Bəyazid və ya Tamerlan 1735-ci ildə Antonio Vivaldi tərəfindən bəstələnmiş italyan operasıdır. Operanın librettosu Aqostino Pioven tərəfindən yazılmışdır. Əsərin premyerası Veronada, karnaval mövsümündə həyata keçirilmişdir. Opera (kataloq nömrəsi RV 703) üç hissəli simfoniya olan giriş və üç pərdədən ibarətdir. Operanın mövzusu Osmanlı sultanı I Bəyazidin Əmir Teymur tərəfindən əsir götürülməsindən sonrakı həyatına həsr edilmişdir. Məşhur "" ariyası bu operadandır.
Bəyazid | |
---|---|
it. Il Tamerlano it. Bajazet | |
Bəstəkar | Antonio Vivaldi |
Librettoçu | |
Dili | italyanca |
Süjet | Operanın mövzusu Osmanlı sultanı I Bəyazidin Əmir Teymur tərəfindən əsir götürülməsindən sonrakı həyatına həsr edilmişdir. |
Pərdə | 3 |
Səhnə | 29 |
Yaradılma tarixi | 1735 |
İlk səhnələşdirmə | 1735 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Rollar
Rol | Səs tipi | İlk oyunçu |
---|---|---|
Tamerlan, tatar türklərinin imperatoru | mezzo-soprano | Maria Maddalena Pieri |
Bəyazid, Osmanlı türklərinin imperatoru, indi Tamerlanın əsiri | bariton | Marc Antonio Mareschi |
Asteriya, Bəyazidin qızı, Andronikin sevgilisi | kontralto | Anna Girò |
Andronik, Yunanıstan şahzadəsi, indi Tamerlanla əlbirdir | kontralto | Pietro Moriggi |
İrene, Trapezund şahzadəsi, Tamerlanla evlənəcəyinə söz verib | kontralto | Margharita Giacomazzi |
İdaspe, Andronikin dostu | soprano | Giovanni Manzoli |
Simfoniya
- Allegro
- Andante Molto
- Allegro
Pərdələr
Pərdə | Səhnə | Resitativ/Ariya | Personajlar |
---|---|---|---|
Pərdə 1 | Səhnə 1 | Resitativ: Prence Lo so: vi devo | Bəyazid, Andronik |
Ariya: Del destin non dee lagnarsi | Bəyazid | ||
Səhnə 2 | Resitativ: Non si perda di vista | Andronik, İdaspe | |
Ariya: Nasce rosa lusinghiera | İdaspe | ||
Səhnə 3 | Resitativ: Principe, or ora i greci | Tamerlan, Andronik | |
Ariya: In si torbida procella | Tamerlan | ||
Səhnə 4 | Resitativ: Il Tartaro ama Asteria | Andronik | |
Ariya: Quel ciglio vezzosetto | Andronik | ||
Səhnə 5–6 | Resitativ: Or sì, fiero destino | Asteriya, Tamerlan | |
Ariya: Vedeste mai sul prato | Tamerlan | ||
Səhnə 7–8 | Resitativ: Non ascolto più nulla | Bəyazid, Asteriya, Andronik | |
Ariya: Amare un'alma ingrata | Asteriya | ||
Səhnə 9 | Resitativ: Così la sposa il Tamerlano accoglie? | İrene, Andronik, İdaspe | |
Ariya: Qual guerriero in campo armato | İrene | ||
Səhnə 10 | Resitativ: È bella Irene | Andronik | |
Ariya: Non ho nel sen constanza | Andronik | ||
Pərdə 2 | Səhnə 1 | Resitativ: Amico, tengo un testimon fedele | Tamerlan, Andronik |
Səhnə 2 | Resitativ: Sarete or ostinato | İdaspe, Andronik | |
Ariya: Anche il mar par che sommerga | İdaspe | ||
Səhnə 3 | Resitativ: Gloria, sdegno ed amore | Asteriya, Andronik | |
Ariya: Stringi le mie catene | Asteriya | ||
Səhnə 4 | Resitativ: Ah, disperato Andronico! | Andronik | |
Aria: La sorte mia spietata | Andronik | ||
Səhnə 5 | Resitativ: Signor, vergine illustre | İdaspe, Tamerlan, İrene, Asteriya | |
Ariya: Cruda sorte, avverso fato! | Tamerlan | ||
Səhnə 6 | Resitativ: Senti, chiunque tu sia | Asteriya, İrene | |
Ariya: La cervetta timidetta | Asteriya | ||
Səhnə 7 | Resitativ: Gran cose espone Asteria | İrene, İdaspe | |
Ariya: | İrene | ||
Səhnə 8 | Resitativ: Dov'è mia figlia, Andronico? | Bəyazid, Andronik | |
Ariya: Dov'è la figla? | Bəyazid | ||
Səhnə 9 | Resitativ: Asteria, siamo al soglio…; Accompagnato: Odi, perfida | Tamerlan, Asteriya, Bəyazid, İrene, Andronik | |
Kvartet: Sì crudel! questo è l'amore | İrene, Bəyazid, Asteriya, Tamerlan | ||
Pərdə 3 | Səhnə 1 | Resitativ: Figlia, siam rei | Bəyazid, Asteriya |
Ariya: Veder parmi, or che nel fondo | Bəyazid | ||
Səhnə 2–3 | Resitativ: Andronico, il mio amore | Tamerlan, Andronik, Asteriya, Bəyazid | |
Ariya: Barbaro traditor | Tamerlan | ||
Səhnə 4 | Resitativ: Lascerò di regnare | Andronik | |
Ariya: Spesso tra vaghe rose | Andronik | ||
Səhnə 5–7 | Resitativ: Eccoti, Bajazette | Tamerlan, Asteriya, Andronik, Bəyazid, İrene | |
Arioso: Verrò crudel, spietato | Bəyazid | ||
Səhnə 8 | Resitativ: Signor, fra tante cure | İrene, Tamerlan | |
Ariya: Son tortorella | İrene | ||
Səhnə 9 | Resitativ: Signore, Bajazette | İdaspe, Tamerlan, Andronik | |
Səhnə 10 | Accompagnato: È morto, sì, tiranno | Asteriya | |
Ariya: Svena, uccidi, abbatti, atterra | Asteriya | ||
Final səhnəsi | Resitativ: Deh, tu cauto la segui | Andronik, İrene, Tamerlan | |
Xor: Coronata di gigli e rose | Hamı (ölmüş Bəyazid xaric) |
Ariyaların mənşəyi
Bəyazid operası . Bu Vivaldinin başqa bəstəkarın əsərindən bir parçanı alaraq öz əsərinə uyğunlaşdırmaqda ilk təcrübəsi idi. Bəstəkar özü müsbət personajlar (Bəyazid, Asteriya və İdaspe) üçün ariyaları yazmış, mənfi personajların (Tamerlan, İrene və Androniko) ariyalarını isə başqa bəstəkarların əsərlərindən götürmüşdür. Ariyaların bəziləri isə Vivaldinin əvvəlki operalarında da işlədilmişdir. Aşağıdakı cədvəldə Bəyazid operasında istifadə edilmiş ariyaların mənşəyi göstərilmişdir.
Ariya | Bəstəkar | Opera | Orijinal adı |
---|---|---|---|
Del destin non dee lagnarsi | Antonio Vivaldi | L'Olimpiade | Del destin non vi lagnate |
Nasce rosa lusinghiera | Antonio Vivaldi | Giustino, eyni zamanda | Senti l'aura lusinghiera / Scherza l'aura lusinghiera |
In sì torbida procella | Alessandro Severo | ||
Vedeste mai sul prato | Siroe re di Persia | ||
Qual guerriero in campo armato | İdaspe | ||
Non ho nel sen costanza | Geminiano Giacomelli | Adriano in Siria | |
Anche il mar par che sommerga | Antonio Vivaldi | Semiramide | |
Stringi le mie catene | Antonio Vivaldi | Semiramide | |
La sorte mia spietata | Siroe re di Persia | ||
La cervetta timidetta | Antonio Vivaldi | Giustino | |
Dov'è la figlia? | Antonio Vivaldi | ||
Sposa, son disprezzata | Merope | Sposa, non mi conosci | |
Sì crudel! questo è l'amore (quartet) | Antonio Vivaldi | Io crudel? giusto rigore | |
Veder parmi, or che nel fondo | Antonio Vivaldi | "Roma Invitta una clemente" | |
Spesso tra vaghe rose | Siroe re di Persia | ||
Coronata di gigli e di rose | Antonio Vivaldi |
Diskoqrafiya
Operanın yeganə tam səs yazması 10 may, 2005-ci ildə Virgin Classics tərəfindən istehsal edilmişdir. Bu səsyazmaya Fabio Biondinin rəhbərliyi altında, Brüsseldə Europa Galante tərəfindən həyata keçirilmişdir. İfaçılar aşağıdakılardır:
- bass-bariton İldebrando D'Arxancelo – Bəyazid
- konturtenor Devid Daniels – Tamerlan
- mezzo-soprano Vivika Cenuks – İrene
- contralto Mariyana Miyanoviç – Asteria
- soprano Patrisia Ciofi – İdaspe
- mezzo-soprano Elina Qarança – Androniko
Bu səsyazma 2006-cı ildə Ən yaxşı opera nominasiyasında Midem Klassik Mükafatına layiq görülmüş, 48-ci Qremmi mükafatlarının son siyahısına əlavə edilmişdir. Bu səsyazmadan əvvəl operanın müxtəlif hissələrinə dəfələrlə Sisiliya Bartoli kimi müxtəlif ifaçılar tərəfindən müraciət edilmişdir.
Ədəbiyyat
- Frédéric Delaméa (2005). The Noble Death-Pangs of Vivaldian Opera. In Vivaldi: Bajazet [CD liner notes]. Virgin Classics
İstinadlar
- Rinaldi M. Catalogo numerico tematica delle composizioni di Antonio Vivaldi.
- Grove Music Online (ing.). OUP.
- Georq Fridrix Hendelin eyni adlı operası ilə qarışdırlmamalıdır.
- Ryom, Peter (2007). Vivaldi-Werkverzeichnis, p. 379. Breitkopf & Härtel.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Beyazid Beyazid ve ya Tamerlan 1735 ci ilde Antonio Vivaldi terefinden bestelenmis italyan operasidir Operanin librettosu Aqostino Pioven terefinden yazilmisdir Eserin premyerasi Veronada karnaval movsumunde heyata kecirilmisdir Opera kataloq nomresi RV 703 uc hisseli simfoniya olan giris ve uc perdeden ibaretdir Operanin movzusu Osmanli sultani I Beyazidin Emir Teymur terefinden esir goturulmesinden sonraki heyatina hesr edilmisdir Meshur ariyasi bu operadandir Beyazidit Il Tamerlano it BajazetBestekar Antonio VivaldiLibrettocuDili italyancaSujet Operanin movzusu Osmanli sultani I Beyazidin Emir Teymur terefinden esir goturulmesinden sonraki heyatina hesr edilmisdir Perde 3Sehne 29Yaradilma tarixi 1735Ilk sehnelesdirme 1735 Vikianbarda elaqeli mediafayllarRollarRol Ses tipi Ilk oyuncuTamerlan tatar turklerinin imperatoru mezzo soprano Maria Maddalena PieriBeyazid Osmanli turklerinin imperatoru indi Tamerlanin esiri bariton Marc Antonio MareschiAsteriya Beyazidin qizi Andronikin sevgilisi kontralto Anna GiroAndronik Yunanistan sahzadesi indi Tamerlanla elbirdir kontralto Pietro MoriggiIrene Trapezund sahzadesi Tamerlanla evleneceyine soz verib kontralto Margharita GiacomazziIdaspe Andronikin dostu soprano Giovanni ManzoliSimfoniyaAllegro Andante Molto AllegroPerdelerPerde Sehne Resitativ Ariya PersonajlarPerde 1 Sehne 1 Resitativ Prence Lo so vi devo Beyazid AndronikAriya Del destin non dee lagnarsi BeyazidSehne 2 Resitativ Non si perda di vista Andronik IdaspeAriya Nasce rosa lusinghiera IdaspeSehne 3 Resitativ Principe or ora i greci Tamerlan AndronikAriya In si torbida procella TamerlanSehne 4 Resitativ Il Tartaro ama Asteria AndronikAriya Quel ciglio vezzosetto AndronikSehne 5 6 Resitativ Or si fiero destino Asteriya TamerlanAriya Vedeste mai sul prato TamerlanSehne 7 8 Resitativ Non ascolto piu nulla Beyazid Asteriya AndronikAriya Amare un alma ingrata AsteriyaSehne 9 Resitativ Cosi la sposa il Tamerlano accoglie Irene Andronik IdaspeAriya Qual guerriero in campo armato IreneSehne 10 Resitativ E bella Irene AndronikAriya Non ho nel sen constanza AndronikPerde 2 Sehne 1 Resitativ Amico tengo un testimon fedele Tamerlan AndronikSehne 2 Resitativ Sarete or ostinato Idaspe AndronikAriya Anche il mar par che sommerga IdaspeSehne 3 Resitativ Gloria sdegno ed amore Asteriya AndronikAriya Stringi le mie catene AsteriyaSehne 4 Resitativ Ah disperato Andronico AndronikAria La sorte mia spietata AndronikSehne 5 Resitativ Signor vergine illustre Idaspe Tamerlan Irene AsteriyaAriya Cruda sorte avverso fato TamerlanSehne 6 Resitativ Senti chiunque tu sia Asteriya IreneAriya La cervetta timidetta AsteriyaSehne 7 Resitativ Gran cose espone Asteria Irene IdaspeAriya IreneSehne 8 Resitativ Dov e mia figlia Andronico Beyazid AndronikAriya Dov e la figla BeyazidSehne 9 Resitativ Asteria siamo al soglio Accompagnato Odi perfida Tamerlan Asteriya Beyazid Irene AndronikKvartet Si crudel questo e l amore Irene Beyazid Asteriya TamerlanPerde 3 Sehne 1 Resitativ Figlia siam rei Beyazid AsteriyaAriya Veder parmi or che nel fondo BeyazidSehne 2 3 Resitativ Andronico il mio amore Tamerlan Andronik Asteriya BeyazidAriya Barbaro traditor TamerlanSehne 4 Resitativ Lascero di regnare AndronikAriya Spesso tra vaghe rose AndronikSehne 5 7 Resitativ Eccoti Bajazette Tamerlan Asteriya Andronik Beyazid IreneArioso Verro crudel spietato BeyazidSehne 8 Resitativ Signor fra tante cure Irene TamerlanAriya Son tortorella IreneSehne 9 Resitativ Signore Bajazette Idaspe Tamerlan AndronikSehne 10 Accompagnato E morto si tiranno AsteriyaAriya Svena uccidi abbatti atterra AsteriyaFinal sehnesi Resitativ Deh tu cauto la segui Andronik Irene TamerlanXor Coronata di gigli e rose Hami olmus Beyazid xaric Ariyalarin menseyiBeyazid operasi Bu Vivaldinin basqa bestekarin eserinden bir parcani alaraq oz eserine uygunlasdirmaqda ilk tecrubesi idi Bestekar ozu musbet personajlar Beyazid Asteriya ve Idaspe ucun ariyalari yazmis menfi personajlarin Tamerlan Irene ve Androniko ariyalarini ise basqa bestekarlarin eserlerinden goturmusdur Ariyalarin bezileri ise Vivaldinin evvelki operalarinda da isledilmisdir Asagidaki cedvelde Beyazid operasinda istifade edilmis ariyalarin menseyi gosterilmisdir Ariya Bestekar Opera Orijinal adiDel destin non dee lagnarsi Antonio Vivaldi L Olimpiade Del destin non vi lagnateNasce rosa lusinghiera Antonio Vivaldi Giustino eyni zamanda Senti l aura lusinghiera Scherza l aura lusinghieraIn si torbida procella Alessandro SeveroVedeste mai sul prato Siroe re di PersiaQual guerriero in campo armato IdaspeNon ho nel sen costanza Geminiano Giacomelli Adriano in SiriaAnche il mar par che sommerga Antonio Vivaldi SemiramideStringi le mie catene Antonio Vivaldi SemiramideLa sorte mia spietata Siroe re di PersiaLa cervetta timidetta Antonio Vivaldi GiustinoDov e la figlia Antonio VivaldiSposa son disprezzata Merope Sposa non mi conosciSi crudel questo e l amore quartet Antonio Vivaldi Io crudel giusto rigoreVeder parmi or che nel fondo Antonio Vivaldi Roma Invitta una clemente Spesso tra vaghe rose Siroe re di PersiaCoronata di gigli e di rose Antonio VivaldiDiskoqrafiyaOperanin yegane tam ses yazmasi 10 may 2005 ci ilde Virgin Classics terefinden istehsal edilmisdir Bu sesyazmaya Fabio Biondinin rehberliyi altinda Brusselde Europa Galante terefinden heyata kecirilmisdir Ifacilar asagidakilardir bass bariton Ildebrando D Arxancelo Beyazid konturtenor Devid Daniels Tamerlan mezzo soprano Vivika Cenuks Irene contralto Mariyana Miyanovic Asteria soprano Patrisia Ciofi Idaspe mezzo soprano Elina Qaranca Androniko Bu sesyazma 2006 ci ilde En yaxsi opera nominasiyasinda Midem Klassik Mukafatina layiq gorulmus 48 ci Qremmi mukafatlarinin son siyahisina elave edilmisdir Bu sesyazmadan evvel operanin muxtelif hisselerine defelerle Sisiliya Bartoli kimi muxtelif ifacilar terefinden muraciet edilmisdir EdebiyyatFrederic Delamea 2005 The Noble Death Pangs of Vivaldian Opera In Vivaldi Bajazet CD liner notes Virgin ClassicsIstinadlarRinaldi M Catalogo numerico tematica delle composizioni di Antonio Vivaldi Grove Music Online ing OUP Georq Fridrix Hendelin eyni adli operasi ile qarisdirlmamalidir Ryom Peter 2007 Vivaldi Werkverzeichnis p 379 Breitkopf amp Hartel