Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bizans-gürcü müharibəsi (gürcü dilində:ბიზანტიურ-ქართული ომები) — XI əsrdə Bizans-gürcü sərhəd zolaqlarında baş vermiş silahlı münaqişələr.
Müharibə ərəfəsində vəziyyət
976-cı ildə Bizans imperiyasının ordusunda Varda Sklipin başçılığı ilə üsyan baş verdi. Tezliklə üsyançılar imperiyanın, demək olar ki, Kiçik Asiyadakı bütün vilayətlərini ələ keçirdilər. Bizans imperatoru II Vasilinin qiyamı yatırmaq üçün kifayət qədər qüvvəsi yox idi. Varda Sklipə qarşı göndərilmiş Kiçik Foka da üsyanı yatıra bilmədi. Bizans imperatoru kömək üçün gürcü hökmdarı III Davidə müraciət etməyə məcbur oldu. III David Tornikin və Cocikin başçılığı ilə Bizansa 12 min nəfərlik ordu göndərdi. Varda Sklipin ordusu darmadağın edildi və qiyam rəhbəri ərəblərin yanına qaçdı.
Qiyamın yatırılmasında köməklik göstərilməsinə minnətdarlıq əlaməti olaraq III David Tao və həmçinin Ərzurum,Pasiani və Anahunik bölgələrini Bizansdan aldı. III Davidin ölümündən sonra bu əraziləri Bizans imperiyasına qaytarılmalı idi. Bu şərtlər həmin əraziləri işğal edərək varisi III Baqrata vermək istəyən III Davidi qane edirdi. 987-ci ildə Bizans imperatoruna qarşı qiyam qaldıran Varda Foka bu əraziləri III Davidə birdəfəlik verəcəyinə söz verdiyinə görə gürcü hökmdarı qiyamçıları müdafiə etdi. Lakin imperator qoşunları ilə mübarizədə Varda Fokanın ordusu darmadağın edildi və o həlak oldu. Bizans imperatoru öz ordusunu III Davidə qarşı göndərdi. Yaranmış vəziyyətdən çıxış yolu tapmayan III David öz mülklərini və hakimiyyətini imperatora vəsiyyət etdi.
Bizansın müqavimətinə baxmayaraq 1008-ci ildə birləşdirilmiş Gürcüstan dövlətinin ilk hökmdarı olan III Baqrat oldu. 1014-cü ildə o vəfat edir və ölümündən əvvəl varisi I Georgiyə iddiasında olduğu Tao-Klarçeti knyazlığı ilə birlikdə taxt-tacı vəsiyyət etdi.
Müharibənin gedişi
1014-cü ildə I Georginin qoşunları Tao-Klarçetiyə soxularaq knyazlığı işğal edir. Qərbi Bulqar dövləti ilə müharibəyə başı qarışan Bizans imperatoru II Vasili qərbin əsas qüvvələri ilə əlaqəyə girir. O, sərhədyanı vilayətləri geri qaytarmaq üçün ordu göndərsə də, onun qoşunları döyüşdə məğlub edilir, elə bu zaman Bizans donanması Xəzər dənizinin şimal-qərbindəki limanları ələ keçirir. 1018-ci ildə Qərbi Bulqar dövlətinin işğalını başa çatdıran bizans imperatoru II Vasili dərhal I Georgiyə qarşı hərbi əməliyyatlara başlayır. Bizans qoşunları gürcülərə ağır zərbə endirərək onları şimala, Gürcüstana geri çəkilməyə məcbur edirlər. I Georgi Bizansla sülh bağlamaq üçün danışıqlara başlamağa cəhd etsə də, bu baş tutmur. 1022-ci ildə Svindaxi döyüşündə gürcülər üzərində parlaq qələbə qazanan II Vasili 1023-cü ildə bağlanmış sülh müqaviləsinə əsasən Tao Klarçeti, Kola, Ərdəhan, Cavaxetti ərazilərini ələ keçirdi.
Mənbə
- История Грузии, об. 1 Тб, 2008.;
- Копалиани Е. Византийские политические отношения с Грузией в 970—1070 годах, Тб., 1969 год
- Ив Провел. История нации, том 2, Тб., 1965 год
- Иоанн Антиохийский. История // Розен В. Р., Император Василий Болгаробойца, СПб, 1883 год
- Ломоури Н., Грузинская советская энциклопедия, том 9, с. 171—172, Тб., 1985 год
- Картлис Цховреба (Жизнь Картли), том 1, Тб., 1955 год
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bizans gurcu muharibesi gurcu dilinde ბიზანტიურ ქართული ომები XI esrde Bizans gurcu serhed zolaqlarinda bas vermis silahli munaqiseler Muharibe erefesinde veziyyet976 ci ilde Bizans imperiyasinin ordusunda Varda Sklipin basciligi ile usyan bas verdi Tezlikle usyancilar imperiyanin demek olar ki Kicik Asiyadaki butun vilayetlerini ele kecirdiler Bizans imperatoru II Vasilinin qiyami yatirmaq ucun kifayet qeder quvvesi yox idi Varda Sklipe qarsi gonderilmis Kicik Foka da usyani yatira bilmedi Bizans imperatoru komek ucun gurcu hokmdari III Davide muraciet etmeye mecbur oldu III David Tornikin ve Cocikin basciligi ile Bizansa 12 min neferlik ordu gonderdi Varda Sklipin ordusu darmadagin edildi ve qiyam rehberi ereblerin yanina qacdi Qiyamin yatirilmasinda komeklik gosterilmesine minnetdarliq elameti olaraq III David Tao ve hemcinin Erzurum Pasiani ve Anahunik bolgelerini Bizansdan aldi III Davidin olumunden sonra bu erazileri Bizans imperiyasina qaytarilmali idi Bu sertler hemin erazileri isgal ederek varisi III Baqrata vermek isteyen III Davidi qane edirdi 987 ci ilde Bizans imperatoruna qarsi qiyam qaldiran Varda Foka bu erazileri III Davide birdefelik vereceyine soz verdiyine gore gurcu hokmdari qiyamcilari mudafie etdi Lakin imperator qosunlari ile mubarizede Varda Fokanin ordusu darmadagin edildi ve o helak oldu Bizans imperatoru oz ordusunu III Davide qarsi gonderdi Yaranmis veziyyetden cixis yolu tapmayan III David oz mulklerini ve hakimiyyetini imperatora vesiyyet etdi Bizansin muqavimetine baxmayaraq 1008 ci ilde birlesdirilmis Gurcustan dovletinin ilk hokmdari olan III Baqrat oldu 1014 cu ilde o vefat edir ve olumunden evvel varisi I Georgiye iddiasinda oldugu Tao Klarceti knyazligi ile birlikde taxt taci vesiyyet etdi Muharibenin gedisi1014 cu ilde I Georginin qosunlari Tao Klarcetiye soxularaq knyazligi isgal edir Qerbi Bulqar dovleti ile muharibeye basi qarisan Bizans imperatoru II Vasili qerbin esas quvveleri ile elaqeye girir O serhedyani vilayetleri geri qaytarmaq ucun ordu gonderse de onun qosunlari doyusde meglub edilir ele bu zaman Bizans donanmasi Xezer denizinin simal qerbindeki limanlari ele kecirir 1018 ci ilde Qerbi Bulqar dovletinin isgalini basa catdiran bizans imperatoru II Vasili derhal I Georgiye qarsi herbi emeliyyatlara baslayir Bizans qosunlari gurculere agir zerbe endirerek onlari simala Gurcustana geri cekilmeye mecbur edirler I Georgi Bizansla sulh baglamaq ucun danisiqlara baslamaga cehd etse de bu bas tutmur 1022 ci ilde Svindaxi doyusunde gurculer uzerinde parlaq qelebe qazanan II Vasili 1023 cu ilde baglanmis sulh muqavilesine esasen Tao Klarceti Kola Erdehan Cavaxetti erazilerini ele kecirdi Bizans gurcu muharibesine aid miniatur sol terefde II Vasili sag terefde ise teqib olunan I Georgi MenbeIstoriya Gruzii ob 1 Tb 2008 Kopaliani E Vizantijskie politicheskie otnosheniya s Gruziej v 970 1070 godah Tb 1969 god Iv Provel Istoriya nacii tom 2 Tb 1965 god Ioann Antiohijskij Istoriya Rozen V R Imperator Vasilij Bolgarobojca SPb 1883 god Lomouri N Gruzinskaya sovetskaya enciklopediya tom 9 s 171 172 Tb 1985 god Kartlis Chovreba Zhizn Kartli tom 1 Tb 1955 godIstinadlar