Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bağır xan (1862, Təbriz – 1916, Kürdistan) — Səttar Xanın yaxın silahdaşı,İranda Məşrutə inqilabının (1905-1911) rəhbərlərindən biri, (1905–1911) dövründə yaranmış Hərbi Şuranın beş üzvündən biri.
| Bağır xan Salari Milli | |
|---|---|
| Bağır xan | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Təbriz |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | öldürülmüşdür |
| Milliyyəti | Azərbaycanlı |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Bağır xan Təbrizin Xiyaban məhəlləsində yoxsul bir ailədə anadan olmuşdur. Yoxsulluq üzündən təhsil ala bilməmiş, az bir müddət molla yanında oxumuşdur. Uşaq çağlarından atası bənna Hacı Rza ilə birlikdə inşaat-tikinti işlərində çalışmış, sonralar özü mahir usta kimi Təbrizdə bir sıra binalar tikmişdir.
Sonralar o, dövlət idarələrində maliyyə məmuru (bu çağdan onun adına "xan" sözü əlavə edilmişdir), yüzbaşı kimi vəzifələrdə çalışmışdır. Bu vəzifələrdə rastlaşdığı haqsızlıqlar, xarici dövlətlərin hökmranlığı və s. mənfi hallar onu dövlət idarələrindən uzaqlaşdırmışdır.
Siyasi fəaliyyəti
Həyatın çətinliklərini hələ gənc ikən dadmış Bağır xan tədricən mövcud istibdad quruluşu dəyişdirmək, sosial ədalətə çatmaq üçün siyasi mübarizəyə hazır bir şəxsiyyət kimi yetişmişdir. O, əhali arasında dərin nüfuzuna görə Xiyaban məhəlləsinin məsulu (ağsaqqalı) seçilmişdir. 1905-1911-ci illər Məşrutə inqilabının ilk sədaları, o cümlədən məşrutə-konstitusiya elan edilməsi (05.08.1906) Təbrizdə də eşidildikdə Bağır xan bir neçə yüz mücahiddən ibarət dəstənin başında inqilabda iştirak etmişdir. Təbrizin müdafiəsi zamanı (06.1908-25.04.1909) şəhərin strateci əhəmiyyətli böyük və izdihamlı hissəsi olan Xiyaban məhəlləsinin və bir neçə qonşu məhəllənin müdafiəsinə rəhbərlik onun ixtiyarında olmuşdur. Bağır xan Təbriz üsyanı dövründə yaranmış Hərbi Şuranın beş üzvündən biri idi. O, Təbrizin müdafiəsində oynadığı mühüm rola görə Sattar xanla yanaşı ikinci sərkərdə – "Salari milli" kimi şöhrət tapdı.
Səttar xanla şəxsi dostluq edən Bağır xan yaşca ondan böyük olsa da onun məsləhətlərini, hərbi-inqilabi zakasını çox yüksək tutmuş, onun başçılığını məmnuniyyətlə qəbul etmişdir. Səttar xan da Bağır xanın təşkilatçılıq və döyüş bacarığını yüksək qiymətləndirirdi. Hər iki sərkərdə ömürlərinin sonunda eyni taleyi yaşamışdır – 1910-cu ildə Səttar xanla Tehrana getmiş Bağır xan da paytaxtda ev dustağı kimi qaldı.
Bağır xan Birinci dünya müharibəsi başlandıqdan sonra Qum şəhərində yaradılmış Milli Müdafiə Komitəsi (1915), Kirmanşahda və Qəsri – Şirində təşkil edilmiş Milli Müvəqqəti hökumət (1916) tərəfdarlarına qoşuldu. O, Qəsri-Şirinlə Kirmanşah arasındakı bir kənddə kürd irticasıları tərəfindən öldürülmüşdür.
Güney Azərbaycanda xalq Bağır xanın xatirəsini əziz tutur. Evinin qarşısındakı məscid onun şərəfinə "Salar məscidi" adlandırılmış, xüsusilə 1945-ci ildə Güneydə milli hökumətin fəaliyyəti çağında onun yaşadığı xiyaban "Bağır xan xiyabanı" adlandırılmış, Azərbaycan Milli Məclisinin önündə onun heykəli qoyulmuşdu.
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bagir xan 1862 Tebriz 1916 Kurdistan Settar Xanin yaxin silahdasi Iranda Mesrute inqilabinin 1905 1911 rehberlerinden biri 1905 1911 dovrunde yaranmis Herbi Suranin bes uzvunden biri Bagir xan Salari MilliBagir xanDogum tarixi 1862Dogum yeri TebrizVefat tarixi 1916Vefat yeri KurdistanVefat sebebi oldurulmusdurMilliyyeti AzerbaycanliFealiyyeti siyasetci Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiBagir xan Tebrizin Xiyaban mehellesinde yoxsul bir ailede anadan olmusdur Yoxsulluq uzunden tehsil ala bilmemis az bir muddet molla yaninda oxumusdur Usaq caglarindan atasi benna Haci Rza ile birlikde insaat tikinti islerinde calismis sonralar ozu mahir usta kimi Tebrizde bir sira binalar tikmisdir Sonralar o dovlet idarelerinde maliyye memuru bu cagdan onun adina xan sozu elave edilmisdir yuzbasi kimi vezifelerde calismisdir Bu vezifelerde rastlasdigi haqsizliqlar xarici dovletlerin hokmranligi ve s menfi hallar onu dovlet idarelerinden uzaqlasdirmisdir Siyasi fealiyyetiTebriz usyani istirakcilari Merkezde dayananlar Settar Xan ve Bagir Xan Heyatin cetinliklerini hele genc iken dadmis Bagir xan tedricen movcud istibdad qurulusu deyisdirmek sosial edalete catmaq ucun siyasi mubarizeye hazir bir sexsiyyet kimi yetismisdir O ehali arasinda derin nufuzuna gore Xiyaban mehellesinin mesulu agsaqqali secilmisdir 1905 1911 ci iller Mesrute inqilabinin ilk sedalari o cumleden mesrute konstitusiya elan edilmesi 05 08 1906 Tebrizde de esidildikde Bagir xan bir nece yuz mucahidden ibaret destenin basinda inqilabda istirak etmisdir Tebrizin mudafiesi zamani 06 1908 25 04 1909 seherin strateci ehemiyyetli boyuk ve izdihamli hissesi olan Xiyaban mehellesinin ve bir nece qonsu mehellenin mudafiesine rehberlik onun ixtiyarinda olmusdur Bagir xan Tebriz usyani dovrunde yaranmis Herbi Suranin bes uzvunden biri idi O Tebrizin mudafiesinde oynadigi muhum rola gore Sattar xanla yanasi ikinci serkerde Salari milli kimi sohret tapdi Settar xanla sexsi dostluq eden Bagir xan yasca ondan boyuk olsa da onun meslehetlerini herbi inqilabi zakasini cox yuksek tutmus onun basciligini memnuniyyetle qebul etmisdir Settar xan da Bagir xanin teskilatciliq ve doyus bacarigini yuksek qiymetlendirirdi Her iki serkerde omurlerinin sonunda eyni taleyi yasamisdir 1910 cu ilde Settar xanla Tehrana getmis Bagir xan da paytaxtda ev dustagi kimi qaldi Bagir xan Birinci dunya muharibesi baslandiqdan sonra Qum seherinde yaradilmis Milli Mudafie Komitesi 1915 Kirmansahda ve Qesri Sirinde teskil edilmis Milli Muveqqeti hokumet 1916 terefdarlarina qosuldu O Qesri Sirinle Kirmansah arasindaki bir kendde kurd irticasilari terefinden oldurulmusdur Guney Azerbaycanda xalq Bagir xanin xatiresini eziz tutur Evinin qarsisindaki mescid onun serefine Salar mescidi adlandirilmis xususile 1945 ci ilde Guneyde milli hokumetin fealiyyeti caginda onun yasadigi xiyaban Bagir xan xiyabani adlandirilmis Azerbaycan Milli Meclisinin onunde onun heykeli qoyulmusdu Xarici kecidlerHemcinin baxSettar Xan Seyx Mehemmed Xiyabani