Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqaləni lazımdır. |
Baltacı Araz və ya Məhəmməd Məhəmmədəli oğlu (23 oktyabr 1953, Mərənd, Şərqi Azərbaycan ostanı – 25 iyun 2012, Almaniya Federativ Respublikası) — azərbaycanlı şair.
| Baltacı Araz | |
|---|---|
 | |
| Doğum adı | Məhəmməd Məhəmmədəli oğlu |
| Təxəllüsü | Baltacı Araz |
| Doğum tarixi | 23 oktyabr 1953 |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 25 iyun 2012 (58 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | infarkt |
| Milliyyəti | Azərbaycan türkü |
| Uşağı | iki oğlu var |
| Atası | Məhəmmədəli Həmzəoğlu |
| Anası | Səfiyə Abdullaqızı |
| Təhsili | Memar Sinan Gözəl Sənətlər Universiteti |
| Fəaliyyəti | şair |
| Əsərlərinin dili | Azərbaycan türkcəsi |
| otay-butay-vetendir.com | |
Həyatı
Baltacı Araz adı ilə tanınan Məhəmməd Məhəmmədəli oğlu 1953-cü il oktyabr ayının 23-də Cənubi Azərbaycanın, Mərənd bülgəsində yerləşən Yuxarı Dizə kəndində dünyaya gəlmişdir. Orta təhsilini doğma Mərənd şəhərində başa çatdırdıqdan sonra 1975–1979-cu illərdə İstanbulun Memar Sinan Gözəl Sənətlər Universitetində ali təhsil almışdır.
1979-cu ildə ana yurduna döndükdən sonra solçu təşkilatın üzvü kimi əvvəlcə şah rejiminə, sonralar isə islam hakimiyyətinə qarşı mubarizə apardığı illərdə eyni zamanda ədəbi çalışmaları ilə də məşğul olmuşdur. Həmin illərdə ilk şeirləri Tehranda yayılan "Yoldaş" dərgisində işıq üzü görmüşdür.
1990-cı ildə ölüm təhlükəsi qarşısında ana yurdu Mərəndi tərk etmək məcburiyyətində qalmış, Almaniyaya sığınaraq siyasi fəaliyyətini burada davam etdirmişdir.
Baltaçı Araz öz məqalə və şeirlərində Pəhləvi sülaləsi zamanı, eləcə də həmin təfəkkürün davamı olan bugünkü Iran İslam Respublikasında fars şovinizminin hegemonluğu və basqısı altında milli və dini zülmə məruz qalmış Azərbaycanın və Azərbaycan Türklərinin problemlərini, tapdalanmış doğal haqlarını dilə gətirmiş, yazdığı əsərlərində Azərbaycanın özgürlük məfkurəsinin bilimsəl, fəlsəfi, siyasi, hüquqi, iqtisadi, … əsaslarının nəzəri təhlilini vermişdir.
Şair yaradıcılığında parçalanmış bir xalqın ana yurdundan danışır. Güney ilə Quzey Azərbaycanın bütövləşməsi haqqında düçüncəsini ortaya qoyur.
Şair yazır: "Otay ilə butay vahid bir candır, Adı odlar yurdu AZƏRBAYCANdır!"
Şair "O tay, bu tay Vətəndir" adlı əsərində oxucuya bütöv Azərbaycan ideyasını aşılayır, millətimizin siyasi və milli baxımdan şüurlanması işinə öz payını verir. O, bu əsərini xalqımızın bütöv Azərbaycan arzusunu, istəyini yansıdan və yurdsevər ürəklərdə bütöv Azərbaycan bayrağını dalğalandıran Gülüstan poemasının yaradıcısı olan unudulmaz xalq şairimiz Bəxtiyar Vahabzadəyə ithaf etmişdir.
Şair Baltaçı Arazın digər önəmli əsəri "Uyqarlaş" adlı kitabıdır. Şair bu əsərində insanları uyqar, mədəni və çağdaş olmağa, öz haqlarını tanıyıb qorumağa çağırır. O, Azərbaycan Türk xalqını İslamın gerici ehkamlarına, irqçi Firdovsisayağı baxışlara uymamağa səsləyir. O, qadın haqqında dargörüşlü baxışları, Türk kültürünə və ictimaiyyətinə aşılanmış irticaçı və geridəgalmış düşüncəni tanıdır, çağdaş insana yaraşan baxışlarını ortaya qoyur. Onun fikrincə, qadın azadlığı hər ülkədə onun mədəniyyəti və insan haqlarını tanımaq ölçüsüdür. Şair deyirdi, azad ana azad övlad yetişdirər, insansevərliyi və özgürlüyü onun ruhuna aşılıyar. Azad ruhlu insan kölə olmaz, kölə etməz və hər zaman öz haqqını arayıb alar.
Baltaçı Araz ömrünün sonunadək Güney Azərbaycanın özgürlüyü, eləcə də erməni daşnakları tərəfindən işqal olunmuş Qarabağın azadlığı uğrunda qələmi ilə mubarizə aparmışdır. Bu məsələlər haqqında hazırladığı "Təbriz ilə Qarabağımızı kim qurtaracaq?" adlı kitabında o taylı-bu taylı soydaşlarımızın ortaq dərdi – işğalda olan torpaqlarımızı düşünmək və birgə çıxış yolu ilə bağlı düşüncə və fikirlərini yazmışdır.
Ürəyi xalqla döyünən şairimiz ömrünün son dəqiqələrində Azərbaycana həsr etdiyi növbəti şeirini yazarkən 2012-ci il iyunun 25-də, səhər saat 5:00-da ürək infaktı geçirərək dünyasını dəyişmişdir. Şair 2012-ci il iyunun 28-də Almanıyanın Münster şəhərindəki Lauheide məzarlığında torpağa tapışırılıb. Yurdsevər Güney Azərbaycanın istiqlal şairi Baltacı Arazdan aşağıdakı əsərlər yadigar qalmışdır: Şair öz səmərəli yaşamını sevdiyi vətəninin və xalqının azadlığı yolunda ərmağan qoymuşdur. Onun əsərləri 2004-cü ildən etibarən Azadtribun və Solgunaz internet sitələrində yayımlanmaqdadır.
Yaradıcılığı
- 1 — Uyqarlaş!
- 2 — Otay, Butay Vətəndir
- 3 — Təbriz ilə Qarabağı kim qurtaracaq?
- !اویقارلاش
- اوتای، بوتای وطندیر
- آذربايجانی ايستيقلال قورتارار
- آذربایجان حاملهً انقلاب است
İstinadlar
Mənbə
- Azərbaycanın fəal şairlərindən olan "Baltacı Araz" təxəllüslü Məhəmməd Məhəmmədəlioğlu bəy vəfat edib
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Baltaci Araz ve ya Mehemmed Mehemmedeli oglu 23 oktyabr 1953 Merend Serqi Azerbaycan ostani 25 iyun 2012 Almaniya Federativ Respublikasi azerbaycanli sair Baltaci ArazDogum adi Mehemmed Mehemmedeli ogluTexellusu Baltaci ArazDogum tarixi 23 oktyabr 1953 1953 10 23 Dogum yeri Merend Merkez bexsi d Merend sehristani Serqi Azerbaycan ostani IranVefat tarixi 25 iyun 2012 2012 06 25 58 yasinda Vefat yeri Almaniya Federativ RespublikasiVefat sebebi infarktMilliyyeti Azerbaycan turkuUsagi iki oglu varAtasi Mehemmedeli HemzeogluAnasi Sefiye AbdullaqiziTehsili Memar Sinan Gozel Senetler UniversitetiFealiyyeti sairEserlerinin dili Azerbaycan turkcesiotay butay vetendir comHeyatiBaltaci Araz adi ile taninan Mehemmed Mehemmedeli oglu 1953 cu il oktyabr ayinin 23 de Cenubi Azerbaycanin Merend bulgesinde yerlesen Yuxari Dize kendinde dunyaya gelmisdir Orta tehsilini dogma Merend seherinde basa catdirdiqdan sonra 1975 1979 cu illerde Istanbulun Memar Sinan Gozel Senetler Universitetinde ali tehsil almisdir 1979 cu ilde ana yurduna dondukden sonra solcu teskilatin uzvu kimi evvelce sah rejimine sonralar ise islam hakimiyyetine qarsi mubarize apardigi illerde eyni zamanda edebi calismalari ile de mesgul olmusdur Hemin illerde ilk seirleri Tehranda yayilan Yoldas dergisinde isiq uzu gormusdur 1990 ci ilde olum tehlukesi qarsisinda ana yurdu Merendi terk etmek mecburiyyetinde qalmis Almaniyaya siginaraq siyasi fealiyyetini burada davam etdirmisdir Baltaci Araz oz meqale ve seirlerinde Pehlevi sulalesi zamani elece de hemin tefekkurun davami olan bugunku Iran Islam Respublikasinda fars sovinizminin hegemonlugu ve basqisi altinda milli ve dini zulme meruz qalmis Azerbaycanin ve Azerbaycan Turklerinin problemlerini tapdalanmis dogal haqlarini dile getirmis yazdigi eserlerinde Azerbaycanin ozgurluk mefkuresinin bilimsel felsefi siyasi huquqi iqtisadi esaslarinin nezeri tehlilini vermisdir Sair yaradiciliginda parcalanmis bir xalqin ana yurdundan danisir Guney ile Quzey Azerbaycanin butovlesmesi haqqinda ducuncesini ortaya qoyur Sair yazir Otay ile butay vahid bir candir Adi odlar yurdu AZERBAYCANdir Sair O tay bu tay Vetendir adli eserinde oxucuya butov Azerbaycan ideyasini asilayir milletimizin siyasi ve milli baximdan suurlanmasi isine oz payini verir O bu eserini xalqimizin butov Azerbaycan arzusunu isteyini yansidan ve yurdsever ureklerde butov Azerbaycan bayragini dalgalandiran Gulustan poemasinin yaradicisi olan unudulmaz xalq sairimiz Bextiyar Vahabzadeye ithaf etmisdir Sair Baltaci Arazin diger onemli eseri Uyqarlas adli kitabidir Sair bu eserinde insanlari uyqar medeni ve cagdas olmaga oz haqlarini taniyib qorumaga cagirir O Azerbaycan Turk xalqini Islamin gerici ehkamlarina irqci Firdovsisayagi baxislara uymamaga sesleyir O qadin haqqinda dargoruslu baxislari Turk kulturune ve ictimaiyyetine asilanmis irticaci ve geridegalmis dusunceni tanidir cagdas insana yarasan baxislarini ortaya qoyur Onun fikrince qadin azadligi her ulkede onun medeniyyeti ve insan haqlarini tanimaq olcusudur Sair deyirdi azad ana azad ovlad yetisdirer insanseverliyi ve ozgurluyu onun ruhuna asiliyar Azad ruhlu insan kole olmaz kole etmez ve her zaman oz haqqini arayib alar Baltaci Araz omrunun sonunadek Guney Azerbaycanin ozgurluyu elece de ermeni dasnaklari terefinden isqal olunmus Qarabagin azadligi ugrunda qelemi ile mubarize aparmisdir Bu meseleler haqqinda hazirladigi Tebriz ile Qarabagimizi kim qurtaracaq adli kitabinda o tayli bu tayli soydaslarimizin ortaq derdi isgalda olan torpaqlarimizi dusunmek ve birge cixis yolu ile bagli dusunce ve fikirlerini yazmisdir Ureyi xalqla doyunen sairimiz omrunun son deqiqelerinde Azerbaycana hesr etdiyi novbeti seirini yazarken 2012 ci il iyunun 25 de seher saat 5 00 da urek infakti gecirerek dunyasini deyismisdir Sair 2012 ci il iyunun 28 de Almaniyanin Munster seherindeki Lauheide mezarliginda torpaga tapisirilib Yurdsever Guney Azerbaycanin istiqlal sairi Baltaci Arazdan asagidaki eserler yadigar qalmisdir Sair oz semereli yasamini sevdiyi veteninin ve xalqinin azadligi yolunda ermagan qoymusdur Onun eserleri 2004 cu ilden etibaren Azadtribun ve Solgunaz internet sitelerinde yayimlanmaqdadir Yaradiciligi1 Uyqarlas 2 Otay Butay Vetendir 3 Tebriz ile Qarabagi kim qurtaracaq اویقارلاش اوتای بوتای وطندیر آذربايجانی ايستيقلال قورتارار آذربایجان حامله انقلاب استIstinadlarMenbeAzerbaycanin feal sairlerinden olan Baltaci Araz texelluslu Mehemmed Mehemmedelioglu bey vefat edib