Boşçalılar — Azərbaycan Respublikasının İmişli rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd. Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 7 fevral 1991-ci il tarixli, 54-XII saylı Qərarı ilə İmişli rayonunun Boşçalılar kəndi Sarıxanlı kənd Sovetindən ayrılaraq, bu kənd mərkəz olmaqla Boşçalılar kənd Soveti yaradılmışdır.
Boşçalılar | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | 4 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Toponimikası
Boşçalı toponimi özündə təklə tayfasının boşçalı tirəsinin adını əks etdirir. Oğuz türk tayfa ittifaqına daxil olan Təklələr əvvəllər Gürcüstanın Borçalı mahalı ərazisində yaşamış, 1540-cı ildə isə tayfa başçısı Qazı xanın rəhbərliyi ilə Səfəvi hökmdarı I Təhmasibin hakimiyyətini qəbul edərək Mahmudabad ərazisində (indiki Salyan rayonu) məskunlaşmışlar. Onlar sonra Şahsevənlərin tərkibinə daxil olmuşlar. Ağsu, Kürdəmir, Masallı, Cəlilabad və Şamaxı rayonlarında təkləlilərlə bağlı kəndlər mövcuddur. Hazırda Yevlax rayonunda Boşçalı kəndi var. Don Juan İranlı adı ilə tanınmış Oruc bəy Bayat öz əsərlərində qızılbaş tayfaları içərisində boşçalı (bozçalı) tayfasının da adını çəkmişdir.
Coğrafiyası və iqlimi
Boşçalılar kəndi Araz çayının sol sahilində, Mil düzündə, rayon mərkəzindən 29 km cənub-qərbdə yerləşir. Kəndin gözəl təbiəti və bərəkətli torpaqları var. Kənd düzənliklərlə əhatə olunub. Ələt-Culfa dəmiryolu xətti kəndin yanından keçir. Kənd Vətəgə dəmiryolu stansiyasına çox yaxındır.
Kənddə yayı quraq keçən mülayim isti, yarımsəhra və quru çöl iqlimi var. Orta temperatur yanvar ayında 5 ˚C, iyul ayında isə 27˚C-dir. İllik yağıntının miqdarı 300 mm-dir.
Əhalisi
Kəndin əhalisi 3364 nəfər olmaqla tamamilə azərbaycanlılardan ibarətdir.
İqtisadiyyatı
Kənd camaatı əsasən heyvandarlıq və əkinçiliklə məşğul olur. Suvarma əkinçiliyi çox inkişaf edib. Kənd torpaqları suvarma kanalları ilə əhatə olunub. Pambıqçılıq, yem istehsalı və heyvandarlıq əsas təsərrüfat sahələridir. Boşçalılar əhalisi tərəkəmə olduğundan köçəri həyat tərzi sürər, yay aylarını Kiçik Qafqazın alp çəmənliklərində yerləşən yaylaqlarda keçirərdi. Qarabağ müharibəsinə qədərki dövrdə kəndin Laçın rayonu ərazisində geniş yay otlaqları olmuşdur. Bu yaylaqlar əsasən Alagöllər, Pəri çınqılı, Qaragöl, Qaranlıq dərə, Qızılboğaz dağı, Qulalı, Azay dağı ətrafında yerləşirdi. Sonuncu dəfə kəndin köçü bu yaylaqlara 1991-ci ildə getmişdir. Kəlbəcər və Laçın rayonlarının işğal olunması ilə əlaqədar bu yaylaqlar 1992-2020 illər arasında işğal altında qalmış və istifadə olunmamışdır. İşğal dövründə yaylaqlardan qeyri qanuni istifadə olunmuş, Alagöllər gölündə süni bənd qurularaq, gölün biri tamamilə qurudulmuşdur. Hazırda həmin ərazilər erməni işğalından azad olunsa da istifadə olunmur.
Mədəniyyəti
Kənddə 1 klub və 1 kitabxana mövcuddur.
Təhsil
Kənddə 1 tam orta məktəb və 1 uşaq bağçası fəaliyyət göstərir.
Din
Kənddə "İmam Hüseyn" məscidi dini icması fəaliyyət göstərir.
Səhiyyə
Kənddə 1 feldşer-mama məntəqəsi var.
İstinadlar
- "Azərbaycan Respublikasının Bakı, Gəncə və Sumqayıt şəhərlərinin, Abşeron, Ağdaş, Ağsu, Ağcabədi, Balakən, Bərdə, Beyləqan, Vartaşen, Quba, Qutqaşen, Daşkəsən, İmişli, Yevlax, Kəlbəcər, Kürdəmir, Gədəbəy, Goranboy, Laçın, Lerik, Lənkəran, Mirbəşir, Puşkin, Saatlı, Füzuli, Cəbrayıl və Şamxor rayonlarının, Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti Şuşa rayonunun inzibati ərazi bölgüsündə qismən dəyişikliklər edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin 7 fevral 1991-ci il tarixli, 54-XII saylı Qərarı". 2022-05-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-09-10.
- Boşçalılar // Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti. I cild. Bakı: Şərq-Qərb. 2007. 304. ISBN .
- Книга Орудж-бека Байата Дон-Жуана Персидского. Баку - Язычы - 1988 c.21
- MÜSƏLMAN DİNİ İCMALAR - 2017-ci ildə qeydiyyatdan keçənlər 2022-06-26 at the Wayback Machine. scwra.gov.az (az.)
Həmçinin bax
İmişli rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Boscalilar Azerbaycan Respublikasinin Imisli rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin 7 fevral 1991 ci il tarixli 54 XII sayli Qerari ile Imisli rayonunun Boscalilar kendi Sarixanli kend Sovetinden ayrilaraq bu kend merkez olmaqla Boscalilar kend Soveti yaradilmisdir Boscalilar39 48 56 sm e 47 57 34 s u Olke AzerbaycanTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu 4 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 1 583 nef Xeriteni goster gizle BoscalilarToponimikasiBoscali toponimi ozunde tekle tayfasinin boscali tiresinin adini eks etdirir Oguz turk tayfa ittifaqina daxil olan Tekleler evveller Gurcustanin Borcali mahali erazisinde yasamis 1540 ci ilde ise tayfa bascisi Qazi xanin rehberliyi ile Sefevi hokmdari I Tehmasibin hakimiyyetini qebul ederek Mahmudabad erazisinde indiki Salyan rayonu meskunlasmislar Onlar sonra Sahsevenlerin terkibine daxil olmuslar Agsu Kurdemir Masalli Celilabad ve Samaxi rayonlarinda teklelilerle bagli kendler movcuddur Hazirda Yevlax rayonunda Boscali kendi var Don Juan Iranli adi ile taninmis Oruc bey Bayat oz eserlerinde qizilbas tayfalari icerisinde boscali bozcali tayfasinin da adini cekmisdir Cografiyasi ve iqlimiBoscalilar kendi Araz cayinin sol sahilinde Mil duzunde rayon merkezinden 29 km cenub qerbde yerlesir Kendin gozel tebieti ve bereketli torpaqlari var Kend duzenliklerle ehate olunub Elet Culfa demiryolu xetti kendin yanindan kecir Kend Vetege demiryolu stansiyasina cox yaxindir Kendde yayi quraq kecen mulayim isti yarimsehra ve quru col iqlimi var Orta temperatur yanvar ayinda 5 C iyul ayinda ise 27 C dir Illik yagintinin miqdari 300 mm dir EhalisiKendin ehalisi 3364 nefer olmaqla tamamile azerbaycanlilardan ibaretdir IqtisadiyyatiKend camaati esasen heyvandarliq ve ekincilikle mesgul olur Suvarma ekinciliyi cox inkisaf edib Kend torpaqlari suvarma kanallari ile ehate olunub Pambiqciliq yem istehsali ve heyvandarliq esas teserrufat saheleridir Boscalilar ehalisi terekeme oldugundan koceri heyat terzi surer yay aylarini Kicik Qafqazin alp cemenliklerinde yerlesen yaylaqlarda kecirerdi Qarabag muharibesine qederki dovrde kendin Lacin rayonu erazisinde genis yay otlaqlari olmusdur Bu yaylaqlar esasen Alagoller Peri cinqili Qaragol Qaranliq dere Qizilbogaz dagi Qulali Azay dagi etrafinda yerlesirdi Sonuncu defe kendin kocu bu yaylaqlara 1991 ci ilde getmisdir Kelbecer ve Lacin rayonlarinin isgal olunmasi ile elaqedar bu yaylaqlar 1992 2020 iller arasinda isgal altinda qalmis ve istifade olunmamisdir Isgal dovrunde yaylaqlardan qeyri qanuni istifade olunmus Alagoller golunde suni bend qurularaq golun biri tamamile qurudulmusdur Hazirda hemin eraziler ermeni isgalindan azad olunsa da istifade olunmur MedeniyyetiKendde 1 klub ve 1 kitabxana movcuddur TehsilKendde 1 tam orta mekteb ve 1 usaq bagcasi fealiyyet gosterir DinKendde Imam Huseyn mescidi dini icmasi fealiyyet gosterir SehiyyeKendde 1 feldser mama menteqesi var Istinadlar Azerbaycan Respublikasinin Baki Gence ve Sumqayit seherlerinin Abseron Agdas Agsu Agcabedi Balaken Berde Beyleqan Vartasen Quba Qutqasen Daskesen Imisli Yevlax Kelbecer Kurdemir Gedebey Goranboy Lacin Lerik Lenkeran Mirbesir Puskin Saatli Fuzuli Cebrayil ve Samxor rayonlarinin Dagliq Qarabag Muxtar Vilayeti Susa rayonunun inzibati erazi bolgusunde qismen deyisiklikler edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Ali Sovetinin 7 fevral 1991 ci il tarixli 54 XII sayli Qerari 2022 05 02 tarixinde Istifade tarixi 2022 09 10 Boscalilar Azerbaycan toponimlerinin ensiklopedik lugeti I cild Baki Serq Qerb 2007 304 ISBN 978 9952 34 155 3 Kniga Orudzh beka Bajata Don Zhuana Persidskogo Baku Yazychy 1988 c 21 MUSELMAN DINI ICMALAR 2017 ci ilde qeydiyyatdan kecenler 2022 06 26 at the Wayback Machine scwra gov az az Hemcinin bax Imisli rayonu ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin