.
İstinadlar
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 983.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hemiseyasil sumsad lat Buxus sempervirens bitkiler aleminin sumsadcicekliler destesinin sumsadkimiler fesilesinin sumsad cinsine aid bitki novu Hemiseyasil sumsadElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Deste SumsadciceklilerFesile SumsadkimilerCins SumsadNov Hemiseyasil sumsadBeynelxalq elmi adiBuxus sempervirens L 1753Sekil axtarisiITIS 501097NCBI 4002EOL 489681Tebii yayilmasiQerbi Elcezairde Simali ve Serqi Ispaniyada Cenubi ve Merkezi Fransada Isvecrede ve Kicik Asiyada tebii halda yayilmisdir Botaniki tesviri6 10 m hundurluye catan agac ve ya koldur Qabigi bozumtul sari hamar yasli govdelerde ise xirda catlidir Yarpaqlarin her iki terefi tukcuklu 1 5 3 sm uzunlugunda 0 5 1 0 sm eninde olub uzunsov yumurtavari ellipsvari rombvari ve ya deyirmi formalidir Ust terefden tund yasil parlaq altdan cox aciq rengli ve qisa saplaqlidir Mart ayinda cicekleyir Cicekleri qoltuq cicek qrupunda yerlesmisdir Disicik cicek qrupunda tekdir bezi hallarda inkisaf etmir Erkek ciceklerde cicekyanliginin xarici yarpaqcigi cox batiqdir Daxili yarpaqciq 2 2 5 mm uzunlugundadir Erkekciyi cicekyanliginin daxili yarpaqcigindan 1 5 2 defe boyukdur Mart ayinda cicekleyir meyvesi iyulda yetisir Qutucuq meyvesi 5 10 mm uzunlugunda 5 6 mm eninde olub yumurtavari kuresekillidir EkologiyasiMulayim iqlim zonalarinda quru yerlerde qarisiq meselerde ehengli torpaqlarda yayilmisdir Azerbaycanda yayilmasiTebii halda cenub bolgesinde Gencede Goygolde Bakida bag ve parklarda rast gelinir IstifadesiMuxtelif fiqurlarin yasil ceperlerin bordurlerin ve s duzeldilmesinde istifade olunur IstinadlarLinnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 983 Hemcinin bax