Boz qaz (lat. Anser anser) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qazkimilər dəstəsinin ördəklər fəsiləsinin qaz (quş) cinsinə aid heyvan növü. Bənövşəyi, ağ, boz lələkləri, narıncı dimdiyi və çəhrayı ayaqları var. Yetişkin fərdin uzunluğu 74 ilə 91 santimetr (29 və 36 inç) arasındadır, ortalama çəkisi 3,3 kiloqramdır. Arealı genişdir. Avropa və Asiya bölgələrindən şimaldan gələn quşlar qışı isti yerlərdə keçirmək üçün cənub istiqamətinə köç edir.
Boz qaz | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Sinif: İnfrasinif: Klad: Dəstəüstü: Klad: Klad: Dəstə: Yarımdəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Boz qaz | ||||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
|
Boz qaz bahar aylarında şimal bölgələrində dəniz sahillərində, bataqlıqlarda, göllərin sahilində və sahilə yaxın adalarda yuva quraraq çoxalır. Nəsil artırmaq üçün cütləşirlər və yerdə bitki örtüyü arasında yuva qururlar. Dişi fərd 3-5 yumurta qoyur və qırt oturur; həm erkək, həm də dişi fərd balalarını qoruyur və böyüdür. Quşlar ailə qrupu şəklində birlikdə yaşayırlar, payız aylarında cənuba doğru köç edir, bir sonrakı il baharda yenidən geri dönürlər. Qışda adalarda, çayların sahilində, bataqlıqlarda yuvalayırlar, çəmən otları və kənd təsərüffatı bitkiləri ilə qidalanırlar. Növün bəzi fərdləri, məsələn, Cənubi İngiltərədə yaşayan boz qazlar şəhərlərdə məskunlaşırlar və oturaq həyat tərzi keçirirlər.
Təsviri
Boz qaz öz cinsinin ən iri növüdür. Lakin buna baxmayaraq o çox çevikdir. Həcmli bir gövdə, qalın və uzun bir boyun və böyük bir başları var. Çəhrayı ayaqları və ağ və ya qəhvəyi bir dırnağı olan narıncı və ya çəhrayı rəngli (yuxarı çənənin ucunda sərt buynuzlu material) var. 6,2 - 6,9 santimetr (2,4 - 2,7 inç) quyruğu var. Ağırlığı 2,16 ilə 4,56 kiloqram (4,8 ilə 10,1 lb), ortalama çəkisi isə 3,3 kiloqram (7,3 lb) olur. Qanadların uzunluğu 147 - 180 santimetrdir (58 - 71 inç). Kişilər ümumiyyətlə qadınlardan daha böyükdür, cinsi dimorfizm şərq alt növlərində daha çox ifadə olunan rubirostris , orta hesabla irəli sürülən alt növlərdən daha böyükdür.
Boz qazın paler döş və qarın boztəhər qəhvəyidır. Quş uçarkən və ya qanadlarını yerə uzadıqda nəzərə çarpan solğun boz ön qanadı və budu var. Üst qanadları ilə həmsərhəd olan ağ bir xətt var və qanad örtükləri tünd uçuş tüyləri ilə zidd olaraq açıq rənglidir. Tükləri lələklərin solğun saçaqları ilə naxışlanır. Yetkinlik yaşına çatmayanlar daha çox döş və qarındakı qara ləkələrin olmaması və boz ayaqları ilə fərqlənirlər. Yetkinlərin boynundakı lələklərdə fərqli bir 'konsertina' nümunəsi var.
Boz qazın, yerdəki və ya uçuş zamanı səsləndirilən yerli qazınkına bənzər bir yüksək səslə "aahng-ung-ung" çağırışı var. Fərqli şəraitdə istifadə olunan müxtəlif incə dəyişikliklər var və fərdi qazlar səsləri ilə digər bilinən qazları təyin edə bilirlər. Bir sürü qazın çıxardığı səs itlərin balalarını xatırladır. Quş balaları xırıldayır və ya xışıltı verirlər, hədələnsə və ya qəzəblənsələr böyüklər tıslanırlar.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
- IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Boz qaz lat Anser anser heyvanlar aleminin xordalilar tipinin quslar sinfinin qazkimiler destesinin ordekler fesilesinin qaz qus cinsine aid heyvan novu Benovseyi ag boz lelekleri narinci dimdiyi ve cehrayi ayaqlari var Yetiskin ferdin uzunlugu 74 ile 91 santimetr 29 ve 36 inc arasindadir ortalama cekisi 3 3 kiloqramdir Areali genisdir Avropa ve Asiya bolgelerinden simaldan gelen quslar qisi isti yerlerde kecirmek ucun cenub istiqametine koc edir Boz qazElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarSinif QuslarInfrasinif YenidamaqlilarKlad Desteustu Klad Klad Deste QazkimilerYarimdeste Fesileustu Fesile OrdeklerYarimfesile Triba Cins QazNov Boz qazBeynelxalq elmi adiAnser anser L 1758 Sekil axtarisiITIS 175028NCBI 8843EOL 45510528FW 369191 Boz qaz bahar aylarinda simal bolgelerinde deniz sahillerinde bataqliqlarda gollerin sahilinde ve sahile yaxin adalarda yuva quraraq coxalir Nesil artirmaq ucun cutlesirler ve yerde bitki ortuyu arasinda yuva qururlar Disi ferd 3 5 yumurta qoyur ve qirt oturur hem erkek hem de disi ferd balalarini qoruyur ve boyudur Quslar aile qrupu seklinde birlikde yasayirlar payiz aylarinda cenuba dogru koc edir bir sonraki il baharda yeniden geri donurler Qisda adalarda caylarin sahilinde bataqliqlarda yuvalayirlar cemen otlari ve kend teseruffati bitkileri ile qidalanirlar Novun bezi ferdleri meselen Cenubi Ingilterede yasayan boz qazlar seherlerde meskunlasirlar ve oturaq heyat terzi kecirirler TesviriBoz qaz oz cinsinin en iri novudur Lakin buna baxmayaraq o cox cevikdir Hecmli bir govde qalin ve uzun bir boyun ve boyuk bir baslari var Cehrayi ayaqlari ve ag ve ya qehveyi bir dirnagi olan narinci ve ya cehrayi rengli yuxari cenenin ucunda sert buynuzlu material var 6 2 6 9 santimetr 2 4 2 7 inc quyrugu var Agirligi 2 16 ile 4 56 kiloqram 4 8 ile 10 1 lb ortalama cekisi ise 3 3 kiloqram 7 3 lb olur Qanadlarin uzunlugu 147 180 santimetrdir 58 71 inc Kisiler umumiyyetle qadinlardan daha boyukdur cinsi dimorfizm serq alt novlerinde daha cox ifade olunan rubirostris orta hesabla ireli surulen alt novlerden daha boyukdur Boz qazin paler dos ve qarin bozteher qehveyidir Qus ucarken ve ya qanadlarini yere uzadiqda nezere carpan solgun boz on qanadi ve budu var Ust qanadlari ile hemserhed olan ag bir xett var ve qanad ortukleri tund ucus tuyleri ile zidd olaraq aciq renglidir Tukleri leleklerin solgun sacaqlari ile naxislanir Yetkinlik yasina catmayanlar daha cox dos ve qarindaki qara lekelerin olmamasi ve boz ayaqlari ile ferqlenirler Yetkinlerin boynundaki leleklerde ferqli bir konsertina numunesi var Boz qazin yerdeki ve ya ucus zamani seslendirilen yerli qazinkina benzer bir yuksek sesle aahng ung ung cagirisi var Ferqli seraitde istifade olunan muxtelif ince deyisiklikler var ve ferdi qazlar sesleri ile diger bilinen qazlari teyin ede bilirler Bir suru qazin cixardigi ses itlerin balalarini xatirladir Qus balalari xirildayir ve ya xisilti verirler hedelense ve ya qezeblenseler boyukler tislanirlar IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 1996 IOC World Bird List Version 6 3 2016 doi 10 14344 IOC ML 6 3Hemcinin bax