Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Bədəlan — Azərbaycan Respublikasının Masallı rayonunun inzibati ərazi vahidində kənd.
| Bədəlan | |
|---|---|
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Rayon | Masallı rayonu |
| Tarixi və coğrafiyası | |
| Saat qurşağı | |
| Əhalisi | |
| Əhalisi | 2598 (2017) nəfər |
| Rəqəmsal identifikatorlar | |
| Poçt indeksi | AZ4412 |
Məlumat
Masallı rayonu Bədəlan kənd inzibati ərazi dairəsi mərkəzi Bədəlan kəndi olmaqla Bədəlan, Çayqıraq, Aşurlu və Dəmirçi kəndlərini əhatə edir. Kənd paytaxtdan 244 km və rayon mərkəzindən 11 km məsafədə yerləşir. Bədəlan kəndinin və bu toponimin yaranması haqqında mülahizəyə görə kənd sakinləri Lerikin Barzavu kəndindən hazırda yaşadıqları məkana köçüb gəlmiş Bədəl adlı bir şəxsin başçılıq etdiyi tayfanın nümayəndələridirlər və bu kənd adı da bu şəxs adı ilə bağlı yaranmışdır.[]
Əhalisi və coğrafi mövqeyi
Bədəlan kəndi respublikanın cənub-şərqində — Lənkəran ovalığında yerləşir, o rayonun Xıl, Sirəbil, Musaküçə, Kolatan, Lürən, Qızılavar, Xanəlion, Babaser, Mollaoba, Məmmədoba kəndləri və Boradigah qəsəbəsi ilə həmsərhəddir. Masallı-Boradigah şose yolunun 11-ci kilometrliyində yerləşir. Bədəlan kəndinin sahəsi 382 ha, Çayqıraq kəndinin sahəsi 260 ha, Aşurlu kəndinin sahəsi 289 ha, Dəmirçi kəndinin sahəsi 340 ha olmaqla kənd ərazi dairəsinin ümumi sahəsi 1271 hektardır. 2017-ci ilin əvvəlinə olan məlumata görə Bədəlan kəndinin əhalisi 2598 nəfər, Çayqıraq kəndin əhalisi 1554 nəfər, Aşurlu kəndinin əhalisi 2094 nəfər, Dəmirçi kəndin əhalisi 2190 nəfər olamqla ümumilikdə kənd ərazi dairəsində 8436 nəfər yaşayır. Kənddə 1936 ev təsərrüfatların olmaqla 1230 fərdi yaşayış evi və 2 ümumi yaşayış binası vardır.[]
İnfrastruktur
Bədəlan kənd inzibati ərazi dairəsi dövlət əhəmiyyətli avtomobil yolunun üstündə yerləşməklə əhətə etdiyi bütün kəndlələ asfalt yollarla birləşdirilmişdir. Bədəlan kənd inzibati ərazi dairəsində Poçt Şöbəsi (İndeks: AZ4412) və 1104 yerlik EATS (Kod: 62/63) fəaliyyət göstərir. Geniş zolaqlı internetdən itifadə edən abonentlərin sayı 520 nəfərdir. Elektrik enerjisindən itifadə edən abonentlərin sayı 1838 nəfər, təbii qazdan istifadə edən abonentlərin sayı isə 1585 nəfərdir. Kənddə 20 mağaza, 7 avtomobil təmiri sexi, 5 plastik qapı-pəncərə sexi, 2 aptek, 2 çörəkbişirmə sexi, 9 ictimai iaşə müəssisəsi, yanacaqdoldurma məntəqəsi, şadlıq evi və mərasim zalı əhaliyə xidmət göstərir. 71 saylı Masallı kənd Dairə Seçki Komissiyası özündə 42 Məntəqə Seçki Komissiyasını birləşdirməklə Bədəlan kəndində fəaliyyət göstərir.[]
Tarixi
Kəndin arxeoloji mənzərəsi göstərir ki kəndin yaşı tunc dövrünə gedib çıxır. Kənddə bir sıra tarixi abidələr də mövcuddur. Belə ki, kənd ərazisində erkən tunc dövrünə aid "Lələtəpə" abidəsi və bir sıra kurqanlar mövcuddur. Orta əsr abidələrindən Piəğəb ziyarətgahı, Rəsullulah bulağı, Qaraxan təpəliyi, Ğənqəl qalası və sair tarixi abidələr də aşkar edilib. Kənddə mövcud olmuş tarixi hamam kompleksi hazırda sıradan çıxmış və yerində yenisi tikilmişdir. Kənd qəbiristanlıqlarında zona üçün xarakterik olan qoç fiqirlu daş abidə və üzəri ərəb qarafikasının nəstəliq xətti ilə yazılmış, qılınc və şeypur təsviri olan qədim məzar daşları mövcuddur. Bütün bunlar Səfəvilər dövründə ordunun döyüşlərdən sonra bu kəndə çəkilməsini, kənd əhalisinin bu orduda vuruşub yaralanmasını və ordunun yaralı döyüşçülərinə sığınacaq verməsini deməyə əsas verir. Talış xanlığının və bölgənin tarixinə həsr olunmuş "Əxbərnamə" və "Cavahirnameyi Lənkəran" əsərlərində də kəndin tarixinə aid bir sıra qiymətli məlumatlar özünə yer almışdır. Bu əsərlərdə Talış xanlığı uğrunda Rusiya-İran müharibələrində hər iki tərəfə qarşı vuruşan xanlıq ordusunun əsas quvvəsinin tüfəngçilər olması və bu tüfəngçilərin əsasən bədəlanlılardan ibarət olması özünə yer alıb. Əsərdə tüfüəngçilərin başçısının da bu sahədə öz xüsusi məharəti ilə seçilən "bədəlanlı keçəl Məmmədəli" olması və kənd sakinlərinin işğalçılara qarşı amansız mübarizəsi dəfələrlə təsvir edilib. Əsərdə Mirhəsən xanın rəhbərliyi ilə işğalçılara qarşı vuruşan Talış xanlığı qoşunlarının döyüşdən geri çəkilən zaman məhz Bədəlan kəndinə sığınması bu kənd əhalisinin bölgədə etibar və döyüşkənliyini göstərən ən parlaq bir nümunədir. Qeyd edilən mənbələrdə hətta müharibələrdən və bölgə çarizmin nəzarətinə keçəndən sonra belə rus qoşunlarının Ərkivan qalasından Lənkəran qalasına manevr və yerdəyişməsi zamanı Bədəlan kəndindən keçən zaman kəndçilərin silahlı hücumlarına məruz qalması diqqəti çəkir. 1886-cı ildə Rusiya İmperiyası tərəfindən ailələr üzrə aparılmış kameral siyahıyaalınmaya əsasən Bədəlan kənd cəmiyyətinə daxil olan Bədəlan kəndində, həmçinin bu kənd sakinlərinin yeni saldıqları Kolatan və Xanalion kəndlərində ümumilikdə 201 evdə 1358 nəfər (966 nəfəri kişi, 392 nəfəri isə qadın) əhali yaşadığı qeyd edilib. 1914-cü il tarixinə "Qafqaz kalendarı"nda çarizmin rəsmi məlumatına görə Bədəlan kəndində hər iki cinsdən ümumilikdə 1555 nəfər əhali yaşayırdı. Mənbələrdə hazırkı Bədəlan kəndinin xanlığın tarixi Uluf və Dəştvənd mahallalrına daxil olması qeyd olunub. Çarizim dövründə kənd inzibati bölgüyə Lənkəran "uezd"inə, Azərbaycan Demokratik Cumhuriyyəti və Sovet hakimiyyətinin ilk illərində isə Lənkəran qəzasına daxil idi. 1930-cu ildə mərkəzi Masallı yaşayış məntəqəsi olamqla eyni adlı inzibati rayonu təşkil edildi və o vaxtdan kənd bu rayonun tabeliyinə verildi. Sovet hakimiyyətinin ilk illərində rayonda mövcud olan 4 ilk partiya təşkilatından biri də məhz Bədəlan kəndinə təsis olunmuşu.[]
Şəhidlər
Kənd qəbiristanlıqlarında üzərində qılınc və şeypur olan qədim məzar daşlarının olması kənd əhalisinin həmişə yadellilərlə silahlı mübarizədə olmasını göstərən maddi tarixi nümunələrdir. Səfəvilər dövlətinin yaranmasında və Rusiya-İran müharibəsində kənd əhlisinin iştirakı tarixi yazılı mənbələrdə qeyd edilmiş, xüsusən kənd tüfəngçilərinin bu döyüşlərdə xüsusi çəkisi və məharəti diqqəti çəkir. Dünya müharibələrində kənd sakinlərindən yüzlərlə insan döyüşlərdə hərbçi kimi bəşəriyyətin xilas olunmasında iştirak etmişlər. Bu insanlrın mütləq əksəriyyəti hərbi əməliyyatlar zamanı itkin düşmüş və həlak olmuşlar. Dünya və ölkəmiz üzərindən faşizim təhlükəsinin dəf edilməsində Bədəlan kəndindən 57 nəfər, Çayqıraq kəndindən 29 nəfər, Aşurlu kəndindən 39 nəfər və Dəmirçi kəndindən 29 nəfər olmaqla ümumilikdə 154 nəfər həlak və itkin düşmüşlər. Ölkəmiz müstəqilliyə qovuşan ərəfədə erməni işğalçılarına qarşı döyüşlərdə kəndin onlarla sakini könüllü iştirak etmişdir. Belə ki, Qarabağ uğrunda döyüşlərdə kənd sakinlərindən Davud Qulamov (Bədəlan), Arif Fərzullayev (Bədəlan), Eldəniz Rəsulov (Bədəlan), Nəsib Tağıyev (Bədəlan), Bəxtiyar Gənciyev (Aşurlu), Kamran Həsənov (Çayqıraq), Zakir Abbasov (Çayqıraq) və Mətləb Bağırov (Dəmirçi) olmaqa 7 nəfər şəhid olmuş və itkin düşmüş, 6 nəfər isə əlil olmuşdur. Dünya və Qarabağ müharibələrində şəhid və həlak olanların xatirəsi kənddə əbədiləşdirilmişdir. Belə ki kəndin mərkəzində həlak olanların və itkin düşənlərin xatirələrinə möhtəşəm abidə kompleksi ucaldılmış, məktəblərə şəhidlərin adı verilərək xatirələri əbədiləşdirilmişdir. Bütün kənd məzarlıqlarında şəhidlərin və həlak olanların xatirələrinə abidə qoylmuş və məzaüstü abidələri ucaldılmışdır.[]
Mədəni və tarixi abidələri
1843-cü ildə çarizm tərəfindən aparılmış kameral siyahıyaalınmaya aid arxiv sənədlərinə görə kəndin Aşurlu ərazisində məscidin və onun nəzdində mədrəsə tipli məktəbin fəaliyyət göstərməsi qeyd edilib. Sonrakı illərdə bu məscid yenidən tiklisə də hazırda o memarlıq abidəsi kimi dövlət tərəfindən tarixi abidələrin inventar fonduna daxil edilərək xüsusi qorunur. Hazırda dini icma formasına Bədəlan, Çayqıraq, Aşurlu və Dəmirçi kəndlərində 5 məscid və 2 ziyarətgah fəaliyyət göstərir.[]
Əhalinin məşğuliyyəti
Bədəlan kənd inzibati ərazi dairəsi zonanaya xas olan rütubətli subtropik iqlim hakimdir. Sarı torpaqlar çoxluq təşkil edir. Torpaqlar çayçılıq, faraş tərəvəzçilik üçün əlverişlidir. Sitrus, dənli, texniki və yem bitkilərin əkilməsi üçün də torpqalar münbitdir. Tütünçülük, çayqçılıq və baramaçılıq sahələri bir vaxtlar kənd iqtisadiyyatında mühüm yer tuturdu. Bu torpqalarda ildə hətta 3 dəfə məhsul əkib-becərmək belə mümkündür. Ərazi rekrasiya ehtiyatlıdır. Bədəlan kənd inzibati ərazi dairəsi rayonun inkişaf dinamikasına görə ən qabaqcıl yaşayış məntəqəsidir. Sovetlər dövründə kənddə çay fabriki fəaliyyət göstərsə də, sonralar fabrik fəaliyyətini dayandırmışdır. Dənli bitkilər və taxılçılıq bir vaxtlar kəndin əsas məşğuliyyəti olub. Kənddə tarixən zonaya xas olan çəltikçilik bir vaxtlar geniş yayılmışdır. Belə ki, burada çəltiyin "Ənbərəbu", "Sədri", "Haşimi" növlərindən torpaq sahələrinin əkilməsində geniş istifadə edilirdi. Hazırda kənddə buğda və arpa sahələri az da olsa mövcuddur. Kənd əhalisi tarixən kənd təsərrüfatı və xırda sənətkarlıqla məşğul olublar. Belə ki Bədəlan və Aşurlu kəndinin əhalisi əsasən maldarlıq, Çayqıraq kəndinin əhalisi əsasən tərəvəzçilik və maldarlqıla məşğul olurlar. Dəmirçi kəndinin əhalisi isə əsasən kənd təsərrüfatı avadanlıqlarının sənətkarlığı ilə məşğul olurlar və kəndin adı da məhz məşğuliyyətləri ilə əlaqədar yaranmışdır. Kənd əhalisinin boyuk bir qismi hazırda təmir-tikinti və ticarət sahəsində fəaliyyət göstərməyə üstünlük verirlər. Təhsil, səhiyyə və dövlət qulluğu sahəsində çalışanlar da az deyil.[]
Elm və təhsil
Bədəlan kənd inzibati ərazi dairəsində 640 yerlik Bədəlan tam orta məktəbi, 140 yerlik Çayqıraq kənd ümumi orta məktəbi, 180 yerlik Dəmirçi kənd ümumi orta məktəbi, 60 yerlik uşaq-bağça kompleksi və Masallı Peşə Məktəbi fəaliyyət göstərir. Hazırda Bədəlan ümumi orta məktəbində 266, Çayqıraq ümumi orta məktəbində 140 və Dəmirçi kənd ümumi orta məktəbidnə isə 342 şagird olmaqla ümumilikdə kənd ümumtəhsil məktəbləridndə 748 şagird təhsil alır. Bədəlan kənd tam orta məktəbində 31 pedoqoji, 13 texniki, Çayqıraq kənd ümumi orta məktəbində 21 pedoqoji, 8 texniki və Dəmirçi kənd ümumi orta məktəbində 29 pedoqoji və 13 texniki işçi çalışır. Bədəaln uşaq bağşasında isə 4 pedoqoji 13 texniki işçi çalışır. Bədəlan kəndində kitabxana müdiri və kitabxanaçının çalışdığı 9300 kitab fonduna malik kitabxana fəaliyyət göstərir. Dəmirçi kəndində bədii yaradıcılıq klubu fəaliyyət göstərir. Bir vaxtlar kənd Mədəniyyət Evində yetişən bir-neçə müğənni hazırda respublikada tanınırlar. Bunlardan əməkdar artist Baloğlan Əşrəfovu və müğam ustadı Həbib Rəhimovu göstərmək olar.[]
Səhiyyə
Kənddə 4 həkim, 9 orta tibb işçisi və 2 texniki işçini özündə birləşdirən həkim məntəqəsi əhaliyə səhiyyə xidməti göstərir.[]
Qalereya
Həmçinin bax
İstinadlar
- Azərpoçt. "İndekslər" (az.). www.azerpost.az. 2016-04-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-04-19.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Bedelan Azerbaycan Respublikasinin Masalli rayonunun inzibati erazi vahidinde kend Bedelan38 56 58 sm e 48 41 15 s u Olke AzerbaycanRayon Masalli rayonuTarixi ve cografiyasiSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 2598 2017 neferReqemsal identifikatorlarPoct indeksi AZ4412BedelanMelumatMasalli rayonu Bedelan kend inzibati erazi dairesi merkezi Bedelan kendi olmaqla Bedelan Cayqiraq Asurlu ve Demirci kendlerini ehate edir Kend paytaxtdan 244 km ve rayon merkezinden 11 km mesafede yerlesir Bedelan kendinin ve bu toponimin yaranmasi haqqinda mulahizeye gore kend sakinleri Lerikin Barzavu kendinden hazirda yasadiqlari mekana kocub gelmis Bedel adli bir sexsin basciliq etdiyi tayfanin numayendeleridirler ve bu kend adi da bu sexs adi ile bagli yaranmisdir menbe gosterin Ehalisi ve cografi movqeyiBedelan kendi respublikanin cenub serqinde Lenkeran ovaliginda yerlesir o rayonun Xil Sirebil Musakuce Kolatan Luren Qizilavar Xanelion Babaser Mollaoba Memmedoba kendleri ve Boradigah qesebesi ile hemserheddir Masalli Boradigah sose yolunun 11 ci kilometrliyinde yerlesir Bedelan kendinin sahesi 382 ha Cayqiraq kendinin sahesi 260 ha Asurlu kendinin sahesi 289 ha Demirci kendinin sahesi 340 ha olmaqla kend erazi dairesinin umumi sahesi 1271 hektardir 2017 ci ilin evveline olan melumata gore Bedelan kendinin ehalisi 2598 nefer Cayqiraq kendin ehalisi 1554 nefer Asurlu kendinin ehalisi 2094 nefer Demirci kendin ehalisi 2190 nefer olamqla umumilikde kend erazi dairesinde 8436 nefer yasayir Kendde 1936 ev teserrufatlarin olmaqla 1230 ferdi yasayis evi ve 2 umumi yasayis binasi vardir menbe gosterin InfrastrukturBedelan kend inzibati erazi dairesi dovlet ehemiyyetli avtomobil yolunun ustunde yerlesmekle ehete etdiyi butun kendlele asfalt yollarla birlesdirilmisdir Bedelan kend inzibati erazi dairesinde Poct Sobesi Indeks AZ4412 ve 1104 yerlik EATS Kod 62 63 fealiyyet gosterir Genis zolaqli internetden itifade eden abonentlerin sayi 520 neferdir Elektrik enerjisinden itifade eden abonentlerin sayi 1838 nefer tebii qazdan istifade eden abonentlerin sayi ise 1585 neferdir Kendde 20 magaza 7 avtomobil temiri sexi 5 plastik qapi pencere sexi 2 aptek 2 corekbisirme sexi 9 ictimai iase muessisesi yanacaqdoldurma menteqesi sadliq evi ve merasim zali ehaliye xidmet gosterir 71 sayli Masalli kend Daire Secki Komissiyasi ozunde 42 Menteqe Secki Komissiyasini birlesdirmekle Bedelan kendinde fealiyyet gosterir menbe gosterin TarixiKendin arxeoloji menzeresi gosterir ki kendin yasi tunc dovrune gedib cixir Kendde bir sira tarixi abideler de movcuddur Bele ki kend erazisinde erken tunc dovrune aid Leletepe abidesi ve bir sira kurqanlar movcuddur Orta esr abidelerinden Piegeb ziyaretgahi Resullulah bulagi Qaraxan tepeliyi Genqel qalasi ve sair tarixi abideler de askar edilib Kendde movcud olmus tarixi hamam kompleksi hazirda siradan cixmis ve yerinde yenisi tikilmisdir Kend qebiristanliqlarinda zona ucun xarakterik olan qoc fiqirlu das abide ve uzeri ereb qarafikasinin nesteliq xetti ile yazilmis qilinc ve seypur tesviri olan qedim mezar daslari movcuddur Butun bunlar Sefeviler dovrunde ordunun doyuslerden sonra bu kende cekilmesini kend ehalisinin bu orduda vurusub yaralanmasini ve ordunun yarali doyusculerine siginacaq vermesini demeye esas verir Talis xanliginin ve bolgenin tarixine hesr olunmus Exbername ve Cavahirnameyi Lenkeran eserlerinde de kendin tarixine aid bir sira qiymetli melumatlar ozune yer almisdir Bu eserlerde Talis xanligi ugrunda Rusiya Iran muharibelerinde her iki terefe qarsi vurusan xanliq ordusunun esas quvvesinin tufengciler olmasi ve bu tufengcilerin esasen bedelanlilardan ibaret olmasi ozune yer alib Eserde tufuengcilerin bascisinin da bu sahede oz xususi mehareti ile secilen bedelanli kecel Memmedeli olmasi ve kend sakinlerinin isgalcilara qarsi amansiz mubarizesi defelerle tesvir edilib Eserde Mirhesen xanin rehberliyi ile isgalcilara qarsi vurusan Talis xanligi qosunlarinin doyusden geri cekilen zaman mehz Bedelan kendine siginmasi bu kend ehalisinin bolgede etibar ve doyuskenliyini gosteren en parlaq bir numunedir Qeyd edilen menbelerde hetta muharibelerden ve bolge carizmin nezaretine kecenden sonra bele rus qosunlarinin Erkivan qalasindan Lenkeran qalasina manevr ve yerdeyismesi zamani Bedelan kendinden kecen zaman kendcilerin silahli hucumlarina meruz qalmasi diqqeti cekir 1886 ci ilde Rusiya Imperiyasi terefinden aileler uzre aparilmis kameral siyahiyaalinmaya esasen Bedelan kend cemiyyetine daxil olan Bedelan kendinde hemcinin bu kend sakinlerinin yeni saldiqlari Kolatan ve Xanalion kendlerinde umumilikde 201 evde 1358 nefer 966 neferi kisi 392 neferi ise qadin ehali yasadigi qeyd edilib 1914 cu il tarixine Qafqaz kalendari nda carizmin resmi melumatina gore Bedelan kendinde her iki cinsden umumilikde 1555 nefer ehali yasayirdi Menbelerde hazirki Bedelan kendinin xanligin tarixi Uluf ve Destvend mahallalrina daxil olmasi qeyd olunub Carizim dovrunde kend inzibati bolguye Lenkeran uezd ine Azerbaycan Demokratik Cumhuriyyeti ve Sovet hakimiyyetinin ilk illerinde ise Lenkeran qezasina daxil idi 1930 cu ilde merkezi Masalli yasayis menteqesi olamqla eyni adli inzibati rayonu teskil edildi ve o vaxtdan kend bu rayonun tabeliyine verildi Sovet hakimiyyetinin ilk illerinde rayonda movcud olan 4 ilk partiya teskilatindan biri de mehz Bedelan kendine tesis olunmusu menbe gosterin SehidlerKend qebiristanliqlarinda uzerinde qilinc ve seypur olan qedim mezar daslarinin olmasi kend ehalisinin hemise yadellilerle silahli mubarizede olmasini gosteren maddi tarixi numunelerdir Sefeviler dovletinin yaranmasinda ve Rusiya Iran muharibesinde kend ehlisinin istiraki tarixi yazili menbelerde qeyd edilmis xususen kend tufengcilerinin bu doyuslerde xususi cekisi ve mehareti diqqeti cekir Dunya muharibelerinde kend sakinlerinden yuzlerle insan doyuslerde herbci kimi beseriyyetin xilas olunmasinda istirak etmisler Bu insanlrin mutleq ekseriyyeti herbi emeliyyatlar zamani itkin dusmus ve helak olmuslar Dunya ve olkemiz uzerinden fasizim tehlukesinin def edilmesinde Bedelan kendinden 57 nefer Cayqiraq kendinden 29 nefer Asurlu kendinden 39 nefer ve Demirci kendinden 29 nefer olmaqla umumilikde 154 nefer helak ve itkin dusmusler Olkemiz musteqilliye qovusan erefede ermeni isgalcilarina qarsi doyuslerde kendin onlarla sakini konullu istirak etmisdir Bele ki Qarabag ugrunda doyuslerde kend sakinlerinden Davud Qulamov Bedelan Arif Ferzullayev Bedelan Eldeniz Resulov Bedelan Nesib Tagiyev Bedelan Bextiyar Genciyev Asurlu Kamran Hesenov Cayqiraq Zakir Abbasov Cayqiraq ve Metleb Bagirov Demirci olmaqa 7 nefer sehid olmus ve itkin dusmus 6 nefer ise elil olmusdur Dunya ve Qarabag muharibelerinde sehid ve helak olanlarin xatiresi kendde ebedilesdirilmisdir Bele ki kendin merkezinde helak olanlarin ve itkin dusenlerin xatirelerine mohtesem abide kompleksi ucaldilmis mekteblere sehidlerin adi verilerek xatireleri ebedilesdirilmisdir Butun kend mezarliqlarinda sehidlerin ve helak olanlarin xatirelerine abide qoylmus ve mezaustu abideleri ucaldilmisdir menbe gosterin Medeni ve tarixi abideleri1843 cu ilde carizm terefinden aparilmis kameral siyahiyaalinmaya aid arxiv senedlerine gore kendin Asurlu erazisinde mescidin ve onun nezdinde medrese tipli mektebin fealiyyet gostermesi qeyd edilib Sonraki illerde bu mescid yeniden tiklise de hazirda o memarliq abidesi kimi dovlet terefinden tarixi abidelerin inventar fonduna daxil edilerek xususi qorunur Hazirda dini icma formasina Bedelan Cayqiraq Asurlu ve Demirci kendlerinde 5 mescid ve 2 ziyaretgah fealiyyet gosterir menbe gosterin Ehalinin mesguliyyetiBedelan kend inzibati erazi dairesi zonanaya xas olan rutubetli subtropik iqlim hakimdir Sari torpaqlar coxluq teskil edir Torpaqlar cayciliq faras terevezcilik ucun elverislidir Sitrus denli texniki ve yem bitkilerin ekilmesi ucun de torpqalar munbitdir Tutunculuk cayqciliq ve baramaciliq saheleri bir vaxtlar kend iqtisadiyyatinda muhum yer tuturdu Bu torpqalarda ilde hetta 3 defe mehsul ekib becermek bele mumkundur Erazi rekrasiya ehtiyatlidir Bedelan kend inzibati erazi dairesi rayonun inkisaf dinamikasina gore en qabaqcil yasayis menteqesidir Sovetler dovrunde kendde cay fabriki fealiyyet gosterse de sonralar fabrik fealiyyetini dayandirmisdir Denli bitkiler ve taxilciliq bir vaxtlar kendin esas mesguliyyeti olub Kendde tarixen zonaya xas olan celtikcilik bir vaxtlar genis yayilmisdir Bele ki burada celtiyin Enberebu Sedri Hasimi novlerinden torpaq sahelerinin ekilmesinde genis istifade edilirdi Hazirda kendde bugda ve arpa saheleri az da olsa movcuddur Kend ehalisi tarixen kend teserrufati ve xirda senetkarliqla mesgul olublar Bele ki Bedelan ve Asurlu kendinin ehalisi esasen maldarliq Cayqiraq kendinin ehalisi esasen terevezcilik ve maldarlqila mesgul olurlar Demirci kendinin ehalisi ise esasen kend teserrufati avadanliqlarinin senetkarligi ile mesgul olurlar ve kendin adi da mehz mesguliyyetleri ile elaqedar yaranmisdir Kend ehalisinin boyuk bir qismi hazirda temir tikinti ve ticaret sahesinde fealiyyet gostermeye ustunluk verirler Tehsil sehiyye ve dovlet qullugu sahesinde calisanlar da az deyil menbe gosterin Elm ve tehsilBedelan kend inzibati erazi dairesinde 640 yerlik Bedelan tam orta mektebi 140 yerlik Cayqiraq kend umumi orta mektebi 180 yerlik Demirci kend umumi orta mektebi 60 yerlik usaq bagca kompleksi ve Masalli Pese Mektebi fealiyyet gosterir Hazirda Bedelan umumi orta mektebinde 266 Cayqiraq umumi orta mektebinde 140 ve Demirci kend umumi orta mektebidne ise 342 sagird olmaqla umumilikde kend umumtehsil mektebleridnde 748 sagird tehsil alir Bedelan kend tam orta mektebinde 31 pedoqoji 13 texniki Cayqiraq kend umumi orta mektebinde 21 pedoqoji 8 texniki ve Demirci kend umumi orta mektebinde 29 pedoqoji ve 13 texniki isci calisir Bedealn usaq bagsasinda ise 4 pedoqoji 13 texniki isci calisir Bedelan kendinde kitabxana mudiri ve kitabxanacinin calisdigi 9300 kitab fonduna malik kitabxana fealiyyet gosterir Demirci kendinde bedii yaradiciliq klubu fealiyyet gosterir Bir vaxtlar kend Medeniyyet Evinde yetisen bir nece mugenni hazirda respublikada taninirlar Bunlardan emekdar artist Baloglan Esrefovu ve mugam ustadi Hebib Rehimovu gostermek olar menbe gosterin SehiyyeKendde 4 hekim 9 orta tibb iscisi ve 2 texniki iscini ozunde birlesdiren hekim menteqesi ehaliye sehiyye xidmeti gosterir menbe gosterin QalereyaHemcinin baxIstinadlarAzerpoct Indeksler az www azerpost az 2016 04 19 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 04 19