Bamsı Beyrək, Baybörənin Oğlu Bamsı Beyrək – gənc oğuz qəhrəmanlarından biri. «Kitabi Dədə Qorqud»da əsas personaj kimi iki boyun təsvir etdiyi hadisələrin iştirakçısıdır. Baybörəbəyin oğlu, Salur Qazanın inaqıdır. Dədə Qorqud ona ad qoymazdan əvvəl Bamsı ləqəbi daşıyırdı. Qəhrəmanlıq göstərəndən sonra Dədə Qorqud ona Beyrək adı verir.
Bamsı Beyrək | |
---|---|
Məlumat | |
Ləqəbi | Bamsı |
Növü | İnsan |
Cinsi | Kişi |
Minik vasitəsi | Bengiboz və ya Dengiboz |
Ailəsi | |
Atası | Bay Bura |
Həyat yoldaşı | Banu Çiçək |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Bəy Böyrək, Bay Bura, Bəy Birye, Beğ Beyreg, Bəy Beyrək, Bay Börek, Bağ Böğrek kimi adlarla bilinməkdədir. Bamsı ilə Banu beşik kərtməsidir. Bir-birlərini tanımadan böyüyərlər. Bir gün ovda olarkən qarşılaşılar, aralarında bir mübahisə çıxar və güləşə tutuşurlar. Ancaq ikisi də gücdə bərabər olduğu üçün bir-birlərini məğlub edə bilməz. Bamsı Beyrəyin əsir düşməsi nəticəsində illərlə ayrı qalarlar. Bu müddətdə Banıçiçək məcbur olaraq ərə getmək məcburiyyətində qalar. Beyrək əsir qaldığı sarayın bəyinin qızı tərəfindən qurtarılır. Türk mədəniyyətində qadınların da kişilərlə bərabər görülməkdədir. Atının adı Dengiboz və ya Bengiboz şəklində keçər. Atı da soylu və sadiqdir, illərcə özünü gözləyər.
Ata adı ilə adlandırma «Bəybörə oğlı Bamsı Beyrək» antroponimində də müşahidə olunur. Burada ata adi ilə oğul adı arasında zahiri səslənmə oxşarlığını yaradan «b» cingiltili samitidirsə, onların arasında semantık tutum yaxınlığını yaradan «börü» (qurd, canavar) leksik vahididir. «Baybörə» antroponiminin «bay» və «börə» (börü) leksik vahidi əsasında formalaşmasını sübut etməyə ehtiyac yoxdur. «Beyrək» antroponiminin isə «börü» leksik vahidindən yaranması S.Əlizadə tərəfindən qeyd olunmuşdur.
İstinadlar
- Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) Arxivləşdirilib 2022-03-21 at the Wayback Machine - "Beyrek Han"
- S.Əlizаdə. «Кitаbi-Dədə Qоrqуd» аntrоpоnimiyаsının еtimоlоъi əsаslаrı. Аzərbаycаn оnоmаstiкаsı prоblеmləri, III, Bакı, 1986, s.29
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bamsi Beyrek Bayborenin Oglu Bamsi Beyrek genc oguz qehremanlarindan biri Kitabi Dede Qorqud da esas personaj kimi iki boyun tesvir etdiyi hadiselerin istirakcisidir Bayborebeyin oglu Salur Qazanin inaqidir Dede Qorqud ona ad qoymazdan evvel Bamsi leqebi dasiyirdi Qehremanliq gosterenden sonra Dede Qorqud ona Beyrek adi verir Bamsi BeyrekMelumatLeqebi BamsiNovu InsanCinsi KisiMinik vasitesi Bengiboz ve ya DengibozAilesiAtasi Bay BuraHeyat yoldasi Banu Cicek Vikianbarda elaqeli mediafayllar Bey Boyrek Bay Bura Bey Birye Beg Beyreg Bey Beyrek Bay Borek Bag Bogrek kimi adlarla bilinmekdedir Bamsi ile Banu besik kertmesidir Bir birlerini tanimadan boyuyerler Bir gun ovda olarken qarsilasilar aralarinda bir mubahise cixar ve gulese tutusurlar Ancaq ikisi de gucde beraber oldugu ucun bir birlerini meglub ede bilmez Bamsi Beyreyin esir dusmesi neticesinde illerle ayri qalarlar Bu muddetde Banicicek mecbur olaraq ere getmek mecburiyyetinde qalar Beyrek esir qaldigi sarayin beyinin qizi terefinden qurtarilir Turk medeniyyetinde qadinlarin da kisilerle beraber gorulmekdedir Atinin adi Dengiboz ve ya Bengiboz seklinde kecer Ati da soylu ve sadiqdir illerce ozunu gozleyer Ata adi ile adlandirma Beybore ogli Bamsi Beyrek antroponiminde de musahide olunur Burada ata adi ile ogul adi arasinda zahiri seslenme oxsarligini yaradan b cingiltili samitidirse onlarin arasinda semantik tutum yaxinligini yaradan boru qurd canavar leksik vahididir Baybore antroponiminin bay ve bore boru leksik vahidi esasinda formalasmasini subut etmeye ehtiyac yoxdur Beyrek antroponiminin ise boru leksik vahidinden yaranmasi S Elizade terefinden qeyd olunmusdur IstinadlarTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 Arxivlesdirilib 2022 03 21 at the Wayback Machine Beyrek Han S Elizade Kitabi Dede Qorqud antroponimiyasinin etimoloi esaslari Azerbaycan onomastikasi problemleri III Baki 1986 s 29Hemcinin baxKitabi Dede Qorqud