Böyük Qumlu səhra (ing. Great Sandy Desert) və ya Qərbi səhra — qum və şoranlıqdan ibarət olan səhra Avstraliyanın şimal-qərbində (Qərbi Avstraliya ştatı) qərarlaşır.
Böyük Qumlu səhra | |
---|---|
Great Sandy Desert | |
Ümumi məlumatlar | |
Mütləq hündürlüyü | 289 m |
Sahəsi | 360,000 km² |
Yerləşməsi | |
Ölkə | Avstraliya |
| |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Səhra 360 000 km² sahəyə malik səhra, Kanninq hövzəsi kənarındadır. Qərbdən 900 km şərqdə Səkkizmillik çimərlikdən Hind okeanı sahillərindən Şimal ərazisindəki Tanami səhrasına keçir.
Cənub hissədə hündürlük 400–500 m, şimalda isə 300 metrdir. Ərazisinin bir hissəsini Dyunlar təşkil edir. Burada dyunların orta hündürlüyü 10-12 metr, maksimal hündürlük isə 30 metrdir. Bəzi dyunların uzunluğu 50 km qədər uzanır. Ərazidə şoranlıqlar geniş sahə tutsa da, bu soran-göllər nadir hallarda dolur: cənubda , şərqdə , şimalda . Şoran göllər Stert-Krik çayı ilə qidalanır.
Böyük Qumlu səhra Avstraliyanın ən isti regionudur. Dekabrdan fevral ayına qədər temperatur 35 °C, qışda isə 20-15 °C təşkil edir. Şimalı mussonların təsirinə məruz qaldığından yağıntının miqdarı 450 mm təşkil edir. Cənubda doğru quraqlıq artır və yağıntının miqdarı 200 mm olur.
Səhra başdan başa qırmızı qumla örtülüdür. Krerofit bitkilər ərazinin böyük hissəsini əhatə edir. Dyunlar arası gilli suxurlar üstünlük təşkil edir. Şimalında Evkalipt, cənubunda isə Akasiya bitkilərinə rast gəlmək olar.
Səhranın demək olar ki, daimi əhalisi yoxdur. Bircə aborigen karaderi və nqina qəbilələri istisnadır. Səhrada faydalı qazıntıların olması ehtimalı yüksəkdir. Səhranın mərkəzində , cənubundə isə YUNESCO Ümumdünya irsi siyahısına daxil olan Uluru-Kata Tyota Milli Parkı yerləşir.
Səhranı ilk dəfə şərqdən qərbə keçən avropalılar 1873-cü ildə Piter Eqerton Uorbertonun rəhbərliyi ilə keçmişlər. Səhradan Kanninq sürü yolu keçir (ing. Canning Stock Route). Vulf-Krik meteoriti səhranın şimal-şərqində yerləşir.
İstinadlar
- Great Sandy Desert (desert, Australia) 2015-04-28 at the Wayback Machine — Britannica Online Encyclopedia
- . 2004-08-17 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-06-09.
Mənbə
- Map of Great Sandy Desert (desert), Western Australia, Australia 2009-04-30 at the Wayback Machine — World Atlas — MSN Encarta
- Rangelands Overview — Great Sandy Desert 2009-06-09 at the Wayback Machine
- Böyük Qumlu səhra[ölü keçid]
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Boyuk Qumlu sehra ing Great Sandy Desert ve ya Qerbi sehra qum ve soranliqdan ibaret olan sehra Avstraliyanin simal qerbinde Qerbi Avstraliya stati qerarlasir Boyuk Qumlu sehraGreat Sandy DesertUmumi melumatlarMutleq hundurluyu 289 mSahesi 360 000 km Yerlesmesi20 00 00 c e 125 00 00 s u Olke AvstraliyaBoyuk Qumlu sehraBoyuk Qumlu sehra Vikianbarda elaqeli mediafayllar Sehra 360 000 km saheye malik sehra Kanninq hovzesi kenarindadir Qerbden 900 km serqde Sekkizmillik cimerlikden Hind okeani sahillerinden Simal erazisindeki Tanami sehrasina kecir Cenub hissede hundurluk 400 500 m simalda ise 300 metrdir Erazisinin bir hissesini Dyunlar teskil edir Burada dyunlarin orta hundurluyu 10 12 metr maksimal hundurluk ise 30 metrdir Bezi dyunlarin uzunlugu 50 km qeder uzanir Erazide soranliqlar genis sahe tutsa da bu soran goller nadir hallarda dolur cenubda serqde simalda Soran goller Stert Krik cayi ile qidalanir Boyuk Qumlu sehra Avstraliyanin en isti regionudur Dekabrdan fevral ayina qeder temperatur 35 C qisda ise 20 15 C teskil edir Simali mussonlarin tesirine meruz qaldigindan yagintinin miqdari 450 mm teskil edir Cenubda dogru quraqliq artir ve yagintinin miqdari 200 mm olur Sehra basdan basa qirmizi qumla ortuludur Krerofit bitkiler erazinin boyuk hissesini ehate edir Dyunlar arasi gilli suxurlar ustunluk teskil edir Simalinda Evkalipt cenubunda ise Akasiya bitkilerine rast gelmek olar Sehranin demek olar ki daimi ehalisi yoxdur Birce aborigen karaderi ve nqina qebileleri istisnadir Sehrada faydali qazintilarin olmasi ehtimali yuksekdir Sehranin merkezinde cenubunde ise YUNESCO Umumdunya irsi siyahisina daxil olan Uluru Kata Tyota Milli Parki yerlesir Sehrani ilk defe serqden qerbe kecen avropalilar 1873 cu ilde Piter Eqerton Uorbertonun rehberliyi ile kecmisler Sehradan Kanninq suru yolu kecir ing Canning Stock Route Vulf Krik meteoriti sehranin simal serqinde yerlesir IstinadlarGreat Sandy Desert desert Australia 2015 04 28 at the Wayback Machine Britannica Online Encyclopedia 2004 08 17 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 06 09 MenbeMap of Great Sandy Desert desert Western Australia Australia 2009 04 30 at the Wayback Machine World Atlas MSN Encarta Rangelands Overview Great Sandy Desert 2009 06 09 at the Wayback Machine Boyuk Qumlu sehra olu kecid