Basma üsulu - fırlanma səthinə malik hissələrin təzyiq altında emalı üçün tətbiq olunur. Bu üsulun səciyyəvi göstəricisi ondan ibarətdir ki, deformasiya zamanı alətlə pəstah arasında təmas , ştamplama və kimi üsullardan fərqli olaraq lokal baş verir. Yəni alət kiçik xətt və ya sahə üzrə pəstahla kontakta girərək onu addım-addım plastiki deformasiya etdirir. Emaldan sonra divarın qalınlığı sabit qalır. Pəstahın fırlanması sayəsində alətin trayektoriyası pəstah üzrə qalxımı kiçik olan vintvari iz buraxır. Alətin verişi kiçik olduğundan pəstahın bəzi sahələri dəfələrlə plastikiləşmə prosesindən keçir.
Basma zamanı metal lövhədən olan pəstah orta hissəsindən dayaqla matrisaya sıxılaraq fırladılır. Eninə supportda bərkidilmiş alət yandan pəstaha yaxınlaşır və onu tədricən deformasiya edərək basma patronun üzərinə sıxır. Üsulun texnoloji imkanları toxunan gərginlikləri sayəsində qırışların, toxunan və radial istqamətlərdə çatların yaranması ilə müəyyən olunur. Şəkildə basma üsulu ilə əldə edilmiş hissələr təsvir olunmuşdur. Müasir basma dəzgahları diametri 100 mm ilə 5 m arasına olan fırlanma səthli hissələrin karbonlu poladlardan, istliyədavamlı və paslanmayan poladlardan, çuqun və əlvan metallardan aşağı maya dəyərində hazırlanmasına imkan verir. Qızdırılmış halda molibden, titan, volfram və sirkon xəlitələrindən olan materialların emalı mümkündür. Bu üsulla alınan tipik hissələrə lampa örtüyü, qazanlar, gövdə və çənləri, həmçinin kosmik aparatlar üçün hissələri misal göstərmək olar. Divarının qalınlığı müxtəlif olan hissələrin emalı zamanı bu üsulla bərabər rotasion basmaqla yaymadan da istifadə olunur. Rotasion basmaqla yayma üsulunun yaranması və sənayedə geniş tətbiqi yüz illərdən bəri mövcud olan basma üsuluna marağı daha da artırmışdır. Üsulun sərt alətə bağlı olmaması onun çevikliyini daha da artırmışdır. CNC idarəli basma dəzgahları və emal mərkəzləri 8 alət başlığı ilə prosesin məhsuldarlığını kəskin artırmağa şərait yaratmışdır.
Istinad
- Rezo Əliyev. Maşınqayırma leksikonu. I hissə, Bakı: Appostrof nəşriyyatı, 2012, 430 s.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Basma usulu firlanma sethine malik hisselerin tezyiq altinda emali ucun tetbiq olunur Bu usulun seciyyevi gostericisi ondan ibaretdir ki deformasiya zamani aletle pestah arasinda temas stamplama ve kimi usullardan ferqli olaraq lokal bas verir Yeni alet kicik xett ve ya sahe uzre pestahla kontakta girerek onu addim addim plastiki deformasiya etdirir Emaldan sonra divarin qalinligi sabit qalir Pestahin firlanmasi sayesinde aletin trayektoriyasi pestah uzre qalximi kicik olan vintvari iz buraxir Aletin verisi kicik oldugundan pestahin bezi saheleri defelerle plastikilesme prosesinden kecir Basma usulu ile hazirlanmis hisseler Basma zamani metal lovheden olan pestah orta hissesinden dayaqla matrisaya sixilaraq firladilir Enine supportda berkidilmis alet yandan pestaha yaxinlasir ve onu tedricen deformasiya ederek basma patronun uzerine sixir Usulun texnoloji imkanlari toxunan gerginlikleri sayesinde qirislarin toxunan ve radial istqametlerde catlarin yaranmasi ile mueyyen olunur Sekilde basma usulu ile elde edilmis hisseler tesvir olunmusdur Muasir basma dezgahlari diametri 100 mm ile 5 m arasina olan firlanma sethli hisselerin karbonlu poladlardan istliyedavamli ve paslanmayan poladlardan cuqun ve elvan metallardan asagi maya deyerinde hazirlanmasina imkan verir Qizdirilmis halda molibden titan volfram ve sirkon xelitelerinden olan materiallarin emali mumkundur Bu usulla alinan tipik hisselere lampa ortuyu qazanlar govde ve cenleri hemcinin kosmik aparatlar ucun hisseleri misal gostermek olar Divarinin qalinligi muxtelif olan hisselerin emali zamani bu usulla beraber rotasion basmaqla yaymadan da istifade olunur Rotasion basmaqla yayma usulunun yaranmasi ve senayede genis tetbiqi yuz illerden beri movcud olan basma usuluna maragi daha da artirmisdir Usulun sert alete bagli olmamasi onun cevikliyini daha da artirmisdir CNC idareli basma dezgahlari ve emal merkezleri 8 alet basligi ile prosesin mehsuldarligini keskin artirmaga serait yaratmisdir IstinadRezo Eliyev Masinqayirma leksikonu I hisse Baki Appostrof nesriyyati 2012 430 s