Bərgüşad kaskadı (erm. Որոտանի կասկադ) — Ermənistanın Sünik mərzi ərazisindən axan Bərguşad çayı üzərində inşa edilmiş üç hidroelektrik stansiyanı özündə birləşdirən kaskad. Kaskad elektrik enerjisi təminatı və bölgəni suvarma suyu ilə təmin etmək üçün inşa edilmişdir. Güçü 404.2 MVt olan kaskad beş su anbarını özündə birləşdirir. Ermənistanda əsas elektrik enerjisi verən komplekslərindən biridir.
Bərgüşad kaskadı | |
---|---|
Spandaryan SES | |
Ümumi məlumatlar | |
Çay | Bərgüşad çayı |
Tikilmə tarixi | 1961 |
İstismara verilib | 1989 |
Avadanlıq xüsusiyyətləri | |
Turbin tipi | Hidroaqreqat |
Əsas qurğular | |
Bənd tipi | Beton |
Yerləşməsi | |
Ölkə | |
Region |
|
| |
![]() |
Tarixi
Kaskadın planlaşdırma prosesi 1951-ci ildə Dövlət Planlaşdırma Komissiyasının toplantısından sonra başlamışdır. Elektrik stansiyalarının tikintisində digər hədəflərdən biri də enerjinin idxalı olmuşdur. Kaskadın istifadəsi neft məhsullarının idxalını ölkəyə yarıya endirəcəkdi. Kompleksin planlaşdırma işlərinə 1954-cü ildə başlanmış və 1961-ci ildən 1989-cu ilə kimi inşa edilmişdir. Tatev hidroelektrik stansiyası 1970-ci ilin dekabrında, Şamb SES-ı 1978-ci ildə və Spandaryan SES-ı isə 1989-cu ildə tamamlanmışdır. Ermənistan müstəqilliyini əldə etdikdən sonra Bərguşad kaskadı dövlət enerji şirkəti Armenergoya həvalə edilir. 1997-ci ildən isə onun idarəsi Armenergonun ayrı bir törəmə dövlət şirkətinə verilir
Kaskadın modernləşdirilməsi 2003-cü ildə Avropanın 2.7 milyon avro həcmində ayırdığı vəsait hesabına gercəkləşdirlir. Bərpa işləri Voith Siemens Hydro Power Generation tərəfindən aparılmışdır. Almaniyanın KfW inkişaf bankından 51 milyon avro məbləğində maliyyə ayrılır. Bərpa işləri 2012-ci ildə başlanılı. [12]
2015-ci ildə ContourGlobal Bərguşad kaskadını 180 milyon ABŞ dollarına satın almışdır. ContourGlobal zavodların modernləşdirilməsi və onların əməliyyat göstəricilərinin yaxşılaşdırılması, həmçinin təhlükəsizlik, etibarlılıq və səmərəliliyin artırılması üçün 70 milyon dollar vısait qoymağı öz üzərinə götürmüşdür.
Stansiyalar
Tatev SES
Tatev SES Bərgüşad çayının üzərində eyni adlı su anbarının önündə yerləşir. Quraşdırılmış gücü 157,2 meqavat və illik 670 QVt gücündə olan Ermənistanın ən böyük su elektrik stansiyalarından biridir. Hər birinin gücü 52.4 meqavat olan üç Pelton turbinası ilə təhciz edilmişdir.
Şamb SES
Şamb SES Bərgüşad çayının sağ sahilində Şamb kəndinin yaxınlığında 1328 metr yüksəklikdə yerləşir. 171 meqavat elektrik enerjisi istehsal edən ən böyük hidroelektrik stansiyasından biridir.
Spandaryan SES
Spandaryan SES Şaqhat yaxınlığında 1694 metr yüksəklikdə yerləşir. Bu 1989-cu ildə istismara verilən kəmərin üstündə yerləşən yüksək hidroelektrik stansiyadır. İllik 210 GVt elektrik enerjisi istehsalına malikdir.
İstinadlar
- . 2016-11-24 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-05-03.
- "ContourGlobal buys Armenia's 405-MW Vorotan cascade hydropower project". 2018-10-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-05-03.
- "ContourGlobal and the Republic of Armenia Announce Purchase of the Vorotan Hydroelectric Facility". 2016-11-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-05-03.
- "U.S. company buys Armenian power plants in $250 million deal". 2016-11-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-05-03.
- "Vorotan HPPs Cascadе". Ministry of Energy and Natural Resources of Armenia. 2017-08-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-12-12.
- . . 2016-03-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-03-06.
- . Vorotan Complex. 22 December 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 December 2015.
- Sargsyan, Gevorg; Balabanyan, Ani; Hankinson, Denzel. From Crisis to Stability in the Armenian Power Sector: Lessons Learned from Armenia's Energy Reform Experience. . 2006. səh. 63. ISBN .
- "German Bank Loans Armenia 51 Million Euros to Repair Vital Hydro-Electric Plant". ARKA. 2010-10-21. 2016-03-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-03-06.
- "KfW's 51 million euro loan to be handed to new owner of Vorotan hydropower plant, minister". ARKA. 2015-06-10. 2019-10-13 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-03-06.
- (Press-reliz). ContourGlobal. 2015-08-10. 2015-12-22 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-12-12.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bergusad kaskadi erm Որոտանի կասկադ Ermenistanin Sunik merzi erazisinden axan Bergusad cayi uzerinde insa edilmis uc hidroelektrik stansiyani ozunde birlesdiren kaskad Kaskad elektrik enerjisi teminati ve bolgeni suvarma suyu ile temin etmek ucun insa edilmisdir Gucu 404 2 MVt olan kaskad bes su anbarini ozunde birlesdirir Ermenistanda esas elektrik enerjisi veren komplekslerinden biridir Bergusad kaskadiSpandaryan SESUmumi melumatlarCay Bergusad cayiTikilme tarixi 1961Istismara verilib 1989Avadanliq xususiyyetleriTurbin tipi HidroaqreqatEsas qurgularBend tipi BetonYerlesmesi39 25 39 sm e 46 22 15 s u Olke ErmenistanRegion Sunik merziBergusad kaskadi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiKaskadin planlasdirma prosesi 1951 ci ilde Dovlet Planlasdirma Komissiyasinin toplantisindan sonra baslamisdir Elektrik stansiyalarinin tikintisinde diger hedeflerden biri de enerjinin idxali olmusdur Kaskadin istifadesi neft mehsullarinin idxalini olkeye yariya endirecekdi Kompleksin planlasdirma islerine 1954 cu ilde baslanmis ve 1961 ci ilden 1989 cu ile kimi insa edilmisdir Tatev hidroelektrik stansiyasi 1970 ci ilin dekabrinda Samb SES i 1978 ci ilde ve Spandaryan SES i ise 1989 cu ilde tamamlanmisdir Ermenistan musteqilliyini elde etdikden sonra Bergusad kaskadi dovlet enerji sirketi Armenergoya hevale edilir 1997 ci ilden ise onun idaresi Armenergonun ayri bir toreme dovlet sirketine verilir Kaskadin modernlesdirilmesi 2003 cu ilde Avropanin 2 7 milyon avro hecminde ayirdigi vesait hesabina gerceklesdirlir Berpa isleri Voith Siemens Hydro Power Generation terefinden aparilmisdir Almaniyanin KfW inkisaf bankindan 51 milyon avro mebleginde maliyye ayrilir Berpa isleri 2012 ci ilde baslanili 12 2015 ci ilde ContourGlobal Bergusad kaskadini 180 milyon ABS dollarina satin almisdir ContourGlobal zavodlarin modernlesdirilmesi ve onlarin emeliyyat gostericilerinin yaxsilasdirilmasi hemcinin tehlukesizlik etibarliliq ve semereliliyin artirilmasi ucun 70 milyon dollar visait qoymagi oz uzerine goturmusdur StansiyalarTatev SES Tatev SES Bergusad cayinin uzerinde eyni adli su anbarinin onunde yerlesir Qurasdirilmis gucu 157 2 meqavat ve illik 670 QVt gucunde olan Ermenistanin en boyuk su elektrik stansiyalarindan biridir Her birinin gucu 52 4 meqavat olan uc Pelton turbinasi ile tehciz edilmisdir Samb SES Samb SES Bergusad cayinin sag sahilinde Samb kendinin yaxinliginda 1328 metr yukseklikde yerlesir 171 meqavat elektrik enerjisi istehsal eden en boyuk hidroelektrik stansiyasindan biridir Spandaryan SES Spandaryan SES Saqhat yaxinliginda 1694 metr yukseklikde yerlesir Bu 1989 cu ilde istismara verilen kemerin ustunde yerlesen yuksek hidroelektrik stansiyadir Illik 210 GVt elektrik enerjisi istehsalina malikdir Istinadlar 2016 11 24 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 05 03 ContourGlobal buys Armenia s 405 MW Vorotan cascade hydropower project 2018 10 04 tarixinde Istifade tarixi 2018 05 03 ContourGlobal and the Republic of Armenia Announce Purchase of the Vorotan Hydroelectric Facility 2016 11 16 tarixinde Istifade tarixi 2018 05 03 U S company buys Armenian power plants in 250 million deal 2016 11 16 tarixinde Istifade tarixi 2018 05 03 Vorotan HPPs Cascade Ministry of Energy and Natural Resources of Armenia 2017 08 22 tarixinde Istifade tarixi 2015 12 12 2016 03 10 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 03 06 Vorotan Complex 22 December 2015 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 9 December 2015 Sargsyan Gevorg Balabanyan Ani Hankinson Denzel From Crisis to Stability in the Armenian Power Sector Lessons Learned from Armenia s Energy Reform Experience 2006 seh 63 ISBN 9780821365908 German Bank Loans Armenia 51 Million Euros to Repair Vital Hydro Electric Plant ARKA 2010 10 21 2016 03 11 tarixinde Istifade tarixi 2016 03 06 KfW s 51 million euro loan to be handed to new owner of Vorotan hydropower plant minister ARKA 2015 06 10 2019 10 13 tarixinde Istifade tarixi 2016 03 06 Press reliz ContourGlobal 2015 08 10 2015 12 22 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2015 12 12