Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bakı Dəniz Vağzalı — 1902-ci ildə təsis edilmiş və uzun müddət dəniz ticarət limanı kimi fəaliyyət göstərmiş, yeni Bakı Beynəlxalq Dəniz Ticarət Limanının istifadəyə verilməsindən sonra 2-ci plana keçmiş vağzal.
Tarixi
Bakı limanı Xəzər dənizinin ən qədim limanıdır və Azərbaycanın dövlət quruculuğu tarixinin bir çox mərhələsində mövcud olmuşdur. Əsrlər boyu Bakı Limanı qədim İpək Yolu, eləcə də, Şimali Avropa və Rusiyanı Orta Şərq və Cənubi Asiya ilə birləşdirən Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizi üzərində yerləşərək Şərq və Qərb arasında körpü rolunda çıxış etmişdir. Daha sonra bu marşrut Rusiya, Avropa, Hindistan və digər ölkələrdən olan xarici tacirlər tərəfindən istifadə edilib.
On beşinci əsrin ortalarında Volqa-Don və Xəzər dənizi ticarət marşrutu üzrə Şərqi Avropanı Hindistan ilə birləşdirən yeni ticarət marşrutu kəşf edildi. Bu kəşf bugünkü Bakı Limanının Xəzər dənizi ticarətində, eləcə də, beynəlxalq dəniz ticarətində əsas mərkəz kimi əhəmiyyətini artırmışdır. Əvvəlki əsrlərdə dəniz ticarəti Bakı şəhərinin ən əsas fəaliyyəti olmasına baxmayaraq, Bakı Limanına edilən rəsmi tarixi istinadlara 1564-cü ildən rast gəlinir. 1564-cü ildə Səfəvi hökmdarı I Şah Təhmasibin əmri ilə Şeyx Zahid Bakı Limanının "birinci naziri" təyin edildi.
19-cu əsrin ortalarında müasir Bakı Limanının tikintisinə başlanıldı və 1902-ci il 21 iyul tarixində limana rəsmi olaraq özünüidarəetmə hüququ verildi. Pambıq, meyvə və qənd kimi quru yükün müxtəlif növləri Bakı Limanının, eləcə də, Krasnovodsk (bugünkü Türkmənbaşı), Petrovsk (bugünkü Mahaçqala) və İran limanları kimi Xəzər dənizinin digər limanlarının əsas ticarət malları sırasına daxil idi. Artıq 1900-cü ildə illik yük trafiki 6.5 milyon tona (təqribi olaraq 400 milyon Rusiya pudu) çatmışdır və 1912-ci ildə liman ümumilikdə 157,779 sərnişinə xidmət göstərmişdir. Rusiya İmperiyası tranzit yük kimi Bakı Limanından keçən təxminən 38.1 milyon pud yük ilə Bakı Limanının tranzit imkanlarından faydalanırdı. 1905-ci ildə ən çox yük aşıran liman olmuşdur.
Neftin çıxarılması ilə əlaqədar olaraq 1920-ci ilin iyun ayından avqusta kimi Bakı Limanında neft tankerlərinin təhlükəsiz hərəkətini təmin etmək üçün bir sıra tikinti işləri aparılmışdır. 1923 – 1924-cü illərdə Bakı Limanından həyata keçirilən ticarət həcmi Sovetlər Birliyi üzrə ümumi yük həcminin 27,3 %-ni təşkil etmişdir. Bu nəticə Bakı Limanını Sovetlər Birliyinin aparıcı limanına çevirmişdir.
Bakı Limanı İkinci Dünya Müharibəsi ərəfəsində dövlət sərhədlərinin müdafiəsində fəal rol oynamışdır. Cəbhə bölgəsinə vaxtında çatdırılması üçün qısa zaman ərzində Bakı Limanından əhəmiyyətli həcmdə yüklər aşırmışdı. 1942-ci ilin üç ayında yüklərin həcmi iki dəfə — 187,200 tondan 445,800 tona kimi artmışdır.
İkinci Dünya Müharibəsindən sonra əvvəlki Bakı Limanı vəziyyətini alması üçün limanda genişmiqyaslı yenidənqurma işləri aparılmışdır. 1963-cü ildə yeni bərə terminalı işə salınmış, daha sonra sərnişinlər üçün xidmət körpüsünün inşasına başlanılmışdır. 1972-ci ildə yeni sərnişin binasının tikintisi işləri tamamlanmışdır.
Əsas Yük Terminalı
Bakı Limanının hazırkı Əsas Yük Terminalı (ƏYT) Bakı şəhərinin mərkəzində yerləşir. Orada ümumi uzunluğu 545 metr olan üç tərsanə var. Bu tərsanələrdən biri Bakı ilə Türkmənistan arasında sərnişin və avtomobilləri müntəzəm nəql edən Ro-Ro gəmiləri ilə iş üçün istifadə edilə bilər. Sahil divarında dərinlik Xəzər dənizi səviyyəsindən 7 metr yüksəkdir. Tərsanələr qaldırma imkanları qırx tonadək olan on dörd hərəkətli kranla təchiz edilmişdir. Tutumları 1.5–10 ton olan avtokarlar və tutumları otuz səkkiz ton olan konteyner yükləmə dəstləri ümumi və konteyner yükləri ilə iş üçün səmərəli istifadə olunur. Terminal 2013–2014-cü illərdə sement, klinker və armatur da daxil olmaqla, daim bir milyondan artıq ümumi, qalaq və konteyner yüklərinin işlənməsinə imkan vermişdir. Bir gün ərzində tutumları 150 vaqon və 100 avtomobilədək olan cəmi üç gəmi ilə eyni vaxtda işləmək mümkündür. Dəmir yolunun ümumi uzunluğu limanda 400 metr hissəsinə çıxış imkanı ilə səkkiz kilometrdir. Bu dəmir yolu vaqonlarına çıxış imkanı ilə yükün hamar boşaldılması və yüklənməsinə imkan verir. Şuntlamanı iki dizel lokomotivi yerinə yetirir. Terminal yükün limana asan çatdırılmasına imkan verən dəmir yolu və avtomobil çəkiləri ilə təchiz edilmişdir. Açıq meydançanın ümumi sahəsi təxminən 19,000 m² -dir və qorunan anbar ərazisi təxminən 6,000 m²-dir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Bakı Dəniz Vağzalının əsaslı yenidənqurmadan sonra açılışı olmuşdur". Azərtac.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Baki limani Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Baki Deniz Vagzali 1902 ci ilde tesis edilmis ve uzun muddet deniz ticaret limani kimi fealiyyet gostermis yeni Baki Beynelxalq Deniz Ticaret Limaninin istifadeye verilmesinden sonra 2 ci plana kecmis vagzal TarixiBaki Limani 1902 ci ilde1972 ci ilde Buxtadan Baki seherinin gorunusu Baki limani Xezer denizinin en qedim limanidir ve Azerbaycanin dovlet quruculugu tarixinin bir cox merhelesinde movcud olmusdur Esrler boyu Baki Limani qedim Ipek Yolu elece de Simali Avropa ve Rusiyani Orta Serq ve Cenubi Asiya ile birlesdiren Simal Cenub neqliyyat dehlizi uzerinde yerleserek Serq ve Qerb arasinda korpu rolunda cixis etmisdir Daha sonra bu marsrut Rusiya Avropa Hindistan ve diger olkelerden olan xarici tacirler terefinden istifade edilib On besinci esrin ortalarinda Volqa Don ve Xezer denizi ticaret marsrutu uzre Serqi Avropani Hindistan ile birlesdiren yeni ticaret marsrutu kesf edildi Bu kesf bugunku Baki Limaninin Xezer denizi ticaretinde elece de beynelxalq deniz ticaretinde esas merkez kimi ehemiyyetini artirmisdir Evvelki esrlerde deniz ticareti Baki seherinin en esas fealiyyeti olmasina baxmayaraq Baki Limanina edilen resmi tarixi istinadlara 1564 cu ilden rast gelinir 1564 cu ilde Sefevi hokmdari I Sah Tehmasibin emri ile Seyx Zahid Baki Limaninin birinci naziri teyin edildi 19 cu esrin ortalarinda muasir Baki Limaninin tikintisine baslanildi ve 1902 ci il 21 iyul tarixinde limana resmi olaraq ozunuidareetme huququ verildi Pambiq meyve ve qend kimi quru yukun muxtelif novleri Baki Limaninin elece de Krasnovodsk bugunku Turkmenbasi Petrovsk bugunku Mahacqala ve Iran limanlari kimi Xezer denizinin diger limanlarinin esas ticaret mallari sirasina daxil idi Artiq 1900 cu ilde illik yuk trafiki 6 5 milyon tona teqribi olaraq 400 milyon Rusiya pudu catmisdir ve 1912 ci ilde liman umumilikde 157 779 sernisine xidmet gostermisdir Rusiya Imperiyasi tranzit yuk kimi Baki Limanindan kecen texminen 38 1 milyon pud yuk ile Baki Limaninin tranzit imkanlarindan faydalanirdi 1905 ci ilde en cox yuk asiran liman olmusdur Neftin cixarilmasi ile elaqedar olaraq 1920 ci ilin iyun ayindan avqusta kimi Baki Limaninda neft tankerlerinin tehlukesiz hereketini temin etmek ucun bir sira tikinti isleri aparilmisdir 1923 1924 cu illerde Baki Limanindan heyata kecirilen ticaret hecmi Sovetler Birliyi uzre umumi yuk hecminin 27 3 ni teskil etmisdir Bu netice Baki Limanini Sovetler Birliyinin aparici limanina cevirmisdir Baki Limani Ikinci Dunya Muharibesi erefesinde dovlet serhedlerinin mudafiesinde feal rol oynamisdir Cebhe bolgesine vaxtinda catdirilmasi ucun qisa zaman erzinde Baki Limanindan ehemiyyetli hecmde yukler asirmisdi 1942 ci ilin uc ayinda yuklerin hecmi iki defe 187 200 tondan 445 800 tona kimi artmisdir Ikinci Dunya Muharibesinden sonra evvelki Baki Limani veziyyetini almasi ucun limanda genismiqyasli yenidenqurma isleri aparilmisdir 1963 cu ilde yeni bere terminali ise salinmis daha sonra sernisinler ucun xidmet korpusunun insasina baslanilmisdir 1972 ci ilde yeni sernisin binasinin tikintisi isleri tamamlanmisdir Esas Yuk TerminaliEsas Yuk Terminali 2016 ci il Baki Limaninin hazirki Esas Yuk Terminali EYT Baki seherinin merkezinde yerlesir Orada umumi uzunlugu 545 metr olan uc tersane var Bu tersanelerden biri Baki ile Turkmenistan arasinda sernisin ve avtomobilleri muntezem neql eden Ro Ro gemileri ile is ucun istifade edile biler Sahil divarinda derinlik Xezer denizi seviyyesinden 7 metr yuksekdir Tersaneler qaldirma imkanlari qirx tonadek olan on dord hereketli kranla techiz edilmisdir Tutumlari 1 5 10 ton olan avtokarlar ve tutumlari otuz sekkiz ton olan konteyner yukleme destleri umumi ve konteyner yukleri ile is ucun semereli istifade olunur Terminal 2013 2014 cu illerde sement klinker ve armatur da daxil olmaqla daim bir milyondan artiq umumi qalaq ve konteyner yuklerinin islenmesine imkan vermisdir Bir gun erzinde tutumlari 150 vaqon ve 100 avtomobiledek olan cemi uc gemi ile eyni vaxtda islemek mumkundur Demir yolunun umumi uzunlugu limanda 400 metr hissesine cixis imkani ile sekkiz kilometrdir Bu demir yolu vaqonlarina cixis imkani ile yukun hamar bosaldilmasi ve yuklenmesine imkan verir Suntlamani iki dizel lokomotivi yerine yetirir Terminal yukun limana asan catdirilmasina imkan veren demir yolu ve avtomobil cekileri ile techiz edilmisdir Aciq meydancanin umumi sahesi texminen 19 000 m dir ve qorunan anbar erazisi texminen 6 000 m dir Hemcinin baxVikianbarda Baki Deniz Vagzali ile elaqeli mediafayllar var Istinadlar Baki Deniz Vagzalinin esasli yenidenqurmadan sonra acilisi olmusdur Azertac Xarici kecidler