Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bella (İzabella) Ahatovna Axmadulina (rus. Бе́лла (Изабе́лла) Аха́товна Ахмаду́лина; 10 aprel 1937 – 29 noyabr 2010) — Sovet və Rusiya şairəsi, yazıçı və tərcüməçisi, XX əsrin ikinci yarısında ən böyük rusiya lirik şairələrindən biri. Beynəlxalq PEN Klubunun Rusiya bölməsinin Rus PEN Mərkəzinin icraiyyə komitəsinin və A.S.Puşkin adına Təsviri incəsənət muzeyinin dostları Cəmiyyətinin üzvü, Amerika İncəsənət və Ədəbiyyat Akademiyasının fəxri üzvü.
| Bella Axmadulina | |
|---|---|
| Белла Ахмадулина | |
 Bella Axmadulina Rusiya Dövlət Mükafatının təqdimetmə mərasimində (2005) | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Moskva, SSRİ |
| Vəfat tarixi | (73 yaşında) |
| Vəfat yeri | Peredelkino, Moskva vilayəti, Rusiya |
| Vəfat səbəbi | ürək-damar xəstəliyi[d] |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı |  SSRİ, Rusiya |
| Həyat yoldaşları |
|
| Atası | Ahat Axmadulin |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | şairə, yazıçı, tərcüməçi |
| Fəaliyyət illəri | 1955 — 2010 |
| Əsərlərinin dili | Rus dili |
| Janr | Lirika |
| Üzvlüyü | |
| Mükafatları |  |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
19 yaşında Qorki adına Ədəbiyyat institutuna daxil olanda Bella artıq ulduz idi. Hamı onunla tanış olmağa can atırdı. Şairə ətrafındakıları nəinki şeirləri, özünəməxsus oxumaq qaydası ilə və həm də özünə əminliyi ilə heyran edirdi.
Nasir və şair Kiril Kovalci Bellanı belə xatırlayırdı: “Sanki qız kim olduğunu və rus poeziyasında nə kimi yer tutduğunu atıq bilirdi”.
Bellanın poeziyasının rus ədəbiyyatına daxil olmasına heç kim şübhə eləmirdi, İosif Brodski özü şairəni lermantov-pasternak xəttnin şəksiz varisi sayırdı. Pavel Antokolskiy adlı şair-dramaturq yazırdı: “Salam, Bella adlı möcüzə!”. Məşhur sirk artisti Leonid Yengibarov tez-tez təkrarlayırdı: “Belloçka, bu işıqlı dünyada iki faciəvi kloun var, biri sənsən, biri mən”.
Lakin üçüncü kursda ikən Bellanı universitetdən qovdular. Rəsmi sənədlərdə marksizm-leninizm üzrə fənn imtahanlarını verə bilmədiyinə görə çıxarıldığı yazılmışdı.
Əslində isə Bella Pasternaka edilən zülmü dəstəkləməkdən imtina etmişdi.
Zaman keçəcək, Bellanı universitetə bərpa edəcəklər ki, qırmızı diplom alsın. Lakin bundan sonra da o, təqib olunan sovet dissidentlərinə - Andrey Saxarova, Lev Kopelyeva, Georgi Vladimova, Vladimir Voynoviçə - dəstək olduğunu deməkdən qalmır... Onun dəstək bəyanatları “Amerikanın səsi” və “Azadlıq” radiolarında, “Nyu-York Times”da yayımlanır. Lakin bu bəyanatlar Bellaya baha başa gəlir – onun əsərlərini çap etməkdən imtina edirlər.
Bella 60-cılar şairləri arasında əsl kraliça idi: ona hörmət edirdilər, çoxu hətta ona aşiq olmuşdu. Lakin şairə qiymətini bilirdi, eşq yaşamaq imkanlarını qiymətləndirirdi. Üç rəsmi nikah və onlarla roman...
Bellanın ilk nikahı üç il çəkdi, lakin hələ indi də bu nikahı müzakirə edirlər. Yevgeni Yevtuşenko ilə o, hələ universitetdə oxuyanda tanış olmuşdu. Yevgeni onu belə xatırlayırdı: “Bella cənnət quşu kimi insanı heyran edirdi, baxmayaraq ki, əynində “Bolşeviçka” fabrikinin boz kostyumu, adi səndəlləri var idi, saçını hörmüşdü. Nə gözəllikdə nə də poeziyada onun rəqibi var idi. Onun davranışında hətta sünilik də təbii alınırdı”.
Bella ilə Yevtuşenkonun coşqun sevgi romanı haqda hamı bilirdi, onlar dava-dalaşlarını da gizləmirdilər. Yevtuşenko arvadını pərəstişkarlara, qonşulara, hətta yaradıcılıq gecələrində verilən çiçəklərə belə qısqanırdı. Amma Bella da bu qısqanclıqlara əsaslar verirdi. Marina Vladi onun xarakterini dəyişkən kimi qiymətləndirirdi: “Elə bil səhər yağışıdır, 10 dəqiqə sonra günəş çıxır, birdən də fırtınaq qopurdu”.
Yevtuşenki ayrılığa səbəb olacaq hansısa qalmaqallardan danışmırdı, sadəcə sevgi bitdi və biz ayrıldıq, deyirdi. Bir neçə ay sonra şairənin yeni sevgisi dillərə düşdü. Bu dəfə onun seçimi kinematoqrafiya və ədəbiyyatın yeni parlayan ulduzu Vasiliy Şukşin idi. Onların sevgi romanı qısa çəkdi, amma bu müddətdə Vasili şairəni “Belə oğlan yaşayır” filminə çəkməyə macal tapdı.
Sonrakı nikah Yuri Naqibinlə oldu. “... o ağzına kimi dolu nömrədə zərif gərgin və sərt səslə öz şeirlərini oxuyanda heyranlıq və fəxr hiss edirdim. Oturmağa cəsarət etməmişdim, həyəcandan və xoşbəxtlikdən ayaqlarım qatlanırdı, o məni seçmişdi...”
Daha sonra şairənin həyatında balkar klassikinin oğlu Eldar Quliyev peyda oldu, Eldar Belladan 17 yaş kiçik idi. Az sonra onun bu adamdan bir qızı da dünyaya gəldi.
Lakin Bellanın həyatında əsas kişi teatr rəssamı, heykəltaraş və rəngkar Boris Meserer idi. Bella onunla 30 ildən artıq bir zaman yaşadı. Meserer Bella üçün qoruyucu mələk idi. Öz şeirlərindən birində o ərinə müraciət edirdi: “Mənim həyat yolumun mütəvazi bələdçisi...”
Mesererin qayğısı şairəyə həyatının son illərində böyük hədiyyə idi. Bella xərçəngdən əziyyət çəkirdi, tamamən kor olması üzündən oxuya bilmirdi. Şairəni qorumaq üçün ailəsi diaqnozu ondan gizləsə də ölümdən qoruya bilmədilər.
2010-cu ilin 29 noyabrında 73 yaşlı Bella Axmadulina təcili yardım maşınında dünyadan köçdü.
Xarici keçidlər
- Bella Ahmadulinanın əsərləri (rus.)
 | Şair ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bella Izabella Ahatovna Axmadulina rus Be lla Izabe lla Aha tovna Ahmadu lina 10 aprel 1937 29 noyabr 2010 Sovet ve Rusiya sairesi yazici ve tercumecisi XX esrin ikinci yarisinda en boyuk rusiya lirik sairelerinden biri Beynelxalq PEN Klubunun Rusiya bolmesinin Rus PEN Merkezinin icraiyye komitesinin ve A S Puskin adina Tesviri incesenet muzeyinin dostlari Cemiyyetinin uzvu Amerika Incesenet ve Edebiyyat Akademiyasinin fexri uzvu Bella AxmadulinaBella AhmadulinaBella Axmadulina Rusiya Dovlet Mukafatinin teqdimetme merasiminde 2005 Dogum tarixi 10 aprel 1937Dogum yeri Moskva SSRIVefat tarixi 29 noyabr 2010 73 yasinda Vefat yeri Peredelkino Moskva vilayeti RusiyaVefat sebebi urek damar xesteliyi d Defn yeri Novodevicye qebiristanligiVetendasligi SSRI RusiyaHeyat yoldaslari Yevgeni Yevtusenko 1954 Atasi Ahat AxmadulinTehsili Maksim Qorki adina Edebiyyat InstitutuFealiyyeti saire yazici tercumeciFealiyyet illeri 1955 2010Eserlerinin dili Rus diliJanr LirikaUzvluyu PENMukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyati19 yasinda Qorki adina Edebiyyat institutuna daxil olanda Bella artiq ulduz idi Hami onunla tanis olmaga can atirdi Saire etrafindakilari neinki seirleri ozunemexsus oxumaq qaydasi ile ve hem de ozune eminliyi ile heyran edirdi Nasir ve sair Kiril Kovalci Bellani bele xatirlayirdi Sanki qiz kim oldugunu ve rus poeziyasinda ne kimi yer tutdugunu atiq bilirdi Bellanin poeziyasinin rus edebiyyatina daxil olmasina hec kim subhe elemirdi Iosif Brodski ozu saireni lermantov pasternak xettnin seksiz varisi sayirdi Pavel Antokolskiy adli sair dramaturq yazirdi Salam Bella adli mocuze Meshur sirk artisti Leonid Yengibarov tez tez tekrarlayirdi Bellocka bu isiqli dunyada iki facievi kloun var biri sensen biri men Lakin ucuncu kursda iken Bellani universitetden qovdular Resmi senedlerde marksizm leninizm uzre fenn imtahanlarini vere bilmediyine gore cixarildigi yazilmisdi Eslinde ise Bella Pasternaka edilen zulmu desteklemekden imtina etmisdi Zaman kececek Bellani universitete berpa edecekler ki qirmizi diplom alsin Lakin bundan sonra da o teqib olunan sovet dissidentlerine Andrey Saxarova Lev Kopelyeva Georgi Vladimova Vladimir Voynovice destek oldugunu demekden qalmir Onun destek beyanatlari Amerikanin sesi ve Azadliq radiolarinda Nyu York Times da yayimlanir Lakin bu beyanatlar Bellaya baha basa gelir onun eserlerini cap etmekden imtina edirler Bella 60 cilar sairleri arasinda esl kralica idi ona hormet edirdiler coxu hetta ona asiq olmusdu Lakin saire qiymetini bilirdi esq yasamaq imkanlarini qiymetlendirirdi Uc resmi nikah ve onlarla roman Bellanin ilk nikahi uc il cekdi lakin hele indi de bu nikahi muzakire edirler Yevgeni Yevtusenko ile o hele universitetde oxuyanda tanis olmusdu Yevgeni onu bele xatirlayirdi Bella cennet qusu kimi insani heyran edirdi baxmayaraq ki eyninde Bolsevicka fabrikinin boz kostyumu adi sendelleri var idi sacini hormusdu Ne gozellikde ne de poeziyada onun reqibi var idi Onun davranisinda hetta sunilik de tebii alinirdi Bella ile Yevtusenkonun cosqun sevgi romani haqda hami bilirdi onlar dava dalaslarini da gizlemirdiler Yevtusenko arvadini perestiskarlara qonsulara hetta yaradiciliq gecelerinde verilen ciceklere bele qisqanirdi Amma Bella da bu qisqancliqlara esaslar verirdi Marina Vladi onun xarakterini deyisken kimi qiymetlendirirdi Ele bil seher yagisidir 10 deqiqe sonra gunes cixir birden de firtinaq qopurdu Yevtusenki ayriliga sebeb olacaq hansisa qalmaqallardan danismirdi sadece sevgi bitdi ve biz ayrildiq deyirdi Bir nece ay sonra sairenin yeni sevgisi dillere dusdu Bu defe onun secimi kinematoqrafiya ve edebiyyatin yeni parlayan ulduzu Vasiliy Suksin idi Onlarin sevgi romani qisa cekdi amma bu muddetde Vasili saireni Bele oglan yasayir filmine cekmeye macal tapdi Sonraki nikah Yuri Naqibinle oldu o agzina kimi dolu nomrede zerif gergin ve sert sesle oz seirlerini oxuyanda heyranliq ve fexr hiss edirdim Oturmaga cesaret etmemisdim heyecandan ve xosbextlikden ayaqlarim qatlanirdi o meni secmisdi Daha sonra sairenin heyatinda balkar klassikinin oglu Eldar Quliyev peyda oldu Eldar Belladan 17 yas kicik idi Az sonra onun bu adamdan bir qizi da dunyaya geldi Lakin Bellanin heyatinda esas kisi teatr ressami heykeltaras ve rengkar Boris Meserer idi Bella onunla 30 ilden artiq bir zaman yasadi Meserer Bella ucun qoruyucu melek idi Oz seirlerinden birinde o erine muraciet edirdi Menim heyat yolumun mutevazi beledcisi Mesererin qaygisi saireye heyatinin son illerinde boyuk hediyye idi Bella xercengden eziyyet cekirdi tamamen kor olmasi uzunden oxuya bilmirdi Saireni qorumaq ucun ailesi diaqnozu ondan gizlese de olumden qoruya bilmediler 2010 cu ilin 29 noyabrinda 73 yasli Bella Axmadulina tecili yardim masininda dunyadan kocdu Xarici kecidlerBella Ahmadulinanin eserleri rus Sair ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin