Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bakirə Məryəm kilsəsi — Xocalı rayonunun Çanaqçı kəndində yerləşən tarix-memarlıq abidəsi. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən ölkə əhəmiyyətli abidə kimi qeydiyyata alınmışdır.
| Bakirə Məryəm kilsəsi | |
|---|---|
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Şəhər | Xocavənd |
| Yerləşir | Çörəkli kəndi |
| Tikilmə tarixi | 1616 |
| | |
Giriş portalının tağında yazılmış kitabədən bəlli olur ki, kilsə 1616-cı ildə tikilmişdir. Tədqiqatlar göstərmişdir ki, ilk dövrlərində qədim dini kompleksin yerində Məlik-Şahnazarovların sərdabələri olan monastır tikilmiş, tikili Qayane monastırı adlandırılmışdır.
Tarixi
Giriş portalının tağında yazılmış kitabədən bəlli olur ki, kilsə 1616-cı ildə tikilmişdir. Sərkis Calalyants yol qeydlərində yazır ki, kilsədə gözəl tərtib edilmiş inşaat kitabəsi görüb və həmin kitabədə kilsənin Qayane və Ripsime bacıları tərəfindən ter Arakelin köməkliyi ilə inşa edilib.
Kilsənin olduğu yerdə qədim dövrlərdən dini və mədəni mərkəzin olması haqqında həm yuxarıda qeyd edilən mənbələr, həm də abidə ətrafında qədim tikililərin xarabalıqları sübut edir; V-VII əsrlərə aid xarakterik kapitellərə, sütun altlıqlarına və ornamentli memarlıq elementlərinə malik bazilika xarabalıqları xüsusi diqqət cəlb edir.
Tədqiqatlar göstərmişdir ki, ilk dövrlərində qədim dini kompleksin yerində sərdabələri olan monastır tikilmiş, tikili Qayane monastırı adlandırılmışdır.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Kilsə Çanaqçı kəndinin cənub-qərbində, sıldırım qayalıq ərazidə yerləşir. Vaxtilə qərb tərəfdən abidəni əhatə edən qala divarlarının dövrümüzə yalnız divarlar və qüllələrin xarabalıqları qalmışdır.
Kilsənin inşasında kobud yonulmuş yerli daşlardan istifadə olunmuşdur. Planda xaçvari formaya malik olan kilsə 11 metr uzunluöa, 9 metr enə və 7 metr hündürlüyə malikdir.
İbadət zalında olan gözəl pilonlar, yükdaşıyan tağlar vasitəsi ilə zalın tağtavanını daşıyır. Kilsənin qərb tərəfində giriş qapısı vardır. Cənub divarında iki, şərq divarında isə üç pəncərə yeri vardır.
Kilsənin cənub fasadını bəzəyən 2x1 metr ölçülərə malik üç qədim xaçdaş dövrümüzə ciddi zədələr və dağıntılarla çatmışdır. Xaçdaşlar üzərində bəzi elementlər, xüsusilə, yazılar silinmişdir. Kilsənin interyerləri də müxtəlif ölçülü çoxaylı xaçdaşlarla zəngindir. Kilsənin divar hörgüsündə qədim tikilinin memarlıq elementləri və qədim məzar daşları da istifadə olunmuşdur. K. Mkrtçyan qeyd edir ki, qədim tikililərin qalıqlarını mümkün qədər çox istifadə etməyə çalışan memar, sanki, kilsənin qədim kompleksin yerində tikildiyini göstərmək istəmişdir.
Kilsənin narteksi planda kvadrat formaya malik olmaqla, 6 metr uzunluğa və 9 metr enə mali tağtavanlı tikilidir. Narteks Məlik-Şahnazarovlar sülaləsinin ailə məqbərəsi kimi istifadə olunmuşdur. Burada həmin sülalədən olan vardapet Manvel, məliklə Mirzə, Hüseyn, Hovannes və onların həyat yoldaşlarının məzarları yerləşir.
İstinadlar
- "Dünya əhəmiyyətli daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin siyahısı" (PDF). Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. 2 avqust 2001. 2021-07-07 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 18 iyul 2020.
- Mkrtçyan, 1989. səh. 144
- Джалалянц, С. Путешествие в Великую Армению (ч.2). Тифлис. 1858. 243.
- Mkrtçyan, 1989. səh. 143
Ədəbiyyat
- Мкртчян, Ш.М, Историко-Архитектурные Памятники Нагорного Карабаха, Ереван, 1989
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bakire Meryem kilsesi Xocali rayonunun Canaqci kendinde yerlesen tarix memarliq abidesi Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi terefinden olke ehemiyyetli abide kimi qeydiyyata alinmisdir Bakire Meryem kilsesiOlke AzerbaycanSeher XocavendYerlesir Corekli kendiTikilme tarixi 1616Bakire Meryem kilsesi Giris portalinin taginda yazilmis kitabeden belli olur ki kilse 1616 ci ilde tikilmisdir Tedqiqatlar gostermisdir ki ilk dovrlerinde qedim dini kompleksin yerinde Melik Sahnazarovlarin serdabeleri olan monastir tikilmis tikili Qayane monastiri adlandirilmisdir TarixiGiris portalinin taginda yazilmis kitabeden belli olur ki kilse 1616 ci ilde tikilmisdir Serkis Calalyants yol qeydlerinde yazir ki kilsede gozel tertib edilmis insaat kitabesi gorub ve hemin kitabede kilsenin Qayane ve Ripsime bacilari terefinden ter Arakelin komekliyi ile insa edilib Kilsenin oldugu yerde qedim dovrlerden dini ve medeni merkezin olmasi haqqinda hem yuxarida qeyd edilen menbeler hem de abide etrafinda qedim tikililerin xarabaliqlari subut edir V VII esrlere aid xarakterik kapitellere sutun altliqlarina ve ornamentli memarliq elementlerine malik bazilika xarabaliqlari xususi diqqet celb edir Tedqiqatlar gostermisdir ki ilk dovrlerinde qedim dini kompleksin yerinde serdabeleri olan monastir tikilmis tikili Qayane monastiri adlandirilmisdir Memarliq xususiyyetleriKilse Canaqci kendinin cenub qerbinde sildirim qayaliq erazide yerlesir Vaxtile qerb terefden abideni ehate eden qala divarlarinin dovrumuze yalniz divarlar ve qullelerin xarabaliqlari qalmisdir Kilsenin insasinda kobud yonulmus yerli daslardan istifade olunmusdur Planda xacvari formaya malik olan kilse 11 metr uzunluoa 9 metr ene ve 7 metr hundurluye malikdir Ibadet zalinda olan gozel pilonlar yukdasiyan taglar vasitesi ile zalin tagtavanini dasiyir Kilsenin qerb terefinde giris qapisi vardir Cenub divarinda iki serq divarinda ise uc pencere yeri vardir Kilsenin cenub fasadini bezeyen 2x1 metr olculere malik uc qedim xacdas dovrumuze ciddi zedeler ve dagintilarla catmisdir Xacdaslar uzerinde bezi elementler xususile yazilar silinmisdir Kilsenin interyerleri de muxtelif olculu coxayli xacdaslarla zengindir Kilsenin divar horgusunde qedim tikilinin memarliq elementleri ve qedim mezar daslari da istifade olunmusdur K Mkrtcyan qeyd edir ki qedim tikililerin qaliqlarini mumkun qeder cox istifade etmeye calisan memar sanki kilsenin qedim kompleksin yerinde tikildiyini gostermek istemisdir Kilsenin narteksi planda kvadrat formaya malik olmaqla 6 metr uzunluga ve 9 metr ene mali tagtavanli tikilidir Narteks Melik Sahnazarovlar sulalesinin aile meqberesi kimi istifade olunmusdur Burada hemin sulaleden olan vardapet Manvel melikle Mirze Huseyn Hovannes ve onlarin heyat yoldaslarinin mezarlari yerlesir Istinadlar Dunya ehemiyyetli dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin siyahisi PDF Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi 2 avqust 2001 2021 07 07 tarixinde PDF Istifade tarixi 18 iyul 2020 Mkrtcyan 1989 seh 144 Dzhalalyanc S Puteshestvie v Velikuyu Armeniyu ch 2 Tiflis 1858 243 Mkrtcyan 1989 seh 143EdebiyyatMkrtchyan Sh M Istoriko Arhitekturnye Pamyatniki Nagornogo Karabaha Erevan 1989