Azad Qaradərəli — yazıçı, publisist, baş redaktoru.
Azad Qaradərəli | |
---|---|
Vəliyev Azad Vəli oğlu | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Qaradərə, Zəngilan rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ |
Vətəndaşlığı | SSRİ→ Azərbaycan |
Milliyyəti | azərbaycanlı |
İxtisası | filoloq |
Əsərlərinin dili | Azərbaycan türkcəsi |
Janrlar | hekayə, roman, esse |
Həyatı
Azad Qaradərəli 1954-cü ildə Zəngilan rayonunun Qaradərə kəndində doğulub. APİ-nin filologiya fakültəsini bitirib. Bir müddət müəllim işləyib. 1993-cü ildə Zəngilanın ermənilər tərəfindən işğalından sonra ailəsilə birgə Bakıda yaşayır. 1996-cı ildən 2012-ci ilin iyun ayına qədər Azərbaycan Teleradio Verilişləri QSC-də — radioda çalışıb.
Azərbaycan Respublikasının Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsində baş məsləhətçi vəzifəsində işləyib. Bakı Slavyan Universitetinin Yaradıcılıq fakültəsində dərs deyib.
İlk nəsr kitabı 1987-ci ildə çap olunub.
2011-ci ildə nəşrə başlayan baş redaktorudur.
Beş uşaq atasıdır. Dörd qızı, bir oğlu var.
Yaradıcılığı
Yazıçının ilk hekayələrindən olan "Yaz günləri" 1976-cı ildə "Ədəbiyyat və incəsənət qəzetində nəşr olunub. Sonralar "Azərbaycan", "Ulduz" jurnallarında, müstəqillik dövründə isə "Yazı" dərgisində və başqa mətbu orqanlarda, habelə sosial şəbəkələrdə hekayələri, romanları və esseləri yayımlanıb.
Azad Qaradərəli ilk hekayələrindən bu yana insanın ən ağır durumda belə mənəvi gücünü itirməməsini, humanizmin, insani duyğuların aşınmaya məruz qalsa da, sonda dirçəlib ayaqda olmasını göstərməyə çalışmışdır.
Hekayələri rus, türk, polyak, ərəb və ingilis dillərinə çevrilərək Rusiya, Türkiyə, İran, Polşa, Misir və ABŞ-də saytlarda, jurnallarda, antologiyalarda yayımlanıb. "Süd gölü" hekayəsi əsasında Çexiyada qısametrajlı bədii film çəkilib.
Yazıçı Azadlıq radiosunun hekayə müsabiqəsinin (2011-ci il) qaliblərindən olmuş və Polşa haqqında hekayələr müsabiqəsində xüsusi diploma layiq görülmüşdür.
On iki roman müəllifi olan A. Qaradərəli bu janrın imkanlarından istifadə edərək, daha da irəli getmiş, insanlığın anti-bəşəri meyillərə yenilmədiyini, bəşəriyyətin nicatının bir sıra mənəvi bağlardan asılı olduğunu obrazların dili ilə əks etdirmişdir. Müəllif müharibə qoxulu yazılarında da insanlığı hərbin üstünə getməyə, qeyri-insani əməllərdən çəkinməyə çağırır.
Otuzdan çox kitab müəllifi olan A. Qaradərəlinin iki romanı ("Cülyettanın sol tərəfinə toxunmaq" və "Şüşə ev") "Yazı" dərgisinin müxtəlif saylarında çap olunsa da, kitablaşdırılmayıb.
Habelə müəllifin "Ucubuluq", "Erməni doktorun gündəliyi", "Cəbrayıl əfsanəsi" romanları da social şəbəklərdə, saytlarda parçalar şəklində oxuculara çatdırılsa da, kitab halında işıq üzü görməyib.
İki cildi çap olunan "Renessans həsrəti"nin (esselər, müsahibələr və ədəbi statuslar) 3-cü cildi də hələ kitab kimi çap olunmayıb.
Korono virus pandemiyası ilə əlaqəli də müəllif bir xeyli hekayə və "Morqda karantin" adlı roman qələmə almışdır. 44 günlük Vətən müharibəsinin şəhid və qazilərinə həsr olunmuş hekayələr və "Cəbrayıl əfsanəsi" adlı radio-roman yazmışdır.
Yazıçı haqqında ədəbiyyatşünas alimlərin və həmkarlarının esselərindən parçalar
"…Və bu gün əgər aradan-bərədən ötüb-keçən həmən o müstəqilliyin 20 ilinin gerçəkçi hekayələrini (nələr oldu, ax, nələr oldu…) bilmək istərsə, Oxucuya, ilk tövsiyəm məhz Azad Qaradərəlinin hekayələri ola bilər. Yazıçı kənddən-kəsəkdən – şəhər keşməkeşlərinəcən, sovetin qürubundan müstəqillik sevdalarınacan bu illərdə yaşanmışları içində o qədər tövr-cövr, bişir-düşür etmiş ki, eləcə səriştəli qələmin ucuna düzməyi bəs eləyir…
Tehran Əlişanoğlu
AMEA-nın müxbir üzvü
"…Mənim qarşımda Azərbaycan kəndinin yeni bir obrazı açıldı. Bu, təzə bir yazıçının kəşfi idi. O yeni bir kənd obrazı təqdim edirdi. Bu kəndin sahibi və əsas adamları qadınlar idi… Azad Qaradərəlidə həqiqi, böyük yazıçı səmimiyyəti var. O insanların, həyatın sərt üzünü də göstərməyi xoşlayır. Bununla o sələflərindən də seçilir. Azadın qadın obrazlarının əksəriyyəti sərt, amansız addımlar da ata bilən adamlardır."
Rəhim Əliyev
Professor
"Azad Qaradərəli sərbəst düşünən yazıçıdır, yəni onun yazıya aldığı hadisələrdə, insan obrazlarında əvvəlcədən müəyyənləşdirilmiş, "planlaşdırılmış" bir niyyət hiss etmirsən. Deyim ki, müstəqilliyin yazıçıya bəxş elədiyi azadlıq və sərbəstlik duyğusunu öz əsərlərində sözün həqiqi mənasında yaşadan və bundan qədərincə faydalanan yazıçılardan biridir Qaradərəli."
Vaqif Yusifli
filologiya elmləri doktoru
"Dostum Azad çox illər əvvəl mənə bir hekayələr kitabını bağışlamışdı. Ailə üzvlərimizlə bərabər, biz o kitabdan hər axşam bir hekayə oxuyurduq. Sanki kitabın tez qurtarmasını istəmirdik."
Rahid Ulusel
fəlsəfə elmləri doktoru
"Azad Qaradərəlinin "Kuma-Manıç çökəkliyi" romanını bu kontekstdə belə bir oksimoronla ifadə etmək olar : Yaddaşa doğru, irəli!..
…Roman oxucuya mötərizələr içində nağılçı kimi təqdim olunan Xosrovun dilindən nəql olunur və roman boyu qarşımıza çıxan mötərizələrin içindəki müdaxilələr mətn təhkiyəsinin estetikasından xəbər verir. Bu yolla müəllif həm təğyiri-libas olub özünü mətnə nağılçı kimi daxil edir, həm də yazılanların sadəcə mətn kim oxunması gərəkdiyini nişan verir."
Qismət şair,
esseist.
Nəsr kitabları
- Dumduru su (hekayələr), Bakı, Yazıçı,1987, 92 s.
- Ulartı (hekayələr, radiopyeslər), Bakı, Əbilov, Zeynalov və oğulları, 1999, 104 s.
- Dəhrə (hekayələr, nağıllar — uşaqlar üçün), Bakı, Nərgiz, 2004, 100 s.
- Qar ağlığı (hekayələr), Bakı, Şirvannəşr, 2008, 144 s.
- İrəvan qalası (iki hissəli tarixi faciə), Bakı, Şirvannəşr, 2009, 92 s.
- Burda yer fırlanmırdı (hekayələr, roman), Bakı, Qanun, 2011, 416 s.
- "Burada kişi var?" (hekayələr), Bakı, Zero, 2013, 180 s.
- Şəhərcik (roman), Bakı, Qanun, 2014, 328 s.
- Müharibə uşaqları (Silsilə hekayələr), Bakı, Alatoran, 2014, 76 s.
- Kuma-Manıç çökəkliyi (roman), Bakı, Xan, 2016, 336 s.
- Əllidən bir kəm (roman), Bakı, Alatoran, 2017, 266 s.
- Demokratiya ağıları — (silsilə hekayələr), Bakı, Alatoran, 2019, 156 s.
- Morq çiçəkləri (roman), Bakı, Mücrü, 2020, 160 s.
- Qadağan zonası(hekayələr), Bakı, Biz, 2020, 326 s.
- Süt gölü (öykü), İstanbul, Boyalıkuş, 2017, 120 s.
- Petrol tarlaları (roman), İstanbul, Boyalıkuş, 2019, 384 s.
- Ostatnia zapalka – opowiesc (Sonuncu kibrit çöpü, hekayələr; polyak dilində), Ridero, 2020, 80 str.
- Молочные реки — Рассказы (Süd gölü, hekayələr; rus dilində), Ridero, 2020, 112 str.
- Ən böyük adam (roman) – Bakı, Mücrü, 2021, 136 s.
- Sevgilim Vətən (müharibə hekayələri) – Bakı, Mücrü, 248 s.
Elmi-publisistik kitabları
- Aşiqlər (elmi-tənqidi oçerk), Bakı, Əbilov, Zeynalov və oğulları, 1998, 64 s.
- Aşiqlər (elmi-tənqidi oçerk, yenidən işlənmiş), Bakı, Şirvannəşr, 2008, 128 s.
- Zəngəzur qazisi Bəhlul Behcət (elmi-tənqidi oçerk), Bakı, Şirvannəşr, 2009, 80 s.
- Yaxın, uzaq dostlara məktublar (ədəbi məktublar), Bakı, Nərgiz, 2010, 168 s.
- Renessans həsrəti (esselər, müsahibələr və internet statusları), Bakı, Qanun, 2015, 368 s.
- Qaçaq Fərzalı (bədii-tarixi oçerk), Bakı, Xan, 2016, 96 s.
- Renessans həsrəti – 2-ci kitab (esselər, müsahibələr, internet statusları), Bakı, Alatoran, 2018, 350 s.
- Yasaq ədəbiyyatın yaradıcısı (Sabir Əhmədlinin 90 illiyinə, esselər, müsahibələr), Bakı, Alatoran, 70 s.
Filmoqrafiya
- "Aşiqlər" kitabı əsasında çəkilmiş sənədli filmin ssenari müəllifi (C. Yusifzadə ilə birgə)
- Azad Qaradərəlinin Türkiyənin ULUSAL kanalına müsahibəsi "[1]"
Mənbə
- Azad Qaradərəli hekayələr "Yazı" dərgisi, 18–19-cu sayı, 2016-cı il. https://azkurs.org/pars_docs/refs/23/22256/22256.pdf
- Azad Qaradərəli "Erməni do'ktorun gündəliyi" (romandan parça) https://edebiyyat.az/proza/352-azad-qaradereli-ermen-doktorun-gundely-ve-qarabagn-qara-hekayetler-romandan-parca.html'
- "Süt gölü" Azad Karaderelihttps://www.researchgate.net/publication/327288875_2018_Oguz_Tansel_Halkbilim_Odul_Toreni_konusmasi_Oguz_Tansel'in_Mavi_Gelin_Masali
Amazon kitab rəfi https://www.amazon.com/Petrol-Tarlalar%C4%B1-Azad-Karadereli/dp/6056889238
AZAD GARADERELİ OSTATNIA ZAPAŁKA, łumacz Hijran Aliyeva, Korektor Marek Kurek 2020, , Książka powstała w inteligentnym systemie wydawniczym Ridero https://www.litres.ru/azad-garadereli/ostatnia-zapalka-opowiesc/chitat-onlayn/
İstinadlar
Tehran Əlişanoğlu. Mənim tanıdığım Azad http://yarpaq.az/az/tehran-elisanolu-menim-tandm-azad/test
Rəhim Əliyev. Yazıçılıq yolu http://yarpaq.az/az/rehim-eliyev-yaziciliq-yolu/
Celal İlhan Azad Karaderelinin öyküleri üzerine https://gercekedebiyat.com/haber-detay/azad-karaderelinin-oykuleri-uzerine-celal-ilhan/3104 2021-02-08 at the Wayback Machine
Rahid Ulusel Azadlığın Azadı https://www.avanqard.net/index.php?action=static_detail&static_id=55994
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- "Azad Qaradərəlinin yeni kitabı çap olundu". 2020-09-22 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-05-16.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Azad Qaradereli yazici publisist bas redaktoru Azad QaradereliVeliyev Azad Veli ogluDogum tarixi 5 mart 1954 70 yas Dogum yeri Qaradere Zengilan rayonu Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliIxtisasi filoloqEserlerinin dili Azerbaycan turkcesiJanrlar hekaye roman esseHeyatiAzad Qaradereli 1954 cu ilde Zengilan rayonunun Qaradere kendinde dogulub API nin filologiya fakultesini bitirib Bir muddet muellim isleyib 1993 cu ilde Zengilanin ermeniler terefinden isgalindan sonra ailesile birge Bakida yasayir 1996 ci ilden 2012 ci ilin iyun ayina qeder Azerbaycan Teleradio Verilisleri QSC de radioda calisib Azerbaycan Respublikasinin Aile Qadin ve Usaq Problemleri uzre Dovlet Komitesinde bas meslehetci vezifesinde isleyib Baki Slavyan Universitetinin Yaradiciliq fakultesinde ders deyib Ilk nesr kitabi 1987 ci ilde cap olunub 2011 ci ilde nesre baslayan bas redaktorudur Bes usaq atasidir Dord qizi bir oglu var YaradiciligiYazicinin ilk hekayelerinden olan Yaz gunleri 1976 ci ilde Edebiyyat ve incesenet qezetinde nesr olunub Sonralar Azerbaycan Ulduz jurnallarinda musteqillik dovrunde ise Yazi dergisinde ve basqa metbu orqanlarda habele sosial sebekelerde hekayeleri romanlari ve esseleri yayimlanib Azad Qaradereli ilk hekayelerinden bu yana insanin en agir durumda bele menevi gucunu itirmemesini humanizmin insani duygularin asinmaya meruz qalsa da sonda dircelib ayaqda olmasini gostermeye calismisdir Hekayeleri rus turk polyak ereb ve ingilis dillerine cevrilerek Rusiya Turkiye Iran Polsa Misir ve ABS de saytlarda jurnallarda antologiyalarda yayimlanib Sud golu hekayesi esasinda Cexiyada qisametrajli bedii film cekilib Yazici Azadliq radiosunun hekaye musabiqesinin 2011 ci il qaliblerinden olmus ve Polsa haqqinda hekayeler musabiqesinde xususi diploma layiq gorulmusdur On iki roman muellifi olan A Qaradereli bu janrin imkanlarindan istifade ederek daha da ireli getmis insanligin anti beseri meyillere yenilmediyini beseriyyetin nicatinin bir sira menevi baglardan asili oldugunu obrazlarin dili ile eks etdirmisdir Muellif muharibe qoxulu yazilarinda da insanligi herbin ustune getmeye qeyri insani emellerden cekinmeye cagirir Otuzdan cox kitab muellifi olan A Qaraderelinin iki romani Culyettanin sol terefine toxunmaq ve Suse ev Yazi dergisinin muxtelif saylarinda cap olunsa da kitablasdirilmayib Habele muellifin Ucubuluq Ermeni doktorun gundeliyi Cebrayil efsanesi romanlari da social sebeklerde saytlarda parcalar seklinde oxuculara catdirilsa da kitab halinda isiq uzu gormeyib Iki cildi cap olunan Renessans hesreti nin esseler musahibeler ve edebi statuslar 3 cu cildi de hele kitab kimi cap olunmayib Korono virus pandemiyasi ile elaqeli de muellif bir xeyli hekaye ve Morqda karantin adli roman qeleme almisdir 44 gunluk Veten muharibesinin sehid ve qazilerine hesr olunmus hekayeler ve Cebrayil efsanesi adli radio roman yazmisdir Yazici haqqinda edebiyyatsunas alimlerin ve hemkarlarinin esselerinden parcalar Ve bu gun eger aradan bereden otub kecen hemen o musteqilliyin 20 ilinin gercekci hekayelerini neler oldu ax neler oldu bilmek isterse Oxucuya ilk tovsiyem mehz Azad Qaraderelinin hekayeleri ola biler Yazici kendden kesekden seher kesmekeslerinecen sovetin qurubundan musteqillik sevdalarinacan bu illerde yasanmislari icinde o qeder tovr covr bisir dusur etmis ki elece seristeli qelemin ucuna duzmeyi bes eleyir Tehran Elisanoglu AMEA nin muxbir uzvu Menim qarsimda Azerbaycan kendinin yeni bir obrazi acildi Bu teze bir yazicinin kesfi idi O yeni bir kend obrazi teqdim edirdi Bu kendin sahibi ve esas adamlari qadinlar idi Azad Qaraderelide heqiqi boyuk yazici semimiyyeti var O insanlarin heyatin sert uzunu de gostermeyi xoslayir Bununla o seleflerinden de secilir Azadin qadin obrazlarinin ekseriyyeti sert amansiz addimlar da ata bilen adamlardir Rehim Eliyev Professor Azad Qaradereli serbest dusunen yazicidir yeni onun yaziya aldigi hadiselerde insan obrazlarinda evvelceden mueyyenlesdirilmis planlasdirilmis bir niyyet hiss etmirsen Deyim ki musteqilliyin yaziciya bexs elediyi azadliq ve serbestlik duygusunu oz eserlerinde sozun heqiqi menasinda yasadan ve bundan qederince faydalanan yazicilardan biridir Qaradereli Vaqif Yusifli filologiya elmleri doktoru Dostum Azad cox iller evvel mene bir hekayeler kitabini bagislamisdi Aile uzvlerimizle beraber biz o kitabdan her axsam bir hekaye oxuyurduq Sanki kitabin tez qurtarmasini istemirdik Rahid Ulusel felsefe elmleri doktoru Azad Qaraderelinin Kuma Manic cokekliyi romanini bu kontekstde bele bir oksimoronla ifade etmek olar Yaddasa dogru ireli Roman oxucuya moterizeler icinde nagilci kimi teqdim olunan Xosrovun dilinden neql olunur ve roman boyu qarsimiza cixan moterizelerin icindeki mudaxileler metn tehkiyesinin estetikasindan xeber verir Bu yolla muellif hem tegyiri libas olub ozunu metne nagilci kimi daxil edir hem de yazilanlarin sadece metn kim oxunmasi gerekdiyini nisan verir Qismet sair esseist Nesr kitablariDumduru su hekayeler Baki Yazici 1987 92 s Ularti hekayeler radiopyesler Baki Ebilov Zeynalov ve ogullari 1999 104 s Dehre hekayeler nagillar usaqlar ucun Baki Nergiz 2004 100 s Qar agligi hekayeler Baki Sirvannesr 2008 144 s Irevan qalasi iki hisseli tarixi facie Baki Sirvannesr 2009 92 s Burda yer firlanmirdi hekayeler roman Baki Qanun 2011 416 s Burada kisi var hekayeler Baki Zero 2013 180 s Sehercik roman Baki Qanun 2014 328 s Muharibe usaqlari Silsile hekayeler Baki Alatoran 2014 76 s Kuma Manic cokekliyi roman Baki Xan 2016 336 s Elliden bir kem roman Baki Alatoran 2017 266 s Demokratiya agilari silsile hekayeler Baki Alatoran 2019 156 s Morq cicekleri roman Baki Mucru 2020 160 s Qadagan zonasi hekayeler Baki Biz 2020 326 s Sut golu oyku Istanbul Boyalikus 2017 120 s Petrol tarlalari roman Istanbul Boyalikus 2019 384 s Ostatnia zapalka opowiesc Sonuncu kibrit copu hekayeler polyak dilinde Ridero 2020 80 str Molochnye reki Rasskazy Sud golu hekayeler rus dilinde Ridero 2020 112 str En boyuk adam roman Baki Mucru 2021 136 s Sevgilim Veten muharibe hekayeleri Baki Mucru 248 s Elmi publisistik kitablariAsiqler elmi tenqidi ocerk Baki Ebilov Zeynalov ve ogullari 1998 64 s Asiqler elmi tenqidi ocerk yeniden islenmis Baki Sirvannesr 2008 128 s Zengezur qazisi Behlul Behcet elmi tenqidi ocerk Baki Sirvannesr 2009 80 s Yaxin uzaq dostlara mektublar edebi mektublar Baki Nergiz 2010 168 s Renessans hesreti esseler musahibeler ve internet statuslari Baki Qanun 2015 368 s Qacaq Ferzali bedii tarixi ocerk Baki Xan 2016 96 s Renessans hesreti 2 ci kitab esseler musahibeler internet statuslari Baki Alatoran 2018 350 s Yasaq edebiyyatin yaradicisi Sabir Ehmedlinin 90 illiyine esseler musahibeler Baki Alatoran 70 s Filmoqrafiya Asiqler kitabi esasinda cekilmis senedli filmin ssenari muellifi C Yusifzade ile birge Azad Qaraderelinin Turkiyenin ULUSAL kanalina musahibesi 1 MenbeAzad Qaradereli hekayeler Yazi dergisi 18 19 cu sayi 2016 ci il https azkurs org pars docs refs 23 22256 22256 pdf Azad Qaradereli Ermeni do ktorun gundeliyi romandan parca https edebiyyat az proza 352 azad qaradereli ermen doktorun gundely ve qarabagn qara hekayetler romandan parca html Sut golu Azad Karaderelihttps www researchgate net publication 327288875 2018 Oguz Tansel Halkbilim Odul Toreni konusmasi Oguz Tansel in Mavi Gelin Masali Amazon kitab refi https www amazon com Petrol Tarlalar C4 B1 Azad Karadereli dp 6056889238 AZAD GARADERELI OSTATNIA ZAPALKA lumacz Hijran Aliyeva Korektor Marek Kurek 2020 ISBN 978 5 4498 5103 1 Ksiazka powstala w inteligentnym systemie wydawniczym Ridero https www litres ru azad garadereli ostatnia zapalka opowiesc chitat onlayn IstinadlarTehran Elisanoglu Menim tanidigim Azad http yarpaq az az tehran elisanolu menim tandm azad test Rehim Eliyev Yaziciliq yolu http yarpaq az az rehim eliyev yaziciliq yolu Celal Ilhan Azad Karaderelinin oykuleri uzerine https gercekedebiyat com haber detay azad karaderelinin oykuleri uzerine celal ilhan 3104 2021 02 08 at the Wayback Machine Rahid Ulusel Azadligin Azadi https www avanqard net index php action static detail amp static id 55994Hemcinin baxXarici kecidler Azad Qaraderelinin yeni kitabi cap olundu 2020 09 22 tarixinde Istifade tarixi 2019 05 16