Bizansda vətəndaş müharibəsi (1321-1328) — Bizans İmperatorluğunun idarəsi səbəbilə Bizans İmperatoru II Andronikos və nəvəsi III Andronikos arasındakı bir sıra qarşıdurmalar. Qardaşı Manuilin bir sevgi münasibəti səbəbilə qəza ilə öldürülməsindən sonra II Andronikos III Andronikosu taxtdan salarkən II Andronikosun oğlu və imperatorluğa namizəd olmağa ilk sırada olan IX Mixail oğlunun ölümünün şoku ilə öldü.
Bizansda vətəndaş müharibəsi (1321-1328) | |||
---|---|---|---|
Tarix | 1321-1328 | ||
Yeri | Frakiya, Makedoniya, Konstantinopol | ||
Nəticəsi | III Andronikos ortaq imperator və nəticədə yeganə imperator oldu. | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
1321: İlk münaqişə
III Andronikosun mühüm tərəfdarları var idi, onların arasında ən önəmliləri könhə imperatordan narazı olan Frakiyada özlərini rüşvətlə qubernator elan edən VI İoannis və Sirgiannis Paleologos da var idi. 1321-ci il Pasxa bayramında III Andronikos paytaxtda sarayını qurub babasına qarşı üsyana başlamaq üçün Ədirnəyə qaçdı. Sirgiannis Paleologos keçmiş imperatoru danışıqlara məcbur etmək üçün orduya əmr verdi. Barışıq sazişi 6 iyun 1321-ci ildə imzalandı, bu sazişə görə III Andronikos ortaq imperator kimi tanınır və Frakiya, Makedoniyaya rəhbərlik edir, Konstantinopol daxil qalan yerlər isə qocaman imperator olan II Andronikosun idarəçiliyində qalırdı, təcrübəli İmperator olaraq II Andronikos eyni zamanda xarici siyasətə də nəzarət edirdi.
1322: İkinci münaqişə
1321-ci il tarixli sülh müqaviləsi uzun ömürlü olmadı, hər iki Andronikos faktiki olaraq bir-birilərindən ayrı müstəqil xarici siyasət aparmağa davam etdilər. III Andronikos ilə Sirgiannes Paleologos və Ali Baş Komandan İoannis Kantakuzinos arasında münaqişə yarandı.
Sirgiannes verdiyi dəstək səbəbiylə kifayət qədər təltif edilmədiyini fikirləşirdi və II Andronikosun Kantakuzinosa daha çox diqqət göstərməsindən inciyirdi. Bundan əlavə III Andronikosun Sirgiannesin həyat yoldaşı ilə aldatdığı barədə şayiələr var idi. Nəticədə 1321-ci ilin dekabrında köhnə imperatora dəstək verdi və Konstantinopola sığındı. Megas doux adı ilə təltif olunub, sonra II. Andronikosu müharibəni davam etdirməyə razı etti. Megadük adı ilə təltif olunandan sonra II Andronikosu müharibəni davam etdirməyə razı saldı. Konstantinopolin ətrafında olan bir çox şəhərin gənc Andronikosun əlinə keçməsindən sonra 1322-ci il iyul tarixində əvvəlki Status-kvoya qayıdılan başqa bir müqavilə imzalandı. Baba ilə nəvə arasındakı imzalanan bu razılaşma Sirgiannesi çətin vəziyyətə saldı. Onların səyləri uğursuz olduqda taxtı öz əlinə almaq üçün II Andronikosa sui-qəsd planladı. Lakin plan ortaya çıxdı və Sirgiannes ömürlük həbs cəzasına məhkum edildi.
2 fevral 1325-ci ildə III Andronikos rəsmi olaraq babası tərəfindən ortaq imperator olaraq taclandırıldı. Bu qarşıdurmada çox az döyüşlər olsa da, nəticələr imperiyaya böyük təsir göstərdi: Azad olmayan kəndli sinfindən götürülən daimi qoşunlar üzündən kənd təsərrüfatı istehsalı azaldı və ticarət sərt şəkildə zəiflədi.
1327-28: Üçüncü münaqişə
1327-ci ilin fevral ayında III Andronikos ilə babası II Andronikosun arasında yeni bir münaqişə baş verdi lakin bu dəfə Balkan ölkələri müharibəyə daxil oldu. Çernomen müqaviləsində razılaşdırıldığı kimi II Andronikosun yanında Serbiya Kralı Ştefan Deanski yer alarkən, digər tərəfdə Bulqar İmperatoru Mixail Şişman yer aldı. Müharibə Makedoniya ərazisində baş tutdu və qələbələrdən sonra bu torpaqlar Saloniki şəhərinə qədər III Andronikosun əlinə keçdi. 1328-ci il yanvar tarixində III Andronikos və komandanı İoannis Kantakuzinos Salonikiyə girdilər. Makedoniyadakı bu qələbələrdən sonra III Andronikos Konstantinopolu ələ keçirməyə qərar verdi və 1328-ci il may ayında şəhərə girdi, babasını taxtdan düşməyə vadar etdi və gücü əlinə aldı.
Nəticələri
III Andronikos (1328-1341 arası hökmdar) yeni nəsildən İoannis Kantakuzinosun rəhbərliyilə hakimiyyətə gəldi. Kantakuzinos siyasətdən, III Andronikos isə ordudan cavabdeh idi. Vətəndaş müharibəsi imperiyanı çökdürdü, pulun dəyəri düşdü lakin yeni hökumət hüquq və məhkəmələrə diqqət ayırdı. II. Taxtdan ayrıldıqdan sonra Andronikos rahib kimi bir monastıra bağlandı və taxtdan endirildikdən iki il sonra 1332-ci il 13 fevralda bağlandığı monastırda öldü. II Andronikos taxtdan düşdükdən sonra bir monastıra rahib olaraq daxil olmuş, taxtdan endirildikdən iki il sonra 13 fevral 1332-ci il tarixində həmin monastırda ölmüşdür.
Mənbə
- Bartusis, Mark C. The Late Byzantine Army: Arms and Society 1204–1453. University of Pennsylvania Press. 1997.
- Bosch, Ursula Victoria. Kaiser Andronikos III. Palaiologos. Versuch einer Darstellung der byzantinischen Geschichte in den Jahren 1321-1341. Adolf M. Hakkert. 1965.
- Fine, John Van Antwerp. The Late Medieval Balkans: A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest. University of Michigan Press. 1994.
- Kajdan, Aleksandr. Oxford Dictionary of Byzantium. Oxford University Press. 1991.
- Jeffreys, Elizabeth. The Oxford Handbook of Byzantine Studies. Oxford University Press. 2009.
- Nicol, Donald MacGillivray. The Last Centuries of Byzantium. Cambridge University Press. 1993.
- Nicol, Donald MacGillivray. The Reluctant Emperor: A Biography of John Cantacuzene, Byzantine Emperor and Monk, C. Cambridge University Press. 1996.
- Warren T., Treadgold. A History of the Byzantine State and Society. Stanford University Press. 1997.
- Ostrogorskiy, Georgiy. History of the Byzantine State. Rutgers University Press. 1969.
İstinadlar
- Ostrogorsky, səh. 499.
- Fine (1994), səh. 251
- Nicol (1993), səh. 157
- Bartusis (1997), səh. 87
- Ostrogorsky, səh. 499-501
- Vásáry (2005), səh. 121
- Kajdan (1991), səh. 1997
- Norwich (1996), səh. 278
- Norwich (1996), səh.282
- Nicol (1993), səh. 158
- Ostrogorsky, səh. 501
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Bizansda vetendas muharibesi Bizansda vetendas muharibesi 1321 1328 Bizans Imperatorlugunun idaresi sebebile Bizans Imperatoru II Andronikos ve nevesi III Andronikos arasindaki bir sira qarsidurmalar Qardasi Manuilin bir sevgi munasibeti sebebile qeza ile oldurulmesinden sonra II Andronikos III Andronikosu taxtdan salarken II Andronikosun oglu ve imperatorluga namized olmaga ilk sirada olan IX Mixail oglunun olumunun soku ile oldu Bizansda vetendas muharibesi 1321 1328 Tarix 1321 1328Yeri Frakiya Makedoniya KonstantinopolNeticesi III Andronikos ortaq imperator ve neticede yegane imperator oldu Munaqise terefleriII Andronikos Serbiya Imperatorlugu III Andronikos Ikinci Bulqar ImperatorluguKomandan lar II Andronikos Sirgiannes Paleologos III Andronikos VI Ioannis Kantakuzinos Feodor Sinadin Syrgiannes Paleologos1321 Ilk munaqiseIII Andronikosun muhum terefdarlari var idi onlarin arasinda en onemlileri konhe imperatordan narazi olan Frakiyada ozlerini rusvetle qubernator elan eden VI Ioannis ve Sirgiannis Paleologos da var idi 1321 ci il Pasxa bayraminda III Andronikos paytaxtda sarayini qurub babasina qarsi usyana baslamaq ucun Edirneye qacdi Sirgiannis Paleologos kecmis imperatoru danisiqlara mecbur etmek ucun orduya emr verdi Barisiq sazisi 6 iyun 1321 ci ilde imzalandi bu sazise gore III Andronikos ortaq imperator kimi taninir ve Frakiya Makedoniyaya rehberlik edir Konstantinopol daxil qalan yerler ise qocaman imperator olan II Andronikosun idareciliyinde qalirdi tecrubeli Imperator olaraq II Andronikos eyni zamanda xarici siyasete de nezaret edirdi 1322 Ikinci munaqise1321 ci il tarixli sulh muqavilesi uzun omurlu olmadi her iki Andronikos faktiki olaraq bir birilerinden ayri musteqil xarici siyaset aparmaga davam etdiler III Andronikos ile Sirgiannes Paleologos ve Ali Bas Komandan Ioannis Kantakuzinos arasinda munaqise yarandi Sirgiannes verdiyi destek sebebiyle kifayet qeder teltif edilmediyini fikirlesirdi ve II Andronikosun Kantakuzinosa daha cox diqqet gostermesinden inciyirdi Bundan elave III Andronikosun Sirgiannesin heyat yoldasi ile aldatdigi barede sayieler var idi Neticede 1321 ci ilin dekabrinda kohne imperatora destek verdi ve Konstantinopola sigindi Megas doux adi ile teltif olunub sonra II Andronikosu muharibeni davam etdirmeye razi etti Megaduk adi ile teltif olunandan sonra II Andronikosu muharibeni davam etdirmeye razi saldi Konstantinopolin etrafinda olan bir cox seherin genc Andronikosun eline kecmesinden sonra 1322 ci il iyul tarixinde evvelki Status kvoya qayidilan basqa bir muqavile imzalandi Baba ile neve arasindaki imzalanan bu razilasma Sirgiannesi cetin veziyyete saldi Onlarin seyleri ugursuz olduqda taxti oz eline almaq ucun II Andronikosa sui qesd planladi Lakin plan ortaya cixdi ve Sirgiannes omurluk hebs cezasina mehkum edildi 2 fevral 1325 ci ilde III Andronikos resmi olaraq babasi terefinden ortaq imperator olaraq taclandirildi Bu qarsidurmada cox az doyusler olsa da neticeler imperiyaya boyuk tesir gosterdi Azad olmayan kendli sinfinden goturulen daimi qosunlar uzunden kend teserrufati istehsali azaldi ve ticaret sert sekilde zeifledi 1327 28 Ucuncu munaqise1327 ci ilin fevral ayinda III Andronikos ile babasi II Andronikosun arasinda yeni bir munaqise bas verdi lakin bu defe Balkan olkeleri muharibeye daxil oldu Cernomen muqavilesinde razilasdirildigi kimi II Andronikosun yaninda Serbiya Krali Stefan Deanski yer alarken diger terefde Bulqar Imperatoru Mixail Sisman yer aldi Muharibe Makedoniya erazisinde bas tutdu ve qelebelerden sonra bu torpaqlar Saloniki seherine qeder III Andronikosun eline kecdi 1328 ci il yanvar tarixinde III Andronikos ve komandani Ioannis Kantakuzinos Salonikiye girdiler Makedoniyadaki bu qelebelerden sonra III Andronikos Konstantinopolu ele kecirmeye qerar verdi ve 1328 ci il may ayinda sehere girdi babasini taxtdan dusmeye vadar etdi ve gucu eline aldi NeticeleriIII Andronikos 1328 1341 arasi hokmdar yeni nesilden Ioannis Kantakuzinosun rehberliyile hakimiyyete geldi Kantakuzinos siyasetden III Andronikos ise ordudan cavabdeh idi Vetendas muharibesi imperiyani cokdurdu pulun deyeri dusdu lakin yeni hokumet huquq ve mehkemelere diqqet ayirdi II Taxtdan ayrildiqdan sonra Andronikos rahib kimi bir monastira baglandi ve taxtdan endirildikden iki il sonra 1332 ci il 13 fevralda baglandigi monastirda oldu II Andronikos taxtdan dusdukden sonra bir monastira rahib olaraq daxil olmus taxtdan endirildikden iki il sonra 13 fevral 1332 ci il tarixinde hemin monastirda olmusdur MenbeBartusis Mark C The Late Byzantine Army Arms and Society 1204 1453 University of Pennsylvania Press 1997 Bosch Ursula Victoria Kaiser Andronikos III Palaiologos Versuch einer Darstellung der byzantinischen Geschichte in den Jahren 1321 1341 Adolf M Hakkert 1965 Fine John Van Antwerp The Late Medieval Balkans A Critical Survey from the Late Twelfth Century to the Ottoman Conquest University of Michigan Press 1994 Kajdan Aleksandr Oxford Dictionary of Byzantium Oxford University Press 1991 Jeffreys Elizabeth The Oxford Handbook of Byzantine Studies Oxford University Press 2009 Nicol Donald MacGillivray The Last Centuries of Byzantium Cambridge University Press 1993 Nicol Donald MacGillivray The Reluctant Emperor A Biography of John Cantacuzene Byzantine Emperor and Monk C Cambridge University Press 1996 Warren T Treadgold A History of the Byzantine State and Society Stanford University Press 1997 Ostrogorskiy Georgiy History of the Byzantine State Rutgers University Press 1969 IstinadlarOstrogorsky seh 499 Fine 1994 seh 251 Nicol 1993 seh 157 Bartusis 1997 seh 87 Ostrogorsky seh 499 501 Vasary 2005 seh 121 Kajdan 1991 seh 1997 Norwich 1996 seh 278 Norwich 1996 seh 282 Nicol 1993 seh 158 Ostrogorsky seh 501