Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin Əsasnaməsi — BMT Nizamnaməsinin ayrılmaz hissəsi, Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin təşkilati prinsiplərini, fəaliyyət qaydasını, səriştəsini və prosedurunu müəyyənləşdirir. Məhkəmənin fəaliyyəti üçün hüquqi əsasdır.
Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin Əsasnaməsi | |
---|---|
Veb-saytı | icj-cij.org/en/statute icj-cij.org/fr/statut |
Tarixi
Daimi Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi
Mübahisələrin sülh yolu ilə həlli üçün nəzərdə tutulmuş ilk beynəlxalq məhkəmə orqanı, Millətlər Birliyinin himayəsində 1920-ci ildə yaradılan (DBƏM) idi.
Palata, Millətlər Birliyi tərəfindən yaradıldı və maliyyələşdirildi, bununla birlikdə Palata, Liqanın bir hissəsi deyildi və Əsasnamə Liqanın Əsasnaməsinin bir hissəsi deyildi. Liqaya üzv olan bir dövlət avtomatik olaraq DBƏM nizamnaməsinə tərəf çevrilmədi. Digər tərəfdən, bu müqavilələrlə əlaqəli mübahisələrdə PPMP-nin yurisdiksiyasını təmin edən bir neçə yüz müqavilə imzalanmışdır.
1922-1940-cı illər arasında DBƏM 29 dövlət mübahisəsinə qərar vermiş və demək olar ki, hamısı həyata keçirilmiş 27 məsləhət rəyi vermişdi. Palata beynəlxalq hüququn inkişafına da böyük töhfə vermişdir. Fəaliyyəti İkinci Dünya Müharibəsi ilə kəsildi və daha sonra 1946-cı ildə Millətlər Birliyi ilə birlikdə Palata ləğv edildi. Palatanın yerinə Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi gəlir.
Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin yaradılması
9 oktyabr 1944-cü ildə, Dumbarton-Oks Konfransının sonunda, belə bir təşkilat çərçivəsində beynəlxalq bir məhkəmə orqanının yaradılması ilə bağlı müddəalar da daxil olmaqla, "Ümumdünya Beynəlxalq Təşkilatının yaradılması təklifləri" qəbul edildi. 1945-ci ilin aprelində Vaşinqtonda toplanan Dumbarton Oaksda təmsil olunan dörd dövlət adından gələcək bir məhkəmə qurumu olan Amerika Birləşmiş Ştatları üçün bir nizamnamə layihəsi hazırlamaq üçün Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Hüquqşünaslar Komitəsi, 44 əyalət. Bu komitə tərəfindən DBƏM Əsasnaməsinə əsaslanaraq hazırlanmış layihə, 25 aprel 1945-ci ildə San Fransiskoda açılan Birleşmiş Millətlər Təşkilatının Beynəlxalq Təşkilatın Qurulması Konfransına təqdim edildi.
Əsasnamənin quruluşu və tərkibi
Əsasnamə 5 fəsildə bölünür və ümumilikdə 70 maddədən ibarətdir.
Əsasnamə elan edən 1-ci maddə ilə başlayır:
Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsi, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının əsas məhkəmə orqanıdır. Daimi Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin Əsasnaməsinə əsaslanan və bu Əsasnamənin ayrılmaz hissəsini təşkil edən əlavə edilmiş Əsasnaməyə uyğun olaraq fəaliyyət göstərir.
Qalan 69 məqalə 5 fəsildə qruplaşdırılmışdır:
- Fəsil I: Məhkəmənin təşkili (Maddələr 2-33)
- Fəsil II: Məhkəmənin səlahiyyətləri (Maddələr 34-38)
- Fəsil III: Məhkəmə icraatı (Maddələr 39-64)
- Fəsil IV: Məsləhətçi fikirlər (Maddələr 65-68)
- Fəsil V: Dəyişikliklər (Maddələr 69-70).
İstinadlar
- Глебов И. Н.. Международное право. М.: Дрофа. 2006. ISBN .
- Лукашук И. И. Международное право. Особенная часть. М.: Волтерс Клувер. 2005. ISBN .
- (PDF). Нью-Йорк: BMT. 2001. 58–59. (PDF). Archived from the original on 2015-09-06. İstifadə tarixi: 2021-04-17.
- "Статут Международного Суда (история)" (PDF). United Nations Audiovisual Library of International Law. ООН. 2013-10-17 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2014-08-30.
Xarici keçidlər
- (rus.)
- Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin Əsasnaməsi (rus.) BMT-nin saytında
- (rus.)
- Beynəlxalq Ədalət Məhkəməsinin Əsasnaməsi rəsmi saytı (ing.) (fr.)
- Zimmerman A., Tomuschat C., Oellers-Frahm K., Tams C. J.. The Statute of the International Court of Justice: A Commentary. Oxford: Oxford University Press. 2012. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Beynelxalq Edalet Mehkemesinin Esasnamesi BMT Nizamnamesinin ayrilmaz hissesi Beynelxalq Edalet Mehkemesinin teskilati prinsiplerini fealiyyet qaydasini seristesini ve prosedurunu mueyyenlesdirir Mehkemenin fealiyyeti ucun huquqi esasdir Beynelxalq Edalet Mehkemesinin EsasnamesiVeb sayti icj cij org en statute icj cij org fr statutTarixiDaimi Beynelxalq Edalet Mehkemesi Mubahiselerin sulh yolu ile helli ucun nezerde tutulmus ilk beynelxalq mehkeme orqani Milletler Birliyinin himayesinde 1920 ci ilde yaradilan DBEM idi Palata Milletler Birliyi terefinden yaradildi ve maliyyelesdirildi bununla birlikde Palata Liqanin bir hissesi deyildi ve Esasname Liqanin Esasnamesinin bir hissesi deyildi Liqaya uzv olan bir dovlet avtomatik olaraq DBEM nizamnamesine teref cevrilmedi Diger terefden bu muqavilelerle elaqeli mubahiselerde PPMP nin yurisdiksiyasini temin eden bir nece yuz muqavile imzalanmisdir 1922 1940 ci iller arasinda DBEM 29 dovlet mubahisesine qerar vermis ve demek olar ki hamisi heyata kecirilmis 27 meslehet reyi vermisdi Palata beynelxalq huququn inkisafina da boyuk tohfe vermisdir Fealiyyeti Ikinci Dunya Muharibesi ile kesildi ve daha sonra 1946 ci ilde Milletler Birliyi ile birlikde Palata legv edildi Palatanin yerine Birlesmis Milletler Teskilatinin Beynelxalq Edalet Mehkemesi gelir Beynelxalq Edalet Mehkemesinin yaradilmasi 9 oktyabr 1944 cu ilde Dumbarton Oks Konfransinin sonunda bele bir teskilat cercivesinde beynelxalq bir mehkeme orqaninin yaradilmasi ile bagli muddealar da daxil olmaqla Umumdunya Beynelxalq Teskilatinin yaradilmasi teklifleri qebul edildi 1945 ci ilin aprelinde Vasinqtonda toplanan Dumbarton Oaksda temsil olunan dord dovlet adindan gelecek bir mehkeme qurumu olan Amerika Birlesmis Statlari ucun bir nizamname layihesi hazirlamaq ucun Birlesmis Milletler Teskilatinin Huquqsunaslar Komitesi 44 eyalet Bu komite terefinden DBEM Esasnamesine esaslanaraq hazirlanmis layihe 25 aprel 1945 ci ilde San Fransiskoda acilan Birlesmis Milletler Teskilatinin Beynelxalq Teskilatin Qurulmasi Konfransina teqdim edildi Esasnamenin qurulusu ve terkibiEsasname 5 fesilde bolunur ve umumilikde 70 maddeden ibaretdir Esasname elan eden 1 ci madde ile baslayir Beynelxalq Edalet Mehkemesi Birlesmis Milletler Teskilatinin esas mehkeme orqanidir Daimi Beynelxalq Edalet Mehkemesinin Esasnamesine esaslanan ve bu Esasnamenin ayrilmaz hissesini teskil eden elave edilmis Esasnameye uygun olaraq fealiyyet gosterir Qalan 69 meqale 5 fesilde qruplasdirilmisdir Fesil I Mehkemenin teskili Maddeler 2 33 Fesil II Mehkemenin selahiyyetleri Maddeler 34 38 Fesil III Mehkeme icraati Maddeler 39 64 Fesil IV Meslehetci fikirler Maddeler 65 68 Fesil V Deyisiklikler Maddeler 69 70 IstinadlarGlebov I N Mezhdunarodnoe pravo M Drofa 2006 ISBN 5 7107 9517 8 Lukashuk I I Mezhdunarodnoe pravo Osobennaya chast M Volters Kluver 2005 ISBN 5 466 00104 X PDF Nyu Jork BMT 2001 58 59 PDF Archived from the original on 2015 09 06 Istifade tarixi 2021 04 17 Statut Mezhdunarodnogo Suda istoriya PDF United Nations Audiovisual Library of International Law OON 2013 10 17 tarixinde PDF Istifade tarixi 2014 08 30 Xarici kecidler rus Beynelxalq Edalet Mehkemesinin Esasnamesi rus BMT nin saytinda rus Beynelxalq Edalet Mehkemesinin Esasnamesi resmi sayti ing fr Zimmerman A Tomuschat C Oellers Frahm K Tams C J The Statute of the International Court of Justice A Commentary Oxford Oxford University Press 2012 ISBN 978 019 969299 6