Əştərək, Aştarak — Ermənistan Respublikasında şəhər. İrəvan şəhərindən Şimal-Qərbdə, Abaran (dəyişdirilmiş adı Kasax) çayı sahilində, İrəvan-Gümrü şose yolunun üstündə yerləşir. 1963-cü ildən respublika tabeli şəhərdir. Əştərək rayonunun mərkəzidir.
Əştərək | |||
---|---|---|---|
| |||
Ölkə | |||
Tarixi və coğrafiyası | |||
İlk məlumat | IX əsr | ||
Sahəsi |
| ||
Mərkəzin hündürlüyü | 1.110 ± 1 m | ||
Saat qurşağı | | ||
Əhalisi | |||
Əhalisi |
| ||
Rəsmi dili | |||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||
Telefon kodu | +374 (232) | ||
Poçt indeksi | 0201–0205 | ||
Digər | |||
ashtarak.am | |||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarix
IV əsrlərdə Arşakilərin, VIII-X əsrlərdə ərəblərin, IX-XI əsrlərdə Şirak hakimiyyətinin tabeliyində Pəhləvilərin hökmranlığı altında olmuş, XI-XVI əsrlərdə Səlcuq türklərinin tabeliyində, XVI-XIX əsrlərdə İrəvan xanlığına tabe olan Karbibasar mahalının tərkibində olmuşdur. 1828-ci ildə rus işğalından sonra İrəvan quberniyasının İrəvan qəzasının, sonra Eçmiədzin qəzasının tabeliyinə keçmişdir. İndi Ermənistan adlanan ərazidə sovet hökuməti qurulandan sonra 1929-cu illərdə rayonlaşdırma inzibati-ərazi bölgüsü yaradıldı. Əştərək 9 sentyabr 1930-cu ildə yaradılan rayonun adı oldu.
1590-cı ildə tərtib edilmiş «İrəvan əyalətinin müfəssəl dəftəri»ndə Əştərək kimi, 1728-ci il tarixdə tərtib edilmiş «İrəvan əyalətinin icmal dəftəri»ndə Karbi nahiyyəsinin tərkibində Aştarak, Qafqazın 5 verstlik xəritəsində Əştərək (Aştarak) kimi qeyd edilmişdir. Danışıq dilində Həştərək formasında işlədilir.
Erməni alimləri Əştərək (Aştarak) toponiminin erməni dilində «qüllə» mənasında işlənən aştarak (qüllə) sözündən əmələ gəldiyi göstərirlər. Lakin bu, ermənilərin izahıdır və elmi həqiqətdən uzaqdır. Toponim türk dili materialları əsasında düzgün izah edilə bilir.
Əştərək toponimi türk dilində «yüksək dağ keçidi» mənasında işlənən aşu sözü ilə türk dilində «qırışıqlı dağ yüksəkliyi», «parçalanmış daş qırıntıları» (çınqıl) (многозубчатые вершины ломаные горные гребни изобилуюшие пиками), «uca, çoxdişli (daraq şəkilli) dağ» mənasında işlənən tarak sözündən əmələ gəlmişdir. Bu söz «dağ başında çılpaq qaya» mənasında Dağlıq Altayın toponimlərinin tərkibində tarakay formasında işlənir. Relyef əsasında yaranan mürəkkəb quruluşlu toponimdir.
Mənbə
- Əziz Ələkbərli, "Qədim türk-oğuz yurdu "Ermənistan"", Bakı, "Sabah", 1994.
- PDF versiyası. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 696 səh.
- Həbib Rəhimoğlu. "Silinməz adlar, sağalmaz yaralar", Bakı, "Azərnəşr", 1997.
- B.Ə.Budaqov, Q.Ə.Qeybullayev. "Ermənistanda Azərbaycan mənşəli toponimlərin izahlı lüğəti". Bakı, "Oğuz eli", 1998.
- Ermənistan azərbaycanlılarının tarixi coğrafiyası, Bakı, «Gənclik», 1995.
- [1] 2012-02-01 at the Wayback Machine
İstinadlar
- http://www.armstat.am/file/article/demos_10_2.pdf.
- İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, «Elm», 1996. s.162
- İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, «Elm», 1996. s.75
- Д. Д. Пагиревь. Алфавитный указатель кь пятиверстной картѣ Кавказскаго края, изданія Кавказскаго Военно–Топографическаго Отдѣла. Записки Кавказскаго отдѣла Императорскаго Русскаго Географическаго общества. Книжка XXX. Тифлись: Типографія К. П. Козловскаго, 1913. s.24
- Капанцян Гр. Историколингвистическое значение топо нимики древней Армении, Ереван, Издательство Государственного Университета, 1940. s.81-82
- Hakopyan T.X., MəlikBaxşyan St.T., Barseğyan O.X. Ermənistan və ətraf vilayətlərin toponimlər lüğəti, (erməni dilində). I c., AD, İrəvan, «İrəvan Universiteti», 1986. s.297
- >aş -İ.Bayramova görə
- Мурзаев Э.М. Словарь народных географических терминов, М., «Мысль», 1984. s.61
- 23, s.115
- Мурзаев Э.М. Словарь народных географических терминов, М., «Мысль», 1984. s.543
- 23, s.116
- Молчанова О.Т. Структурные типы тюркских топонимов Горного Алтая, Саратов, Издство Саратовского Университета, 1982. s.239
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Esterek Astarak Ermenistan Respublikasinda seher Irevan seherinden Simal Qerbde Abaran deyisdirilmis adi Kasax cayi sahilinde Irevan Gumru sose yolunun ustunde yerlesir 1963 cu ilden respublika tabeli seherdir Esterek rayonunun merkezidir EsterekGerb40 18 sm e 44 24 s u Olke ErmenistanTarixi ve cografiyasiIlk melumat IX esrSahesi 7 5 km Merkezin hundurluyu 1 110 1 mSaat qursagi UTC 04 00EhalisiEhalisi 21 600 nef 2010 Resmi dili ermeni diliReqemsal identifikatorlarTelefon kodu 374 232 Poct indeksi 0201 0205Digerashtarak amXeriteni goster gizle Esterek Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixIV esrlerde Arsakilerin VIII X esrlerde ereblerin IX XI esrlerde Sirak hakimiyyetinin tabeliyinde Pehlevilerin hokmranligi altinda olmus XI XVI esrlerde Selcuq turklerinin tabeliyinde XVI XIX esrlerde Irevan xanligina tabe olan Karbibasar mahalinin terkibinde olmusdur 1828 ci ilde rus isgalindan sonra Irevan quberniyasinin Irevan qezasinin sonra Ecmiedzin qezasinin tabeliyine kecmisdir Indi Ermenistan adlanan erazide sovet hokumeti qurulandan sonra 1929 cu illerde rayonlasdirma inzibati erazi bolgusu yaradildi Esterek 9 sentyabr 1930 cu ilde yaradilan rayonun adi oldu 1590 ci ilde tertib edilmis Irevan eyaletinin mufessel defteri nde Esterek kimi 1728 ci il tarixde tertib edilmis Irevan eyaletinin icmal defteri nde Karbi nahiyyesinin terkibinde Astarak Qafqazin 5 verstlik xeritesinde Esterek Astarak kimi qeyd edilmisdir Danisiq dilinde Hesterek formasinda isledilir Ermeni alimleri Esterek Astarak toponiminin ermeni dilinde qulle menasinda islenen astarak qulle sozunden emele geldiyi gosterirler Lakin bu ermenilerin izahidir ve elmi heqiqetden uzaqdir Toponim turk dili materiallari esasinda duzgun izah edile bilir Esterek toponimi turk dilinde yuksek dag kecidi menasinda islenen asu sozu ile turk dilinde qirisiqli dag yuksekliyi parcalanmis das qirintilari cinqil mnogozubchatye vershiny lomanye gornye grebni izobiluyushie pikami uca coxdisli daraq sekilli dag menasinda islenen tarak sozunden emele gelmisdir Bu soz dag basinda cilpaq qaya menasinda Dagliq Altayin toponimlerinin terkibinde tarakay formasinda islenir Relyef esasinda yaranan murekkeb quruluslu toponimdir MenbeEziz Elekberli Qedim turk oguz yurdu Ermenistan Baki Sabah 1994 PDF versiyasi Qerbi Azerbaycanin turk menseli toponimleri Muellifi I M Bayramov Redaktorlari B E Budaqov H I Mirzeyev S A Memmedov Baki Elm nesriyyati 696 seh ISBN 5 8066 1452 2 Hebib Rehimoglu Silinmez adlar sagalmaz yaralar Baki Azernesr 1997 B E Budaqov Q E Qeybullayev Ermenistanda Azerbaycan menseli toponimlerin izahli lugeti Baki Oguz eli 1998 Ermenistan azerbaycanlilarinin tarixi cografiyasi Baki Genclik 1995 1 2012 02 01 at the Wayback MachineIstinadlarhttp www armstat am file article demos 10 2 pdf Irevan eyaletinin icmal defteri arasdirma tercume qeyd ve elavelerin muellifleri Z Bunyatov ve H Memmedov Qaramanli Baki Elm 1996 s 162 Irevan eyaletinin icmal defteri arasdirma tercume qeyd ve elavelerin muellifleri Z Bunyatov ve H Memmedov Qaramanli Baki Elm 1996 s 75 D D Pagirev Alfavitnyj ukazatel k pyativerstnoj kartѣ Kavkazskago kraya izdaniya Kavkazskago Voenno Topograficheskago Otdѣla Zapiski Kavkazskago otdѣla Imperatorskago Russkago Geograficheskago obshestva Knizhka XXX Tiflis Tipografiya K P Kozlovskago 1913 s 24 Kapancyan Gr Istorikolingvisticheskoe znachenie topo nimiki drevnej Armenii Erevan Izdatelstvo Gosudarstvennogo Universiteta 1940 s 81 82 Hakopyan T X MelikBaxsyan St T Barsegyan O X Ermenistan ve etraf vilayetlerin toponimler lugeti ermeni dilinde I c AD Irevan Irevan Universiteti 1986 s 297 gt as I Bayramova gore Murzaev E M Slovar narodnyh geograficheskih terminov M Mysl 1984 s 61 23 s 115 Murzaev E M Slovar narodnyh geograficheskih terminov M Mysl 1984 s 543 23 s 116 Molchanova O T Strukturnye tipy tyurkskih toponimov Gornogo Altaya Saratov Izdstvo Saratovskogo Universiteta 1982 s 239