Açxoy-Martan (çeç. Iашхой-Марта, Тӏехьа-Марта) — Çeçenistan Respublikası, Açxoy-Martan rayonu ərazisində yerləşən kənd. İnzibati cəhətdən Axçoy-Martan rayonunun və Axçoy-Martan kənd sovetliyinin mərkəzidir.
Açxoy-Martan | |
---|---|
ӏашхой-Марта, Тӏаьхьа-Марта | |
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Əsası qoyulub | 1846 |
Mərkəzin hündürlüyü | 250 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəsmi dili | |
Rəqəmsal identifikatorlar | |
Poçt indeksi | 366600 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Coğrafiya
Kənd Qroznıdan 40 km cənub-qərbdə yerləşir. Kəndin mərkəzindən Sunja çayının qolu olan Fortana çayı axır (çeç. Марта), şərq hissəsindən isə Açxo çayı keçir (çeç. Iашхо, Iашху). Kəndin adı bu iki çayın adından ortaya çıxmışdır — Açxu və Martan.
Kənddən 6 km şimalda "Qafqaz" federal yolu keçir. Ən yaxın dəmiryolu stansiyası olan Samaşkiyə olan məsafə 15 km-dir (1994-cü ildən fəaliyyət göstərmir).
Ən yaxın yaşayış məntəqələri: cənub-qərbdə Bamut, şimal-qərbdə Assinovskaya, şimalda Yeni Şaroy, şimal-şərqdə Şaami-Yurt, Katar-Yurt, cənub-şərqdə Yandi və Köhnə Açxoy.
Tarixi
1944-cü ildə Çeçen və İnquşların deportasiyası zamanı, Çeçen-İnquş Muxtar Sovet Sosialist Respublikasının ləğv edilməsindən sonra İtum-Kali kəndi Novoselskoe olaraq adlandırılır.
1957-ci ildə Çeçen-İnquş Mustar sovet Sosialist Respublikasının bərpa edilməsindən sonra kəndin əvvəlki adı özünə qaytarılır.
Əhali
- Milli tərkib 2010-cu il Ümumrusiya siyahıya alınmasının məlumatlarına görə kəndin milli tərkibi haqqında aşağıdakı məlumatlar verilmişdir
Xalq | Say, nəf. | Ümumi əhaliyə olan nisbəti, % |
---|---|---|
çeçenlər | 20 113 | 99,7 % |
digərləri | 59 | 0,3 % |
ümumi | 20 172 | 100,00 % |
Təhsil
Mərkəzi rayon kitabxanasında 70 minə yaxın kitab var. Həmçinin kənddə respublikada birincisi olan "Elbrus" gənclər məlumat mərkəzi fəaliyyət göstərir.
9 orta və səkkiz illik məktəb, 3 böyük uşaq bağçası vardır. Hərbi əməliyyatların başlamazdan əvvəl kənddə ölkənin ən böyük orta ixtisas texniki məktəblərindən biri, habelə internat məktəbi faəliyyət göstərirdi.
Sənaye
Taxılçılıq, maldarlıq və bağçılıqla məşğul olan kənddə Açxoy-Martan sovxozu təşkil edilmişdir.
Respublikada ən böyük toxum emalı zavodu fəaliyyət göstərir.
Plastik fabriki respublikada ən böyük tikinti materialları istehsal edən müəsisələrdən biridir.
İdman
Axçoy-Martan idmançıları cüdo, karate, taekvondo və boks yarışlarında əla nəticələr göstərirlər.
2005-ci ildə kənddə "Ramzan" idman klubunuin filialı fəaliyyətə başlamışdır.
Üstəlik kənddə "Marta" futbol klubu və "Axçoy" voleybol komandası fəaliyyət göstərir.
Mənbə
- Ачхой-Мартан на сайте администрации района
- Ачхой-Мартан — официальный сайт сельского поселения 2019-12-30 at the Wayback Machine
İstinadlar
- http://www.gks.ru/free_doc/2016/oktmo/tom4_oktmo.rar.
- "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2024 года"..
- "Код ОКАТО 96 202 802 000 — Ачхой-Мартановская сельский округ (сельсовет)* (Ачхой-Мартановский район)". 2015-09-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-10-10.
- Указ Президиума Верховного Совета РСФСР о переименовании некоторых сельских советов и населённых пунктов Грозненской области 2022-03-28 at the Wayback Machine (см. документ № 100)
- . 2015-09-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-10.
- "Ачхой-Мартан живёт активной спортивной жизнью". 2012-07-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2008-10-24.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Acxoy Martan cec Iashhoj Marta Tӏeha Marta Cecenistan Respublikasi Acxoy Martan rayonu erazisinde yerlesen kend Inzibati cehetden Axcoy Martan rayonunun ve Axcoy Martan kend sovetliyinin merkezidir Acxoy Martanӏashhoj Marta Tӏaha Marta43 11 38 sm e 45 17 00 s u Olke RusiyaTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1846Merkezin hundurluyu 250 mSaat qursagi UTC 03 00EhalisiEhalisi 31 286 nef 2024 Resmi dili Cecen dili rus diliReqemsal identifikatorlarPoct indeksi 366600Xeriteni goster gizle Acxoy Martan Vikianbarda elaqeli mediafayllarCografiyaKendin merkezi mescidi Kend Qroznidan 40 km cenub qerbde yerlesir Kendin merkezinden Sunja cayinin qolu olan Fortana cayi axir cec Marta serq hissesinden ise Acxo cayi kecir cec Iashho Iashhu Kendin adi bu iki cayin adindan ortaya cixmisdir Acxu ve Martan Kendden 6 km simalda Qafqaz federal yolu kecir En yaxin demiryolu stansiyasi olan Samaskiye olan mesafe 15 km dir 1994 cu ilden fealiyyet gostermir En yaxin yasayis menteqeleri cenub qerbde Bamut simal qerbde Assinovskaya simalda Yeni Saroy simal serqde Saami Yurt Katar Yurt cenub serqde Yandi ve Kohne Acxoy Tarixi1944 cu ilde Cecen ve Inquslarin deportasiyasi zamani Cecen Inqus Muxtar Sovet Sosialist Respublikasinin legv edilmesinden sonra Itum Kali kendi Novoselskoe olaraq adlandirilir 1957 ci ilde Cecen Inqus Mustar sovet Sosialist Respublikasinin berpa edilmesinden sonra kendin evvelki adi ozune qaytarilir EhaliMilli terkib 2010 cu il Umumrusiya siyahiya alinmasinin melumatlarina gore kendin milli terkibi haqqinda asagidaki melumatlar verilmisdirXalq Say nef Umumi ehaliye olan nisbeti cecenler 20 113 99 7 digerleri 59 0 3 umumi 20 172 100 00 TehsilMerkezi rayon kitabxanasinda 70 mine yaxin kitab var Hemcinin kendde respublikada birincisi olan Elbrus gencler melumat merkezi fealiyyet gosterir 9 orta ve sekkiz illik mekteb 3 boyuk usaq bagcasi vardir Herbi emeliyyatlarin baslamazdan evvel kendde olkenin en boyuk orta ixtisas texniki mekteblerinden biri habele internat mektebi faeliyyet gosterirdi SenayeTaxilciliq maldarliq ve bagciliqla mesgul olan kendde Acxoy Martan sovxozu teskil edilmisdir Respublikada en boyuk toxum emali zavodu fealiyyet gosterir Plastik fabriki respublikada en boyuk tikinti materiallari istehsal eden muesiselerden biridir IdmanAxcoy Martan idmancilari cudo karate taekvondo ve boks yarislarinda ela neticeler gosterirler 2005 ci ilde kendde Ramzan idman klubunuin filiali fealiyyete baslamisdir Ustelik kendde Marta futbol klubu ve Axcoy voleybol komandasi fealiyyet gosterir MenbeAchhoj Martan na sajte administracii rajona Achhoj Martan oficialnyj sajt selskogo poseleniya 2019 12 30 at the Wayback MachineIstinadlarhttp www gks ru free doc 2016 oktmo tom4 oktmo rar Chislennost postoyannogo naseleniya Rossijskoj Federacii po municipalnym obrazovaniyam na 1 yanvarya 2024 goda Kod OKATO 96 202 802 000 Achhoj Martanovskaya selskij okrug selsovet Achhoj Martanovskij rajon 2015 09 24 tarixinde Istifade tarixi 2019 10 10 Ukaz Prezidiuma Verhovnogo Soveta RSFSR o pereimenovanii nekotoryh selskih sovetov i naselyonnyh punktov Groznenskoj oblasti 2022 03 28 at the Wayback Machine sm dokument 100 2015 09 29 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 10 10 Achhoj Martan zhivyot aktivnoj sportivnoj zhiznyu 2012 07 22 tarixinde Istifade tarixi 2008 10 24