Brayl əlifbası 1821 ci ildə Luis Brayl tərəfindən ciddi görmə problemli insanların oxuyub yazması üçün tərtib edilən əli

Brayl əlifbası — 1821-ci ildə Luis Brayl tərəfindən ciddi görmə problemli insanların oxuyub-yazması üçün tərtib edilən əlifba.

"Braille"nin gözdən əlillər üçün şriftlərin ixtira etməsinə səbəb müharibə olubmuş. Napoleonun sifarişi ilə relyefli şrift tərtib edir, ondan ötəri ki, gecə vaxtı əsgərlər pıçıldaşmadan, işıq yandırmadan bir toxunuşa məlumatları bir-birlərinə ötürə bilsinlər. Lakin bunun praktik cəhətdən öyrənilməsində əngəllər olur. şriftlərlə tanış olduqdan sonra, əsas çatışmamazlığı tapır, "Barbier"in şrifti 12 nöqtə ilə kodlaşdırıldığından hansı simvolun olduğunu müəyyən etməkdə çətinlik yaranır. Beləliklə, sayı 12-dən 6-ya endirilir. Bununla da həmin şriflər dünyanın hər yerində bu günəcən istifadə edirlər.

Əlifba

A, 1
B, 2
C, 3
D, 4
E, 5
F, 6
G, 7
H, 8
I, 9
J, 0
K
L
M
N
O
P
Q
R
S
T
U
V
W
X
Y
Z

Digər simvollar

— baş hərf
— rəqəm
nöqtə
vergül
sual işarəsi
nida işarəsi
açıq mötərizə
bağlı mötərizə
dırnaq işarəsi
defis

Kiril qrafikalı Brayl əlifbası

Brayl əlifbası digər qrafikalı əlifbalar, o cümlədən Kiril qrafikalı dillər üçün də mövcuddur. Rus dili üçün əlifba bu şəkildədir:

А
Б
В
Г
Д
Е
Ё
Ж
З
И
Й
К
Л
М
Н
О
П
Р
С
Т
У
Ф
Х
Ц
Ч
Ш
Щ
Ъ
Ы
Ь
Э
Ю
Я
.
!
-
"
"
(
)
,
?

Mənbə

Чарт Unicode с глифами для шрифта Брайля (ing.)
История возникновения шрифта Брайля 2010-07-22 at the Wayback Machine
Система Брайля — русскоязычный сайт 2017-10-24 at the Wayback Machine
Конвертер текста с русского и английского в азбуку Брайля – поддерживается весь русский и английский алфавиты, цифры и некоторые символы.
Azərbaycanda brayl əlifbasını öyrədəcək qurğu hazırlanıb

Həmçinin bax

en:Azerbaijani Braille