Bu məqaləni lazımdır. |
Bel ağrısı — insanlarda, xüsusən də yaşlı nəsildə tez-tez rast gəlinən əlamət. Hesablamalar göstərir ki, hər dörd insandan biri bütün həyatları boyu bir dəfə də olsa bel ağrısından şikayətlənir. Bu insanların həkimə müracət etməsinə və ya işdən qalmasına ən çox səbəb olan şikayətlərdən biridir. Amma müəyyən sadə müalicəvi tədbirlərin və bədən tərbiyəsinin həyata keçirilməsi ağrıların uzun müddət itməsinə səbəb ola bilər. Ağrıların davamlı xarakter alması və iş qabiliyyətini pozması həkimə müraciət etmək üçün əsas verir.
Bel ağrısı | |
---|---|
XBT-10 | M54.5 |
XBT-9 | 724.2 |
MedlinePlus | 007422, 007425 |
MeSH | D017116 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Davam etmə xüsusiyyətlərinə görə bel ağrılarının bölünməsi:
- Kəskin BA: davam etmə müddəti 6 həftədən az olan bel ağrıları
- Yarımkəskin BA: 6 həftədən çox, lakin 3 aydan az davam edən bel ağrıları
- Xronik BA: 3 aydan çox müddətə xəstənin normal həyatını məhdudlaşdıran bel ağrıları
- Qayıdan (residiv verən) BA: əvvəllər oxşar lokalizasiyalı eyni bel ağrıları olan xəstələrdə simptomsuz dövrlərlə müşayiət olunan kəskin BA.
Epidemiologiya
Bel ağrılarına klinik praktikada tez-tez təsadüf olunur. Əhalinin 80%-i həyatında ən azı bir dəfə bel nahiyəsində məhdudlaşdırıcı ağrı epizodu ilə qarşılaşır . İnsanların təxminən 40%-i yardım üçün ilkin səhiyyə xidmətləri səviyyəsinə, 40%-i manual terapevtlərə, "ara həkimlərinə" və yalnız 20%-i mütəxəssislərə müraciət edir. 6 həftə ərzində epizodların 90%-i müalicədən asılı olmayaraq özbaşına keçir . Eyni zamanda, bir qism xəstələrdə xronik ağrılar və əmək qabiliyyətinin itməsi baş verir. Məhdudiyyətləri 1 ildən çox olan bütün xəstələr 90% halda intensiv müalicə olmadan işləməyə qadir olmurlar .
İlkin səhiyyə müəssisələrinə kəskin BA nəticəsində müraciətin tezliyi ikinci, ortopedlərə isə birinci yerdədir. BA simptomlarının təkrar olması kifayət qədər tez-tez baş verir və il ərzində insanların təxminən 60–80%-də müşahidə olunur.
Səbəbləri
Bel bir çox vacib elementləri özündə birləşdirən (sümüklər, əzələlər, bağlar və fəqərələr arasında yastıq rolunu oynayan disklər) mürəkkəb quruluşa malikdir. Beldə olan ağrılar bu elementlərin hər birindən qaynaqlana bilər. Bəzi insanlarda isə bel ağrısının hər hansi spesifik bir səbəbi tapılmır. Aşağıdakı spesifik səbəblər müəyyən edilir:
Bel ağrıları ən çox ağır yük qaldırmaq və ya yöndəmsiz sərt hərəkətlər nəticəsində əzələ və bağların dartılmasından əmələ gəlir. Bəzən isə əzələ spazmı ağrılar yarada bilər.
Struktur problemləri
Bir çox hallarda bel ağrıları aşağıda göstərilən struktur problemləri nəticəsində meydana gələ bilər:
- Qabarmış və ya yırtılmış fəqərələrarası disklər. Disklər fəqərələr arasında yastıq rolunu oynayır və onları hərəkət zamanı bir birinə sürtülərək zədələnməkdən qoruyur. Bəzən, disk içərisində olan yumşaq maddə öz yerindən kənara qabarır və ya yırtılır və bununla da yaxından keçən sinirə təzyiq edir. Amma bəzi insanlarda diskin qabarması və yırtılması olsa da ağrılar olmur.
- İşialgiya. Qabarmış və ya yırtılmış fəqərələrarası disklər oturaq sinirini sıxaraq beldə, sağrı nayihəsində və aşağı ətrafın arxasında kəskin ağrı hissi yaradır.
- Artritlər. Osteoartrilər (sümük iltihabi) ən çox bud, əl, diz və beldə olan oynaqları zədələyir. Bir çox hallarda belde olan artritlər (oynaq iltihabı) onurğa beyin ətrafında olan sahəni daraldaraq ağrılara səbəb olur.
- Skelet pozğunluqları. Onurğa sütununun əyriliyində anormallıq bel ağrılarına səbəb ola bilər. Əgər onurğa sütunun təbii əyriliyi dəyişirsə bel nayihəsində bu özünü qabarma (qozbellik) və ya yana əyilmə (skalioz) kimi göstərir.
- Osteoparoz. Osteoparoz zamanı bel fəqərələri kövrək olurlar ki, bu da onlarda sinıqlar və ya çatların əmələ gəlməsinə səbəb olur.
Aşağıda bel ağrılarının az-az rast gəlinən, amma ciddi aqibəti olan patologiyalar qeyd olunur:
- Cauda equina syndromu ciddi nevroloji problemdir və bel və aşağı ətrafları innervasiya (sinir təminatı) edən sinirlərin zədələnməsi ilə əlaqədardır. Sindrom aşağı ətraflarda zəiflik, çanaq orqanlarında hərəkətsizlik, sidik ifrazi və defekasiya aktına nəzarətin itməsinə gətirib çıxarır.
- Onurğa sütünunun xərçəngi. Onurğa sütununda olan xərçəng sinirləri sıxaraq ağrı verə bilər.
- Onurğa sütununda iltihab. Əgər ağrılar hərarət, gərginlik və isti sahələrlə müşayət olunursa iltihabdan şübhələnmək lazımdır.
Risk faktorları
- Siqaret
- Köklük
- Yaş
- Qadın cinsi
- Ağır fiziki iş
- Oturaq iş
- Stresli iş
- Narahatlıq
- Depressiya
Nə zaman həkimə müraciət etməli
Beldə olan ağrılar əsasən evdə aparılan sadə müalicəvi tədbirlər nəticəsində aradan qalxır. İlkin 72 saat ərzində görülən tədbirlərin effekti meydana çıxır. Əks halda həkimə müraciət edin.
Aşağıdakı hallarda mütləq həkimə müraciət edin, çünki bel ağrıları ciddi sağlamlıq probleminə işarə edə bilər:
- Sabit və intensiv ağrılar olarsa, xüsusilə də axşamlar və uzanan zaman ağrıların azalmayaraq stabil davam etməsi
- Ağrılar bir və ya hər iki aşağı ətraf boyu hiss edilirsə, xüsusilə də ağrılar dizdən aşağı yayılırsa
- Aşağı ətraflarda zəiflik, hərəkətsizlik törədirsə
- Sidik ifrazı və defekasiya aktında çətinlik yaradırsa
- Qarında ağrı və ya pulsasiya hissi ilə müştərək davam edirsə
- Yanaşı səbəbi bilinməyən arıqlama varsa
- 50-dən sonrakı yaşınızda bel ağrısı hiss edirsinizə çalışın ağrının meydana çıxması zamanı həkimə müraciət edin
Təklif edilə bilən diaqnostik tədbirlər
- Həkimin baxışı və onun özünün apardığı testlər (sizing oturmaq, qalxmaq, yerimək, ayaqlarınızı qaldırmaq və s. kimi qabiliyyətləriniz). Belə testlər özlüyündə həkim üçün narahatlığınızın səbəbi barədə ilkin fikrə gəlməkdə və hətta bəzi ciddi səbəbləri inkar etməkdə dəyərlidir.
- Rentgen müayinəsi – həkimlər bel ağrısının səbəbini tam dəqiqləşdirməsi üçün daha çox istifadə edilən bir müayinə üsuludur. Rentgen onurğa beynində, əzələlər, sinirlər və sümüklərdə ola biləcək problemləri müəyyənləşdirmək imkanına malikdir.
- MRİ və KT onurğa beynində, əzələlər, toxumar, damarlar, vətərlər, bağlarda, sinirlər və sümüklərdə ola biləcək problemləri daha aydın təsvir etmək imkanına malikdir.
- Bəzi klinikalarda sizə elektromioqrafiya (EMQ) təklif edilə bilər. Bu imkan verir ki, sinirlərin impulslar yaratma və bu impulslara əzələlərin cavab vermə qabiliyyəti müəyyən edilir
- Yanaşı gedən hər hansı problem olarsa həkiminiz sizə digər müayinələr də təklif edə bilər
Müalicə
Bel ağrılarının əksəriyyəti ev şəraitində sakitlik, sadə müalicəvi tədbirlər nəticəsində aradan qalxır. Bir neçə gün ağrıkəsicilərin qəbul edilməsi və yataq rejimi ağrıları tam aradan qaldıra bilər. Amma bunu bir neçə gündən çox etmək olmaz və həkimə müraciət etmək lazımdır.
Həkiminiz sizə qeyri-sterioid iltihabəleyhinə dərmanlar, bəzi hallarda əzələ relaksantları (boşaldıcılar) təyin edə bilər. Kəskin ağrılar zamanı narkotik ağrıkəsicilər təyin edilə bilər. Amma bütün oxşar müalicə tədbirləri həkimin nəzarəti və məsləhəti ilə aparılmalıdır.
- Bədən tərbiyəsi və bəzi fiziki müalicə növləri – işti, massaj, buz, ultrasəs, elektrik stimulyasiyası – sizing bel ağrılarınızı aradan qaldıra bilər. Bu üsulları öyrənməklə gələcəkdə özünüz hətta həkimin nəzarəti olmadan belə tədbirləri həyata keçirə bilərsiniz.
- Bel ağrısı olan bəzi insanlara cərrahi əməliyyat təklif edilə bilər. Cərrahi əməliyyat əsasən yirtılmış disklərlə bağlı olur. Əməliyyatdan sonra ağrılar, eləcə də aşağı ətrafın hərəkiliyində olan zəifliklər aradan qalxır. Aşağıdakı tip əməliyyatlar mövcuddur:
- Birləşdirmə. Bu cərrahi əməliyyat zamanı iki fəqərə bir-birinə fərqli vasitələrlə bərkidilərək birləşdirilir. Əməliyyatın çatışmayan səbəbi odur ki, birləşdirilimiş fəqərələrdə artrit təhlükəsi artır.
- Disk yerdəyişməsi. Bu üsul iki fəqərənin birləşdirilməsinə alternativ hesab olunur və iki fəqərə arasına çıxarılmış disk yerinə süni disk qoyulur.
- Diskin hissəvi çıxarılması. Əməliyyat zamanı disk bütövlükdə deyil, yalnız onun siniri sıxan hissəsi çıxarılır.
- Fəqərənin hissəvi çıxarılması. Əgər bel fəqərələrində sümük qabarması əmələ gəlirsə və onurğa beyini və ya sinirləri sıxırsa onun kiçik bir hissəsi kəsilib çıxarılır.
Profilaktika
Bel ağrılarının meydana çıxmasının qarşısını çox asanlıqla almaq olar. Bunun üçün aşağıdakıları tövsiyə edərdik:
- İdman. Requlyar idman sizin belinizdə olan gücü artıra bilər və əzələ fəaliyyətini daha da yaxşılaşdıra bilər. Qaçış və üzgüçülük daha yaxşı seçimdir. Həkiminz də sizə ən yaxşı idman növünün seçilməsində dəyərli məsləhət verə bilər.
- Əzələ güçünü və hərəkiliyini artır. Qarın və bel əzələlərinin birlikdə məşq etdirilməsi bel ağrılarının profilaktikası üçün əhəmiyyətlidir. Bu iki əzələ qrupu sanki bel üçün təbii korset əmələ gətirir və onu struktur problemlərindən qoruyur.
- Siqaretin buraxılması. Siqaret çəkən insanlarda toxumalarda oksigenin miqdarı azalmış olur ki, bu da digər toxumalarla yanaşı bel toxumalarının da fəaliyyətinə mənfi təsir göstərir və onlarda əmələ gələn zədələnmənin gec sağalmasına səbəb olur.
- Çəkinizin artmasına imkan verməyin. Çəkinizin artıq olması sizin bel əzələlərini yükləmiş olur və ağrıların meydana çıxmasına səbəb olur.
- Düzgün duruş. Əgər uzun zaman ayaq üstündə durmalısınızsa ayaqlarınızın hərəkəti ilə belə düşən yükü zaman zaman azaltmağa çalışın.
- Düzgün oturuş. Elə stul və ya kreslo seçin ki, belin düzgün qövsünü saxlayacaq çıxıntısı olsun və ya belinizlə stolun arxası arasına kiçik yastıq və ya dəsmal qoyun. Oturan zaman diz və budunuzu eyni səviyyədı saxlamağa çalışın.
- Düzgün qalxın. Stuldan duran zaman imkan verin ki, ayaqlarınız çalışsin və belinizə az yük düşsün. Qalxan zaman yanlara hərəkətdən çəkinin. Əgər hər hansı bir yükü qaldıran zaman belinizə yükün çox düşdüyünü hiss edirsinizdə yükün qaldırılması üçün kömək axtarın
- Alternativ tibbi vasitələrdən istifadə edin: akupunktura, massaj və s.
İstinadlar
- "BEL NAHİYƏSİNDƏ KƏSKİN AĞRILARIN DİFERENSİAL DİAQNOSTİKASI VƏ MÜALİCƏSİ ÜZRƏ KLİNİK PROTOKOL, Bakı - 2013" (PDF). 2021-04-20 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2015-09-25.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bel agrisi insanlarda xususen de yasli nesilde tez tez rast gelinen elamet Hesablamalar gosterir ki her dord insandan biri butun heyatlari boyu bir defe de olsa bel agrisindan sikayetlenir Bu insanlarin hekime muracet etmesine ve ya isden qalmasina en cox sebeb olan sikayetlerden biridir Amma mueyyen sade mualicevi tedbirlerin ve beden terbiyesinin heyata kecirilmesi agrilarin uzun muddet itmesine sebeb ola biler Agrilarin davamli xarakter almasi ve is qabiliyyetini pozmasi hekime muraciet etmek ucun esas verir Bel agrisiXBT 10 M54 5XBT 9 724 2MedlinePlus 007422 007425MeSH D017116 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Davam etme xususiyyetlerine gore bel agrilarinin bolunmesi Keskin BA davam etme muddeti 6 hefteden az olan bel agrilari Yarimkeskin BA 6 hefteden cox lakin 3 aydan az davam eden bel agrilari Xronik BA 3 aydan cox muddete xestenin normal heyatini mehdudlasdiran bel agrilari Qayidan residiv veren BA evveller oxsar lokalizasiyali eyni bel agrilari olan xestelerde simptomsuz dovrlerle musayiet olunan keskin BA EpidemiologiyaBel agrilarina klinik praktikada tez tez tesaduf olunur Ehalinin 80 i heyatinda en azi bir defe bel nahiyesinde mehdudlasdirici agri epizodu ile qarsilasir Insanlarin texminen 40 i yardim ucun ilkin sehiyye xidmetleri seviyyesine 40 i manual terapevtlere ara hekimlerine ve yalniz 20 i mutexessislere muraciet edir 6 hefte erzinde epizodlarin 90 i mualiceden asili olmayaraq ozbasina kecir Eyni zamanda bir qism xestelerde xronik agrilar ve emek qabiliyyetinin itmesi bas verir Mehdudiyyetleri 1 ilden cox olan butun xesteler 90 halda intensiv mualice olmadan islemeye qadir olmurlar Ilkin sehiyye muessiselerine keskin BA neticesinde muracietin tezliyi ikinci ortopedlere ise birinci yerdedir BA simptomlarinin tekrar olmasi kifayet qeder tez tez bas verir ve il erzinde insanlarin texminen 60 80 de musahide olunur SebebleriBel bir cox vacib elementleri ozunde birlesdiren sumukler ezeleler baglar ve feqereler arasinda yastiq rolunu oynayan diskler murekkeb qurulusa malikdir Belde olan agrilar bu elementlerin her birinden qaynaqlana biler Bezi insanlarda ise bel agrisinin her hansi spesifik bir sebebi tapilmir Asagidaki spesifik sebebler mueyyen edilir Bel agrilari en cox agir yuk qaldirmaq ve ya yondemsiz sert hereketler neticesinde ezele ve baglarin dartilmasindan emele gelir Bezen ise ezele spazmi agrilar yarada biler Struktur problemleriBir cox hallarda bel agrilari asagida gosterilen struktur problemleri neticesinde meydana gele biler Qabarmis ve ya yirtilmis feqerelerarasi diskler Diskler feqereler arasinda yastiq rolunu oynayir ve onlari hereket zamani bir birine surtulerek zedelenmekden qoruyur Bezen disk icerisinde olan yumsaq madde oz yerinden kenara qabarir ve ya yirtilir ve bununla da yaxindan kecen sinire tezyiq edir Amma bezi insanlarda diskin qabarmasi ve yirtilmasi olsa da agrilar olmur Isialgiya Qabarmis ve ya yirtilmis feqerelerarasi diskler oturaq sinirini sixaraq belde sagri nayihesinde ve asagi etrafin arxasinda keskin agri hissi yaradir Artritler Osteoartriler sumuk iltihabi en cox bud el diz ve belde olan oynaqlari zedeleyir Bir cox hallarda belde olan artritler oynaq iltihabi onurga beyin etrafinda olan saheni daraldaraq agrilara sebeb olur Skelet pozgunluqlari Onurga sutununun eyriliyinde anormalliq bel agrilarina sebeb ola biler Eger onurga sutunun tebii eyriliyi deyisirse bel nayihesinde bu ozunu qabarma qozbellik ve ya yana eyilme skalioz kimi gosterir Osteoparoz Osteoparoz zamani bel feqereleri kovrek olurlar ki bu da onlarda siniqlar ve ya catlarin emele gelmesine sebeb olur Asagida bel agrilarinin az az rast gelinen amma ciddi aqibeti olan patologiyalar qeyd olunur Cauda equina syndromu ciddi nevroloji problemdir ve bel ve asagi etraflari innervasiya sinir teminati eden sinirlerin zedelenmesi ile elaqedardir Sindrom asagi etraflarda zeiflik canaq orqanlarinda hereketsizlik sidik ifrazi ve defekasiya aktina nezaretin itmesine getirib cixarir Onurga sutununun xercengi Onurga sutununda olan xerceng sinirleri sixaraq agri vere biler Onurga sutununda iltihab Eger agrilar heraret gerginlik ve isti sahelerle musayet olunursa iltihabdan subhelenmek lazimdir Risk faktorlariSiqaret Kokluk Yas Qadin cinsi Agir fiziki is Oturaq is Stresli is Narahatliq DepressiyaNe zaman hekime muraciet etmeliBelde olan agrilar esasen evde aparilan sade mualicevi tedbirler neticesinde aradan qalxir Ilkin 72 saat erzinde gorulen tedbirlerin effekti meydana cixir Eks halda hekime muraciet edin Asagidaki hallarda mutleq hekime muraciet edin cunki bel agrilari ciddi saglamliq problemine isare ede biler Sabit ve intensiv agrilar olarsa xususile de axsamlar ve uzanan zaman agrilarin azalmayaraq stabil davam etmesi Agrilar bir ve ya her iki asagi etraf boyu hiss edilirse xususile de agrilar dizden asagi yayilirsa Asagi etraflarda zeiflik hereketsizlik toredirse Sidik ifrazi ve defekasiya aktinda cetinlik yaradirsa Qarinda agri ve ya pulsasiya hissi ile musterek davam edirse Yanasi sebebi bilinmeyen ariqlama varsa 50 den sonraki yasinizda bel agrisi hiss edirsinize calisin agrinin meydana cixmasi zamani hekime muraciet edinTeklif edile bilen diaqnostik tedbirlerHekimin baxisi ve onun ozunun apardigi testler sizing oturmaq qalxmaq yerimek ayaqlarinizi qaldirmaq ve s kimi qabiliyyetleriniz Bele testler ozluyunde hekim ucun narahatliginizin sebebi barede ilkin fikre gelmekde ve hetta bezi ciddi sebebleri inkar etmekde deyerlidir Rentgen muayinesi hekimler bel agrisinin sebebini tam deqiqlesdirmesi ucun daha cox istifade edilen bir muayine usuludur Rentgen onurga beyninde ezeleler sinirler ve sumuklerde ola bilecek problemleri mueyyenlesdirmek imkanina malikdir MRI ve KT onurga beyninde ezeleler toxumar damarlar veterler baglarda sinirler ve sumuklerde ola bilecek problemleri daha aydin tesvir etmek imkanina malikdir Bezi klinikalarda size elektromioqrafiya EMQ teklif edile biler Bu imkan verir ki sinirlerin impulslar yaratma ve bu impulslara ezelelerin cavab verme qabiliyyeti mueyyen edilir Yanasi geden her hansi problem olarsa hekiminiz size diger muayineler de teklif ede bilerMualiceBel agrilarinin ekseriyyeti ev seraitinde sakitlik sade mualicevi tedbirler neticesinde aradan qalxir Bir nece gun agrikesicilerin qebul edilmesi ve yataq rejimi agrilari tam aradan qaldira biler Amma bunu bir nece gunden cox etmek olmaz ve hekime muraciet etmek lazimdir Hekiminiz size qeyri sterioid iltihabeleyhine dermanlar bezi hallarda ezele relaksantlari bosaldicilar teyin ede biler Keskin agrilar zamani narkotik agrikesiciler teyin edile biler Amma butun oxsar mualice tedbirleri hekimin nezareti ve mesleheti ile aparilmalidir Beden terbiyesi ve bezi fiziki mualice novleri isti massaj buz ultrases elektrik stimulyasiyasi sizing bel agrilarinizi aradan qaldira biler Bu usullari oyrenmekle gelecekde ozunuz hetta hekimin nezareti olmadan bele tedbirleri heyata kecire bilersiniz Bel agrisi olan bezi insanlara cerrahi emeliyyat teklif edile biler Cerrahi emeliyyat esasen yirtilmis disklerle bagli olur Emeliyyatdan sonra agrilar elece de asagi etrafin herekiliyinde olan zeiflikler aradan qalxir Asagidaki tip emeliyyatlar movcuddur Birlesdirme Bu cerrahi emeliyyat zamani iki feqere bir birine ferqli vasitelerle berkidilerek birlesdirilir Emeliyyatin catismayan sebebi odur ki birlesdirilimis feqerelerde artrit tehlukesi artir Disk yerdeyismesi Bu usul iki feqerenin birlesdirilmesine alternativ hesab olunur ve iki feqere arasina cixarilmis disk yerine suni disk qoyulur Diskin hissevi cixarilmasi Emeliyyat zamani disk butovlukde deyil yalniz onun siniri sixan hissesi cixarilir Feqerenin hissevi cixarilmasi Eger bel feqerelerinde sumuk qabarmasi emele gelirse ve onurga beyini ve ya sinirleri sixirsa onun kicik bir hissesi kesilib cixarilir ProfilaktikaBel agrilarinin meydana cixmasinin qarsisini cox asanliqla almaq olar Bunun ucun asagidakilari tovsiye ederdik Idman Requlyar idman sizin belinizde olan gucu artira biler ve ezele fealiyyetini daha da yaxsilasdira biler Qacis ve uzguculuk daha yaxsi secimdir Hekiminz de size en yaxsi idman novunun secilmesinde deyerli meslehet vere biler Ezele gucunu ve herekiliyini artir Qarin ve bel ezelelerinin birlikde mesq etdirilmesi bel agrilarinin profilaktikasi ucun ehemiyyetlidir Bu iki ezele qrupu sanki bel ucun tebii korset emele getirir ve onu struktur problemlerinden qoruyur Siqaretin buraxilmasi Siqaret ceken insanlarda toxumalarda oksigenin miqdari azalmis olur ki bu da diger toxumalarla yanasi bel toxumalarinin da fealiyyetine menfi tesir gosterir ve onlarda emele gelen zedelenmenin gec sagalmasina sebeb olur Cekinizin artmasina imkan vermeyin Cekinizin artiq olmasi sizin bel ezelelerini yuklemis olur ve agrilarin meydana cixmasina sebeb olur Duzgun durus Eger uzun zaman ayaq ustunde durmalisinizsa ayaqlarinizin hereketi ile bele dusen yuku zaman zaman azaltmaga calisin Duzgun oturus Ele stul ve ya kreslo secin ki belin duzgun qovsunu saxlayacaq cixintisi olsun ve ya belinizle stolun arxasi arasina kicik yastiq ve ya desmal qoyun Oturan zaman diz ve budunuzu eyni seviyyedi saxlamaga calisin Duzgun qalxin Stuldan duran zaman imkan verin ki ayaqlariniz calissin ve belinize az yuk dussun Qalxan zaman yanlara hereketden cekinin Eger her hansi bir yuku qaldiran zaman belinize yukun cox dusduyunu hiss edirsinizde yukun qaldirilmasi ucun komek axtarin Alternativ tibbi vasitelerden istifade edin akupunktura massaj ve s Istinadlar BEL NAHIYESINDE KESKIN AGRILARIN DIFERENSIAL DIAQNOSTIKASI VE MUALICESI UZRE KLINIK PROTOKOL Baki 2013 PDF 2021 04 20 tarixinde PDF Istifade tarixi 2015 09 25