Babəkiyyə və ya Məzyariyyə — Transubstantiasiya və reenkarnasiyaya inanan Hürrəmiyənin davamı olan Qulat-i Şiə məzhəbi.
Hürrəmilərin davamçıları olan Babəkilər
Onlar sələfləri Hürrəmilərin dünyada həmişə bir peyğəmbər olacağına, yer üzünün peyğəmbərsiz qala bilməyəcəyinə, peyğəmbərliyin ancaq peyğəmbərlik yolu ilə keçə biləcəyinə inandıqlarına uyğun olaraq, Babək Xürrəminin peyğəmbər olduğunu iddia edirdilər.
Babək Hürrəminin ilahiliyi
İbn Nedimin Babəkin ilahlıq iddiasına cəhd etdiyi qeydindən də anlaşıldığı kimi, Hürrəmiyənin davamı olan Qulat-i Şia bir təriqət meydana gətirmişdir. Babək Hürrəminin öz ilahiliyindən başqa, Hürrəmiyədən aldıqları siyasi taktiki dəyişikliklərdən ibarət idi.
Babəkilərin İslam anlayışı və əməlləri
Övladlarını Quran kurslarına göndərsələr də, namaz qılmayıb, Ramazan orucu tutmazlarmış. Bundan əlavə, kafirlərlə cihada getməyi lazımsız hesab edən bir icma qurmuşlardır.
Məzyəriyyə təriqətinin yaranması və Məzyar üsyanı
Babək üsyanında Babək Hürrəmiyə ən güclü dəstək verənlərdən biri də Babəkiyyə təriqətinin ən sadiq davamçılarından olan “Məz-Yar” olmuşdur. Orta əsr tarixçisi “Bəhaddin Məhəmməd ibn Həsən ibn İsfəndiyar” “Tarik-i Təbəristan” adlı əsərində, əslən dindar zərdüşt olan və miladi IX əsrdə Abbasi xilafətinə qarşı 839-cu ildə qiyam qaldıran Məzyarın bu sözləri dediyi bilinir:
Afşin Heydəri ibn Kavus, Babək Hürrəmi və mən üçümüz ölkəmizi ərəblərdən geri almağa və hökuməti Sasanilərə təslim etməyə and içdik |
.
Məzyarın ölümü
Məzyar və Babək Hürrəmi birlikdə Abbasi xəlifəsi Əbu İshaq əl-Mötəsim bil-Lahın onlara qarşı göndərdiyi qoşunların əksəriyyətini dəf edə bilsələr də, qardaşı Kuhyarın xəyanətinə məruz qalan Məzyar nəhayət əsir götürülür. O, Bağdadda edamını gözləyən zaman xəlifənin cəlladları tərəfindən camaat qarşısında işgəncələrə məruz qalmamaq və alçaldıcı şəkildə edam edilməmək üçün zəhər içərək həyatına son qoyur.
İstinadlar
- El-Makdisî, Cilt III, sahife 8.
- El-Makdisî, Cilt IV, sahife 30-31.
- TDV, İslâm Ansiklopedisi, Cilt II, sahife 173.
- TDV, İslâm Ansiklopedisi, Cilt IV, sahife 376.
- el-Fark, sahife 269.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Babekiyye ve ya Mezyariyye Transubstantiasiya ve reenkarnasiyaya inanan Hurremiyenin davami olan Qulat i Sie mezhebi Hurremilerin davamcilari olan BabekilerOnlar selefleri Hurremilerin dunyada hemise bir peygember olacagina yer uzunun peygembersiz qala bilmeyeceyine peygemberliyin ancaq peygemberlik yolu ile kece bileceyine inandiqlarina uygun olaraq Babek Xurreminin peygember oldugunu iddia edirdiler Babek Hurreminin ilahiliyiIbn Nedimin Babekin ilahliq iddiasina cehd etdiyi qeydinden de anlasildigi kimi Hurremiyenin davami olan Qulat i Sia bir teriqet meydana getirmisdir Babek Hurreminin oz ilahiliyinden basqa Hurremiyeden aldiqlari siyasi taktiki deyisikliklerden ibaret idi Babekilerin Islam anlayisi ve emelleriOvladlarini Quran kurslarina gonderseler de namaz qilmayib Ramazan orucu tutmazlarmis Bundan elave kafirlerle cihada getmeyi lazimsiz hesab eden bir icma qurmuslardir Mezyeriyye teriqetinin yaranmasi ve Mezyar usyaniBabek usyaninda Babek Hurremiye en guclu destek verenlerden biri de Babekiyye teriqetinin en sadiq davamcilarindan olan Mez Yar olmusdur Orta esr tarixcisi Behaddin Mehemmed ibn Hesen ibn Isfendiyar Tarik i Teberistan adli eserinde eslen dindar zerdust olan ve miladi IX esrde Abbasi xilafetine qarsi 839 cu ilde qiyam qaldiran Mezyarin bu sozleri dediyi bilinir Afsin Heyderi ibn Kavus Babek Hurremi ve men ucumuz olkemizi ereblerden geri almaga ve hokumeti Sasanilere teslim etmeye and icdik Mezyarin olumuMezyar ve Babek Hurremi birlikde Abbasi xelifesi Ebu Ishaq el Motesim bil Lahin onlara qarsi gonderdiyi qosunlarin ekseriyyetini def ede bilseler de qardasi Kuhyarin xeyanetine meruz qalan Mezyar nehayet esir goturulur O Bagdadda edamini gozleyen zaman xelifenin celladlari terefinden camaat qarsisinda isgencelere meruz qalmamaq ve alcaldici sekilde edam edilmemek ucun zeher icerek heyatina son qoyur IstinadlarEl Makdisi Cilt III sahife 8 El Makdisi Cilt IV sahife 30 31 TDV Islam Ansiklopedisi Cilt II sahife 173 TDV Islam Ansiklopedisi Cilt IV sahife 376 el Fark sahife 269