Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Boris Ukaçinoviç Ukaçin (rus. Борис Укачинович Укачин;18 fevral 1936 – 25 dekabr 2003 və ya 2003) — Altay şairi, yazıçısı, publisisti və tərcüməçisi, SSRİ Yazıçılar Brliyinin üzvü (1964), Rusiya Federasiyası Əməkdar Mədəniyyət işçisi (1993)
| Boris Ukaçin | |
|---|---|
 | |
| Təxəllüsü | Boris Ukaçin |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Kayarlık aulu, Onqudaysk rayonu, Oyrot Muxtar Vilayəti (indiki Altay Respublikası) |
| Vəfat tarixi | (67 yaşında) |
| Vəfat yeri | Qorno Altaysk şəhəri, Altay Respublikası |
| Vətəndaşlığı | SSSR, Rusiya Federasiyası |
| Milliyyəti | Altay türkü |
| Təhsili | M.Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutu |
| Fəaliyyəti | şair, yazıçı, publisist, tərcüməçi |
| Əsərlərinin dili | altayca |
Həyatı
Boris Ukaçin 18 fevral 1936-cı ildə Oyrot Muxtar Vilayətinin (indiki Altay Respublikasının) Onqudaysk rayonunun Kayarlık aulunda çoban ailəsində doğulmuşdur. O, orta məktəbi 1956-cı ildə doğulduğu aulda bitirmişdir. Lakin ailə yoxsul olduğundan tez-tez təhsilini yarımçıq buraxmağa məcbur olmuş, kolxoz və digər təsərrüfat işlərində anasına kömək etmişdir. Uzaq Şərqdə hərbi xidmət keçmişdir. “Yollarda” adlanan ilk şeir toplusunda əsgər həyatının müxtəlif problemlərini “Əsgər düşüncələri” silsilə yazılarında poetik şəkildə əks etdirmişdir. 1962-1967-ci illərdə Moskvadakı M. Qorki adına Ədəbiyyat İnstitutunda təhsil almışdır. O, institutda Fikrət Qoca, Qazimbəy Baqandov, Əhməd Qubanov, Vasili Belov, İqor Şklyarevski, Ruslan Kireyev, Nikolay Rubtsev kimi sonra ədəbiyyat aləmində böyük nüfuz sahibi olmuş yaradıcı şəxsiyyətlərlə birgə oxumuşdur. “Altaydın çolmonı” «Pravda», «Sovetskaya Rossiya», «Sovetskaya kultura», «Literaturnaya qazeta», «Literaturnaya Rossiya» qəzetlərində, «Drujba narodov», «Sibirskiye oqni», «Znamya», «Don», «Avrora», «Smena», «Yunost», «Neva», «Sovetskaya literatura» dərgilərində və radioda jurnalist kimi çalışmışdır.
Vəfatı
25 dekabr 2003-cü ildə Altay Respublikasının Qorno Altaysk şəhərində vəfat etmişdir.
Yaradıcılığı
Boris Ukaçin bədii yaradıcılığa orta məktəbdə oxuduğu illərdə başlamışdır. Onun ilk şeiri 1956-cı ildə nəşr olunmuşdur. Müəllifin ilk yazılarında əsgər həyatının çətinlikləri müxtəlif yönlərdən bədii ifadəsini tapmışdır. 1960-cı ildə isə müəllifin “Yollar” («Јолдор») adlı ilk şeirlər kitabı yayınlanmışdır. Altmışıncı illərdə onun biri-birinin ardınca “Mən kiməm” («Мен кем», 1963), «Şeirlər» («Ӱлгерлер», 1966), «Mavi göyün dünyası» («Чаҥкьгр теҥерилӱ јер») adlı poetik kitabları nəşr edilmişdir. Şairin şeirlərinin başlıca mövzusu doğma vətəni olan Altay diyarının təbii gözəlliklərinin vəsfi ilə bağlıdır. Şairin poeziyasında təbiət gözəllikləri fəlsəfi-estetik məzmun kəsb etdiyindən geniş oxucu auditoriyasının diqqətini çəkməkdədir. Sonralar isə o epik şeirə müraciət edərək Altay xalqının qəhrəmanlıq salnaməsini poetik şəkildə əks etdirməyə çalışmışdır. Həmçinin qadının taleyini, insan münasibətlərini, şəxsiyyət psixologiyasını poema-xronika ("Ağ qarlar içərisindəki tənha bir ev"), poema-nağıl ("Qızıl quş"), poema-oçerk ("Karana"), poema-düşüncə ("Gizli xəbər"), poema-dua ("Şamanın Başı") kimi janrlarda əks etdirmişdir. Onun əsərlərin Altay xalqının milli ruhunun oyanışı orijinal bədii ifadəsini tapmışdır. Boris Ukaçin 1969-cu ildən nəsr əsərləri yazmağa başlamışdır. Müəllifin nəsr yaradıcılığı “Dağ ruhları” (1971), “Zamanın rəngi” (1976), “Qışın əvvəlində” (1976), "Hələ ölümdən uzaqdır" (1978), "Kaş ki, ac olaydım" (1979), "Sevgi və nifrət" (1981), "Dağlar dağ olaraq qalır" (1985) kitablarında toplanan hekayə və povestlərində əksini tapmışdır. Onun nəsr əsərlərində insanın mənəvi yetkinliyi, təbiətlə bağlılığı, nəsillərin davamlılığı və s. problemlər işıqlandırılmışdır. 1979-cu ildə müəllifin “Dağ ruhları” əsəri Qorno Altaysk Teatrında tamaşaya qoyulmuşdur. Boris Ukaçin tərcümə yaradıcılığı ilə də məşğul olmuş, M.Y. Lermontov, T.Şevçenko, K.İ Çukovski, İ.Yeroşin, L.Kassilya, Ç.Aytmatov, S.Mixalkov, A.Darjay, Y.Künzeqeş və başqa şair və yazıçıların əsərlərini Altay dilinə çevirmişdir. Boris Ukaçin Altay, rus və digər dillərdə 40-dan artıq kitabın müəllifidir.
Mükafatları
- Lenin Komsomolu Mükafatı laureatı
- Rusiya Federasiyası Əməkdar Mədəniyyət işçisi (1993)
- A.S.Puşkinin 200 illiyi münasibətilə medal
Kitabları
Altay dilində
- Jолдор. Горно-Алтайск : Туулу Алт. бичиктер чыг. изд-возы, 1960. – 93 с.
- Jакшы улус: очерктер. Горно-Алтайск : Туулу Алт. бичиктер чыг. изд-возы, 1961. – 73 с.
- Мен кем?: ӱлгерлер, Горно-Алтайск : Туулу Алт. бичиктер чыг. изд-возы, 1963. - 79 с.
- Ӱлгерлер. Горно-Алтайск : Алт. бичиктер чыг. изд., Туулу Алт. бӧлӱги, 1966, - 102 с.
- Ээлӱ туулар: повестьтер ле куучындар, Горно-Алтайск : Алт. бичиктер чыг. изд. Туулу Алт. бӧлӱги, 1971. – 225 с.
- Аргымактыҥ маҥы. Горно-Алтайск: Алт. бичиктер чыг. изд. Туулу Алт. бӧлӱги, 1973. - 90 с.
- Кардыҥ ӱни: ӱлгерлер, Горно-Алтайск: Алт. бичиктер чыг. изд. Туулу Алт. бӧлӱги, 1975. - 125 с.
- Мӧҥкӱлик Алтайдыҥ jаҥылгазы: ӱлгерлер ле тууjы. Горно-Алтайск : Алт. бичиктер чыг. изд. Туулу Алт. бӧлӱги, 1977. - 123 с
- Ӧлӧргӧ jетире эм де узак: прозаныҥ jуунтызы. Горно-Алтайск : Ал. бичиктер чыг. изд. Туулу Алт. бӧлӱги, 1978. – 301 с.
- Jылдардыҥ белеги: jети jуунтыдаҥ талдап алган ӱлгерлер, Горно-Алтайск: Алт. бичиктер чыг. изд. Туулу Алт. бӧлӱги, 1979. - 260 с.
- Туулар туулар ла бойы артар : куучындар, повестьтер. Горно-Алтайск: Алт. бичиктер чыг. изд. Туулу Алт. бӧлӱги, 1985. - 389 с.
- Айдыҥ-Кӱнниҥ белгези : ӱлгерлик jуунты, Горно-Алтайск : Ӱч-Сӱмер, 1993. - 173 с.
- Туулар мӧжиниҥ бӱрлери: талдап алган ӱлгерлер, Горно-Алтайск : Ӱч-Сӱмер, 1999. - 181 с.
Rus dilində
- Ветка горного кедра: Стихи: Пер. с алт., 1966
- Земля синего неба: Стихи, Пер. с алт., 1970
- Бег аргамака: Стихи / Перевод с алт. И. Фонякова, Москва: Современник, 1975. - 95 с.
- Календарь души: Стихи, баллады, поэмы: Пер. с алт.,Барнаул: Алт. кн. изд-во, 1982. - 239 с.
- Повести. Пер. с алт.,Москва: Современник, 1983, -208 c.
- Поступь времени по земле. Москва: Детская литература, 1986, -95 c.
- Горные духи. Пер. с алт.,Москва: Известия, 1986
- Избранное. Пер. с алт., Москва: Художественная литература,1987
- На мой взляд: Публицистика, очерки, стихи, воспоминания, лит. миниатюры: Пер. с алт., 1996, 416 c.
İstinadlar
- Историческая энциклопедия Сибири (rus.). / под ред. В. А. Ламин Новосибирск: 2009.
- "Укачин Борис Укачинович". 2021-10-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-01-07.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Boris Ukacinovic Ukacin rus Boris Ukachinovich Ukachin 18 fevral 1936 25 dekabr 2003 ve ya 2003 Altay sairi yazicisi publisisti ve tercumecisi SSRI Yazicilar Brliyinin uzvu 1964 Rusiya Federasiyasi Emekdar Medeniyyet iscisi 1993 Boris UkacinTexellusu Boris UkacinDogum tarixi 18 fevral 1936Dogum yeri Kayarlik aulu Onqudaysk rayonu Oyrot Muxtar Vilayeti indiki Altay Respublikasi Vefat tarixi 25 dekabr 2003 67 yasinda Vefat yeri Qorno Altaysk seheri Altay RespublikasiVetendasligi SSSR Rusiya FederasiyasiMilliyyeti Altay turkuTehsili M Qorki adina Edebiyyat InstitutuFealiyyeti sair yazici publisist tercumeciEserlerinin dili altaycaHeyatiBoris Ukacin 18 fevral 1936 ci ilde Oyrot Muxtar Vilayetinin indiki Altay Respublikasinin Onqudaysk rayonunun Kayarlik aulunda coban ailesinde dogulmusdur O orta mektebi 1956 ci ilde doguldugu aulda bitirmisdir Lakin aile yoxsul oldugundan tez tez tehsilini yarimciq buraxmaga mecbur olmus kolxoz ve diger teserrufat islerinde anasina komek etmisdir Uzaq Serqde herbi xidmet kecmisdir Yollarda adlanan ilk seir toplusunda esger heyatinin muxtelif problemlerini Esger dusunceleri silsile yazilarinda poetik sekilde eks etdirmisdir 1962 1967 ci illerde Moskvadaki M Qorki adina Edebiyyat Institutunda tehsil almisdir O institutda Fikret Qoca Qazimbey Baqandov Ehmed Qubanov Vasili Belov Iqor Sklyarevski Ruslan Kireyev Nikolay Rubtsev kimi sonra edebiyyat aleminde boyuk nufuz sahibi olmus yaradici sexsiyyetlerle birge oxumusdur Altaydin colmoni Pravda Sovetskaya Rossiya Sovetskaya kultura Literaturnaya qazeta Literaturnaya Rossiya qezetlerinde Drujba narodov Sibirskiye oqni Znamya Don Avrora Smena Yunost Neva Sovetskaya literatura dergilerinde ve radioda jurnalist kimi calismisdir Vefati 25 dekabr 2003 cu ilde Altay Respublikasinin Qorno Altaysk seherinde vefat etmisdir YaradiciligiBoris Ukacin bedii yaradiciliga orta mektebde oxudugu illerde baslamisdir Onun ilk seiri 1956 ci ilde nesr olunmusdur Muellifin ilk yazilarinda esger heyatinin cetinlikleri muxtelif yonlerden bedii ifadesini tapmisdir 1960 ci ilde ise muellifin Yollar Јoldor adli ilk seirler kitabi yayinlanmisdir Altmisinci illerde onun biri birinin ardinca Men kimem Men kem 1963 Seirler Ӱlgerler 1966 Mavi goyun dunyasi Chaҥkgr teҥerilӱ јer adli poetik kitablari nesr edilmisdir Sairin seirlerinin baslica movzusu dogma veteni olan Altay diyarinin tebii gozelliklerinin vesfi ile baglidir Sairin poeziyasinda tebiet gozellikleri felsefi estetik mezmun kesb etdiyinden genis oxucu auditoriyasinin diqqetini cekmekdedir Sonralar ise o epik seire muraciet ederek Altay xalqinin qehremanliq salnamesini poetik sekilde eks etdirmeye calismisdir Hemcinin qadinin taleyini insan munasibetlerini sexsiyyet psixologiyasini poema xronika Ag qarlar icerisindeki tenha bir ev poema nagil Qizil qus poema ocerk Karana poema dusunce Gizli xeber poema dua Samanin Basi kimi janrlarda eks etdirmisdir Onun eserlerin Altay xalqinin milli ruhunun oyanisi orijinal bedii ifadesini tapmisdir Boris Ukacin 1969 cu ilden nesr eserleri yazmaga baslamisdir Muellifin nesr yaradiciligi Dag ruhlari 1971 Zamanin rengi 1976 Qisin evvelinde 1976 Hele olumden uzaqdir 1978 Kas ki ac olaydim 1979 Sevgi ve nifret 1981 Daglar dag olaraq qalir 1985 kitablarinda toplanan hekaye ve povestlerinde eksini tapmisdir Onun nesr eserlerinde insanin menevi yetkinliyi tebietle bagliligi nesillerin davamliligi ve s problemler isiqlandirilmisdir 1979 cu ilde muellifin Dag ruhlari eseri Qorno Altaysk Teatrinda tamasaya qoyulmusdur Boris Ukacin tercume yaradiciligi ile de mesgul olmus M Y Lermontov T Sevcenko K I Cukovski I Yerosin L Kassilya C Aytmatov S Mixalkov A Darjay Y Kunzeqes ve basqa sair ve yazicilarin eserlerini Altay diline cevirmisdir Boris Ukacin Altay rus ve diger dillerde 40 dan artiq kitabin muellifidir MukafatlariLenin Komsomolu Mukafati laureati Rusiya Federasiyasi Emekdar Medeniyyet iscisi 1993 A S Puskinin 200 illiyi munasibetile medalKitablariAltay dilinde Joldor Gorno Altajsk Tuulu Alt bichikter chyg izd vozy 1960 93 s Jakshy ulus ocherkter Gorno Altajsk Tuulu Alt bichikter chyg izd vozy 1961 73 s Men kem ӱlgerler Gorno Altajsk Tuulu Alt bichikter chyg izd vozy 1963 79 s Ӱlgerler Gorno Altajsk Alt bichikter chyg izd Tuulu Alt bӧlӱgi 1966 102 s Eelӱ tuular povestter le kuuchyndar Gorno Altajsk Alt bichikter chyg izd Tuulu Alt bӧlӱgi 1971 225 s Argymaktyҥ maҥy Gorno Altajsk Alt bichikter chyg izd Tuulu Alt bӧlӱgi 1973 90 s Kardyҥ ӱni ӱlgerler Gorno Altajsk Alt bichikter chyg izd Tuulu Alt bӧlӱgi 1975 125 s Mӧҥkӱlik Altajdyҥ jaҥylgazy ӱlgerler le tuujy Gorno Altajsk Alt bichikter chyg izd Tuulu Alt bӧlӱgi 1977 123 s Ӧlӧrgӧ jetire em de uzak prozanyҥ juuntyzy Gorno Altajsk Al bichikter chyg izd Tuulu Alt bӧlӱgi 1978 301 s Jyldardyҥ belegi jeti juuntydaҥ taldap algan ӱlgerler Gorno Altajsk Alt bichikter chyg izd Tuulu Alt bӧlӱgi 1979 260 s Tuular tuular la bojy artar kuuchyndar povestter Gorno Altajsk Alt bichikter chyg izd Tuulu Alt bӧlӱgi 1985 389 s Ajdyҥ Kӱnniҥ belgezi ӱlgerlik juunty Gorno Altajsk Ӱch Sӱmer 1993 173 s Tuular mӧzhiniҥ bӱrleri taldap algan ӱlgerler Gorno Altajsk Ӱch Sӱmer 1999 181 s Rus dilinde Vetka gornogo kedra Stihi Per s alt 1966 Zemlya sinego neba Stihi Per s alt 1970 Beg argamaka Stihi Perevod s alt I Fonyakova Moskva Sovremennik 1975 95 s Kalendar dushi Stihi ballady poemy Per s alt Barnaul Alt kn izd vo 1982 239 s Povesti Per s alt Moskva Sovremennik 1983 208 c Postup vremeni po zemle Moskva Detskaya literatura 1986 95 c Gornye duhi Per s alt Moskva Izvestiya 1986 Izbrannoe Per s alt Moskva Hudozhestvennaya literatura 1987 Na moj vzlyad Publicistika ocherki stihi vospominaniya lit miniatyury Per s alt 1996 416 c IstinadlarIstoricheskaya enciklopediya Sibiri rus pod red V A Lamin Novosibirsk 2009 ISBN 5 8402 0230 4 Ukachin Boris Ukachinovich 2021 10 20 tarixinde Istifade tarixi 2021 01 07