Beynəlxalq ticarət hüququ

Beynəlxalq ticarət hüququ (ing. International trade law) — dövlətlər, şirkətlər və fərdlər arasında sərhədləri aşan ticarət münasibətlərini tənzimləyən hüquq sahəsidir. Bu hüquq sahəsi beynəlxalq ticarətin qayda və prinsiplərini müəyyən edir və mal, xidmət, intellektual mülkiyyət və digər əmtəələrin mübadiləsi zamanı tərəflərin hüquq və vəzifələrini qoruyur. Beynəlxalq ticarət hüququnun məqsədi, beynəlxalq ticarət mühitini tənzimləyərək, ədalətli və rəqabətli bir sistem yaratmaqdır.

Əsas prinsipləri və tənzimləyici orqanlar

Beynəlxalq ticarət hüququ bir neçə əsas prinsipə əsaslanır: azad ticarət, diskriminasiyanın olmaması və ticarətdə şəffaflıq. Bu hüquq sahəsi müxtəlif beynəlxalq müqavilələr və razılaşmalar vasitəsilə həyata keçirilir. Məsələn, Ümumdünya Ticarət Təşkilatı (ÜTT) beynəlxalq ticarətin əsas tənzimləyici orqanıdır və onun qaydaları beynəlxalq ticarət hüququnun mühüm hissəsini təşkil edir. Bundan başqa, ikitərəfli və çoxtərəfli ticarət müqavilələri də bu sahənin tənzimlənməsində əhəmiyyətlidir.

Əhəmiyyəti

Beynəlxalq ticarət hüququ qlobal iqtisadiyyatın inkişafında mühüm rol oynayır. Bu hüquq sahəsi dövlətlər arasında ticarət maneələrinin aradan qaldırılmasına, ixrac və idxal proseslərinin asanlaşdırılmasına və iqtisadi əməkdaşlığın möhkəmlənməsinə kömək edir. Bununla yanaşı, beynəlxalq ticarət hüququ ticarət mübahisələrinin həlli üçün hüquqi çərçivə təmin edir və tərəflərin hüquqlarını qoruyur. Beləliklə, beynəlxalq ticarət hüququ qlobal ticarət sisteminin sabitliyini və davamlılığını təmin edən əsas amillərdən biridir.

İstinadlar

1. Library, University of California Berkeley School of Law. "International Trade Law". www.law.berkeley.edu. 4 June 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 May 2016.
2. "International Trade Law". www.law.georgetown.edu (ingilis). 26 September 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 September 2019.
3. "What is International Trade Law? | Becoming an International Trade Lawyer" (ingilis). 26 September 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 September 2019.
4. "What is international trade law and why is it relevant to WHO FCTC implementation?". WHO FCTC Secretariat’s Knowledge Hub on legal challenges (ingilis). 7 April 2017. Archived from the original on 26 September 2019. İstifadə tarixi: 26 September 2019.
5. Warburton, Christopher E.S. "International trade law and trade theory". Journal of International Trade Law and Policy. 9 (1). 30 March 2010: 64–82. doi:10.1108/14770021011029618. ISSN 1477-0024.
6. "International Trade Law". www.law.georgetown.edu (ingilis). 1 August 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 July 2021.
7. Monica, 1776 Main Street Santa; California 90401-3208. "International Trade Law". www.rand.org (ingilis). 26 September 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 September 2019.
8. "WTO | Understanding the WTO – principles of the trading system". www.wto.org (ingilis). 16 February 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 September 2019.
9. "Rules of World Trade Organization | International Trade | American Express". www.americanexpress.com. 26 September 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 September 2019.
10. "Lex Mercatoria: Lex Mercatoria: International Commercial Law & E-Commerce Infrastructure Monitor (1993–2009)". www.jus.uio.no. 7 September 2019 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 October 2019.
11. "The Lex Mercatoria (Old and New) and the TransLex-Principles | Trans-Lex.org". www.trans-lex.org. 4 November 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 October 2019.

Ədəbiyyat

• Coughlin, Cletus C. "Measuring International Trade Policy: A Primer on Trade Restrictiveness Indices". Review - Federal Reserve Bank of St. Louis. 92 (5). 2010: 381–394. ProQuest 792958786.
• Bird, Frederick; Vance, Thomas; Woolstencroft, Peter. Fairness in International Trade and Investment: North American Perspectives. Journal of Business Ethics. ProQuest 198090588.
• Arcade, Insurance. "Cross Border Transactions and Double Taxation Agreement". Insurance Arcade (ingilis). 22 February 2019. İstifadə tarixi: 25 February 2019.
• Druzin, B.H. "Law Without the State: The Theory of High Engagement and the Emergence of Spontaneous Legal Order within Commercial Systems". Georgetown Journal of International Law. 41. Spring 2010: 559–620. 3 May 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 December 2023.
• McLure, C.E.; Hellerstein, W. "Does Sales-Only Apportionment Violate International Trade Rules?". Elsevier Inc. 6 September 2002. İstifadə tarixi: 14 December 2023.
• Matsushita, Mitsuo. "Governance of International Trade Under World Trade Organization Agreements-Relationships Between World Trade Organization Agreements and Other Trade Agreements". Journal of World Trade. 38 (2). April 2004: 185–210. doi:10.54648/TRAD2004008. ProQuest 217554638.
• Kapstein, Ethan B. "Distributing the gains: Justice and international trade". Journal of International Affairs. New York. 52 (2). Spring 1999: 533–555. ProQuest 220713673.
• Fenwick, C. "International Law and International Trade". The American Journal of International Law. American Society of International Law. 29 (2). 1935: 284–286. doi:10.2307/2190492. JSTOR 2190492.

Xarici keçidlər

• International Bar Association
• International Trade Center – a UN organization
• Trade Law Centre for Southern Africa
• World Trade Institute – at the University of Berne