Abışov Azad Ziyad oğlu (15 may 1935, Puşkin) — Azərbaycan əsilli Rusiya kimyaçısı, Nyu-York Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü, professor.
Azad Abışev | |
---|---|
Doğum tarixi | 15 may 1935 (89 yaş) |
Doğum yeri | |
Elm sahəsi | kimya |
Elmi dərəcəsi | |
Elmi adı |
|
Təhsili |
|
Mükafatları | |
Həyatı
Abışev Azad Ziyad oğlu 1935-ci il mayın 15-də Azərbaycan Respublikasının Puşkin (indiki Biləsuvar) rayonunun Qriboyedovka qəsəbəsində anadan olub.
Atası — Ziyad Musa-Rza oğlu (1910—1981-ci illər) və anası Qəmər Heydər qızı (1914—2003-cü illər) əslən İran sərhədi ilə yaxın olan Qara-Kazımlı dağ rayonundandırlar. 1937—1939 illərdə bu rayonun sakinləri Orta Asiyaya deportasiya olunmuş, atası və anası isə Qriboedovka rus kəndinə köçmüşlər.
Təhsili
1946—1956 illərdə Puşkin rayonun Nizami adına orta məktəbində oxumuşdur. Məktəbi bitirdikdən sonra Azərbaycan Dövlət Tibb İnstitutunun əczaçılıq fakultəsinə qəbul olmuş və oranı fərqlənmə ilə bitirmişdir.
1963-cü ildə Leninqrad şəhərində SSRİ EA-nın V.L. Komarov adına Botanika İnstitutu bitkilərin kimyası laboratoriyasının aspiranturaya qəbul olunmuşdur. Eyni zamanda 1963—1965-cü illərdə A.A. Jdanov adına Leninqrad Dövlət Universitenin kimya fakultəsində oxumuşdur. 1967 -ci ildə A.Z. Abışev LDU-nın kimya fakültəsinin elmi şurasında elmi dərəcə almaq üçün dissertasiya müdafiə etmişdir, 1978-ci və 1984 -cü illərdə bioorqanik kimya, təbii və fizioloji aktiv maddələrin kimyası və (zərif üzvi sintez) ixtisasları üzrə kimya elmləri doktoru elmi dərəcə almaq üçün disertasiya müdafiə etmişdir.
1979-cu ildə ona baş elmi işçi, 1991 -ci ildə isə professor adı verilmişdir.
1992-ci ildə о Avropa Kimyaterapeya Cəmiyyatinin üzvü, 1994 -cü ildə isə Nyu-York Elmlər Akademiyasının bitki dərmanların kimyası və texnologiyası və qeterodövrlü birləşmələrin biokimyası sahəsində həqiqi üzvü seçilmişdir.
Elmi fəaliyyəti
Azad Abışovun elmi-tədqiqat işi yeni ürək – damar, immunmodulyatorların və virus əleyhinə təsir göstərən dərman preparatlarının yaradılmasına yönəlmişdir. Ilk dəfə olaraq onun tərəfindən sintetik antigenlər sahəsində (immunomodulyatorların və onların konyuqə olunmuş (birləşmiş) antigenlərinin) və kalsium ionlarının antoqonistlərinin Rusiyada və xaricdə patentləşdirilmiş elmi istiqaməti işlənib hazırlanmışdır.
Təbii heterotsiklik birləşmələrin və onların sintetik analoqlarının A. Z. Abışovun rəhbərliyi altında aparılan kimyəvi və farmakoloji tədqiqatları prosesində ilk dəfə olaraq yeni nəsil kalsium ionlarının antoqonistlərinin xassələrinə malik olan və nəinki ürək əzələlərində və damar əzələlərində olan L-tipli potensial asılı kalsium kanallarının keçiriciliyinə, həm də mərkəzi sinir sistemi və qanqliyalarda geniş yayılmış N və T tipli kalsium kanallarının keçiriciliyinə fəal təsir edən birləşmələr (obtusifol, dekursinol, diumankal və ya onların analoqu) aşkar edilmişdir.
A. Abışovun elmi-tədqiqat işlərinin nəticələri onun çoxsaylı elmi işlərində işıqlandırılmışdır. O, 260-dan çox elmi məqalələrin və tezislərinin, o cümlədən tələbələrinin iştirakı ilə yazılmış 7 monoqrafiyanın, SSRİ-nın 17 müəllif şəhadətnaməsinin, 10 Rusiya patentinin, 3 İtaliya patentinin müəllifidir.
A. Z. Abışovun elmi-pedaqoji işləri tələbələrə dərs keçirilməsi formalarının və üsullarının və tibb ali məktəblərində bioüzvi kimyanın öyrədilməsi üsullarının təkmilləşdirilməsinə istiqamətlənmişdir. 1987-2000-ci illlər dövrü ərzində o İ. İ. Meçnikov adına Sankt-Peterburq Dövlət Tibb Akademiyasının bioüzvü kimya kursu ilə birlikdə biokimya fakültəsinin professoru vəzifəsini tutmuşdur. Onun tərəfindən bioloji fəal heterotsiklik birləşmələr üzrə xüsusi mühazirələr hazırlanmış və bunları o uzun illər rus və ingilis dilində tələbələrə, aspirantlara və ordinatorlara oxumuşdur.
Mühazirələrin əsas məzmunu "Антагонисты кальция" (Баку, изд-во "АМУ", 2002) adlı tədris-metodiki vəsaitni tibb və əczaçılıq ali məktəblərin tələbələri və müəllimləri üçün ümumiləşdirmişdir.
Ailə həyatı
Azad Abışev həyat yoldaşı Sevda ı Abışeva ilə üc uşaq böyütmüşlər. Oğlu Rəşad Abışev (1978-ci il) — RTEA-nın kardiologiya üzrə aspirantıdır, qızı Sevinc Abışeva (1980-cı il) — həkim-fizioterapeft, kiçik qızı Sevil isə (1986-ci il) — İ.İ.Meçnikov adına Sankt-Peterburq Dövlət Tibb Akademiyasının tibbi-profilaktika fakultəsinin tələbəsidir.
Mükafatları
- "Sovet xalqının 1941—1945 illərdə Böyük Vətən müharibəsində qələbəsinin əlli illiyi" medalı (1995-ci il) .
- "Sankt-Peterburqun 300 illiyi medalı (2003-cü il)
- RMHIF-nın "Rusiya həmkarlar ittifaqlarının 100 illiyi" medalı (2005-ci il)
Rusiya Federasiyası Prezidentin fərmanı ilə A.Z. Abışeva " Rusiya Federasiyasının əməkdar elm xadimi" fəxri adi verilmişdir (2007-ci il)
Əsas işləri
- Абышев А.З. Диуманкал высокоэффективный антагонист ионов кальция для лечения ишемической болезни сердца. СПб.: Barcodes Prodaction Ltd, 1997.
- Абышев А.З., Семенов Е.В., Мельников К.Н. и др. Анкардин (диуманкал) — антагонист ионов кальция нового поколения. СПб.: Правда, 2002.
- Абышев А.З., Агаев Э.М., Семенов Е.В. Антогонисты ионов кальция нового поколения. Баку: АМУ, 2003.
- Абышев А.З., Агаев Э.М., Керимов Ю.Б. Химия и фармакология природных кумаринов. Баку: Caspian Supplies, 2003.
- Abyshev A.Z., Agayev E.M., Abdulla-zade A.A. et al. The development of new cardiovascular, immunomodulating and antiviral drugs. Baku: Uni-print, 2004.
İstinadlar
- . 2012-10-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-11-11.
- Bağıyeva, Mətanət. Xaricdə yaşayan azərbaycanlılar. Qısa bioqrafik məlumat kitabçası (PDF) (az.). Bakı: "Papirus NP". 2016. ISBN . 2017-10-21 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2017-10-21.
Xarici keçidlər
- Газета Вышка № 4 (19648) от 02 февраля 2007 года.
- Сын – Абышев Рашад Азадович – биография на сайте ЛЕНмедцентра
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Abisov Azad Ziyad oglu 15 may 1935 Puskin Azerbaycan esilli Rusiya kimyacisi Nyu York Elmler Akademiyasinin heqiqi uzvu professor Azad AbisevDogum tarixi 15 may 1935 1935 05 15 89 yas Dogum yeri Puskin Bilesuvar rayonu Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIElm sahesi kimyaElmi derecesi kimya elmleri doktoruElmi adi professor d Tehsili Azerbaycan Dovlet Tibb Institutu 1962 MukafatlariHeyatiAbisev Azad Ziyad oglu 1935 ci il mayin 15 de Azerbaycan Respublikasinin Puskin indiki Bilesuvar rayonunun Qriboyedovka qesebesinde anadan olub Atasi Ziyad Musa Rza oglu 1910 1981 ci iller ve anasi Qemer Heyder qizi 1914 2003 cu iller eslen Iran serhedi ile yaxin olan Qara Kazimli dag rayonundandirlar 1937 1939 illerde bu rayonun sakinleri Orta Asiyaya deportasiya olunmus atasi ve anasi ise Qriboedovka rus kendine kocmusler Tehsili1946 1956 illerde Puskin rayonun Nizami adina orta mektebinde oxumusdur Mektebi bitirdikden sonra Azerbaycan Dovlet Tibb Institutunun eczaciliq fakultesine qebul olmus ve orani ferqlenme ile bitirmisdir 1963 cu ilde Leninqrad seherinde SSRI EA nin V L Komarov adina Botanika Institutu bitkilerin kimyasi laboratoriyasinin aspiranturaya qebul olunmusdur Eyni zamanda 1963 1965 cu illerde A A Jdanov adina Leninqrad Dovlet Universitenin kimya fakultesinde oxumusdur 1967 ci ilde A Z Abisev LDU nin kimya fakultesinin elmi surasinda elmi derece almaq ucun dissertasiya mudafie etmisdir 1978 ci ve 1984 cu illerde bioorqanik kimya tebii ve fizioloji aktiv maddelerin kimyasi ve zerif uzvi sintez ixtisaslari uzre kimya elmleri doktoru elmi derece almaq ucun disertasiya mudafie etmisdir 1979 cu ilde ona bas elmi isci 1991 ci ilde ise professor adi verilmisdir 1992 ci ilde o Avropa Kimyaterapeya Cemiyyatinin uzvu 1994 cu ilde ise Nyu York Elmler Akademiyasinin bitki dermanlarin kimyasi ve texnologiyasi ve qeterodovrlu birlesmelerin biokimyasi sahesinde heqiqi uzvu secilmisdir Elmi fealiyyetiAzad Abisovun elmi tedqiqat isi yeni urek damar immunmodulyatorlarin ve virus eleyhine tesir gosteren derman preparatlarinin yaradilmasina yonelmisdir Ilk defe olaraq onun terefinden sintetik antigenler sahesinde immunomodulyatorlarin ve onlarin konyuqe olunmus birlesmis antigenlerinin ve kalsium ionlarinin antoqonistlerinin Rusiyada ve xaricde patentlesdirilmis elmi istiqameti islenib hazirlanmisdir Tebii heterotsiklik birlesmelerin ve onlarin sintetik analoqlarinin A Z Abisovun rehberliyi altinda aparilan kimyevi ve farmakoloji tedqiqatlari prosesinde ilk defe olaraq yeni nesil kalsium ionlarinin antoqonistlerinin xasselerine malik olan ve neinki urek ezelelerinde ve damar ezelelerinde olan L tipli potensial asili kalsium kanallarinin keciriciliyine hem de merkezi sinir sistemi ve qanqliyalarda genis yayilmis N ve T tipli kalsium kanallarinin keciriciliyine feal tesir eden birlesmeler obtusifol dekursinol diumankal ve ya onlarin analoqu askar edilmisdir A Abisovun elmi tedqiqat islerinin neticeleri onun coxsayli elmi islerinde isiqlandirilmisdir O 260 dan cox elmi meqalelerin ve tezislerinin o cumleden telebelerinin istiraki ile yazilmis 7 monoqrafiyanin SSRI nin 17 muellif sehadetnamesinin 10 Rusiya patentinin 3 Italiya patentinin muellifidir A Z Abisovun elmi pedaqoji isleri telebelere ders kecirilmesi formalarinin ve usullarinin ve tibb ali mekteblerinde biouzvi kimyanin oyredilmesi usullarinin tekmillesdirilmesine istiqametlenmisdir 1987 2000 ci illler dovru erzinde o I I Mecnikov adina Sankt Peterburq Dovlet Tibb Akademiyasinin biouzvu kimya kursu ile birlikde biokimya fakultesinin professoru vezifesini tutmusdur Onun terefinden bioloji feal heterotsiklik birlesmeler uzre xususi muhazireler hazirlanmis ve bunlari o uzun iller rus ve ingilis dilinde telebelere aspirantlara ve ordinatorlara oxumusdur Muhazirelerin esas mezmunu Antagonisty kalciya Baku izd vo AMU 2002 adli tedris metodiki vesaitni tibb ve eczaciliq ali mekteblerin telebeleri ve muellimleri ucun umumilesdirmisdir Aile heyatiAzad Abisev heyat yoldasi Sevda i Abiseva ile uc usaq boyutmusler Oglu Resad Abisev 1978 ci il RTEA nin kardiologiya uzre aspirantidir qizi Sevinc Abiseva 1980 ci il hekim fizioterapeft kicik qizi Sevil ise 1986 ci il I I Mecnikov adina Sankt Peterburq Dovlet Tibb Akademiyasinin tibbi profilaktika fakultesinin telebesidir Mukafatlari Sovet xalqinin 1941 1945 illerde Boyuk Veten muharibesinde qelebesinin elli illiyi medali 1995 ci il Sankt Peterburqun 300 illiyi medali 2003 cu il RMHIF nin Rusiya hemkarlar ittifaqlarinin 100 illiyi medali 2005 ci il Rusiya Federasiyasi Prezidentin fermani ile A Z Abiseva Rusiya Federasiyasinin emekdar elm xadimi fexri adi verilmisdir 2007 ci il Esas isleriAbyshev A Z Diumankal vysokoeffektivnyj antagonist ionov kalciya dlya lecheniya ishemicheskoj bolezni serdca SPb Barcodes Prodaction Ltd 1997 Abyshev A Z Semenov E V Melnikov K N i dr Ankardin diumankal antagonist ionov kalciya novogo pokoleniya SPb Pravda 2002 Abyshev A Z Agaev E M Semenov E V Antogonisty ionov kalciya novogo pokoleniya Baku AMU 2003 Abyshev A Z Agaev E M Kerimov Yu B Himiya i farmakologiya prirodnyh kumarinov Baku Caspian Supplies 2003 Abyshev A Z Agayev E M Abdulla zade A A et al The development of new cardiovascular immunomodulating and antiviral drugs Baku Uni print 2004 Istinadlar 2012 10 12 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 11 11 Bagiyeva Metanet Xaricde yasayan azerbaycanlilar Qisa bioqrafik melumat kitabcasi PDF az Baki Papirus NP 2016 ISBN 978 9952 8299 1 4 2017 10 21 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 2017 10 21 Xarici kecidlerGazeta Vyshka 4 19648 ot 02 fevralya 2007 goda Syn Abyshev Rashad Azadovich biografiya na sajte LENmedcentra