Berkut (lat. Aquila chrysaetos) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qırğıkimilər dəstəsinin qırğılar fəsiləsinin qartal cinsinə aid heyvan növü. Azərbaycanda təhlükədə olan quşlar siyahısına daxil edilmişdir.
Berkut | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Sinif: İnfrasinif: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Berkut | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Status
Azərbaycanda sayı azalan nadir növdür.
Yayılması
Azərbaycanda dəniz səviyyəsindən 1200 m və daha çox yüksəklikdə olan dağ rayonlarında yayılmışdır. Qışda yem üçün aran rayonlarına da enir.
Yaşayış yeri
Müxtəlifdir. Dağ meşələrinin yuxarı kənarlarındakı hündür ağaclarda, yüksək dağlardakı sıldırımlı qayalarda yuva düzəldir. Əsas yemlənmə yeri olan açıq sahələr kənd təsərrüfatı sahələrinə çevrilir.
Təbiətdə sayı
1990–1996-cı illər hesablamalarına əsasən Azərbaycanda berqutun ümumi sayı 15 yuvalayan cütdən çox deyil.
Çoxalması
Azərbaycanda berqutun çoxalması öyrənilməmişdir. Başqa populyasiyalardan məlumdur ki, berqut 4–5 yaşında cinsi yetişkənliyə çatır, daimi cütlər əmələ gətirir, fevral-mart aylarında 2–3 yumurta qoyub, 40 gün kürt yatır. Balalarını 80 günə qədər yuvada bəsləyir.
Rəqibi, düşməni, xəstəliyi
Leş və gəmiricilərlə yemlənən başqa növ yırtıcılar berqutun rəqibidir. Təbii düşmənləri və xəstəlikləri məlum deyil.
Sayının dəyişilmə səbəbləri
İnsan tərəfindən təqib edilməsi, gəmiricilərlə kimyəvi mübarizə qaydasının pozulması, qışda həm də yem azlığı berqutun sayını azaldır.
Qorunması üçün zəruri tədbirlər
Yuva sahələrini müəyyən edib təbii abidə kimi qorumalı; yırtıcı quşların qorunmasını geniş təbliğ etməli.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
- IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Berkut lat Aquila chrysaetos heyvanlar aleminin xordalilar tipinin quslar sinfinin qirgikimiler destesinin qirgilar fesilesinin qartal cinsine aid heyvan novu Azerbaycanda tehlukede olan quslar siyahisina daxil edilmisdir BerkutElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarSinif QuslarInfrasinif YenidamaqlilarKlad Klad Klad Klad Deste QirgikimilerFesile QirgilarYarimfesile QartallarCins QartalNov BerkutBeynelxalq elmi adiAquila chrysaetos L 1758 Sekil axtarisiITIS 175407NCBI 8962FW 94489StatusAzerbaycanda sayi azalan nadir novdur YayilmasiAzerbaycanda deniz seviyyesinden 1200 m ve daha cox yukseklikde olan dag rayonlarinda yayilmisdir Qisda yem ucun aran rayonlarina da enir Yasayis yeriMuxtelifdir Dag meselerinin yuxari kenarlarindaki hundur agaclarda yuksek daglardaki sildirimli qayalarda yuva duzeldir Esas yemlenme yeri olan aciq saheler kend teserrufati sahelerine cevrilir Tebietde sayi1990 1996 ci iller hesablamalarina esasen Azerbaycanda berqutun umumi sayi 15 yuvalayan cutden cox deyil CoxalmasiAzerbaycanda berqutun coxalmasi oyrenilmemisdir Basqa populyasiyalardan melumdur ki berqut 4 5 yasinda cinsi yetiskenliye catir daimi cutler emele getirir fevral mart aylarinda 2 3 yumurta qoyub 40 gun kurt yatir Balalarini 80 gune qeder yuvada besleyir Reqibi dusmeni xesteliyiLes ve gemiricilerle yemlenen basqa nov yirticilar berqutun reqibidir Tebii dusmenleri ve xestelikleri melum deyil Sayinin deyisilme sebebleriInsan terefinden teqib edilmesi gemiricilerle kimyevi mubarize qaydasinin pozulmasi qisda hem de yem azligi berqutun sayini azaldir Qorunmasi ucun zeruri tedbirlerYuva sahelerini mueyyen edib tebii abide kimi qorumali yirtici quslarin qorunmasini genis teblig etmeli IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 1996 IOC World Bird List Version 6 3 2016 doi 10 14344 IOC ML 6 3Hemcinin bax