Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mərkəzləşdirmə və Federallaşma tərəfdarları arasındakı vətəndaş müharibəsi.Müharibə 1812–1814 illəri əhatə edir.Bu müharibə Kolumbiya tarixində ilk vətəndaş müharibəsidir.
| Federallaşma və mərkəzləşmə tərəfdarları arasındakı vətəndaş müharibəsi | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Tarix | 1812-1814 | ||
| Yeri | Kolumbiya | ||
| Səbəbi | Mərkəzləşmə və Federallaşma tərəfdarlarının fikir ayrılığı | ||
| Nəticəsi | Birləşmiş Yeni Qranada Provensiyasını qalibiyyəti | ||
| Ərazi dəyişikliyi | Kundinamarka vilayyətinin işğalı | ||
| Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
| Komandan(lar) | |||
| |||
Münaqişədən öncə
1810-cu ildə Yeni Qranada vitse krallığında inqilabi hərəkat başlayır.Vilayyətlərin çoxu Requn idarə üsuluna qarşı cıxır və bir-birinin ardınca mərkəzə tabe olmaqdan imtina edir.1810-cu ilin dekabrında üsyançılar yürüş təşkil edirlər ancaq yürüşə cəmi 8 vilayyət qoşulduğundan (Kartaxena ,Popayan,Tunja,Pamplona,Antokiya) konstutsiya qəbul etmək mümkünsüz olur.27 dekabr 1811-ci ildə Tunjada ikinçi yürüş təşkil edilir.Burada Antokiya,Kartaxena,Neyva,Pamplona və Tunja vilayyətləri birləşərək Birləşmiş Yeni Qranada Provensiyasını yaradırlar.Burada Federasiya aktı imzalanır.Aktda vilayyətlərin muxtariyyəti,sərbəstliyi və bərabərliyi nəzardə tutulurdu.Federallaşma tərəfdarlarına qarşı Mərkəzləşdirmə tərəfdarları müqavimət göstərirdi.Mərkəzləşdirmə tərəfdarları əsasən Boqota və Cako vilayyətlərində cəmləşmişdilər.Onlar bu aktı imzalamaqdan imtina etdilər.Bu vilayyətlər isə müstəqilliyini elan etdilər.Yeni Qranadanın bəzi vilayyətləri isə İspaniyaya sədaqətli qaldılar.1811-ci ildə Kundinamarka vilayyəti Marikita vilayyətini və Neyva vilayyətinin bir hissəsini işğal edir.Buda digər vilayyətlərin etirazına səbəb olur.1812-ci ilin dekabrında isə hərbi əməliyyatlar başlayır.
Müharibənin gedişi
2 dekabr 1812-ci ildə federalistlərin qüvvələri Antonio Barayanın başçılığı ilə Ventakemadda qalib gəlir və Santa Fe de Boqotaya irrəlləyir.9 yanvar 1813-ci ildə Antonio Narino federalistləri Santa Viktorinoda Boqota yaxınlığında məğlub edir.Bundan sonra hərbi əməliyyatlarında fasilə yaranır.1813-ci ilin sonlarında cənubdan Loyalistlər hüçuma keçirlər.Narino loyalistlərin qarşısını almağa gedir və ilk döyüşdə qalib gəlsədə sonrakı döyüşdə məğlub olaraq əsir düşür.Bundan xəbər tutan Federalistlər Simon Bolivarın başçılığı ilə hüçum başlanır.10 dekabr 1814-ildə Boqota tutulur və Kundinamarka Birləşmiş Yeni Qranada Provensiyasına birləşdirilir.
Nəticəsi
Daxili çəkişmələr səbəbindən öz güclərini artırmağa imkan olmaması səbəbindən bütün Kolumbiya əraziləri bir ildən sonra İspaniyanın işğalına məruz qalır.
Mənbə
- Birləşmiş Yeni Qranada provensiyasının tarixi (isp.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Merkezlesdirme ve Federallasma terefdarlari arasindaki vetendas muharibesi Muharibe 1812 1814 illeri ehate edir Bu muharibe Kolumbiya tarixinde ilk vetendas muharibesidir Federallasma ve merkezlesme terefdarlari arasindaki vetendas muharibesiTarix 1812 1814Yeri KolumbiyaSebebi Merkezlesme ve Federallasma terefdarlarinin fikir ayriligiNeticesi Birlesmis Yeni Qranada Provensiyasini qalibiyyetiErazi deyisikliyi Kundinamarka vilayyetinin isgaliMunaqise terefleriBirlesmis Yeni Qranada Provensiyasi Azad Kundinamarka dovletiKomandan lar Simon Bolivar Antonio Baraya Kamillo Torres Antonio Narino Manuel de Bernardo AlvaresMunaqiseden once1810 cu ilde Yeni Qranada vitse kralliginda inqilabi herekat baslayir Vilayyetlerin coxu Requn idare usuluna qarsi cixir ve bir birinin ardinca merkeze tabe olmaqdan imtina edir 1810 cu ilin dekabrinda usyancilar yurus teskil edirler ancaq yuruse cemi 8 vilayyet qosuldugundan Kartaxena Popayan Tunja Pamplona Antokiya konstutsiya qebul etmek mumkunsuz olur 27 dekabr 1811 ci ilde Tunjada ikinci yurus teskil edilir Burada Antokiya Kartaxena Neyva Pamplona ve Tunja vilayyetleri birleserek Birlesmis Yeni Qranada Provensiyasini yaradirlar Burada Federasiya akti imzalanir Aktda vilayyetlerin muxtariyyeti serbestliyi ve beraberliyi nezarde tutulurdu Federallasma terefdarlarina qarsi Merkezlesdirme terefdarlari muqavimet gosterirdi Merkezlesdirme terefdarlari esasen Boqota ve Cako vilayyetlerinde cemlesmisdiler Onlar bu akti imzalamaqdan imtina etdiler Bu vilayyetler ise musteqilliyini elan etdiler Yeni Qranadanin bezi vilayyetleri ise Ispaniyaya sedaqetli qaldilar 1811 ci ilde Kundinamarka vilayyeti Marikita vilayyetini ve Neyva vilayyetinin bir hissesini isgal edir Buda diger vilayyetlerin etirazina sebeb olur 1812 ci ilin dekabrinda ise herbi emeliyyatlar baslayir Muharibenin gedisiAntonio Narino 2 dekabr 1812 ci ilde federalistlerin quvveleri Antonio Barayanin basciligi ile Ventakemadda qalib gelir ve Santa Fe de Boqotaya irrelleyir 9 yanvar 1813 ci ilde Antonio Narino federalistleri Santa Viktorinoda Boqota yaxinliginda meglub edir Bundan sonra herbi emeliyyatlarinda fasile yaranir 1813 ci ilin sonlarinda cenubdan Loyalistler hucuma kecirler Narino loyalistlerin qarsisini almaga gedir ve ilk doyusde qalib gelsede sonraki doyusde meglub olaraq esir dusur Bundan xeber tutan Federalistler Simon Bolivarin basciligi ile hucum baslanir 10 dekabr 1814 ilde Boqota tutulur ve Kundinamarka Birlesmis Yeni Qranada Provensiyasina birlesdirilir NeticesiDaxili cekismeler sebebinden oz guclerini artirmaga imkan olmamasi sebebinden butun Kolumbiya erazileri bir ilden sonra Ispaniyanin isgalina meruz qalir MenbeBirlesmis Yeni Qranada provensiyasinin tarixi isp