Ağ küstüşam (lat. Bryonia alba) — bitkilər aləminin balqabaqçiçəklilər dəstəsinin balqabaqkimilər fəsiləsinin küstüşam cinsinə aid bitki növü.
Ağ küstüşam | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Ağ küstüşam | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Botaniki xarakteristikası
Ağ küstüşam lian tipli, zərif görünüşlü olsa da, kökləri insanı xatırladır. Gövdəsi zərif və incə olmaqla 1–2 m uzana bilir. Yumru yarpaqları 3-4 bölümlüdür. Meyvləri qara rəngli və yumrudur.
Ədəbiyyat mənbələrinə görə kökündə kişi cinsi orqanı görünən fərdlərinin dərman əhəmiyyəti daha güclü sayılır. Slovyan xalqlarının “maqiada” bu bitkidən istifadəsi barədə məlumatlar vardır.
Bizim ekspedisiya zamanı tapdığımız bitkinin kökü məhz bu qəbildəndir.
Təsiri və tərkibi
Adamotunun köklərində qülkozidlər, aşı maddəsi, kumarin, karbohidrat, efir və piyli yağ, brinolov turşusu, alkaloidlər, saponin, qatran, fitosterin , triterpenoidlər, kukurbitasinlərdən D (elaterin A) və B, E(elaterin B), C, K vitaminləri tapılmışdır. Bu bioloji fəal maddələrdən alınmış preparatlar revmatizmada, qankəsici, ağrı kəsici, iflic vuran insanlara təyin edilir.
Tibbi məqsəd üçün köklərindən istifаdə оlunur. Kökündə və bаşqа hissələrindən iki аmоrf zəhərli qlükоzid-briоnin və briоnidin, аşı məddəsi, nişаstа, qətrаn, pоlisахаridlər və s. vаrdır.
Еkspеrimеntаl tədqiqаtlаr zаmаnı müəyyən оlunmuşdur ki, bu bitkilərdən аlınаn qlükоzidlər ürək əzələsinin tоnusunu аrtırır və аrtеriаl təzyiqi yüksəldir. Spirtli еkstrаktındаn аlınаn mаyе isə yüngül işlədici təsirə mаlikdir.
Bu bitki zəhərli оlduğunа görə хаricə sürtməklə оynаq rеvmаtizmində istifаdə оlunur.
Xalq təbabətinə görə əsasən kökunü qaynadıb içdikdə tutulan oynaqlar açılır, epilepsiyalı xəstəliklərin müalicəsiiində effektiv təsir vasitəsi kimi tətbiq edilir.
İstinadlar
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 1012.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ag kustusam lat Bryonia alba bitkiler aleminin balqabaqcicekliler destesinin balqabaqkimiler fesilesinin kustusam cinsine aid bitki novu Ag kustusamElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste BalqabaqciceklilerFesile BalqabaqkimilerYarimfesile Triba Cins KustusamNov Ag kustusamBeynelxalq elmi adiBryonia alba L 1753Sekil axtarisiITIS 22348NCBI 243967EOL 585692Botaniki xarakteristikasiAg kustusam lian tipli zerif gorunuslu olsa da kokleri insani xatirladir Govdesi zerif ve ince olmaqla 1 2 m uzana bilir Yumru yarpaqlari 3 4 bolumludur Meyvleri qara rengli ve yumrudur Edebiyyat menbelerine gore kokunde kisi cinsi orqani gorunen ferdlerinin derman ehemiyyeti daha guclu sayilir Slovyan xalqlarinin maqiada bu bitkiden istifadesi barede melumatlar vardir Bizim ekspedisiya zamani tapdigimiz bitkinin koku mehz bu qebildendir Tesiri ve terkibi Adamotunun koklerinde qulkozidler asi maddesi kumarin karbohidrat efir ve piyli yag brinolov tursusu alkaloidler saponin qatran fitosterin triterpenoidler kukurbitasinlerden D elaterin A ve B E elaterin B C K vitaminleri tapilmisdir Bu bioloji feal maddelerden alinmis preparatlar revmatizmada qankesici agri kesici iflic vuran insanlara teyin edilir Tibbi meqsed ucun koklerinden istifade olunur Kokunde ve basqa hisselerinden iki amorf zeherli qlukozid brionin ve brionidin asi meddesi nisasta qetran polisaharidler ve s vardir Eksperimental tedqiqatlar zamani mueyyen olunmusdur ki bu bitkilerden alinan qlukozidler urek ezelesinin tonusunu artirir ve arterial tezyiqi yukseldir Spirtli ekstraktindan alinan maye ise yungul isledici tesire malikdir Bu bitki zeherli olduguna gore harice surtmekle oynaq revmatizminde istifade olunur Xalq tebabetine gore esasen kokunu qaynadib icdikde tutulan oynaqlar acilir epilepsiyali xesteliklerin mualicesiiinde effektiv tesir vasitesi kimi tetbiq edilir IstinadlarLinnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 1012 Hemcinin bax