Ağ sirkən (lat. Atriplex cana) — bitkilər aləminin qərənfilçiçəklilər dəstəsinin pəncərkimilər fəsiləsinin sirkən cinsinə aid bitki növü.
Ağ sirkən | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Ağ sirkən | ||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
|
Təbii yayılması
Qafqaz, Avropa, Aşağı Volqaboyu, Krım, Qərbi Sibir, Orta Asiyada yayılmışdır. Baltikyanı zonada təsvir edilmişdir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 20-50 sm, aşağı hissəsində çoxlu budağı olan yarım-kolcuqdur. Budaqları oduncaqlı,qonur-boz rəngli çatlamış qabıqla örtülmüşdür. Alt yarpaqları əyri-üzbəüz, qalıntəhər, uzunsov-ovaldan tərsinə-lansetvariyədəkdir. Yuxarı yarpaqları küt, çox vaxt batıq, kənarları bütövdür. Çiçəkləri yarpaqsız sünbül-süpürgəvari çiçək qrupunda yerləşir. Dişicik çiçəklərin çiçəkaltlıqlari oturaq, üstü enli, üçdişlidir. Kasayarpaqları yarıya qədər bitişik, üçdişlidir. Avqust ayında çiçəkləyir. Oktyabrda isə meyvə verir. Toxumları hamardır, uzunluğu 2-2,5 mm-dir.
Ekologiyası
Şoran torpaqlarda bitir.
Azərbaycanda yayılması
Böyük Qafqazda, Ordubadda dağətəyi ərazilərdə rast gəlinir.
İstifadəsi
Tərkibində askorbin turşusu (120 mq%-ə qədər), karotin, saponinlər, efir yağları, yarpaqlarında çoxlu miqdarda protein vardır. Xalq təbabətində şirəsi baş, boğaz ağrısına qarşı və sakitləşdirici vasitə kimi istifadə edilir. Onlardan sıyıq, püre və salatlar hazırlanır.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ag sirken lat Atriplex cana bitkiler aleminin qerenfilcicekliler destesinin pencerkimiler fesilesinin sirken cinsine aid bitki novu Ag sirkenElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad PolysporangiophytesKlad TracheophytesKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EudicotsKlad Core eudicotsKlad SuperasteridsDeste QerenfilciceklilerFesile PencerkimilerYarimfesile TerecicekkimilerTriba Cins SirkenNov Ag sirkenBeynelxalq elmi adiAtriplex cana C A Mey 1829Sekil axtarisiNCBI 282323EOL 2872886Tebii yayilmasiQafqaz Avropa Asagi Volqaboyu Krim Qerbi Sibir Orta Asiyada yayilmisdir Baltikyani zonada tesvir edilmisdir Botaniki tesviriHundurluyu 20 50 sm asagi hissesinde coxlu budagi olan yarim kolcuqdur Budaqlari oduncaqli qonur boz rengli catlamis qabiqla ortulmusdur Alt yarpaqlari eyri uzbeuz qalinteher uzunsov ovaldan tersine lansetvariyedekdir Yuxari yarpaqlari kut cox vaxt batiq kenarlari butovdur Cicekleri yarpaqsiz sunbul supurgevari cicek qrupunda yerlesir Disicik ciceklerin cicekaltliqlari oturaq ustu enli ucdislidir Kasayarpaqlari yariya qeder bitisik ucdislidir Avqust ayinda cicekleyir Oktyabrda ise meyve verir Toxumlari hamardir uzunlugu 2 2 5 mm dir EkologiyasiSoran torpaqlarda bitir Azerbaycanda yayilmasiBoyuk Qafqazda Ordubadda dageteyi erazilerde rast gelinir IstifadesiTerkibinde askorbin tursusu 120 mq e qeder karotin saponinler efir yaglari yarpaqlarinda coxlu miqdarda protein vardir Xalq tebabetinde siresi bas bogaz agrisina qarsi ve sakitlesdirici vasite kimi istifade edilir Onlardan siyiq pure ve salatlar hazirlanir IstinadlarHemcinin bax