Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ağac — riyaziyyatda əski çağlarda məsafələri ölçmək üçün istifadə edilən uzunluq ölçü vahidi.
Ümumi məlumat
Alimlər uzun illər apardıqları ciddi araşdırmalar nəticəsində belə bir fikrə gəlmişlər ki, Azərbaycan ərazisi mədəni əkinçiliyin ən qədim ocaqlarındandır. Sonrakı mədəni-təsərrüfat inkişafı zəminində cəmiyyətin istehsal münasibətlərində baş verən köklü dəyişikliklər məhsuldar qüvvələrin, eləcə də əmək alətlərinin yeni-yeni formalarının yaranmasına müsbət təsir göstərmişdir. Bu dövrdə qədim əcdadlarımızın düşünmə qabiliyyəti artmış, həyatın bəzi sirlərini dərk etmək bacarığı çoxalmış, onlar əkinəcəklərdə, torpaq sahələrində, mal-qaranın sayının müəyyənləşdirilməsində, yaşayış evlərinin tikintisində və digər yüzlərlə həyati işlərdə ölçüyə — hesablamaya ehtiyac duymuşlar. Odur ki, zaman keçdikcə, daha dəqiq və mükəmməl ölçü vahidləri meydana çıxmışdır. Ağac uzunluq ölçü vahidi də məhz belə yaranmışdır.
Ağac bu gün ölçü vahidi kimi işlədilmir. Ancaq əski çağlarda, xüsusilə orta əsrlərdə uzaq məsafələri ölçmək üçün ağacdan daha çox istifadə edilmişdir. Bir ağac təxminən 6–7 km-ə bərabər götürülmüşdür. Altıağac yaşayış məskəninin adının da bu ölçü vahidi ilə bağlı yarandığını düşünməyə əsas verən ən tutarlı fakt odur ki, Şamaxıdan Altıağaca qədər olan məsafə 6–7 ağaca, yəni təxminən 50 km-ə bərabərdir. Bu ölçü vahidi də şifahi xalq ədəbiyyatı nümunələrində geniş istifadə olunur. Məsələn,
- "Gün o gün oldu ki, Əhməd tacirbaşı qəflə-qatırla gəlib çıxdı Çənlibelin on beş-iyirmi ağaclığına".
- "Qoç Koroğlu, xan gəlib, mən onları Çənlibelin üç ağaclığındakı bulağın başında qoyub gəldim".
Onu da qeyd etməliyik ki, arşın və ağac haqqında qaynaqlarda verilən bilgilər demək olar ki, üst-üstə düşür.
Mənbə
- Azərbaycan etnoqrafiyası, Bakı-2007, "Şərq-Qərb" nəşriyyatı. Üç cilddə. III cild. səh. 457.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Agac deqiqlesdirme Agac riyaziyyatda eski caglarda mesafeleri olcmek ucun istifade edilen uzunluq olcu vahidi Umumi melumatAlimler uzun iller apardiqlari ciddi arasdirmalar neticesinde bele bir fikre gelmisler ki Azerbaycan erazisi medeni ekinciliyin en qedim ocaqlarindandir Sonraki medeni teserrufat inkisafi zemininde cemiyyetin istehsal munasibetlerinde bas veren koklu deyisiklikler mehsuldar quvvelerin elece de emek aletlerinin yeni yeni formalarinin yaranmasina musbet tesir gostermisdir Bu dovrde qedim ecdadlarimizin dusunme qabiliyyeti artmis heyatin bezi sirlerini derk etmek bacarigi coxalmis onlar ekineceklerde torpaq sahelerinde mal qaranin sayinin mueyyenlesdirilmesinde yasayis evlerinin tikintisinde ve diger yuzlerle heyati islerde olcuye hesablamaya ehtiyac duymuslar Odur ki zaman kecdikce daha deqiq ve mukemmel olcu vahidleri meydana cixmisdir Agac uzunluq olcu vahidi de mehz bele yaranmisdir Agac bu gun olcu vahidi kimi isledilmir Ancaq eski caglarda xususile orta esrlerde uzaq mesafeleri olcmek ucun agacdan daha cox istifade edilmisdir Bir agac texminen 6 7 km e beraber goturulmusdur Altiagac yasayis meskeninin adinin da bu olcu vahidi ile bagli yarandigini dusunmeye esas veren en tutarli fakt odur ki Samaxidan Altiagaca qeder olan mesafe 6 7 agaca yeni texminen 50 km e beraberdir Bu olcu vahidi de sifahi xalq edebiyyati numunelerinde genis istifade olunur Meselen Gun o gun oldu ki Ehmed tacirbasi qefle qatirla gelib cixdi Cenlibelin on bes iyirmi agacligina Qoc Koroglu xan gelib men onlari Cenlibelin uc agacligindaki bulagin basinda qoyub geldim Onu da qeyd etmeliyik ki arsin ve agac haqqinda qaynaqlarda verilen bilgiler demek olar ki ust uste dusur MenbeAzerbaycan etnoqrafiyasi Baki 2007 Serq Qerb nesriyyati Uc cildde III cild seh 457 ISBN 978 9952 34 152 2