Bakı Dövlət Universitetinin Kimya fakültəsi — Bakı Dövlət Universitetinin fakültələrindən biri.
Kimya fakültəsi | |
---|---|
Bakı Dövlət Universiteti | |
Yaradılma tarixi | 1934 |
Dekan | |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Bakı |
Digər məlumatlar | |
Sayt | bsu.edu.az |
Tarixi
Kimya fakültəsi 1919-cu ildən Azərbaycan Dövlət Universitetinin tibb fakültəsinin nəzdində fəaliyyət göstərən "Ümumi və qeyri-üzvi" kimya kafedrasının bazası əsasında yaradılmışdır. Kimya fakültəsi 1934-cü ildən müstəqil fakültə kimi fəaliyyət göstərir. Azərbaycan qədim neft ölkəsi olduğundan müasir kimyanın inkişafı hələ XIX əsrin ortaları və XX əsrin əvvəllərində başlamışdır. Nobel qardaşlarının, V.İ.Roqozinin və digər maqnatların neftdən daha səmərəli istifadə etməsi üçün o dövrün böyük kimyaçı alimlərindən olan D.İ.Mendeleyev, V.V.Markovnikov, V.O.Kovalevski, F.F.Beylşteyn, A.A.Kurbatov, V.N.Oqloblin və digər görkəmli kimyaçıları Bakıya dəvət etmələri ümumilikdə Azərbaycanda kimya elminin inkişafına, yerli ali təhsilli mütəxəssislərin, ali məktəblərdə kimya kafedralarının yaranmasına böyük təkan vermişdir. Sonralar 1960-cı illərin əvvəllərində o vaxtkı SSRİ-nin dövlət başçısı N.S.Xruşovun "ölkənin kimyalaşdırılması" çağırışı da bu elmin inkişafına növbəti təkan vermişdir. 1960-cı illərin sonuna qədər davam edən bu kampaniyanın nəticəsində Azərbaycanda (həm də Gürcüstanda, Ermənistanda yaşayan soydaşlarımız) orta məktəbi yüksək göstəricilərlə, medalla bitirən gənclərin əksəriyyəti ali təhsil almaq üçün Kimya fakültəsini seçdilər və nəticədə XX əsrin ortalarından başlayaraq Azərbaycanda çox güclü kimyaçı alimlər ordusu hazırlandı.
Kimya fakültəsini müxtəlif illərdə bitirmiş, elmin yüksək zirvələrini fəth etmiş kimyaçı alimlərimiz çoxdur. Onlar kimyaçı kadrların yetişməsinə, respublikamızda kimya elminin inkişafına öz töhfələrini vermişlər. Məzunları olduqları universitetin kimya fakültəsinə həmişə şərəf gətirmiş bu ziyalılar dünyanın bir çox elmi mərkəzlərində Azərbaycanı layiqincə təmsil etmişlər. Bu gün həmin məzunlar arasında millət vəkilləri, ali məktəb rektorları, dövlət xadimləri vardır. BDU-nun 95 illik tarixi ərzində müxtəlif vaxtlarda iki kimyaçı alim, 1954–1958-ci illərdə akad. Y.H.Məmmədəliyev (1905–1961) və 11 yanvar 1999-cu ildən bu günə qədər isə akad. A.M.Məhərrəmov BDU-nun rektoru kimi şərəfli vəzifəyə təyin edilmişlər.
Rəhbərlər
Yarandığı dövrdən fakültəyə dos. Məmmədəmin Hacı Əhməd oğlu Əfəndi (1934–1937); dos. Murtuza Qasım oğlu Əhmədli (1937–1938); dos. Mədət Əli oğlu İskəndərov (1938–1939); dos. Səttar Əbilov (1939–1946); prof. İslam Qafar oğlu Əlizadə (1946–1950); prof. Cümşüd İsmayıl oğlu Zülfüqarlı (1950–1952); prof. Səkinə Əşrəf qızı Ələkbərova (1952–1957; 1981–1983); dos. Qiyas Kərim oğlu Abdullayev (1957–1960); prof. Cəbrayıl Ələkbər oğlu Hüseynov (1960–1967); dos. Bəşir Mikayıl oğlu Mirzəyev (1967–1975); dos. Fikrət Rzaqulu oğlu Babayev (1975–1978); dos. Dəmir Heydər oğlu Qəmbərov (1978–1981); dos. Ənvər Ağamirzə oğlu Bəşirov (1983–1988); prof. Valeh Mehralı oğlu İsmayılov (1988–1993); prof. Abel Məmmədəli oğlu Məhərrəmov (1993–1999); prof. Eldar İsa oğlu Əhmədov (1999–2006); prof. Abdulsəyid Əbdülhəmid oğlu Əzizov (2006-2021) rəhbərlik etmişlər. 2022-cı ildən fakültəyə dos. Fuad Şəmsəddin oğlu Kərimli rəhbərlik edir.
Tərkibi
Fakültədə 7 kafedra, 4 elmi-tədqiqat laboratoriyası, 35 tədris laboratoriyası fəaliyyət göstərir.
Ümumi və qeyri-üzvi kimya kafedrası fakültənin ilk kafedrası olaraq 1919-cu ildə tibb fakültəsi nəzdində yaradılmışdır. 1935-ci ildə daha üç kafedra – Üzvi kimya, Analitik kimya və Fiziki və kolloid kimya kafedraları təşkil olunmuşdur. 1943-cü ildə Y.H.Məmmədəliyevin təşəbbüsü ilə Neft kimyası (hazırda Neft kimyası və kimya texnologiyası) kafedrası yaradılmışdır. Yüksəkmolekullu birləşmələr kimyası kafedrası 1964-cü, Kimyanın tədrisi metodikası kafedrası 1987-ci ildən fəaliyyət göstərir.
Kafedralar
- Üzvi kimya
- Kimyanın tədrisi metodikası
- Fiziki və kolloid kimya
- Neft kimyası və kimya texnologiyası
- Ümumi və qeyri-üzvi kimya
- Yüksəkmolekullu birləşmələr kimyası
- Analitik kimya
Təhsil
Fakültədə təhsil forması əyanidir. Təhsil Azərbaycan, rus və ingilis dillərində aparılır. 2014–2015-ci tədris ilindən etibarən Təhsil Nazirliyi tərəfindən yüksək ixtisaslı kadr hazırlığı məqsədi ilə "Kimya", "Kimya müəllimliyi" ixtisasları üzrə "Sabah qrupları" yaradılmışdır. Bu ildən fakültənin "kimya" ixtisasına ingilis bölməsinə tələbə qəbulu həyata keçirilir.
Fakültədə "Kimya", "Kimya mühəndisliyi", "Kimya müəllimliyi" ixtisasları üzrə bakalavr, 15 ixtisaslaşma üzrə magistr hazırlığı aparılır.
Kimya ixtisasında universal kadr hazırlığı aparılır, həmin ixtisası bitirən tələbələr kimya, neft kimyası sənayesi müəssisələrində, kimya profilli elmi tədqiqat institutlarında işləyə bilər.
Kimya müəllimliyi ixtisasını bitirən tələbələr kimya müəllimi ixtisasına yiyələnir. Onlar respublikamızın orta məktəblərində, liseylərində kimya müəllimi kimi kimya fənnini yüksək səviyyədə tədris edə bilərlər.
Kimya mühəndisi ixtisasında neft və qaz, boya, kimya, plastik maddələr, ərzaq, əczaçılıq və digər emal sənayeləri üçün yüksək ixtisaslı mütəxəssislərin hazırlığı aparılır.
Bakalavr
- Kimya
- Kimya müəllimliyi
- Kimya mühəndisliyi
Magistratura ixtisasları
- Qeyri-üzvi kimya
- Bərk cisimlər kimyası
- Üzvi kimya
- Təbii və fizioloji fəal maddələr kimyası
- Fiziki kimya
- Elektrokimya
- Kolloid kimya
- Kimyəvi kinetika və kataliz
- Analitik kimya
- Kimyəvi ekspertiza
- Yüksəkmolekullu birləşmələr kimyası
- Kompozisiya materialları kimyası
- Nanomateriallar kimyası
- Kimyanın tədrisi metodikası və metodologiyası
- Neft kimyası
- Neft emalı texnologiyası
Beynəlxalq və elmi əlaqələri
Kimya fakültəsi yarandığı vaxtdan dünyanın qabaqcıl elm mərkəzləri ilə elmi əlaqələr qurmuş və bu əlaqələr M.V.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universiteti, N.D.Zelinski adına Üzvi Kimya İnstitutu, Kazan Dövlət Universiteti, Rusiya Fizioloji Aktiv Birləşmələr İnstitutu, A.T.Arbuzov adına Üzvi və Fiziki Kimya İnstitutu (Kazan), Şərqi Sibir EA-nın Favorski adına Üzvi Kimya İnstitutu (İrkutsk), ABŞ-nin Minnesota Universiteti Fransanın Claude Bernard Lyon 1 və Lorrein Universitetləri, Fransanın İnstitute Lumiere Matiere elmi araşdırmalar mərkəzi, Türkiyənin Yıldız Teknik, Ostim Teknik və Sivas Cümhüriyyət Universitetləri, Amerikanın Northeast Ohio Medical University, Rusiyanın Birləşmiş Nüvə Tədqiqatlar İnstitutu və İtaliyanın Pavia Universiteti və s. ilə uğurla davam etdirilir.
Fakültənin alimlərinin ABŞ, Rumıniya, Rusiya, Türkiyə, Ukrayna, Almaniya, Fransa, İsveç, Portuqaliya, İran və s. ölkələrin aparıcı elm mərkəzlərində çalışan alimlərlə sıx elmi əlaqələri vardır.
Almaniyanın «Bruker» firması ilə elmi-texniki əməkdaşlıq nəticəsində 2002-ci ildən fakültədə Nüvə Maqnit Rezonansı laboratoriyası yaradılmışdır. Fakültə Almaniyanın «Bruker» firmasının istehsalı olan BRUKER-300 NMR spektrometr, Smart Apexs II-rentgenstruktur difraktometr, Esgüise 6000-kütlə-spektometr və Agilent 1200-maye xromatoqraf kimi müasir cihazlarla təchiz edilmişdir. Sonrakı illərdə bu əməkdaşlığın davamı olaraq fakültədə Rentgen (X-Ray), Xromato-kütlə laboratoriyaları təşkil edilmişdir.
2007-ci ildə Fransanın Montpellier Universiteti ilə BDU arasında imzalanmış əməkdaşlıq müqaviləsi Fransanın Elm və Təhsil Nazirliyində təsdiq edilmişdir. Müqavilə əsasında fakültənin alim və aspirantlarının qarşılıqlı səfərləri təşkil edilir. Kimya fakültəsi və Praqanın Karlov Universitetinin Təbiət elmləri fakültəsi arasında qarşılıqlı əməkdaşlıq sahəsində imzalanmış anlaşma memorandumuna əsaslanaraq 2019 -2020-citədris ilində may ayındakimya fakültəsinin bakalavr və magistrantlarından ibarət 10 nəfərlik tələbə qrupu Praqanın Karlov Universitetində təcrübə mübadiləsi keçmişdir.
Fakültənin beynəlxalq əməkdaşlığının gələcəkdə daha da inkişaf etdirlməsi üçün strateji plan hazırlanmışdır.
· Türkiyə, Rusiya Federasiyası, ABŞ, Fransa, Almaniya, Yaponiya, Ukrayna, Moldova və s. ölkələrin müvafiq elm mərkəzləri, universitetləri ilə təhsilin məzmunu, innovativ metodların öyrənilməsi baxımından əməkdaşlığın qurulması;
· Doktorantlara ikili rəhbərliyin say və keyfiyyət etibarilə artırılması;
· Fakültədə nəşr olunan jurnalların Redaksiya Şuralarında xarici ölkə mütəxəssislərinin təmsil olunması;
· Beynəlxalq Elmi Konfranslarda əməkdaşların iştirakını təmin etmək.
BDU və Satbayev adına Qazax milli Tədqiqat Texniki Universiteti (QMTTU) arasında 2021-ci il tarixli müqaviləyə əsasən BDU-nun Kimya fakültəsi və QMTTU-nun Kimya və Biotexnologiyalar İnstitutunun magistratura proqramı bazasında Neft Kimyası ixtisaslaşması üzrə magistratura səviyyəsində birgə ikili diplom proqramı tədris olunur. Bu proqram çəçivəsində neft kimyası və kimya mühəndisliyi elmləri üzrə yüksək ixtisaslı mütəxəssislərin yetişdirilməsi nəzərdə tutulur.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Baki Dovlet Universitetinin Kimya fakultesi Baki Dovlet Universitetinin fakultelerinden biri Kimya fakultesiBaki Dovlet UniversitetiYaradilma tarixi 1934DekanYerlesmesiOlke AzerbaycanSeher Baki BakiDiger melumatlarSayt bsu edu azTarixiKimya fakultesi 1919 cu ilden Azerbaycan Dovlet Universitetinin tibb fakultesinin nezdinde fealiyyet gosteren Umumi ve qeyri uzvi kimya kafedrasinin bazasi esasinda yaradilmisdir Kimya fakultesi 1934 cu ilden musteqil fakulte kimi fealiyyet gosterir Azerbaycan qedim neft olkesi oldugundan muasir kimyanin inkisafi hele XIX esrin ortalari ve XX esrin evvellerinde baslamisdir Nobel qardaslarinin V I Roqozinin ve diger maqnatlarin neftden daha semereli istifade etmesi ucun o dovrun boyuk kimyaci alimlerinden olan D I Mendeleyev V V Markovnikov V O Kovalevski F F Beylsteyn A A Kurbatov V N Oqloblin ve diger gorkemli kimyacilari Bakiya devet etmeleri umumilikde Azerbaycanda kimya elminin inkisafina yerli ali tehsilli mutexessislerin ali mekteblerde kimya kafedralarinin yaranmasina boyuk tekan vermisdir Sonralar 1960 ci illerin evvellerinde o vaxtki SSRI nin dovlet bascisi N S Xrusovun olkenin kimyalasdirilmasi cagirisi da bu elmin inkisafina novbeti tekan vermisdir 1960 ci illerin sonuna qeder davam eden bu kampaniyanin neticesinde Azerbaycanda hem de Gurcustanda Ermenistanda yasayan soydaslarimiz orta mektebi yuksek gostericilerle medalla bitiren genclerin ekseriyyeti ali tehsil almaq ucun Kimya fakultesini secdiler ve neticede XX esrin ortalarindan baslayaraq Azerbaycanda cox guclu kimyaci alimler ordusu hazirlandi Kimya fakultesini muxtelif illerde bitirmis elmin yuksek zirvelerini feth etmis kimyaci alimlerimiz coxdur Onlar kimyaci kadrlarin yetismesine respublikamizda kimya elminin inkisafina oz tohfelerini vermisler Mezunlari olduqlari universitetin kimya fakultesine hemise seref getirmis bu ziyalilar dunyanin bir cox elmi merkezlerinde Azerbaycani layiqince temsil etmisler Bu gun hemin mezunlar arasinda millet vekilleri ali mekteb rektorlari dovlet xadimleri vardir BDU nun 95 illik tarixi erzinde muxtelif vaxtlarda iki kimyaci alim 1954 1958 ci illerde akad Y H Memmedeliyev 1905 1961 ve 11 yanvar 1999 cu ilden bu gune qeder ise akad A M Meherremov BDU nun rektoru kimi serefli vezifeye teyin edilmisler RehberlerYarandigi dovrden fakulteye dos Memmedemin Haci Ehmed oglu Efendi 1934 1937 dos Murtuza Qasim oglu Ehmedli 1937 1938 dos Medet Eli oglu Iskenderov 1938 1939 dos Settar Ebilov 1939 1946 prof Islam Qafar oglu Elizade 1946 1950 prof Cumsud Ismayil oglu Zulfuqarli 1950 1952 prof Sekine Esref qizi Elekberova 1952 1957 1981 1983 dos Qiyas Kerim oglu Abdullayev 1957 1960 prof Cebrayil Elekber oglu Huseynov 1960 1967 dos Besir Mikayil oglu Mirzeyev 1967 1975 dos Fikret Rzaqulu oglu Babayev 1975 1978 dos Demir Heyder oglu Qemberov 1978 1981 dos Enver Agamirze oglu Besirov 1983 1988 prof Valeh Mehrali oglu Ismayilov 1988 1993 prof Abel Memmedeli oglu Meherremov 1993 1999 prof Eldar Isa oglu Ehmedov 1999 2006 prof Abdulseyid Ebdulhemid oglu Ezizov 2006 2021 rehberlik etmisler 2022 ci ilden fakulteye dos Fuad Semseddin oglu Kerimli rehberlik edir TerkibiFakultede 7 kafedra 4 elmi tedqiqat laboratoriyasi 35 tedris laboratoriyasi fealiyyet gosterir Umumi ve qeyri uzvi kimya kafedrasi fakultenin ilk kafedrasi olaraq 1919 cu ilde tibb fakultesi nezdinde yaradilmisdir 1935 ci ilde daha uc kafedra Uzvi kimya Analitik kimya ve Fiziki ve kolloid kimya kafedralari teskil olunmusdur 1943 cu ilde Y H Memmedeliyevin tesebbusu ile Neft kimyasi hazirda Neft kimyasi ve kimya texnologiyasi kafedrasi yaradilmisdir Yuksekmolekullu birlesmeler kimyasi kafedrasi 1964 cu Kimyanin tedrisi metodikasi kafedrasi 1987 ci ilden fealiyyet gosterir Kafedralar Uzvi kimya Kimyanin tedrisi metodikasi Fiziki ve kolloid kimya Neft kimyasi ve kimya texnologiyasi Umumi ve qeyri uzvi kimya Yuksekmolekullu birlesmeler kimyasi Analitik kimyaTehsilFakultede tehsil formasi eyanidir Tehsil Azerbaycan rus ve ingilis dillerinde aparilir 2014 2015 ci tedris ilinden etibaren Tehsil Nazirliyi terefinden yuksek ixtisasli kadr hazirligi meqsedi ile Kimya Kimya muellimliyi ixtisaslari uzre Sabah qruplari yaradilmisdir Bu ilden fakultenin kimya ixtisasina ingilis bolmesine telebe qebulu heyata kecirilir Fakultede Kimya Kimya muhendisliyi Kimya muellimliyi ixtisaslari uzre bakalavr 15 ixtisaslasma uzre magistr hazirligi aparilir Kimya ixtisasinda universal kadr hazirligi aparilir hemin ixtisasi bitiren telebeler kimya neft kimyasi senayesi muessiselerinde kimya profilli elmi tedqiqat institutlarinda isleye biler Kimya muellimliyi ixtisasini bitiren telebeler kimya muellimi ixtisasina yiyelenir Onlar respublikamizin orta mekteblerinde liseylerinde kimya muellimi kimi kimya fennini yuksek seviyyede tedris ede bilerler Kimya muhendisi ixtisasinda neft ve qaz boya kimya plastik maddeler erzaq eczaciliq ve diger emal senayeleri ucun yuksek ixtisasli mutexessislerin hazirligi aparilir Bakalavr Kimya Kimya muellimliyi Kimya muhendisliyiMagistratura ixtisaslari Qeyri uzvi kimya Berk cisimler kimyasi Uzvi kimya Tebii ve fizioloji feal maddeler kimyasi Fiziki kimya Elektrokimya Kolloid kimya Kimyevi kinetika ve kataliz Analitik kimya Kimyevi ekspertiza Yuksekmolekullu birlesmeler kimyasi Kompozisiya materiallari kimyasi Nanomateriallar kimyasi Kimyanin tedrisi metodikasi ve metodologiyasi Neft kimyasi Neft emali texnologiyasiBeynelxalq ve elmi elaqeleriKimya fakultesi yarandigi vaxtdan dunyanin qabaqcil elm merkezleri ile elmi elaqeler qurmus ve bu elaqeler M V Lomonosov adina Moskva Dovlet Universiteti N D Zelinski adina Uzvi Kimya Institutu Kazan Dovlet Universiteti Rusiya Fizioloji Aktiv Birlesmeler Institutu A T Arbuzov adina Uzvi ve Fiziki Kimya Institutu Kazan Serqi Sibir EA nin Favorski adina Uzvi Kimya Institutu Irkutsk ABS nin Minnesota Universiteti Fransanin Claude Bernard Lyon 1 ve Lorrein Universitetleri Fransanin Institute Lumiere Matiere elmi arasdirmalar merkezi Turkiyenin Yildiz Teknik Ostim Teknik ve Sivas Cumhuriyyet Universitetleri Amerikanin Northeast Ohio Medical University Rusiyanin Birlesmis Nuve Tedqiqatlar Institutu ve Italiyanin Pavia Universiteti ve s ile ugurla davam etdirilir Fakultenin alimlerinin ABS Ruminiya Rusiya Turkiye Ukrayna Almaniya Fransa Isvec Portuqaliya Iran ve s olkelerin aparici elm merkezlerinde calisan alimlerle six elmi elaqeleri vardir Almaniyanin Bruker firmasi ile elmi texniki emekdasliq neticesinde 2002 ci ilden fakultede Nuve Maqnit Rezonansi laboratoriyasi yaradilmisdir Fakulte Almaniyanin Bruker firmasinin istehsali olan BRUKER 300 NMR spektrometr Smart Apexs II rentgenstruktur difraktometr Esguise 6000 kutle spektometr ve Agilent 1200 maye xromatoqraf kimi muasir cihazlarla techiz edilmisdir Sonraki illerde bu emekdasligin davami olaraq fakultede Rentgen X Ray Xro ma to kutle laboratoriyalari teskil edilmisdir 2007 ci ilde Fransanin Montpellier Universiteti ile BDU arasinda imzalanmis emekdasliq muqavilesi Fransanin Elm ve Tehsil Nazirliyinde tesdiq edilmisdir Muqavile esasinda fakultenin alim ve aspirantlarinin qarsiliqli seferleri teskil edilir Kimya fakultesi ve Praqanin Karlov Universitetinin Tebiet elmleri fakultesi arasinda qarsiliqli emekdasliq sahesinde imzalanmis anlasma memorandumuna esaslanaraq 2019 2020 citedris ilinde may ayindakimya fakultesinin bakalavr ve magistrantlarindan ibaret 10 neferlik telebe qrupu Praqanin Karlov Universitetinde tecrube mubadilesi kecmisdir Fakultenin beynelxalq emekdasliginin gelecekde daha da inkisaf etdirlmesi ucun strateji plan hazirlanmisdir Turkiye Rusiya Federasiyasi ABS Fransa Almaniya Yaponiya Ukrayna Moldova ve s olkelerin muvafiq elm merkezleri universitetleri ile tehsilin mezmunu innovativ metodlarin oyrenilmesi baximindan emekdasligin qurulmasi Doktorantlara ikili rehberliyin say ve keyfiyyet etibarile artirilmasi Fakultede nesr olunan jurnallarin Redaksiya Suralarinda xarici olke mutexessislerinin temsil olunmasi Beynelxalq Elmi Konfranslarda emekdaslarin istirakini temin etmek BDU ve Satbayev adina Qazax milli Tedqiqat Texniki Universiteti QMTTU arasinda 2021 ci il tarixli muqavileye esasen BDU nun Kimya fakultesi ve QMTTU nun Kimya ve Biotexnologiyalar Institutunun magistratura proqrami bazasinda Neft Kimyasi ixtisaslasmasi uzre magistratura seviyyesinde birge ikili diplom proqrami tedris olunur Bu proqram cecivesinde neft kimyasi ve kimya muhendisliyi elmleri uzre yuksek ixtisasli mutexessislerin yetisdirilmesi nezerde tutulur IstinadlarHemcinin baxBDU